برچسب: درمان بیماری ها

قانقاریا نوعی حالت اورژانسی است که به‌علت مرگ بافتی ناشی‌ از توقف جریان خون به قسمت خاصی از بدن اتفاق می‌افتد. هرچند امکان پذیر قانقاریا در هر جایی از بدن اتفاق بیفتد، زیاد تر انگشتان دست و پا و اندام‌های حرکتی را دچار می‌کند. از آنجایی‌ که قانقاریا نوعی اورژانس پزشکی است، درمان سریع آن اهمیت بسیاری دارد. برای آشنایی زیاد تر با انواع بیماری قانقاریا و راه حلهای تشخیص و درمان آن تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

قانقاریا چیست؟

قانقاریا وقتی اتفاق می‌افتد که بخشی از بدن می‌میرد. این شرایط طبق معمول در نبوده است خون کافی یا عفونت باکتریایی جدی تشکیل می‌بشود و فوریت پزشکی است. قانقاریا امکان پذیر در هر بخشی از بدن، از جمله قسمت‌های داخلی و خارجی، اتفاق بیفتد اما زیاد تر اندام‌هایی را دچار می‌کند که از قلب دورترند، همانند انگشتان دست و پا. در صورت عمل‌نکردن برای درمان‌ و ورود باکتری به جریان خون، قانقاریا امکان پذیر در بدن انتشار جهت شوک سپتیک بشود. شوک سپتیک زندگی را تهدید می‌کند و نوعی اورژانس پزشکی است.

اگر قانقاریا به‌موقع درمان نشود، امکان پذیر جهت قطع عضو و مرگ بشود. اگر علائم قانقاریا را دارید، بلافاصله با ۱۱۵ تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین اورژانس مراجعه کنید. این علائم عبارت‌اند از:

• تحول رنگ بخشی از بدن؛
• ازدست‌دادن حس (طبق معمول سپس از درد شدید)؛
• ترشحات بدبو؛
• زخم یا تاول دارای خون‌ریزی؛
• تب بالا و لرز؛
• سرگیجه؛
• تنفس و ضربان قلب و سریع.

انواع قانقاریا

۱. قانقاریای خشک

همه اندام‌ها همانند کبد، قلب و ریه برای کارکرد مناسب و زنده‌ماندن به اکسیژن نیاز دارند. خون اکسیژن را به اندام‌های گوناگون بدن می‌رساند. قانقاریای خشک وقتی اتفاق می‌افتد که بخشی‌ از بدن اکسیژن کافی دریافت نکند. این قسمت از بدن درنهایت دچار فساد می‌بشود و می‌میرد. در قانقاریای خشک پوست بسته است و علامت عفونت وجود ندارد.

قانقاریای خشک زیاد تر به‌علت آرترواسکلروز، نوعی تجمع چربی در دیواره شریان، تشکیل می‌بشود.

۲. قانقاریای مرطوب

قانقاریای خیس یا مرطوب وقتی تشکیل می‌بشود که بدن با برخی از انواع باکتری دچار عفونت بشود و با مرطوب‌ و تجزیه‌شدن به وجود باکتری عکس العمل نشان دهد. این فرایند جهت مرگ بافت می‌بشود. قانقاریای مرطوب اورژانسی‌تر از قانقاریای خشک است و امکان پذیر باکتری به دیگر قسمت‌های بدن انتشار بشود.

۳. قانقاریای گازی

قارنقاریای گازی با باکتری کلسترودیا (clostridia) تشکیل می‌بشود. این باکتری نوعی عفونت تشکیل می‌کند که علتایجاد حباب‌های گاز و سم در ناحیه دچار می‌بشود. گاز تشکیل‌شده جهت مرگ بافت می‌بشود. این نوع قانقاریا زیاد کشنده است و سالانه تعداد بسیاری از افراد به‌جهت قانقاریای گازی می‌میرند. یقیناً در صورت درمان مناسب، مقدار مرگ‌و‌میر به کمتر از ۵ تا ۱۰‌درصد می‌رسد.

۴. قانقاریای فورنیه

این عارضه به‌علت عفونت آلت تناسلی و قسمت‌های اطراف آن تشکیل می‌بشود و زیاد تر مردان را دچار می‌کند، اما زنان هم به آن مبتلا خواهد شد. این چنین در بزرگ‌سالان بیشتر از کودکان شایع‌ است.

۵. قانقاریای داخلی

جریان خون به اندام‌های داخلی مسدود می‌بشود و اندام‌هایی همانند روده، کیسه صفرا و آپاندیس را دچار می‌کند.

افراد در معرض ابتلا به قانقاریا

اگر سابقه ابتلا به برخی از بیماری‌های خاص را دارید، گمان ابتلای شما به قانقاریا زیاد تر است. برخی از این بیماری‌ها عبارت‌اند از:

عوامل فرد دیگر هم امکان پذیر گمان ابتلا به قانقاریا را زیاد تر کنند، از جمله:

• افت ایمنی بدن به‌علت بیماری یا درمان سرطان.
• توانایی سرمازدگی، صدمه سر، گزش حیوانات یا سوختگی جدی.
• آسیبی که به بافت بدن صدمه بزند.
• سن بالای ۶۰ سال.
• شیمی‌درمانی.
• بیماری ایدز.
• عوارض جراحی.
• زخم عمیق و شدید (به‌خصوص زخمی که عضلات را دچار کند).
• تزریق پرومتازین هیدروکلراید که جهت صدمه بافتی می‌بشود.
• کشیدن سیگار، نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر تزریقی که امکان پذیر جریان خون را مختل کنند و خطر قانقاریا را افزایش دهند.

شیوع بیماری قانقاریا

مقدار شیوع قانقاریا با دقت به نوع آن متفاوت است. ایسکمی بحرانی اندام که جهت قانقاریای خشک می‌بشود از هر ۱۰۰ بزرگ‌سال بالای ۵۰ سال ۱ نفر را دچار می‌کند. این عدد در افراد بالای ۷۰ سال به ۱ مورد در هر ۵۰ نفر می‌رسد. قانقاریای گازی شیوع بیشتری دارد.

علائم قانقاریا

۱. علائم قانقاریای خارجی

بعضی اوقات اولین علامت قانقاریای خشک تشکیل خطوط قرمز اطراف بافت دچار است که به‌مرور زمان سیاه خواهد شد.

قانقاریا علائم فرد دیگر هم دارد، از جمله:

• زخم قرمز، دردناک یا متورم.
• زخم حاوی چرک یا بوی بد.
• حس سرما در ناحیه خاصی از بدن.
• نداشتن حس لامسه در ناحیه‌ای خاص.
• حس گرما یا تعریق.
• برگشت درد در همان ناحیه از بدن.
• درد شدید.
• حالت تهوع.
• رنگ غیرطبیعی در بخشی از پوست (سبز مایل به سیاه، قرمز، آبی، برنزی).

۲. علائم قانقاریای داخلی

قانقاریای داخلی بافت‌ها و اندام‌های داخل بدن را دچار می‌کند. در این حالت، فرد علائمی در پوست و اندام‌های حرکتی ندارد. بااین‌حال دچار علائم فرد دیگر می‌بشود، از جمله:

تشخیص قانقاریا

پزشک با دقت به سابقه پزشکی و علائم شما قانقاریا را تشخیص می‌دهد. این چنین امکان پذیر برای تعیین حالت از چند روش‌ تشخیصی منفعت گیری کند.

• بازدید آزمایشگاهی بافت و مثالهای مایع: مثالبرداری از مایعات قسمت دچار بدن انجام می‌بشود تا با میکروسکوپ باکتری عامل بیماری اشکار بشود.
• آزمایش خون: وجود تعداد زیاد گلبول سفید قانقاریای عفونی را قبول می‌کند. این چنین با کشت نمونه خون می‌توان نوع باکتری را تشخیص داد.
• تصویربرداری: برخی از انواع تصویربرداری همانند پرتوی ایکس، ام.آر.آی و سی.تی اسکن تشخیص انتشار کردن قانقاریا در بافت‌های داخلی را راحت‌تر می‌کنند. این چنین اگر قانقاریا جهت مشکل گردش خون بشود، امکان پذیر پزشک آزمایش آرتریوگرام انجام دهد. در این آزمایش به‌پشتیبانی پرتوی ایکس و نوعی رنگ خاص جریان خون در شریان و مقدار انسداد آنها بازدید می‌بشود.

درمان قانقاریا چیست

۱. دبریدمان بافت

در موارد قانقاریای شدید، احتمالا نیاز باشد که بافت یا قسمت‌ مرده بدن برداشته بشود که به این فرایند دبریدمان می‌گویند. این کار با ابزارهای جراحی یا مواد شیمیایی انجام می‌بشود. مقصد از این جراحی برداشتن ناحیه دچار است تا از انتشار کردن عفونت جلوگیری و بدن از بافت مرده خلاص بشود.

شکل جانشین دبریدمان، دبریدمان حشره است که در آن از لاروهای حشره برای خوردن باکتری و بافت مرده منفعت گیری می‌بشود. در موارد نادر، پزشکان از این روش منفعت گیری می‌کنند. پیوند پوست هم امکان پذیر هر نوع صدمه بافتی را نگه داری کند. در این روش قسمتی از بافت سالم فرد برداشته می‌بشود تا ناحیه صدمه‌دیده را بپوشاند.

۲. مصرف آنتی‌بیوتیک‌

امکان پذیر پزشک برای ازبین‌بردن باکتری آنتی‌بیوتیک تجویز کند. این آنتی‌بیوتیک طبق معمول به‌صورت درون‌رگی به بیمار داده می‌بشود.

۳. جراحی عروق

جراحی عروق همانند عمل بای‌بعد یا آنژیوپلاستی امکان پذیر برای افرادی تجویز بشود که علت قانقاریای آنها جریان خون نامناسب است تا جریان خون بهبود یابد.

۴. اتاقک اکسیژن هیپرباریک

افراد مبتلا به قانقاریای گازی در محیط غنی از اکسیژن قرار می‌گیرند تا رشد باکتری افت یابد. این کار به پوست اجازه بهبود می‌دهد. این چنین ورود اکسیژن به بافت صدمه‌دیده بهبودی را تسریع می‌کند.

۵. قطع عضو

در موارد شدید، قطع اندام‌ها یا انگشتان دست و پا انجام می‌بشود تا بیمار زنده بماند. افرادی که بخشی از دست یا پایشان به‌علت قانقاریا قطع شده است می‌توانند از پروتز یا اندام مصنوعی منفعت گیری کنند تا قسمت ازدست‌رفته بدن را جانشین کنند.

نتیجه درمان‌نکردن قانقاریا

بعضی اوقات قانقاریا بدون عوارض جانبی جدی درمان می‌بشود، به‌خصوص اگر در مرحله های اولیه تشخیص داده بشود. بااین‌حال امکان پذیر در موارد شدید قانقاریا جهت قطع عضو بشود، به‌خصوص اگر به‌موقع درمان نشود.

قانقاریا برای برخی افراد کشنده است همانند:

• افراد مبتلا به برخی بیماری‌های خاص که درمان پیچیده دارند.
• درگیرشدن قسمت بسیاری از بدن.
• به‌موقع آغازنکردن درمان.

مطابق پژوهشی در سال ۲۰۲۰، بیشترین آمار مرگ و میر ناشی از قانقاریای فورنیه یا قانقاریای تناسلی در افرادی با بیماری‌های خاص بوده است، از جمله:

این چنین درمان‌نکردن قانقاریا امکان پذیر جهت شوک سپسیس بشود. عوارض جانبی این شوک عبارت‌اند از:

• تحول حالت روانی؛
• افت خطرناک سختی خون؛
• نارسایی اندام.

سپسیس امکان پذیر کشنده باشد.

نتیجه ابتلا به قانقاریا

آینده فرد مبتلا به قانقاریا به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• مقدار انتشار کردن قانقاریا.
• زمان اغاز درمان.
• ناحیه دچار.
• سلامت کلی بیمار.

پیشگیری از قانقاریا

برای به حداقل رساندن صدمه و نگه داری بافت، قانقاریا باید هرچه سریع تر درمان بشود. افراد مبتلا به دیابت یا بیماری‌های عروق خونی باید مرتب دست‌ها و پاهایشان را از نظر وجود علائم قانقاریا بازدید کنند، از جمله:

• هرگونه ورم، ترشح و قرمزی نشان‌دهنده عفونت؛
• زخمی که خوب نمی‌بشود؛
• تحول رنگ پوست.

مصرف آنتی‌بیوتیک قبل و سپس از جراحی با دستور پزشک امکان پذیر از گسترش عفونت‌های قانقاریا جلوگیری کند. ترک سیگار، رژیم غذایی سالم و ورزش مرتب هم جریان خون را بهبود خواهند داد.

این چنین ملزوم است نکات مهمی را به یاد داشته باشید، از جمله:

• پاهایتان را مرتب با پزشک بازدید کنید.
• با پای برهنه بیرون نروید.
• ناخن‌های پایتان را با سوهان مختصر کنید و از ناخن‌گیر منفعت گیری نکنید.
• جوراب بپوشید و از کفش مناسب منفعت گیری کنید.

شما بگویید

شما چه مقدار با بیماری قانقاریا آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال به این عارضه مبتلا شده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر

لارنگوسکوپی آزمایشی است که پزشک برای بازدید حنجره (جعبه صوتی) انجام می‌دهد. این آزمایش امکان پذیر به دلایل گوناگون همانند بازدید علت سرفه و گلودرد تا پیداکردن جسم خارجی و بیرون‌آوردن آن منفعت گیری بشود. احتمالا از خودتان سوال کنید لارنگوسکوپی چطور انجام می‌بشود و چطور باید برای آن آماده شد. برای کسب اطلاعات زیاد تر درمورد این آزمایش تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

لارنگوسکوپی چیست؟

لارنگوسکوپی روشی است که پزشک با منفعت گیری از آن حنجره را بازدید می‌کند. حنجره در سخن بگویید‌کردن، تنفس و بلع نقش دارد. این جعبه حیاتی در پشت گلو و بالای نای قرار گرفته است. تارهای صوتی درون حنجره قرار گرفته‌اند و به همین علت پزشک برای دیدن حنجره و قسمت‌های نزدیک به آن از لارنگوسکوپی منفعت گیری می‌کند.

لارنگوسکوپی با منفعت گیری از لارنگوسکوپ، یک لوله منعطف با منبع نور، لنز و دوربین فیلم‌برداری، انجام می‌بشود تا حنجره از نزدیک دیده بشود. این چنین لارنگوسکوپ ابزاری دارد که دکتر می‌تواند با آن از حنجره شما نمونه بافتی تهیه کند. این آزمایش امکان پذیر در مطب پزشک یا به‌دست جراح در اتاق عمل انجام بشود.

کاربرد لارنگوسکوپی

لارنگوسکوپی را متخصص گوش‌وحلق‌وبینی یا جراح سروگردن انجام می‌دهد و برای تشخیص مشکلاتی همانند دستوفونی تا التهاب حنجره و حتی مشکلات جدی همانند سرطان حنجره به کار می‌رود. لارنگوسکوپی برای موارد فرد دیگر هم کاربرد دارد، از جمله:

• گیرکردن چیزی در گلو؛
• بازدید التهاب و ورم؛
• بازدید مشکل تنفسی یا بلع؛
• گوش‌دردی که از بین نمی‌رود؛
• برداشتن توده.

انواع لارنگوسکوپی

• لارنگوسکوپی غیرمستقیم: در مطب پزشک انجام می‌بشود. نزدیک به ۵ تا ۱۰ دقیقه زمان می‌برد و ساده‌ترین شکل لارنگوسکوپی است. در این روش لوله لارنگوسکوپ از راه دهان داخل می‌بشود.
• لارنگوسکوپی مستقیم با فیبر نوری: اکنون زیاد تر پزشکان از این روش منفعت گیری می‌کنند که به آن لارنگوسکوپی منعطف هم می‌گویند و کمتر از ۱۰ دقیقه زمان می‌برد. در این روش لوله لارنگوسکوپ از راه بینی داخل می‌بشود. داخل بینی داروی بی‌حسی یا ضداحتقان منفعت گیری می‌بشود.
• لارنگوسکوپی مستقیم: پزشک از یک لارنگوسکوپ برای فشاردادن زبان و بالاآوردن اپی‌گلوت منفعت گیری می‌کند. این روش طبق معمول زیاد تر از ۴۵ دقیقه زمان می‌برد و برای گذاشتن لوله تنفسی، برداشتن توده یا مثالبرداری منفعت گیری می‌بشود. این روش در اتاق عمل انجام می‌بشود و بیهوشی عمومی ملزوم دارد.

مرحله های لارنگوسکوپی

پزشک با دقت به شرایط شما نوع لارنگوسکوپی را انتخاب می‌کند که امکان پذیر در مطب پزشک یا اتاق عمل صورت گیرد. برای مثال امکان پذیر پزشک لارنگوسکوپی جراحی را در اتاق عمل انجام دهد که به آن لارنگوسکوپی مستقیم می‌گویند. در این روش از لارنگوسکوپ منعطف منفعت گیری می‌بشود و امکان پذیر با مثالبرداری و دیگر جراحی ها همراه باشد.

۱. قبل از لارنگوسکوپی

اگر جراحی داشته باشید، بیهوشی عمومی دریافت می‌کنید. تیم پزشکی نکاتی را به شما یادآوری می‌کنند، از جمله:

• امکان پذیر قبل از جراحی عکس‌برداری پرتوی ایکس تجویز بشود؛
• شب قبل از جراحی ناشتا باشید؛
• قبل از جراحی داروی خاصی مصرف نکنید؛
• اگر سیگار می‌کشید، بیشتر از یک هفته قبل از جراحی سیگارکشیدن را متوقف کنید؛
• سپس از جراحی با یک همراه به خانه بروید.

نیاز نیست برای جراحی چیز خاصی آماده کنید.

۲. زمان لارنگوسکوپی

۱. لارنگوسکوپی در مطب

• در زیاد تر موارد، از یک آینه کوچک مورب و نور برای بازدید جعبه صوتی منفعت گیری می‌بشود. برای این کار به پشت روی صندلی دراز می‌کشید، پزشک با یک گاز استریل زبان شما را می‌گیرد و با پشتیبانی نور و آینه گلوی شما را بازدید می‌کند.
• امکان پذیر از یک لارنگوسکوپ منعطف منفعت گیری بشود. این لوله منعطف از راه بینی داخل گلو شما می‌بشود.
• احتمالا پزشک مقدار مقداری داروی بی‌حسی و ضداحتقان به بینی شما بزند. داروی بی‌حسی طعم تلخی دارد.
• امکان پذیر حالت سرفه داشته باشید، اما به‌گمان زیاد این حالت فروکش می‌کند.
• پزشک لوله منطعف لارنگوسکوپ را از راه بینی داخل گلو می‌کند.
• امکان پذیر از شما بخواهند در طول فرایند سخن بگویید کنید تا کارکرد جعبه صوتی شما بازدید بشود.
• در برخی شرایط، امکان پذیر لوله از راه دهان داخل بشود.

۲. لارنگوسکوپی مستقیم در اتاق عمل

پزشک از لارنگوسکوپی خاصی منفعت گیری می‌کند که از راه دهان داخل می‌بشود. از آنجایی که بیهوشی عمومی دریافت می‌کنید، چیزی حس نمی‌کنید.

۳. سپس از لارنگوسکوپی

۱. لارنگوسکوپی در مطب

• تا چند دقیقه سپس از لارنگوسکوپی در بینی و گلویتان حس بی‌حسی دارید. این حالت طبق معمول سپس از ۲۰ دقیقه از بین می‌رود.
• تا وقتی‌ که دهان و گلویتان بی‌حس است، از خوردن و آشامیدن پرهیز کنید.

۲. جراحی لارنگوسکوپی

• سپس از جراحی تا زمان ازبین‌رفتن تاثییر داروی بیهوشی باید در اتاق ریکاوری بمانید تا عوارض جانبی و مشکلات احتمالی بازدید شوند.
• امکان پذیر گلودرد خفیف یا گرفتگی صدا داشته باشید. تا چند زمان سپس از جراحی به حنجره‌تان استراحت دهید.

عوارض لارنگوسکوپی

تشکیل عوارض جانبی با لارنگوسکوپی درون نوشته نادر است. اگر نگرانی خاصی دارید، با پزشک سخن بگویید کنید. لارنگوسکوپی مستقیم در اتاق عمل طبق معمول ایمن است، بااین‌حال احتمالا عوارض جانبی داشته باشد از جمله:

نحوه بیوپسی در لارنگوسکوپی

بیوپسی یعنی برداشتن نمونه کوچکی از بافت برای برسی. برای این کار از وسیله کوچکی همانند موچین مینیاتوری منفعت گیری می‌بشود. این وسیله از طریق لارنگوسکوپ به بافت می‌رسد. این روش در جراحی لارنگوسکوپی انجام می‌بشود. در برخی شرایط، بیوپسی در لارنگوسکوپی درون نوشته هم انجام می‌بشود.

نتیجه لارنگوسکوپی

نتیجه لارنگوسکوپی درون نوشته بلافاصله آماده می‌بشود. اما اشکار‌شدن نتیجه بیوپسی یا کشت امکان پذیر ۳ تا ۵ روز زمان ببرد. این قضیه برای جراحی لارنگوسکوپی شایع‌تر است. به این علت درمورد زمان آماده‌شدن نتیجه باید با پزشک سخن بگویید کنید.

تفاوت لارنگوسکوپی و اندوسکوپی

لارنگوسکوپی و آندوسکوپی هر دو ابزارهایی برای بازدید درون بدن‌اند. این چنین در هر دو از لوله‌ای منعطف شامل منبع نور، لنز و دوربین منفعت گیری می‌بشود. با این تفاوت که لارنگوسکوپی فقط برای بازدید حنجره منفعت گیری می‌بشود.

احتیاط‌های ملزوم

آزمایش لارنگوسکوپی طبق معمول عوارض خاصی ندارد، اما در رابطه این چند قضیه با پزشک سخن بگویید کنید:

• گلودردی که زیاد تر از چند روز طول کشیده است؛
• تب بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد (تب علامت عفونت است)؛
• سرفه خونی.

شما بگویید

شما چه مقدار با لارنگوسکوپی آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال از این روش منفعت گیری کرده‌اید؟‌ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

جراحی ایلئوستومی وقتی انجام می‌بشود که روده بزرگ (کولون) یا رکتوم برای حذف مواد زائد (مدفوع) کارآمد نباشد. این جراحی برای درمان بیماری‌های گوناگون به کار می‌رود و امکان پذیر موقتی یا دائمی باشد. می‌دانید ایلئوستومی چطور انجام می‌بشود و نحوه مراقبت سپس از آن چطور است؟ برای کسب اطلاعات زیاد تر درمورد این جراحی تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

ایلئوستومی چیست؟

برخی بیماری‌ها یا درمان‌های پزشکی روال دفع را مختل می‌کنند. جراحان وقتی از این روش درمان منفعت گیری می‌کنند که روده بزرگ توان ذخیره‌کردن و حذف مواد زائد را نداشته باشد. برخی از بیماری‌ها به ایلئوستومی موقت نیاز دارند که سپس از بهبود بیماری برداشته می‌بشود و دیگر بیماری‌ها به ایلئوستومی دائمی نیاز دارند.

بیماری‌های نیازمند ایلئوستومی موقت عبارت‌اند از:

بیماری‌های نیازمند ایلئوستومی دائم نیز عبارت‌اند از:

• بیماری کرون؛
• اختلال حرکت کولون؛
• انسداد، صدمه یا پارگی روده بزرگ.

انواع ایلئوستومی

۱. دائم

در ایلئوستومی دائم از کیسه‌های خارج یا داخل شکمی منفعت گیری می‌بشود که به آن کیسه روده‌ای می‌گویند. این کیسه‌ها برای جمع‌آوری و ذخیره مواد زائد منفعت گیری خواهد شد.

ایلئوستومی استاندارد یا بروک (Brooke ileostomy) شایع‌ترین نوع ایلئوستومی است که در آن از کیسه‌های خارج بدن منفعت گیری می‌بشود. در این روش که به آن اِند ایلئوستومی هم می‌گویند، جراح با تشکیل سوراخی در شکم ایلئوم را به‌سمت بالا می‌کشد. سپس ایلئوم را به داخل برمی‌گرداند و به دیواره شکم بخیه می‌زند تا استوما را تشکیل کنند. ضایعات از طریق استوما داخل کیسه خارجی خواهد شد. از آنجایی که خروج ضایعات قابل‌کنترل نیست، کیسه خارجی باید همه‌زمان متصل باشد.

۲. موقت

ایلئوستومی موقت را سپس از بهبودی می‌توان برداشت. از طرفی ایلئوستومی موقت اولین قدم برای ایلئوستومی دائم است که به آن کیسه ایلئوآنال یا کیسه جی (J) هم می‌گویند. در برخی شرایط، جراح امکان پذیر لوپ ایلئوستومی موقت انجام دهد تا کیسه تازه التیام یابد. بعدا لوپ ایلئوستومی موقت برداشته می‌بشود. کیسه جی و کیسه کی (K) ایلئوستومی داخلی منفعت گیری خواهد شد.

کیسه جی (J)

منفعت گیری از کیسه جی به‌گفتن کیسه لگنی یا مخزن ایلئوآنال در ایلئوستومی رایج است. این روش وقتی انجام می‌بشود که روده بزرگ کامل برداشته شده باشد و اجازه می‌دهد که ضایعات از طریق مقعد خارج شوند.

منفعت گیری از این روش چند مرحله دارد. در مرحله اول، جراح با تشکیل یک برش در شکم به روده بزرگ دسترسی اشکار می‌کند. سپس ایلئوم از طریق سوراخ بیرون کشیده می‌بشود تا استومای موقت تشکیل بشود. استومای موقت ضایعات را به‌سمت کیسه ایلئوستومی خارجی هدایت می‌کند. روده بزرگ در این مرحله برداشته می‌بشود. در مرحله سپس، جراح از لوپ‌های ایلئوم منفعت گیری می‌کند تا کیسه را درون لگن قرار دهد و کیسه به مقعد متصل می‌بشود.

کیسه کی (K)

کیسه کی کوک ایلئوستومی هم نامیده می‌بشود. این کیسه به کیسه ایلئوستومی خارجی نیاز ندارد. منفعت گیری از کیسه کی در قیاس با کیسه جی ترویج کمتری دارد. در این روش، جراح با تشکیل یک سوراخ در شکم به ایلئوم دسترسی اشکار می‌کند و از لوپ ایلئوم منفعت گیری می‌کند تا کیسه داخلی و یک دریچه را قرار دهد و ضایعات بدون این که از ایلئوم نشت کنند ذخیره شوند. برای تخلیه کیسه یک لوله منعطف از طریق استوما داخل می‌بشود تا کیسه را تخلیه کند.

روال جراحی

۱. قبل از جراحی

قبل از جراحی بیهوشی عمومی دریافت می‌کنید و پزشک درمورد روال جراحی با شما سخن بگویید می‌کند.

۲. در طول جراحی

همه جراحی‌های ایلئوستومی با تشکیل یک برش کوچک در سمت راست شکم اغاز خواهد شد تا جراح به آخرین قسمت روده کوچک (ایلئوم) دسترسی داشته باشد. این کار به‌صورت سنتی یا با لاپاراسکوپی انجام می‌بشود. روده کوچک به‌سمت شکم برده می‌بشود و سوراخ استوما را تشکیل می‌کند.

لاپاراسکوپی

در این روش از لاپاراسکوپ منفعت گیری می‌بشود. لاپاراسکوپ یک ابزار لوله‌همانند شامل منبع نور و عدسی است که جراح را راهنمایی می‌کند. لاپاراسکوپ باید یک ابزار برداشتن بافت هم داشته باشد تا نمونه بافتی بگیرد و نمونه زیر میکروسکوپ بازدید بشود. جراحی لاپاراسکوپی جهت افت خون‌ریزی میانه جراحی و درد سپس از جراحی می‌بشود.

۳. بهبودی سپس از جراحی

ایلئوستومی جراحی بزرگی است و فرد به وقتی برای بهبودی نیاز دارد، به این علت امکان پذیر زیاد تر از یک هفته در بیمارستان بستری بشود. زمان بهبودی در منزل هم نزدیک به ۶ هفته است و امکان پذیر بهبودی کامل روده کوچک ۲ ماه زمان ببرد. اگر ایلئوستومی موقت دارید، به گمان زیاد به جراحی فرد دیگر برای برداشتن آن نیاز خواهید داشت. این جراحی طبق معمول ۳ تا ۶ ماه سپس از جراحی اول انجام می‌بشود.

عوارض ایلئوستومی

شرایط هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. در خصوص مزایا و عوارض با پزشک سخن بگویید کنید. ایلئوستومی امکان پذیر عوارض مختلفی داشته باشد، از جمله:

• خون‌ریزی در روده کوچک یا استوما؛
• صدمه به اندام‌های نزدیک؛
• عفونت؛
• ناتوانی در جذب کافی مواد مغذی غذا؛
• انسداد روده به‌علت اسکار بافت؛
• ایسکمی یا نکروز؛
• پرولاپس استوما؛
• فتق پاراستومال؛
• خارج‌شدن زیاد استوما.

رژیم سپس از جراحی ایلئوستومی

پرستار درمورد رژیم سپس از این جراحی با شما سخن بگویید می‌کند. یقیناً نکاتی کلی در این عرصه وجود دارند، از جمله:

• در چند هفته اول سپس از جراحی غذاهای ساده ترکیبی مصرف کنید؛
• کاملا غذا را بجوید. جویدن غذا و نوشیدن مایعات به هضم پشتیبانی می‌کند؛
• در زمان‌های منظم در روز قولهای غذایی کوچک بخورید.

از مصرف غذاهایی همانند آجیل، دانه‌ها و سبزیجات ترد خودداری کنید.

زمان مراجعه به پزشک

• انقباضی که زیاد تر از ۲ تا ۳ ساعت طول بکشد؛
• حالت تهوع و استفراغ مداوم؛
• گرفتگی یا حالت تهوعی که زیاد تر از ۴ ساعت تا زمان دفع طول بکشد. این قضیه علامت انسداد روده است؛
• بوی بدی که زیاد تر از یک هفته طول بکشد؛
• بریدگی در استوما؛
• صدمه به استوما؛
• تحریک بد پوست یا زخم عمیق.

سؤالات رایج

– تفاوت ایلئوستومی و کولستمی چیست؟

کارکرد ایلئوستومی و کولستمی یکسان است. اما در اولی مسیر دفع از روده کوچک و در کولستمی مسیر دفع از روده بزرگ گرفته می‌بشود.

– کیسه ایلئوستومی چیست؟

یک کیسه کوچک است که مسطح روی شکم قرار می‌گیرد و به استوما یا همان سوراخ کوچک روی شکم می‌چسبد تا مدفوع ترشح‌شده از استوما را جمع می‌کند. وقتی که یک‌سوم یا نصف کیسه پر شد، باید آن را تخلیه کرد.

– آیا می‌توان خروج مدفوع به داخل کیسه ایلئوستومی را کنترل کرد؟

اگر ایلئوستومی استاندارد دارید، نمی‌توانید خروج مدفوع از استوما را کنترل کنید، چون هیچ عضله یا دریچه‌ای در این ناحیه وجود ندارد. اما در انواع دیگر ایلئوستومی، استومای دریچه‌دار هم وجود دارد.

– سپس از جراحی ایلئوستومی چه وقتی می‌توان به زندگی معمول برگشت؟

به محض بهبودی می‌توانید فعالیت‌های روزانه همانند رانندگی، کار، ورزش و رابطه جنسی را انجام دهید.

– آیا کیسه ایلئوستومی بوی بدی می‌دهد؟

با مراعات چند مسئله می‌توانید بوی بد کیسه را افت دهید، از جمله:

• از مصرف غذاهایی همانند تخم‌مرغ، خیار، پیاز، سیر، ماهی، لبنیات و قهوه که بوی بد تشکیل می‌کنند خودداری کنید.
• یقین شوید که کیسه به‌خوبی در جای خود قرار گرفته است.
• مرتب کیسه را خالی کنید.
• از کیسه‌های مقاوم به بو منفعت گیری کنید.
• با مشورت پزشک از قرص‌ها و مایعات افت‌دهنده بو منفعت گیری کنید.

– آیا ایلئوستومی جهت نفخ می‌بشود؟

زیاد تر افراد دارای ایلئوستومی نفخ بسیاری دارند. غذاهای خاصی نفخ را افزایش خواهند داد. درمورد این غذاها با پزشک مشورت کنید. ۴ یا ۵ بار در روز مصرف قولهای غذایی کوچک می‌تواند نفخ را افت دهد. امکان پذیر صداهای عجیبی در معده بشنوید که با فشاردادن کیسه ایلئوستومی این صداها رفع می‌بشود.

– استوما همانند چیست؟

• استوما همانند داخل گونه و به رنگ صورتی یا قرمز است. امکان پذیر حس گرما و رطوبت کنید. برخی از انواع استوما مقدار مقداری مخاط ترشح می‌کنند؛
• استوما گرد یا بیضی است؛
• امکان پذیر استوما صاف روی شکم قرار بگیرد یا مقداری به‌سمت بالا برجسته بشود؛
• مقداری سپس از جراحی، استوما چروکیده می‌بشود.

– چطور از پوست اطراف استوما مراقبت کنم؟

• پوست اطراف استوما را با آب تمیز کنید و قبل از گذاشتن کیسه به‌خوبی آن را خشک کنید.
• دهانه استوما و کیسه را به‌خوبی بازدید کنید. دهانه زیاد کوچک امکان پذیر جهت تورم استوما بشود و دهانه بیش‌ از‌ حد باز امکان پذیر جهت خروج مدفوع بشود.
• برنامه منظمی برای معاوضه کیسه داشته باشید تا از نشت آن و التهاب پوستی جلوگیری کنید.
• زمان معاوضه کیسه مواظب باشید تا سد پوستی ر ااز پوست‌تان دور نکنید.
• به‌جز اوقات الزامی، زیاد تر از یک بار در روز کیسه را معاوضه نکنید.

شما بگویید

شما چه مقدار با ایلئوستومی و جراحی آن آشنایی دارید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.