برچسب: سلامت روان

نورتریپتیلین از جمله داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای است که برای درمان افسردگی تجویز می‌بشود. این دارو جهت نگه داری اعتدال مواد طبیعی خاص در مغز می‌بشود. در این مقاله، نکات مهم مصرف و عوارض احتمالی نورتریپتیلین را بازدید می‌کنیم. اگر تصمیم مصرف نورتریپتیلین را دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

نورتریپتیلین چیست؟

نورتریپتیلین نوعی داروی ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای است که به‌شکل کپسول یا مایع حاضر است و جهت افزایش سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز و بهبود خلق‌و‌خو می‌بشود. آونتیل و پاملور دو نام تجاری نورتریپتیلین می باشند.

نکات مهم قبل از مصرف نورتریپتیلین

• دارو را مطابق پیشنهاد پزشک مصرف کنید و اگر سؤالی داشتید، حتما از پزشک یا داروساز سوال کنید.
• دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگه دارید.
• دارو را از دسترس کودکان و حیوانات دور نگه دارید.
• مصرف نورتریپتیلین برای افراد زیر ۱۸ سال پیشنهاد نمی‌بشود.
• اگر به‌تازگی دعوا قلبی داشته‌اید، نباید نورتریپتیلین مصرف کنید.
• طبق معمول نورتریپتیلین ۱ تا ۴ بار در روز به‌صورت خوراکی مصرف می‌بشود. اگر نوع مایع دارو را مصرف می‌کنید، حتما از پیمانه‌های مخصوص برای اندازه‌گیری آن منفعت گیری کنید.
• مقدار مصرف دارو به حالت بیماری و جواب به درمان تعیین می‌بشود. طبق معمول پزشک برای افت گمان عوارض جانبی (همانند خشکی دهان یا سرگیجه) ابتدا دوز کم دارو را تجویز می‌کند و به‌مرور زمان مقدار آن را افزایش می‌دهد.
• برای گرفتن نتیجه مطلوب دارو را مطابق برنامه مصرف کنید. این چنین از مصرف مقدار زیاد تر یا طویل‌تر دارو خودداری کنید. با این کار بهبودی شما تسریع نمی‌بشود و فقط گمان عوارض جانبی افزایش می‌یابد.
• حتی اگر حس بهبودی کردید، مصرف دارو را ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی دارو امکان پذیر جهت علائمی همانند تحول خلق‌وخو، سردرد، حس خستگی و تحول حالت خواب بشود.
• نورتریپتیلین بلافاصله عمل نمی‌کند. امکان پذیر برخی نتایج آن را سپس از ۱ هفته مشاهده کنید و گرفتن نتیجه کامل تا ۴ هفته زمان می‌برد.
• اگر بیماری شما بدتر شد یا طول کشید، به پزشک مراجعه کنید.

نحوه مصرف نورتریپتیلین

این دارو باید با یک لیوان آب مصرف بشود. دارو را منظم و مطابق دستورالعملش مصرف کنید.

فراموش‌کردن مصرف نورتریپتیلین

به محض به‌یادآوردن، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر به زمان دوز بعدی نزدیکید، از مقدار فراموش‌شده صرف‌نظر کنید و از مصرف دوبرابری دارو خودداری کنید.

سوء‌مصرف نورتریپتیلین

اگر علائم سوء‌مصرف نورتریپتیلین همانند غش یا مشکل تنفسی دارید، با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. سوء‌مصرف نورتریپتیلین علائم مختلفی دارد، از جمله:

مقدار مصرف نورتریپتیلین

۱. مقدار مصرف برای افسردگی در بزرگ‌سالان

• ۲۵ میلی‌گرم خوراکی ۳ تا ۴ بار در روز.
• حداکثر ۱۵۰ میلی‌گرم در روز.

نکات مهم

• امکان پذیر کل دز روزانه در یک وعده مصرف بشود.
• بیماران باید با دزهای کمتر اغاز شوند و دزها باید کم کم افزایش یابد.
• هنگامی که دزهای بالای ۱۰۰ میلی‌گرم در روز تجویز می‌بشود، باید سطح پلاسما کنترل بشود و در محدوده بهینه ۵۰ تا ۱۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر نگه داری بشود.

۲. مقدار دارو برای افسردگی در سالمندان

• ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم در چند دوز

نکات مهم

• امکان پذیر کل دوز روزانه در یک وعده مصرف بشود.
• بیماران باید با دوزهای کمتر اغاز کنند و دوزها به‌مرور زمان افزایش یابند.

عوارض جانبی نورتریپتیلین

اگر علائم طویل یا بدتر شدند، حتما به پزشک مراجعه کنید.

راهکارهایی برای افت عوارض جانبی نورتریپتیلین

• برای افت گمان سرگیجه یا سبکی‌ سر به‌آرامی از حالت نشسته یا درازکش بلند شوید.
• برای خلاصی از خشکی دهان آب‌نبات یا یخ بمکید، آدامس بجوید، آب بنوشید یا از جانشین بزاق منفعت گیری کنید.
• برای جلوگیری از یبوست غذاهای فیبردار بخورید، آب زیاد بنوشید و ورزش کنید. این چنین می‌توانید از ملین‌های طبیعی منفعت گیری کنید. درمورد نوع ملین مناسب با پزشک مشورت کنید.
• به یاد داشته باشید که نورتریپتیلین با دقت به شرایط شما و با درنظرگرفتن عوارض جانبی تجویز شده است. تعداد بسیاری از افراد سپس از مصرف دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
• اگر عوارض جانبی جدی همانند افزایش ضربان قلب، حالت ماسک‌همانند صورت، گرفتگی عضلات، درد شکمی شدید، افت توانایی یا میل جنسی یا بزرگ‌شدن و درد سینه داشتید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• امکان پذیر نورتریپتیلین مقدار سرتونین را افزایش دهد و در موارد نادر جهت سندرم سروتونین بشود. اگر داروهای فرد دیگر مصرف می‌کنید که آنها هم سرتونین را افزایش خواهند داد، گمان تشکیل سندرم سروتونین افزایش می‌یابد. بعد درمورد داروهای خود با پزشک سخن بگویید کنید. این چنین علائم خاص همانند ضربان قلب سریع، توهم، ازدست‌دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال شدید، گرفتگی عضلانی، تب بی‌علت و بی‌قراری غیرطبیعی را به پزشک خبر دهید.
• در صورت تشکیل هرگونه عوارض زیاد شدید همانند درد، ورم یا قرمزی چشم، غش، گشاد‌شدن مردمک یا تحول دید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• عکس العمل حساسیتی زیاد شدید به نورتریپتیلین نادر است. بااین‌حال اگر علائمی همانند جوش، خارش و ورم به‌خصوص در صورت، زبان یا گلو، سرگیجه شدید یا مشکل تنفسی داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

نکات احتیاطی

• اگر به داروهای سه‌حلقه‌ای یا هر ماده فرد دیگر حساسیت دارید، قبل از مصرف نورتریپتیلین به پزشک خبر دهید. این داروها امکان پذیر حاوی مواد غیرفعالی باشند که عکس العمل حساسیتی یا مشکلات فرد دیگر را تشکیل می‌کنند.
• اگر مشکل تنفسی، مشکل کبدی، سابقه دعوا قلبی، مشکل ادرار (ناشی از بزرگ‌شدن پروستات)، پرتلاشی تیروئید، سابقه خانوادگی یا شخصی گلوکوم، سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری‌های روانی یا خلقی (همانند اختلال دوقطبی یا روان‌پریشی)، سابقه خانوادگی خودکشی، تشنج یا بیماری‌هایی که گمان تشنج را زیاد تر می‌کنند (همانند بیماری‌های مغزی یا ترک الکل) دارید به پزشک خبر دهید.
• نورتریپتیلین امکان پذیر بر ضربان قلب (طویل‌شدن کیو.تی (QT)) تاثییر بگذارد. در موارد نادر، طویل‌شدن کیو.تی می‌تواند جهت ضربان قلب زیاد سریع و به‌ندرت کشنده بشود و علائم فرد دیگر تشکیل کند که باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
• اگر مشکلات قلبی، سابقه طویل‌شدن کیو.تی یا سابقه خانوادگی مشکلات قلبی دارید، به پزشک خبر دهید. مصرف نورتریپتیلین با برخی داروها می‌تواند گمان طویل‌شدن کیو.تی را زیاد تر کند.
• افتپتاسیم و منیزیم امکان پذیر گمان طویل‌شدن کیو.تی را زیاد تر کند. اگر از داروهای خاص (همانند قرص آب یا ادرار‌آور) منفعت گیری می‌کنید یا شرایطی همانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ دارید به پزشک خبر دهید. درمورد مصرف ایمن نورتریپتیلین با پزشک مشورت کنید.
• مصرف نورتریپتیلین می‌تواند جهت سرگیجه یا تاری دید بشود. (مصرف الکل یا ماری‌جوآنا حالت را بدتر هم کند.) بعد از رانندگی و انجام کارهایی که نیاز به هشیاری و دید آشکار دارند، خودداری کنید.
• قبل از انجام جراحی یا کارهای مربوط به دندان، پزشک را در جریان مصرف نورتریپتیلین قرار دهید.
• احتمالا نیاز باشد در دوران مصرف نورتریپتیلین، آزمایش‌هایی همانند آزمایش قلب، آزمایش کارکرد کبد یا آزمایش سطح خونی نورتریپتیلین را انجام دهید.
• نورتریپتیلین امکان پذیر شما را به نور خورشید حساس کند. زمان قرارگیری در معرض نور خورشید را محدود کنید. وقتی که بیرونید، از لباس مناسب و ضدآفتاب منفعت گیری کنید. اگر دچار آفتاب‌سوختگی یا تاول شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• شکل مایع نورتریپتیلین امکان پذیر حاوی الکل باشد. اگر دیابت، وابستگی به الکل، بیمای کبدی یا هر شرایطی دارید که باید مصرف الکل را محدود کرد، به پزشک خبر دهید.
• امکان پذیر نورتریپتیلین کنترل قند خون را سخت کند. اگر دیابت دارید، مرتب قند خونتان را کنترل کنید و به پزشک گزارش دهید. احتمالا نیاز باشد داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی‌ خود را تنظیم کنید.
• امکان پذیر افراد مسن به عوارض جانبی دارو به‌خصوص خشکی دهان، سرگیجه، گیجی، مشکل ادرارکردن یا طویل‌شدن کیو.تی حساس‌تر باشند.
• در دوران بارداری، نورتریپتیلین تنها در صورت نیاز مصرف می‌بشود. از آنجایی که مشکلات روانی یا خلقی درمان‌نشده (همانند افسردگی، اضطراب یا اختلال پنیک) می‌توانند مشکل جدی تشکیل کنند، بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. اگر تصمیم بارداری دارید، درمورد مزایا و عوارض نورتریپتیلین در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.
• نورتریپتیلین می‌تواند داخل شیر مادر بشود و تأثیرات نامطلوبی روی نوزاد شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

هشدارها

داروهای ضدافسردگی برای طیفی از بیماری‌ها همانند افسردگی و دیگر اختلالات روانی‌ و خلقی تجویز خواهد شد. این داروها می‌توانند به جلوگیری از افکار خودکشی پشتیبانی کنند و مزایا فرد دیگر هم دارند. بااین‌حال بر پایه تحقیقات، امکان پذیر مصرف دارو در برخی افراد افسردگی، دیگر علائم خلقی یا افکار خودکشی را بدتر کند. به این علت حتی اگر برای بیماری‌های روانی یا خلقی از دارو منفعت گیری می‌کنید، بهتر است درمورد مزایا و خطرات داروهای ضدافسردگی با پزشک سخن بگویید کنید.

این چنین اگر علائمی همانند بدترشدن شرایط، تحول خلقی‌روانی غیرمعمول (اضطراب، دعوا پنیک، مشکل خواب، بی‌قراری، حس خشمگینی، عمل های تکانشی، خستگی شدید، تکلم زیاد سریع) یا تحول رفتاری غیرمعمول (افکار خودکشی) دارید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر مصرف داروهای ضدافسردگی را تازه اغاز کرده‌اید یا مقدار آن تحول کرده است، به این علائم زیاد تر دقت کنید.

اگر سابقه خانوادگی مرگ‌های بی‌علت زیر ۴۵ سال دارید، به پزشک خبر دهید.

تداخل دارویی نورتریپتیلین

امکان پذیر تداخل دارویی کارکرد نورتریپتیلین را تحول دهید یا گمان ابراز عوارض جانبی را زیاد تر کند. فهرستی از داروهای مصرفی‌تان تهیه کنید و در اختیار پزشک قرار دهید. مصرف هیچ دارویی را به خودسرانه اغاز یا قطع نکنید.

برخی از داروها همانند رقیق‌کننده‌های خون (همانند وارفارین)، دی‌سولفیرام، مکمل‌های تیروئید، داروهای خاص سختی خون بالا (همانند کولونیدین) امکان پذیر جهت تداخل دارویی با نورتریپتیلین شوند. داروهای دیگر همانند سایمتیدین و داروهای تنظیم ضربان قلب امکان پذیر نورتریپتیلین را از بدن شما حذف کنند یا اثرگذاری‌اش را مختل کنند. در ادامه برخی دیگر از داروهایی را که امکان پذیر با این دارو تداخل داشته باشند، معارفه می‌کنیم.

۱. مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز

مصرف مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAO) همانند ایزوکربوکسازید، متاکسالون، لینزولید، متیلن بلو، فنلزین، پیموزاید، تیوریدازین، پروکاربازین، ترانیل‌سیپرومین با نورتریپتیلین می‌تواند تداخل جدی تشکیل کند و حتی کشنده باشد. از مصرف هم‌زمان این داروها خودداری کنید. این چنین زیاد تر مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز نباید دو هفته قبل و سپس از درمان با نورتریپتیلین مصرف شوند. درمورد اغاز یا قطع مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.

۲. داروهای افزایش سرتونین

اگر از داروهای افزایش سرتونین همانند فلوکستین یا ونلافاکسین منفعت گیری می‌کنید، خطر سندرم یا مسمومیت سرتوونین افزایش می‌یابد. این چنین در زمان اغاز مصرف دارو یا افزایش مقدار آن گمان سندرم سروتونین وجود دارد.

۳. داروهایی که تداخلشان بر قلب تاثییر می‌گذارد

تعداد بسیاری از دارو‌ها همانند آمیودارون، آنتی‌بیوتیک‌ها، سوتالول، کوئینیدین، دوفنیدیل، ماکرولید در کنار نورتریپتیلین می‌توانند جهت طویل‌شدن کیو.تی شوند. قبل از منفعت گیری از نورتریپتیلین، درمورد داروهای مصرفی‌تان با پزشک سخن بگویید کنید.

۴. داروهای آرام‌قسمت

اگر از داروهای خواب‌آور همانند آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضداضطراب، آرام‌کننده‌های عضلانی یا مسکن منفعت گیری می‌کنید، با پزشک سخن بگویید کنید. برخی داروها حاوی مواد خواب‌آورند. قبل از مصرف دارو برچسب آن را بخوانید و درمورد ایمنی آن با پزشک سخن بگویید کنید.

۵. داروهای حاوی آمی‌تریپتیلین

نورتریپتیلین شباهت بسیاری به آمی‌تریپتیلین دارد. داروهای حاوی آمی‌تریپتیلین را همراه با نورتریپتیلین مصرف نکنید.

۶. داروهای بیماری پارکینسون

از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای بیماری پارکینسون همانند بنزتروپین، تری هگزیفنیدیل خودداری کنید.

۷. داروهای مربوط به مشکل ادرار‌کردن

از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای مربوط به مشکل ادرار‌کردن همانند اکسی‌بوتینین یا تولترودین خودداری کنید.

۸. داروهای مربوط به مشکل معده

از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای مربوط به مشکل معده همانند دیسیکلومین یا هیوسیامین خودداری کنید.

انواع نورتریپتیلین در ایران

نورتریپتیلین به‌صورت قرص نورتریپتیلین ۲۵ میلی‌گرمی، قرص نورتیلین ۲۵ میلی‌گرمی و قرص نورتریپتیلین ۱۰ میلی‌گرمی اراعه می‌بشود.

شما بگویید

شما چه مقدار با نورتریپتیلین آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال این دارو را مصرف کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

برتری‌بندی کارها را بیاموزید تا در زمان کمتر، بهینه‌تر کار کنید.

افسردگی نوعی بیماری رایج مربوط به روان است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، زیستی، محیطی و روان‌شناختی در ابراز آن نقش دارند. تعداد بسیاری از افراد و روان‌شناسان از تستی به‌نام تست افسردگی بک برای سنجش شدت علائم افسردگی منفعت گیری می‌کنند. روان‌شناس مشهوری به‌اسم آرون بک که پدر شناخت‌درمانی هم لقب گرفته است، این تست را درست کرد، تستی که مخصوص بزرگ‌سالان و نوجوانان است و ۲۱ سوال دارد. با این که از این تست برای تشخیص ابتلای فرد به افسردگی منفعت گیری نمی‌کنند، ابزار مفیدی است که فرد تشخیص دهد آیا بابت علائمش نیاز به پشتیبانی دارد یا نه. در این مقاله، تست افسردگی بک و نحوه تفسیر آن را بازدید می کنیم. همراهمان بمانید.

افسردگی چیست؟

کلمه افسردگی برای گروهی از بیماری‌ها به کار می‌رود که روی خلق‌وخو، حرکت و کیفیت زندگی تاثییر می‌گذارند. فرد مبتلا به هر شکلی از این بیماری امکان پذیر مدتی طویل حس غم کند، علاقه خود به زندگی را از دست بدهد یا عزت‌نفسش افت یابد. علائم افسرگی امکان پذیر به‌زمان چند هفته یا برای همیشه باقی بمانند. خوشبختانه افسردگی قابل‌درمان است و برای مهار علائم آن راهکارهای درمانی بسیاری وجود دارند که یقیناً لازمه به‌کارگیری آنها تشخیص درست این بیماری در فرد است.

علائم افسردگی

اگر زیاد تر از دو هفته مدام این چنین علائمی دارید، امکان پذیر به افسردگی مبتلا باشید. دیگر بیماری‌های روانی امکان پذیر علائم شبیهی داشته باشند، به این علت دکتر شما قبل از تجویز روش درمان باید گمان ابتلای شما به آنها را رد کند. افسردگی اگر درمان نشود، روی بدن نیز تاثییر می‌گذارد. افتخواب، تحول الگوهای فکری و تحول اشتها امکان پذیر علتابراز علائم بسیاری شوند. از جمله:

• افت انرژی؛
• کندشدن حرکات؛
• افت یا افزایش وزن؛
• ازدست‌دادن تمرکز؛
• خواب ناآرام.

تاریخچه تست افسردگی بک

سال ۱۹۶۱، دکتر آرون تمکین بک تستی برای سنجش افسردگی درست کرد. مقصد از طراحی این تست سنجش شدت افسردگی می بود و این چنین ابزاری که از آن برای نظارت بر این بیماری منفعت گیری کنند. تست اولیه از ۲۱ سوال راه اندازی شده است که هرکدام منطبق با یکی از علائم افسردگی می باشند. دکتر بک و همکارانش فهمید شدند که تست افسردگی قابل‌مطمعن و معتبر است. امروزه در تعداد بسیاری از تحقیقات و مجموعه‌های درمانی از این تست منفعت گیری می‌کنند.

نسخه اولیه این تست سال ۱۹۹۶ اصلاح شد تا سوال‌های فرد دیگر به آن اضافه بشود. این تست اصلاح‌شده که BDI-II نام دارد، پرکاربردترین نسخه این سوال‌نامه است.

چطور از تست افسردگی بک منفعت گیری کنیم؟

همان گونه که گفتیم، از این تست برای سنجش شدت افسردگی منفعت گیری می‌کنند و می‌توان از آن برای نظارت بر افسردگی و مسیر درمان نیز منفعت گیری کرد. باید دقت کنید این تست تشخیصی نیست، اما پزشک به‌پشتیبانی آن می‌تواند شدت این بیماری را تشخیص دهد. برای تفسیر تست افسردگی بک (نسخه BDI-II) نیز باید بگوییم امتیاز ۱۰ تا ۱۸ نشانگر افسردگی ملایم و امتیاز ۳۰ یا زیاد تر نشانگر افسردگی شدید است. از این تست می‌توان برای نظارت بر روش های درمان افسردگی نیز منفعت گیری کرد. افت تدریجی امتیازها یعنی فرد در حال بهبود است.

تفسیر تست افسردگی بک

دقت کنید که تست بک افسردگی را در قالب نوعی خودارزیابی می‌سنجد. به‌عبارت دیگر نتیجه تست به فهمیدن فرد از علائمش بستگی دارد. برخی افراد امکان پذیر اضطراب یا اندوه خود را کم بدانند و سایرین در علائم خود غلو کنند. اگر دلواپس شدت افسردگی خودید، باید علائم خود را با روان‌شناسی مجرب در بین بگذارید.

آیتم‌های تست افسردگی بک

تست BDI-II از ۲۱ سوال راه اندازی شده است که هرکدام با یکی از علائم افسردگی همخوانی دارند. این سوال‌ها در ۴ دسته زیر قرار می‌گیرند:

• علائم جسمی؛
• علائم احساسی؛
• علائم شناختی؛
• علائم نباتی (نشانگر تحول حالت خواب و اشتها).

سوال‌های تست افسردگی بک

۱. سوال اول‏

• من غمگین نیستم.
• من غمگین هستم.
• همیشه غمگین هستم و نمی‌توانم از این حالت بیرون بیایم.
• به‌قدری غمگین و غمگین هستم که نمی‌توانم آن را تحمل کنم.

۲. سوال دوم ‏

• به آینده امید دارم.
• امیدى به آینده ندارم.
• حس می‏کنم که آینده خوبى در انتظارم نیست.
• حس می‌کنم آینده ناامیدکننده است و کاری نمی‌توان در روبه رو آن کرد.

۳. سوال سوم

• من ناکام نیستم.
• حس می‌کنم زیاد تر از افراد عادی ناکامم.
• هنگامی به زندگی قبل‌ام نگاه می‌کنم، ناکامی‌های بسیاری را می‌بینم.
• آدم کاملا ناکامی‌خورده‌ای هستم.

۴. سوال چهارم‏

• همانند قبل از زندگی‌ام رضایت دارم.
• همانند قبل از زندگی‌ام لذت نمی‌برم.
• دیگر از هیچی واقعا لذت نمی‌برم.
• از همه‌چیز ناخشنود‌ام یا برایم کسل‌کننده‌اند.

۵. سوال پنجم

• حس گناه خاصی نمی‌کنم.
• گاهى حس گناه می‌‏کنم.
• اکثر اوقات حس گناه دارم.
• همیشه حس گناه می‌کنم.

۶. سوال ششم

• حس نمی‌کنم باید مجازات شوم.
• حس می‌‏کنم ممکن است مجازات شوم.
• انتظار مجازات دارم.
• حس می‌کنم دارم مجازات می‌شوم.

۷. سوال هفتم

• از خودم نامید نیستم.
• از خودم ناامیدم.
• حالم از خودم به‌ هم می‌خورد.
• از خودم متنفرم.

۸. سوال هشتم

• حس نمی‌کنم که بدتر از دیگرانم.
• بابت اشتباهات و ضعف‌هام از خودم انتقاد می‌کنم.
• همیشه بابت خطاهایم خودم را سرزنش می‌‏کنم.
• بابت هر اتفاق و حادثه‏ بدی خودم را سرزنش می‏‌کنم.

۹. سوال نهم

• هیچ زمان به خودکشى فکر نمی‌‏کنم.
• فکر خودکشى به سرم زده است، ولى آن را عملی نخواهم کرد.
• دوست دارم خودم را بکشم.
• اگر فرصتش را داشته باشم، خودم را می‌کشم.

۱۰. سوال دهم

• بیش‌ از حد معمول گریه نمی‌کنم.
• بیشتر از قبل گریه می‌کنم.
• این روزها دائما گریه می‌کنم.
• قبلا زیاد گریه می‏‌کردم، اما اکنون حتی اگر بخواهم هم نمی‌توانم.

۱۱. سوال یازدهم

• کم‏‌حوصله‏‌تر از قبل نیستم.
• از قبل کم‏‌حوصله‏‌ترم.
• زیاد تر اوقات کم‏‌حوصله‌ام.
• همیشه حوصله ندارم.

۱۲. سوال دوازدهم

• علاقه خود به مردم را از دست نداده‌ام.
• کمتر از قبل به مردم علاقه دارم.
• زیاد ترِ علاقه‌ام به سایرین را از دست داده‌ام.
• کاملا علاقه خود به مردم را از دست داده‌ام.

۱۳. سوال سیزدهم

• به همان خوبی قبل تصمیم می‌گیرم.
• کمتر از قبل تصمیم می‏‌گیرم.
• برخلاف قبل، تصمیم‌گیری برایم سخت شده است.
• اصلا دیگر نمی‌توانم تصمیم بگیرم.

۱۴. سوال چهاردهم

• حس نمی‌کنم که ظاهرم از قبل بدتر شده باشد.
• دلواپس هستم که پیر یا غیرجذاب به نظر برسم.
• حس می‌کنم ظاهرم دچار تغییراتی دائمی شده است که علتخواهد شد دلنشین نباشم.
• باور دارم که زشتم.

۱۵. سوال پانزدهم

• به‌خوبی قبل کار می‌کنم.
• برای اغاز کار باید زیاد تر تلاش کنم.
• براى هر کارى مجبورم به خودم سختی زیادى بیاورم.
• اصلا نمی‌توانم کار کنم.

۱۶. سوال شانزدهم

• همانند همیشه خوب می‌خوابم.
• به‌خوبی قبل نمی‌خوابم.
• یکى‌دو ساعت سریعتر از معمول از خواب می‌‏پرم و مجدد خوابیدن برایم خیلى سخت‌ است.
• چند ساعت سریعتر از معمول از خواب می‌‏پرم و دیگر نمی‌توانم بخوابم.

۱۷. سوال هفدهم

• بیشتر از قبل خسته نمی‌‏شوم.
• راحت‌تر از قبل خسته می‌شوم.
• تقریبا از انجام هر کارى خسته می‌شوم.
• آن‌قدر خسته‌ام که نمی‌توانم کاری انجام دهم.

۱۸. سوال هجدهم

• اشتهایم هیچ تغییرى نکرده است.
• اشتهایم به‌خوبی قبل نیست.
• اشتهایم خیلى بدتر شده است.
• اصلا اشتها ندارم.

۱۹. سوال نوزدهم

• اخیرا وزن کم نکرده‌ام.
• به‌تازگی زیاد تر از ۲.۵ کیلوگرم وزن کم کرده‌ام.
• به‌تازگی زیاد تر از ۵ کیلوگرم وزن کم کرده‌ام.
• به‌تازگی زیاد تر از ۷ کیلوگرم وزن کم کرده‌ام.

۲۰. سوال بیستم

• زیاد تر از حد معمول دلواپس سلامتی‌ام نیستم.
• دلواپس مشکلات جسمی همانند یبوست، درد یا دل‌درد هستم.
• آن‌قدر دلواپس مشکلات جسمی هستم که فکرکردن به چیز فرد دیگر سخت است.
• چنان دلواپس مشکلات بدنی هستم که نمی‌توانم به چیز فرد دیگر فکر کنم.

۲۱. سوال بیست‌ویکم

• فهمید تغییری در میل جنسی‌ام نشده‌ام.
• میل جنسى‌ام کمتر از قبل شده است.
• تقریبا میل جنسی ندارم.
• کاملا علاقه خود به رابطه جنسی را از دست داده‌ام.

امتیازدهی تست افسردگی بک

هر سوال ۴ گزینه دارد که امتیاز گزینه اول ۰ و گزینه‌های بعدی به‌ترتیب ۱ تا ۳ است. نتایج این تست با مجموع امتیازها اشکار می‌بشود و امتیاز نهایی بین ۰ تا ۶۳ است. در کل اولین گزینه‌ (امتیاز صفر) یعنی آن نشانه را ندارید و گزینه آخر (امتیاز ۳) یعنی آن نشانه افسردگی شدید است. برای تفسیر تست افسردگی بک به راهنمای زیر دقت کنید:

• امتیاز ۱ تا ۱۰: فرازونشیب‌های روانی طبیعی
• امتیاز ۱۱ تا ۱۶: آشفتگی‌های خلقی متوسط
• امتیاز ۱۷ تا ۲۰: افسردگی بالینی مرزی
• امتیاز ۲۱ تا ۳۰: افسردگی متوسط
• امتیاز ۳۱ تا ۴۰: افسردگی شدید
• امتیاز زیاد تر از ۴۰: افسردگی حاد

محدودیت‌های تست افسردگی بک

با منفعت گیری از تست بک افسردگی را می‌توان سنجید اما محققان برای آن چندین محدودیت برشمرده‌اند، از جمله:

• تست بک خودارزیابی است و نتیجه‌اش به فهمیدن فرد از علائم خود بستگی دارد. همه افسردگی را به یک شکل توانایی نمی‌کنند و برخی افراد امکان پذیر در گزارش دقیق علائم خود مشکل داشته باشند.
• در این تست فقط علائم افسردگی برسی خواهد شد و دیگر عوامل مهم همانند پیشینه خانوادگی و تأثیر ژنتیک دخیل نیستند.
• این تست تغییرات تدریجی در علائم را مورد نظر قرار نمی‌دهد.
• این تست اختصاصی فرهنگ خاصی نیست. یعنی امکان پذیر سنجش افسردگی افرادی از فرهنگ‌های گوناگون دقت شبیهی نداشته باشد.

جمع‌بندی

اگر دلواپس شدت افسردگی خودید، پیشنهاد می‌کنیم حتما علائم خود را با روان‌شناسی مجرب در بین بگذارید. تست افسردگی بک که در این مقاله معارفه کردیم، ابزاری سودمند برای سنجش شدت افسردگی شما است، اما نباید از آن به‌گفتن جایگزینی برای متخصص منفعت گیری کنید.

شما بگویید

آیا تابه‌حال افسرده بوده‌اید؟ در دوران افسردگی چه افکاری داشتید و نتیجه تست افسردگی بک شما چطور می بود؟ نظر خود را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. این چنین اگر این نوشته برایتان سودمند می بود، می‌توانید آن را برای دوستان خود نیز ارسال کنید.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

آیا همیشه نگرانید که شریک عاطفی‌تان شما را رها کند؟ آیا بعد از آخر هر رابطه دچار حس فقدان و رنجی عمیق می‌شوید؟ اگر پاسختان به این سوال‌ها مثبت است، احتمالا دچار طرحواره رهاشدگی باشید. طرحواره رهاشدگی نوعی الگوی رفتاری است که جهت می‌بشود فرد هراس شدیدی از رهاشدن داشته باشد. افراد دچار این الگوی رفتاری درنتیجه توانایی‌های صدمه‌زای دوران کودکی خود، در روابطشان دچار مشکلات بسیاری خواهد شد. با ما در این مقاله همراه باشید تا دلایل تشکیل، علائم و راه حلهای درمان تله رهاشدگی را مرور کنیم.

علت تشکیل طرحواره رهاشدگی

امکان پذیر طرحواره رهاشدگی ناشی از مشکلاتی باشد که با آنها متولد شده‌ایم یا از قطع دلبستگی ایمن و دوره‌های تنهایی شدید در کودکی نشئت بگیرد. برای زیاد تر مردم طرحواره رهاشدگی ناشی از هر ۲ عامل است. این افراد طبق معمول در ۲ سال اول زندگی‌شان با حواس‌پرتی، جدایی یا غفلت والدین روبه رو شده‌اند و به همین علت با طرحواره رهاشدگی درگیرند.

تنهابودن و حس رهاشدن در کودکی یکی از دردناک‌ترین احساساتی است که انسان می‌تواند توانایی کند. در این سن، انسان نیاز به مواظب جسمانی دارد و به والدینش وابسته‌ است. اگر به هر علت والدین خود را از دست بدهید یا آنها به شما دقت نکنند، حس تنهایی می‌کنید. کارشناسان می‌گویند این حس برای کودکان شبیه افتادن در چاه همراه با هراس، تنهایی و بی‌پناهی است. این توانایی تلخ امکان پذیر ناشی از غفلت آشکار والدین باشد، اما در تعداد بسیاری موارد اتفاقاتی می‌افتند که والدین تسلط خود بر اوضاع را از دست خواهند داد. کودکی که بیماری والدین، افسردگی یا جدایی آنها را دیده‌ است، زیاد تر در معرض طرحواره رهاشدگی قرار می‌گیرد.

بازدید طرحواره رهاشدگی از نظر بیولوژیکی

آمیگدال یا بادامه یکی از تکه‌های مهم در مغز انسان است که مسئول فهمیدن احساسات و عکس العمل به آنهاست. این قسمت مغز در سنین کودکی و نوجوانی حساس‌تر است. آمیگدال حس هراس را پردازش می‌کند و علائم خطر را ذخیره می‌کند. هنگامی در بزرگ‌سالی رفتارهایی را از اطرافیان می‌بینیم که شبیه حرکت والدینمان است، طرحواره‌ رهاشدگی فعال می‌بشود. بادامه این رفتارها را تشخیص می‌دهد، حس خطر می‌کند و عکس العمل جنگ یا گریز را تشکیل می‌کند. این عکس العمل علتمی‌بشود دچار اضطراب، ناامنی، خشم و افسردگی شویم.

علائم طرحواره رهاشدگی

نشانه‌های مهم طرحواره رهاشدگی عبارت‌اند از:

• باور نمی‌کنید که مجدد عشق را اشکار می‌کنید و به‌نظرتان روابط ناامیدکننده‌اند؛
• حس می‌کنید فردی را در زندگی خود ندارید که به شما اهمیت بدهد؛
• هنگامی فردی شما را ترک می‌کند، ناتوان می‌شوید و تسلی نمی‌پذیرید؛
• همیشه دلواپس هستید که دیگران شما را ترک کنند و در رفتارشان جستوجو نشانه‌های جدایی می‌گردید؛
• هنگامی از نزدیکانتان خبر ندارید، مضطرب می‌شوید و نشخوار ذهنی می‌کنید؛
• هنگامی فردی جواب تماس و مطلب‌هایتان را نمی‌دهد خشمگین و پرخاشگر می‌شوید؛
• همیشه می‌خواهید برای دیگران مهم باشید و دوست دارید شریک عاطفی و دوستانتان دائم کنار شما باشند؛
• به دیگران حس مالکیت دارید؛
• هنگامی نزدیکانتان وقتشان را بدون شما می‌گذرانند حس حسادت شدید می‌کنید؛
• برای جلوگیری از طردشدن در روابط جنسی ناخواسته دچار می‌شوید؛
• به انتقاد حساس هستید؛
• نمی‌توانید متعهد شوید و تابه حال روابط طویل‌زمان نداشته‌اید.

تست تله رها شدگی

اگر فکر می‌کنید دچار طرحواره رهاشدگی هستید، می‌توانید تست تله رهاشدگی را انجام دهید. با جواب به این سؤالات فهمید می‌شوید آیا این طرحواره با شرایط شما همخوانی دارد یا خیر:

• زیاد تر دلواپس ازدست‌دادن فرزند، همسر و دوستان خود هستید؟
• هنگامی اطرافیانتان زمان خود را بدون شما می‌گذرانند، دیر به خانه برمی‌گردند یا جواب مطلب‌هایتان را نمی‌دهند حس اضطراب، حسادت و خشمگینی می‌کنید؟
• آیا همیشه فکر می‌کنید افراد غیرقابل‌اعتمادند و امکان پذیر با رفتاری تکانشی از روابط دور شوید؟

تأثیر تله رهاشدگی بر روابط

طرحواره رهاشدگی توانایی‌ای زیاد درونی و شخصی است و افراد با دقت به ازمایش ها ناخوشایند قبل‌شان رفتارهای متغیری از خود نشان خواهند داد. برخی افراد می‌ترسند شریک عاطفی خود را از دست بدهند و گروهی دیگر از مبتلایان دلواپس ازبین‌رفتن روابط دوستانه و کاری خودند. در ادامه، روال احتمالی یک رابطه عاطفی را هنگامی یکی از طرفین در این تله دچار است، بازدید می‌کنیم.

۱. مرحله آشنایی

در این مرحله حس امنیت نسبی دارید و در ذهنتان از نظر عاطفی روی فرد روبه رو اندوخته‌گذاری نکرده‌اید و فقط از وقتی که با او می‌گذرانید لذت می‌برید. در این مرحله حرکت شما تقریبا طبیعی است و شریک عاطفی‌تان فهمید هیچ علامت خطری از جانب شما نمی‌بشود.

۲. مرحله ماه عسل

به این مرحله که می‌رسید، حس می‌کنید فرد روبه رو را دوست دارید و تصمیم می‌گیرید داخل رابطه متعهدانه شوید. وقتی که کنار هم هستید به‌خوبی می‌گذرد و شما از معاشرت با شریکتان لذت می‌برید. در مرحله ماه عسل زمان بسیاری را با هم می‌گذرانید و به همین علت حس امنیت و اسایش خاطر دارید.

۳. رابطه واقعی

زندگی همیشه در مرحله ماه عسل باقی نمی‌ماند. امکان پذیر شریک عاطفی شما مریض بشود، مشکلات خانوادگی داشته باشد یا زمان بسیاری از روز را در محل کار او بگذراند. در یک رابطه سالم و امن این اتفاقات کاملا طبیعی است و هر دو طرف فهمیدن می‌کنند که شریکشان نیاز دارد به کارهایش برسد، اما اگر در تله رهاشدگی دچار باشید، در این مرحله وحشت‌زده می‌شوید. دائم نگرانید که امکان پذیر شریک عاطفی‌تان را از دست بدهید و در عین‌ حال نمی‌خواهید زیاد وابسته به نظر برسید، بعد احساسات خود را ابراز نمی‌دهید و در ذهنتان با خودتان می‌جنگید و همیشه مضطربید.

۴. علامت خطر

هر اتفاق کوچکی در این مرحله به جرقه‌ای خطرناک تبدیل می‌بشود. امکان پذیر شریک عاطفی‌تان یک مطلب شما را جواب ندهد، یک روز تلفنش در دسترس نباشد یا تصمیم بگیرد چند روزی با دوستان خود به سفر برود. این اتفاق کوچک شما را به‌شدت دلواپس می‌کند و عکس العمل بدی نشان می‌دهید، چراکه حس می‌کنید فرد روبه رو دیگر شما را دوست ندارد و برای او مهم نیستید.

در این مرحله مبتلایان به طرحواره رهاشدگی امکان پذیر یکی از این دو حرکت را نشان دهند:

1. برخی با مطالبه‌گری و خشم از شریک عاطفی‌شان می‌خواهند برنامه‌های دیگرش را کنار بگذارد و کنار آنها بماند. آنها اصرار می‌کنند که فرد روبه رو باید عشق و علاقه خود را به آنها اثبات کند.
2. دسته دیگر از تنهاماندن می‌ترسند. این حس چنان شدید است که مبتلا به تله رهاشدگی تصمیم می‌گیرد خودش رابطه را همه کند.

در این مرحله شریک عاطفی شما فهمید نمی‌بشود که چه اتفاقی افتاده است. او نمی‌داند چرا فردی که دوستش دارد، در این شرایط ساده عصبی شده و رفتاری سختگیرانه دارد. کارشناسان می‌گویند در این مرحله شریک عاطفی فرد مبتلا تلاش می‌کند به او مطمعن دهد که همه‌چیز عادی است، ولی موفق نمی‌بشود و درنهایت به‌گمان زیاد رابطه با ناکامی روبه رو می‌بشود.

درمان طرحواره رهاشدگی

همه ما دوست داریم برای نزدیکانمان مهم باشیم، اما مبتلایان به تله رها شدگی در دوری باطل دچار خواهد شد. مکانیزم مقابله با تروماهای قبل علتمی‌بشود آنها بیشتر از حد دچار هراس و ناامنی شوند و در روابطشان با مشکلات بسیاری روبه رو شوند. در ادامه، راه حلهایی را معارفه می‌کنیم که به پشتیبانی آنها می‌توانید با این طرحواره مقابله کنید.

۱. پذیرفتن قبل

برخی مردم خاطره راحتی از رهاشدن در دوران کودکی ندارند. آنها یادشان نمی‌آید که در قبل طعم تلخ طردشدن را چشیده باشند، اما بازتاب رفتارشان نمایانگر طرحواره رهاشدگی است. کارشناسان می‌گویند برای درمان هر طرحواره‌ای ابتدا باید آن را بپذیرید. فهمیدن و پذیرفتن احساساتی که توانایی کرده‌اید، خودآگاهی شما را عمیق می‌کند تا بتوانید از تله رهاشدگی فاصله بگیرید.

۲. دقت به محرک‌های بیرونی

علائمی را که شما را آزرده و خشمگین می‌کنند، در نظر بگیرید و به آنها دقت کنید. آیا هنگامی فردی جواب مطلب‌هایتان را نمی‌دهد، غمگین می‌شوید؟ بی‌خبری از اطرافیانتان برایتان سخت است؟ همیشه حس می‌کنید فردی به شما دقت نمی‌کند؟ آیا در روابط نومید و نگرانید؟ به عشق بدبین هستید؟

جواب به این سؤالات به شما پشتیبانی می‌کند محرک‌های تله رها شدگی را بشناسید و به آنها آگاه باشید.

۳. شناخت نشانه‌های رفتاری

کارشناسان می‌گویند برای درمان تله رهاشدگی باید به رفتارهای خود دقت کنید و نشانه‌ها را بشناسید. در طول روز دقت کنید که چه وقتی حس خشم، نگرانی، هراس یا رنجش دارید. هنگامی این احساسات را دارید، به حرکت خود دقت کنید. با این تمرین به‌مرور زمان توانایی شما در شناخت احساسات بهبود می‌یابد و می‌تواند با دقت به نیازهای عاطفی خود، بر حس ناامنی در روابط تسلط کنید.

۴. تمرینات روزانه

از یک بولت ژورنال برای ردیابی حالات و نیازهای خود منفعت گیری کنید و به خودتان زمان بدهید احساسات‌تان را گفتن کنید. تلاش کنید از دید فردی که به شما اهمیت می‌دهد، احساسات خود را ببینید و به نیازهای درونی‌تان جواب دهید. برای خود یادداشت‌های کوچک بنویسید و به دیوار اتاق یا میز کارتان بچسبانید. در این یادداشت‌ها به خود یادآوری کنید که در حال گذر از طرحواره رهاشدگی هستید و باید مواظب خودتان باشید. تلاش کنید بهترین دوست خودتان باشید و برای افکار درونی خود اهمیت قائل شوید.

۵. جلسات تراپی

طرحواره رهاشدگی چالش بزرگی در زندگی روزمره است و شما را با دردهای بسیاری روبه رو می‌کند. عبور از این رنج‌ها برای زیاد تر افراد دشوار است و حس ناتوانی و خستگی روحی آنها را تشدید می‌کند. در این شرایط بهتر است از درمانگر پشتیبانی بگیرید. کارشناسان اعتقاد دارند شرکت در جلسات تراپی زندگی‌تان را منقلب می‌کند، چراکه درمانگر در فضایی امن به شما پشتیبانی می‌کند احساسات خود را بشناسید و با آنها روبه رو شوید.

۶. طرحواره‌درمانی

طرحواره‌درمانی شکلی از روان‌درمانی است که در آن درمانگر به شما پشتیبانی می‌کند با طرحواره‌های ذهنی خود روبه رو شوید و آنها را حل کنید. در این روش درمانگر ازمایش ها و رویدادهای کودکی‌تان را به یادتان می‌آورد و سپس مکانیزهای مقابله‌ای سالم و جدیدی را به شما آموزش می‌دهد تا آنها را با الگوهای نادرست ذهنتان جانشین کنید. درمانگر امکان پذیر از تکنیک‌های تجسم هدایت‌شده، ایفای نقش و ذهن‌آگاهی پشتیبانی بگیرید تا احساسات شما را به چالش بکشد و درنهایت مسیر رهایی از طرحواره را به شما نشان دهد. با طرحواره‌درمانی یاد می‌گیرید اضطراب خود را مهار کنید و دلبستگی امن‌تری برای خود بسازید.

سخن پایانی

طرحواره رهاشدگی الگویی از فکرها و رفتارهای شما است که از ازمایش ها کودکی‌تان نشئت می‌گیرد. افرادی که با این طرحواره درگیرند، در روابطشان حس اضطراب و هراس شدیدی دارند و نمی توانند دلبستگی امن و سالم را توانایی کنند. برای درمان تله رهاشدگی راه حلهای مختلفی وجود دارند که به‌پشتیبانی آنها می‌توانید کیفیت زندگی عاطفی و اسایش ذهنی خود را بهبود دهید.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید