برچسب: دیابت

وقتی که مقدار ترشح اسید در غدد معده بیش‌ از حد معمول باشد، معده حالت اسیدی اشکار می‌کند که این افزایش اسید معده یکی از نشانه‌های تشکیل رفلاکس معده است. ترشح زیاد اسید معده جهت نفخ، بوی بد دهان، درد معده و مشکلات دیگر می‌بشود که زیاد آزاردهنده می باشند. خوشبختانه اسید معده در تعداد بسیاری از موارد با مراعات پرهیزهای غذایی قابل کنترل است. در این مقاله به بازدید بیماری رفلاکس معده، نشانه‌ها و عوامل تشکیل کننده آن خواهیم پرداخت و این چنین ۱۳ روش درمان خانگی برای افت اسید معده و ۵ غذای محرک که علتافزایش اسید معده خواهد شد را معارفه می کنیم.

به حرف های‌ی آنشول جیبارت (Anshul Jaibharat) متخصص تغذیه در دهلی، «اسیدی بودن معده می‌تواند به‌علت فاصله‌ی طویل بین قولهای غذایی، خالی بودن معده یا مصرف بیش‌ازحد چای، قهوه، سیگار یا الکل تشکیل بشود.» هنگامی ترشح اسید معده بیش‌ از حد معمول باشد، دچار سوزش سردل یا بیماری رفلاکس معده (GERD) می‌شویم. طبق معمول این حالت وقتی تشکیل می‌بشود که غذای سنگین یا پرادویه‌‌ای خورده‌ باشیم. درواقع، رفلاکس اسید معده به‌علت ضعیف شدن دریچه‌ی متصل‌کننده‌ی معده به مری رخ می‌دهد. هنگامی این چنین مشکلی تشکیل می‌بشود، اسید معده به مری برمی‌گردد.

برای افت اسید معده چه بخوریم:۱۳ خوراکی افت اسید معده

۱. برگ ریحان

خواص آرام‌قسمت و ضدنفخ برگ ریحان جهت می‌بشود که مشکل اسیدی شدن معده‌ی شما بعد از زمان کوتاهی رفع بشود. با مشاهده‌ی نخستین نشانه‌های نفخ معده چند برگ ریحان بخورید یا ۳ یا ۴ برگ ریحان را در یک فنجان آب بجوشانید و اجازه دهید تا چند دقیقه دم بکشد؛ به‌طور مرتب از این جوشانده منفعت گیری کنید.

۲. رازیانه

به حرف های‌ی متخصص تغذیه، آنشول جیبارات: «می‌توانید بعد از صرف غذا تخم رازیانه بجوید تا از اسیدی شدن معده جلوگیری کند.» به حرف های‌ی شیلپا آرورا (Shilpa Arora)، پزشک طب طبیعی، متخصص بهداشت، متخصص تغذیه و مربی سلامت ماکروبیوتیک (Macrobiotic): «چای رازیانه به‌علت داشتن مزایا زیاد برای دستگاه گوارش، به سلامت و شادابی آن پشتیبانی می‌کند. این چای به‌خاطر روغن‌‌های حاضر در رازیانه برای پشتیبانی به سوءهاضمه و نفخ زیاد سودمند است.»

۳. دارچین

این ادویه‌ی سودمند، نوعی ضداسید معده‌ی طبیعی است که با بهبود فرایند هضم و جذب غذا، معده‌ی شما را آرام می‌کند. برای درمان اسیدی شدن معده و بهبود عفونت‌های حاضر در دستگاه گوارش، از چای دارچین منفعت گیری کنید. دارچین منبعی از مواد مغذی است و خواص بسیاری برای سلامتی دارد.

۴. آب‌دوغ

آیا می‌دانستید که آب‌دوغ در آیوروِدا (طب سنتی هندی) جزو غذاهای ساتْویک (غذاهای سودمند برای بدن و ذهن در طب آیورودا) به حساب می‌آید؟ به این علت اگر بار دیگر بعد از خوردن غذای سنگین یا پرادویه دچار ازدیاد اسید معده شدید، مصرف داروهای ضداسید معده را کنار بگذارید و به جای آن یک لیوان آب‌دوغ بنوشید. آب‌دوغ دارای اسید لاکتیک است که اسید معده را به حالت طبیعی برمی‌گرداند. برای کسب نتیجه‌ی بهتر، مقداری فلفل سیاه یا ۱ قاشق چای‌خوری پودر برگ گشنیز را نیز به آن اضافه کنید.

۵. شکر زرد

دکتر مانوج کی آهوجا (Manoj K. Ahuja) از بیمارستان فورتیس (Fortis) در دهلی نو می‌گوید: «شکر زرد به‌علت داشتن منیزیم زیاد به تحکیم روده پشتیبانی می‌کند.» شکر زرد برای هضم غذا سودمند است و جهت می‌بشود که سیستم گوارشی طبیعت قلیایی‌تری اشکار کند، به این علت اسید معده را افت می‌دهد. بعد از هر قولی غذایی مقداری شکر نیمه‌تصفیه‌شده مصرف کنید تا از مزایا آن منفعت‌مند شوید. از آنجا که شکر زرد به نگه داری دمای طبیعی بدن نیز پشتیبانی می‌کند و جهت خنک شدن معده می‌بشود، متخصصان نوشیدن شربت شکر نیمه‌تصفیه‌شده (شکر زرد حل شده در آب یخ) را در تابستان پیشنهاد می‌کنند.

۶. میخک

درطول سال‌ها، میخک یکی از با اهمیت ترین درمان‌های مشکلات گوارشی در طب سنتی چینی و آیورودا بوده است. میخک طبیعتی ضدنفخ دارد، به این علت از راه اندازی گاز معده در دستگاه گوارشی جلوگیری می‌کند. درهنگام پختن غذاهای نفاخی همانند لوبیا قرمز یا نخود، به آنها میخک اضافه کنید. حتی می‌توانید برای درمان اسیدی شدن معده و رهایی از بوی بد دهان (که طبق معمول همراه با مشکل اسیدیته‌ی معده تشکیل می‌بشود) از میخک و هل خردشده (به مقدار مساوی از هر کدام) منفعت گیری کنید.

۷. زیره‌ سبز

دانه‌های زیره‌ سبز برای خنثی‌ کردن اسید بسیار‌ می باشند، به هضم غذا پشتیبانی می‌کنند و درد معده را تسکین خواهند داد. مقداری زیره‌ سبز بوداده را پودر کنید و آن را در یک لیوان آب مخلوط کنید یا یک قاشق چای‌خوری دانه‌ی زیره‌ سبز را در یک فنجان آب جوش بخیسانید و بعد از هر قولی غذایی میل کنید.

۸. زنجبیل

زنجبیل در بعد آن ظاهر ناهموار و پر از گره‌، مزیت‌های بسیاری برای سلامتی دارد. زنجبیل به‌طور طبیعی جهت تسکین یافتن معده می‌بشود و به افت تشکیل اسید معده پشتیبانی می‌کند. به حرف های‌ی دکتر آهوجا از بیمارستان فورتیس، «زنجبیل خواص گوارشی و ضدالتهابی بسیار‌ای دارد.» برای خنثی کردن اسید معده می‌توانید برشی از زنجبیل تازه را بجوید یا دو تا سه بار در روز یک قاشق آب زنجبیل مصرف کنید یا زنجبیل تازه را در یک فنجان آب جوش بخیسانید و آب را بنوشید.

چای زنجبیل بدون کافئین به‌همراه مقداری عسل، بهترین نوع چای زنجبیل برای افرادی است که دچار رفلاکس اسید معده می باشند. انواع مختلفی از چای زنجبیل در بازار وجود دارد. یقیناً به‌نظر نمی‌رسد که لیموناد زنجبیلی (نوعی نوشیدنی شیرین و گازدار غیرالکلی) چندان سودمند باشد، چون گازدار است و امکان پذیر حاوی کافئین باشد. به‌علاوه مقدار زنجبیل در زیاد تر لیمونادهای زنجبیلی حاضر در بازار به‌‌ حدی نیست که بر رفلاکس اسید معده تاثییر داشته باشد.

۹. شیر سرد

شیر می‌تواند در تثبیت اسید معده‌ی افرادی که دچار مشکل عدم تحمل لاکتوز نیستند، مؤثر باشد. چون شیر سرشار از کلسیم است و کلسیم نیز از راه اندازی اسید در معده جلوگیری می‌کند. یقیناً باید از شیر کم‌چرب یا بدون چربی منفعت گیری بشود، چرا که چربی حاضر در شیر علائم رفلاکس اسید معده را تشدید می‌کند. آنشول جیبارت، متخصص تغذیه می‌گوید: «تنها کاری که باید انجام بدهید این است که دفعه‌ی سپس که دچار اسیدیته‌ی معده شدید یک لیوان شیر سرد بنوشید.»

شیر بادام نیز زیاد سودمند است، چون قلیایی است و اسید معده را خنثی می‌کند.

۱۰. سرکه‌ی سیب

در زیاد تر موارد، رفلاکس معده به‌خاطر مقدار زیاد کم اسید معده به‌ وجود می‌آید. در این حالت می‌توان از سرکه‌ سیب منفعت گیری کرد. فقط کافی است ۱ یا ۲ قاشق چای‌خوری سرکه‌ی سیب خام و تصفیه‌نشده را در یک فنجان آب مخلوط کنید و این مخلوط را یک یا دو بار در روز بنوشید. این چنین می‌توانید یک قاشق غذاخوری سرکه‌ی سیب میل کنید و بلافاصله بعد از آن یک لیوان آب بنوشید.

۱۱. آب نارگیل

دکتر آهوجا می‌افزاید: «هنگامی آب نارگیل می‌نوشید، pH اسیدی بدن شما قلیایی می‌بشود.» آب نارگیل به تشکیل موکوس یا مخاط در معده نیز پشتیبانی می‌کند. این مخاط از معده دربرابر اثرات زیان اور تشکیل بیش‌ازحد اسید محافظت می‌کند. از آنجا که آب نارگیل سرشار از فیبر است، در گوارش غذا مؤثر است و از اسیدی شدن مجدد معده جلوگیری می‌کند.

۱۲. موز

موز ویژگی‌های سودمند بسیاری دارد. موز حاوی آنتی‌اسیدهای طبیعی است که به‌گفتن سپری دربرابر رفلاکس اسید عمل می‌کنند. مصرف موز ساده‌ترین درمان خانگی برای خلاص شدن از اسیدیته‌ی معده است. برای پیشگیری از اسیدی شدن معده روزی یک موز بخورید.

۱۳. ماست

بعضی اوقات محصولات لبنی نشانه‌های رفلاکس اسید معده را افت خواهند داد. به این علت افراد مبتلا به رفلاکس اسید معده می‌توانند ماست ساده را نیز امتحان کنند و در صورت لزوم برای شیرین شدن مزه‌ی ماست مقداری عسل به آن اضافه کنند.

۱۴. آلوئه‌ورا

آب آلوئه‌ورا به علت خواص ضدالتهابی خود شناخته شده است و می‌تواند به تسکین التهاب مری و معده پشتیبانی کند. این گیاه این چنین به افت تشکیل اسید و بهبود فرآیند هضم پشتیبانی می‌کند. برای بهترین نتیجه، نصف فنجان آب آلوئه‌ورای خالص را قبل از غذا بنوشید. حتماً از آب آلوئه‌ورایی منفعت گیری کنید که مخصوص مصرف خوراکی تهیه شده باشد.

۱۵. جو دوسر

جو دوسر یک صبحانهٔ عالی و سرشار از فیبر است. فیبر حاضر در آن به جذب اسید معده پشتیبانی می‌کند و علائم رفلاکس را افت می‌دهد. این چنین حس سیری طویل‌زمان تشکیل می‌کند و از پرخوری، که یکی از دلایل اسیدیتهٔ معده است، جلوگیری می‌کند. یک کاسه جو دوسر پخته‌شده با شیر کم‌چرب یا آب می‌تواند شروعی آرام برای روز شما باشد.

۱۶. هندوانه و طالبی

این میوه‌ها به علت قلیایی بودن و داشتن مقدار بسیاری آب، به رقیق و خنثی کردن اسید معده پشتیبانی می‌کنند. هندوانه و طالبی حاوی منیزیم می باشند که یک مادهٔ معدنی مؤثر در تعداد بسیاری از داروهای ضداسید است. مصرف چند تکه از این میوه‌ها در طول روز، به‌اختصاصی در روزهای گرم، می‌تواند به افت سوزش سر دل پشتیبانی کند.

۱۷. سیب‌زمینی

آب سیب‌زمینی خام یک درمان قلیایی قدیمی برای مشکلات معده است. این ماده می‌تواند اسید اضافی معده را خنثی کرده و به تسکین پوشش داخلی معده پشتیبانی کند. یک سیب‌زمینی کوچک را رنده کنید، آب آن را بگیرید و با مقداری آب رقیق کنید. نوشیدن این مخلوط قبل از هر وعدهٔ غذایی می‌تواند به پیشگیری از اسیدیته پشتیبانی کند.

۱۸. پاپایا

پاپایا حاوی آنزیمی به نام پاپائین است که به هضم پروتئین‌ها پشتیبانی کرده و کارکرد دستگاه گوارش را بهبود می‌بخشد. این میوه به طور طبیعی می‌تواند به افت سوزش سر دل و علائم سوءهاضمه پشتیبانی کند. خوردن چند تکه پاپایای رسیده بعد از غذا یا به‌گفتن بین‌وعده پیشنهاد می‌بشود.

۱۹. چای بابونه

چای بابونه به علت خواص آرام‌قسمت و ضدالتهابی‌اش مشهور است. نوشیدن یک فنجان چای بابونه قبل از خواب می‌تواند به افت استرس، که یکی از عوامل تشدیدکنندهٔ رفلاکس اسید است، پشتیبانی کند. این چنین این چای می‌تواند به آرام کردن معده و افت التهاب دستگاه گوارش پشتیبانی نماید.

۲۰. بادام خام

بادام منبع خوبی از کلسیم است و طبیعتی قلیایی دارد که می‌تواند به اعتدال اسید معده پشتیبانی کند. خوردن ۳ تا ۴ عدد بادام خام بعد از هر وعدهٔ غذایی یا زمان ابراز علائم سوزش سر دل، یک راهکار سریع و مؤثر است.

۲۱. سبزیجات برگ‌سبز

سبزیجاتی همانند اسفناج، کلم‌پیچ و بروکلی به طور طبیعی چربی و قند مقداری دارند و سرشار از فیبر می باشند. این سبزیجات به افت اسید معده پشتیبانی می‌کنند. گنجاندن آن‌ها در رژیم غذایی روزانه، چه به طور خام در سالاد و چه به طور پخته، برای سلامت دستگاه گوارش سودمند است.

۲۲. آدامس جویدن (بدون قند)

جویدن آدامس (به‌اختصاصی انواع بدون قند) بعد از غذا، تشکیل بزاق را افزایش می‌دهد. بزاق یک مادهٔ قلیایی طبیعی است که به خنثی کردن اسید حاضر در مری پشتیبانی کرده و آن را به سمت معده بازمی‌گرداند. این کار می‌تواند به پاکسازی سریع تر مری از اسید پشتیبانی کند.

۲۳. عسل مانوکا

این نوع خاص از عسل، که از نیوزلند می‌آید، دارای خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی قوی است. عسل مانوکا می‌تواند به ترمیم بافت صدمه‌دیدهٔ مری و محافظت از پوشش معده پشتیبانی کند. مصرف یک قاشق چای‌خوری از آن به تنهایی یا حل‌شده در آب ولرم، می‌تواند تسکین‌قسمت باشد.

۲۴. تخم کتان

تخم کتان سرشار از فیبر و اسیدهای چرب امگا-۳ است. این دانه‌ها با جذب آب، یک مادهٔ ژله‌ای در معده تشکیل می‌کنند که می‌تواند به پوشاندن دیوارهٔ معده و مری پشتیبانی کرده و از آن‌ها در برابر اسید محافظت نماید. یک قاشق غذاخوری پودر تخم کتان را در یک لیوان آب مخلوط کرده و بنوشید.

۲۵. دمنوش شیرین‌گفتن

ریشهٔ شیرین‌گفتن می‌تواند به افزایش لایهٔ مخاطی پوشش مری پشتیبانی کند و مقاومت آن را در برابر اثرات تحریک‌کنندهٔ اسید معده افزایش دهد. منفعت گیری از نوع خاصی از شیرین‌گفتن به نام DGL (مخفف deglycyrrhizinated licorice) پیشنهاد می‌بشود، چون فاقد ترکیبی است که می‌تواند سختی خون را بالا ببرد. می‌توانید از قرص‌های جویدنی DGL قبل از غذا منفعت گیری کنید.

۲۶. روغن زیتون

جانشین کردن چربی‌های اشباع و ترانس با چربی‌های غیراشباع سالم همانند روغن زیتون می‌تواند به افت علائم رفلاکس اسید پشتیبانی کند. چربی‌های سالم همانند روغن زیتون، آووکادو و مغزها، التهاب کمتری در بدن تشکیل می‌کنند و برای سلامت کلی دستگاه گوارش مفیدتر می باشند.

به روز رسانی:‌ شهریور ۱۴۰۴ – تحریریه چطور

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر

شاخص گلیسمی یا شاخص قند معیاری است که برای تعیین مقدار تأثیر غذا بر قند خون منفعت گیری می‌بشود و امکان پذیر تنظیم قند خون را برای شما راحت‌تر کند. این شاخص نه‌تنها شما را به مواد غذایی مصرفی‌تان آگاه‌تر می‌کند، بلکه در افت وزن، افت قند خون و افت کلسترول نیز نقش دارد. اما دقت انحصاری به شاخص گلیسمی سودمند است؟‌ در این مقاله، زیاد تر درمورد این شاخص و نحوه منفعت گیری از آن توضیح می‌دهیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

شاخص گلیسمی چیست؟

یکی از بهترین راه حلها برای تنظیم قند خون در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، انتخاب موادی است که قند خون را چندان افزایش ندهند. شاخص گلیسمی یا جی.آی (GI) ابزاری است که برای اندازه‌گیری مقدار تأثیر غذاهای خاص بر قند خون به کار می‌رود. غذاها با شاخص گلیسمی کم، متوسط و زیاد دسته‌بندی خواهد شد و طیفی از عدد ۰ تا ۱۰۰ را به خود تعلق خواهند داد؛ رقم این شاخص در دسته‌بندی‌های کم، متوسط و زیاد معادل بازه‌های زیر است:

• کم: ۵۵ یا کمتر
• متوسط: ۵۶ تا ۶۹
• زیاد: ۷۹ یا زیاد تر

غذاهایی با شاخص کمتر تأثیر کمتری بر قند خون دارند. غذاهایی همانند کربوهیدرات‌ها و قند که سریع تر هضم خواهد شد، شاخص گلیسمی بسیاری دارند، در حالی‌ که غذاهای حاوی پروتئین، چربی یا فیبر طبق معمول شاخص قند کمتری دارند. غذاهای فاقد کربوهیدرات همانند گوشت، ماهی، آجیل، دانه‌ها، گیاهان دارویی، ادویه و روغن شاخص گلیسمی ندارند.

برخی عوامل بر شاخص گلیسمی غذا تاثییر می‌گذارند، از جمله:

• مقدار رسیدگی میوه؛
• نحوه پخت؛
• محتوای قند؛
• مقدار فراوری.

شاخص گلیسمی چطور تعیین می‌بشود؟

این شاخص با انجام آزمایشی سختگیرانه روی حداقل ۱۰ نفر تعیین می‌بشود. محققان نمونه خون داوطلبان را قبل و ۲ ساعت سپس از مصرف ۵۰ گرم غذای آزمایش‌شده می‌سنجند. نتیجه روی یک نمودار قرار داده می‌بشود و قسمت زیر منحنی به‌گفتن جواب به گلوکز در نظر گرفته می‌بشود.

در زمان فرد دیگر همان افراد ۵۰ گرم گلوکز خالص مصرف می‌کنند و محققان جواب گلوکز هر فرد را ۲ ساعت سپس از مصرف می‌سنجند. سپس شاخص گلیسمی غذای آزمایش‌شده با تقسیم منحنی گلوکز مربوط به غذا به غذای مرجع برای هر فرد محاسبه می‌بشود. شاخص نهایی میانگین مربوط به مجموع افراد شرکت‌کننده است. در واقع شاخص گلیسمی میانگین جواب قند خون افراد به کربوهیدرات خاص است. جواب‌های فردی امکان پذیر بر پایه عوامل دیگر متفاوت باشد.

جدول شاخص گلیسمی مواد غذایی

رژیم غذایی با گلیسمی کم

رژیم غذایی با گلیسمی کم غذاهایی با گلیسمی زیاد را با غذاهای کم‌گلیسمی جانشین می‌کند و مزایا بسیاری دارد از جمله:

• بهبود تنظیم قند خون: مطابق تحقیقات، این رژیم می‌تواند مقدار قند خون را افت دهد و تنظیم قند خون را برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ راحت‌تر کند.
• افت وزن: بر پایه تحقیقات، این رژیم امکان پذیر جهت افزایش افت وزن در مختصر‌زمان بشود. یقیناً نقش آن در افت وزن طویل مدت باید بازدید بشود.
• پشتیبانی به افراد مبتلا به کبد چرب: این رژیم می‌تواند به افت چربی کبد و آنزیم‌های کبدی در افراد مبتلا به کبد چرب غیرالکلی پشتیبانی کند.
• دقت به مواد مصرفی بدون محدودیت غذایی: می‌توانید بدون محدودیت غذایی مواظب کربوهیدرات انتخابی خود باشید.
• جایگزینی غذاهای فراوری‌شده با غذاهای طبیعی: در این رژیم به‌جای غذاهای فراوری‌شده، زیاد تر از غذاهای طبیعی منفعت گیری می‌کنید.
• بی‌نیازی به کالری‌شماری و محدودیت مصرف پروتئین: کمتر به کالری‌شماری و رژیم کنترل پروتئین روی می‌آورید.
• امکان منفعت گیری طویل‌زمان: می‌توانید مدتی طویل‌ به این رژیم پایبند باشید.

نحوه مراعات این رژیم

رژیم با گلیسمی کم امکان پذیر ترکیبی از غذاهایی با گلیسمی کم باشد، از جمله:

• میوه‌ها: سیب، انواع توت، مرکباتی همانند پرتقال، لیمو و گریپ فروت.
• سبزیجات بدون نشاسته: بروکلی، گل‌کلم، هویج، اسفناج، گوجه.
• غلات کامل: کینوا، جو، گندم سیاه، جو دوسر.
• حبوبات: عدس، لوبیای سیاه، نخود، لوبیا.
• گوشت: گاو، گاومیش، گوسفند.
• غذاهای دریایی: ماهی تن، سالمون، میگو، ساردین.
• ماکیان: مرغ، اردک، بوقلمون، غاز.
• روغن‌ها: روغن زیتون، روغن نارگیل، روغن آووکادو، روغن سبزیجات.
• مغزها: بادام، آجیل ماکادمیا، گردو، پسته.
• دانه‌ها: دانه چیا، کنجد، دانه کنف، دانه کتان.
• گیاهان دارویی و ادویه‌ها: زردچوبه، فلفل سیاه، زیره، شوید، ریحان، رزماری، دارچین.
• برخی از خمیرها: سمولینا و پاستا با غلات کامل.

هرچند مصرف هیچ غذایی در این رژیم ممنوع نیست، مصرف غذاهایی با گلیسمی زیاد باید محدود بشود، از جمله:

• نان: نان سفید، شیرینی، نان پیتا.
• برنج: برنج سفید، برنج آربریو.
• غلات: جانشین جو، غلات صبحانه.
• سبزیجات حاوی نشاسته: پوره سیب‌زمینی، سیب‌زمینی، سیب‌زمینی سرخ‌شده.
• غذاهای پخته: کیک، شیرینی، کروسان، مافین.
• تنقلات: شکلات، بیسکویت، چیپس، چوب‌شور.
• نوشیدنی‌های شیرین: ماءالشعیر، آبمیوه، نوشیدنی‌های ورزشی.

تلاش کنید این مواد غذایی را با غذاهای کم‌گلیسمی جانشین کنید.

تأثیر پخت‌و‌پز و رسیدگی بر شاخص گلیسمی

روش پخت غذاهای خاص امکان پذیر بر شاخص قند تاثییر بگذارد، برای مثال:

• غذاهای سرخ‌شده چربی بیشتری دارند و احتمالا جذب قند در خون را آهسته کنند و شاخص گلیسمی را افت دهند.
• برشته‌کردن یا پختن نشاسته مقاوم (نوعی نشاسته غیرقابل‌هضم که زیاد تر در گیاهانی همانند حبوبات، سیب‌زمینی و جو وجود دارد) را می‌شکند و این شاخص را افزایش می‌دهد.
• آب‌پزکردن با نگه داری نشاسته مقاوم جهت افت این شاخص می‌بشود و از دیگر راه حلهای پخت‌و‌پز بهتر است. هرچه زمان بیشتری برای پخت غذاهایی همانند پاستا و برنج صرف کنید، با شکستن نشاسته مقاوم شاخص قند را افزایش می‌دهید.

علاوه‌بر روش پخت‌و‌پز، مقدار رسیدگی هم بر شاخص گلیسمی میوه ها می‌گذارد. مقدار نشاسته مقاوم طی فرایند رسیدن افت می‌یابد و شاخص قند زیاد تر می‌بشود. برای مثال شاخص گلیسمی موز کاملا رسیده ۵۱ است. این رقم برای موز نارس ۳۰ است.

نقص‌های داخل به کاربرد شاخص قند

منتقدان اعتقاد دارند افرادی که از این شاخص منفعت گیری می‌کنند، به‌شدت روی مقدار کربوهیدرات تمرکز دارند و اطلاعات سودمند فرد دیگر را که مربوط به قیمت غذایی است نادیده می‌گیرند، از جمله:

• مقدار غذای مصرفی.
• دیگر مواد مغذی همانند پروتئین، چربی، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها.
• دیگر ترکیبات مواد غذایی که امکان پذیر تأثیر افزایش قند خون را تحول دهند.

برای مثال خوردن سیب به‌تنهایی و خوردن سیب همراه کره بادام‌زمینی تفاوت دارند. پروتئین و چربی می‌تواند سوخت‌و‌ساز کربوهیدرات را به تأخیر بیندازد، درنتیجه افزایش قند خون را آهسته‌تر کند. از طرفی اگر فقط از غذاهایی با شاخص گلیسمی کم منفعت گیری کنید، به گمان زیاد رژیم غذایی شما نامتعادل و پر از چربی خواهد می بود.

تفاوت شاخص گلیسمی و بار گلیسمی

شاخص گلیسمی مصرف ۵۰ گرم از یک غذای خاص است.
بار گلیسمی مصرف مقدار استانداری از یک غذای خاص است.

بار گلیسمی از ضرب شاخص گلیسمی در مقدار کربوهیدرات‌های دریافتی در هر وعده و تقسیم آن به عدد ۱۰۰ به دست می‌آید. برای مثال شاخص گلیسمی سیب ۴۰ است و حاوی ۱۵ گرم کربوهیدرات است. به این علت با ضرب ۴۰ در ۱۵ و تقسیم آن بر ۱۰۰، بار گلیسمی سیب ۶ محاسبه می‌بشود.

بار گلیسمی به ۳ دسته تقسیم می‌بشود:

• بار گلیسمی کم: ۱۰ یا کمتر
• بار گلیسمی متوسط: ۱۱ تا ۱۹
• بار گلیسمی زیاد: ۲۰ یا زیاد تر

برخی از غذاها بار گلیسیمی و شاخص گلیسمی مقداری دارند، اما برخی از مواد غذایی همانند موز یا خرما امکان پذیر شاخص گلیسمی کم و بار گلیسمی متوسط یا زیاد داشته باشند.

سؤالات رایج

۱. آیا رژیم شاخص گلیسمی برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ سودمند است؟

بله. به‌علت منفعت گیری کمتر از کربوهیدرات امکان پذیر برای افرادی دیابتی سودمند باشد. بااین‌حال مقدار مصرف مواد غذایی را باید در نظر گرفت.

۲. آیا رژیم شاخص قند جهت افت وزن می‌بشود؟

بله. غذاهایی با شاخص گلیسمی کم علتخواهد شد قند خون به‌آرامی افزایش یا افت یابد و زمان طویل‌تری حس سیری کنید. این قضیه می‌تواند به کنترل اشتها و افت وزن پشتیبانی کند. بااین‌حال همه غذاهای کم‌گلیسمی سالم نیستند و پافشاری روی این شاخص به‌تنهایی سودمند نیست.

۳. آیا غذاهایی با شاخص قند کم مفیدترند؟

خیر. غذایی همانند هندوانه شاخص گلیسمی زیاد و چیزی همانند شکلات شاخص قند کمتری دارد. به این علت باید به قیمت ماده غذایی دقت کرد.

۴. شاخص گلیسمی گوشت و کره چیست؟

این شاخص به کربوهیدرات دقت دارد و غذایی همانند گوشت که فاقد کربوهیدرات است، شاخص گلیسمی ندارد.

شما بگویید

شما چه مقدار با شاخص گلیسمی آشنایی دارید‌؟‌ آیا در رژیم غذایی خود به این شاخص دقت می‌کنید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

بیاموزید که چطور مطمعن به نفس داشته باشید و خجالت را کنار بگذارید تا از پیروزی‌های تازه خود لذت ببرید

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر