برچسب: درمان افسردگی

شیرین گفتن (Licorice) گیاهی دارویی با ریشه‌هایی زیاد شیرین است که قرن‌ها در طب سنتی منفعت گیری می‌بشود. اما شیرین گفتن برای چی خوبه؟ عمده شهرت و خواص ریشه شیرین گفتن به علت تأثیرات دیدنی آن بر مشکلات گوارشی (همانند زخم معده و رفلاکس)، تسکین گلودرد و سرفه، و پشتیبانی به سلامت پوست است. این گیاه منبع خوبی از ویتامین‌های B و E و مواد معدنی همانند پتاسیم و منیزیم است.

در این مقاله، شما را با با اهمیت ترین خواص شیرین گفتن، اشکال گوناگون مصرف (پودر، چوب، و DGL)، مقدار مجاز، و از آن مهم‌تر، عوارض جانبی و موارد احتیاطی آن آشنا می‌کنیم.

شیرین گفتن چیست؟

شیرین گفتن که به آن ریشه‌ی شیرین نیز می‌گویند، گیاهی چوبی و چندساله است که تا نزدیک به ۱ تا ۲ متر رشد می‌کند. ریشه‌های بلند و پرچین شیرین گفتن به‌صورت افقی و زیر زمین پخش خواهد شد. از ریشه‌ی شیرین گفتن زیاد تر به‌گفتن شیرین‌کننده در آب‌نبات و نوشیدنی‌ها منفعت گیری می‌بشود. علاوه‌بر منفعت گیری از شیرین گفتن در خوراکی‌ها، این گیاه به‌علت خواص درمانی گوناگون خود و افزایش طول عمر و سلامتی از زمان‌های باستان مورد دقت قرار گرفته است.

با گذشت زمان خواص شیرین گفتن برای سلامتی زیاد تر در جامعه‌ی پزشکی پذیرفته می‌بشود. یقیناً باید دقت داشته باشید که در پژوهش‌های پزشکی تا این مدت برخی از خواص شیرین گفتن برای سلامتی اثبات نشده است. شیرین گفتن به شکل‌های بسیاری در دسترس است، همانند شیرین گفتن حاوی «گلیسیریزین» (glycyrrhizin) و شیرین گفتن «گلیسیریزین» زدایی‌شده‌ (DGL، deglycyrrhizinated licorice).

تاریخچه‌ی شیرین گفتن

شیرین گفتن ریشه‌ی گیاهی است که «Glycyrrhiza glabra» نام دارد که در فارسی به آن «مَهْک» حرف های می‌بشود. این گیاه بومی اروپا و آسیاست و در این مناطق در دسته‌ی علف‌ها طبقه‌بندی می‌بشود. مصریان باستان عاشق ریشه‌ی شیرین گفتن بودند. آنها از چای ریشه‌ی شیرین گفتن به‌گفتن درمانی برای همه‌ی دردها منفعت گیری می‌کردند. بعدها شیرین گفتن داخل چین شد و به گیاه مهمی در طب سنتی چین تبدیل شد.

خواص شیرین گفتن برای سلامتی

۱. درمان آفت یا زخم‌های دهانی

شیرین گفتن در درمان آفت‌های دهانی (زخم‌های کوچک، دردناک و غیرمسری داخل دهان و لثه) مؤثر است.

مطالعات مشخص می کند عصاره‌ی آن، درد و التهاب را به طور قابل توجهی افت می‌دهد. مواد سودمند حاضر در شیرین گفتن با تحریک مکانیسم دفاعی بدن، روال بهبودی را تسریع می‌کنند.

۲. حفاظت از کبد

مطالعات انجام شده نتایج امیدبخشی را درمورد خواص شیرین گفتن در حفاظت از کبد نشان داده است. شیرین گفتن حاوی «گلیسیریزین» است که با افت مقدار سمّیت در درمان بیماری های کبد مؤثر است و به تثبیت حالت عملکردی طبیعی کبد پشتیبانی می‌کند. مطالعه‌ی تحقیقاتی فرد دیگر شواهدی را اراعه داده است که مشخص می کند «فلاونوئیدِ ازوئگوئتیدین» حاضر در شیرین گفتن از خواص آنتی اکسیدانی و مهارکنندگی برخوردار است که به حفاظت از سلول‌های کبدی دربرابر چربی بالا، صدمات ناشی از رژیم غذایی و صدمه تشکیل شده توسط استرس «اکسیداتیو» پشتیبانی می‌کند.

۳. درمان اختلالات معده

ریشه‌ی شیرین گفتن برای تسکین مشکلات گوارشی همانند مسمومیت غذایی، زخم معده و سوزش سردل منفعت گیری می‌بشود. عصاره‌ی آن با تسریع بهبود پوشش داخلی معده، به برقراری اعتدال آن پشتیبانی می‌کند.

این خاصیت به‌علت وجود «اسید گلیسیریزیک» است که خواص ضدالتهابی و تحکیم‌کننده سیستم ایمنی دارد. این اسید این چنین می‌تواند باکتری هلیکوباکترپیلوری (H. pylori) را مهار کند.

پژوهش‌ها مشخص می کند DGL (شکل سالم‌تر و قابل مصرف طویل مدت شیرین گفتن) نیز نشانه‌های بیماری‌هایی چون زخم معده، سوزش سردل و التهاب معده را بهبود می‌بخشد.

۴. افت استرس

استرس طویل‌زمان و تشکیل همیشگی آدرنالین و کورتیزول درطول زمان، غدد فوق کلیوی را خسته می‌کند. شیرین گفتن می‌تواند به غدد فوق‌کلیوی مقداری استراحت بدهد. عصاره‌ی ریشه‌ی شیرین گفتن غدد فوق کلیوی را تحریک می‌کند و جهت می‌بشود که مقدار هورمون کورتیزول در بدن در سطح سالمی قرار داشته باشد.

۵. درمان رماتیسم مفاصل

عصاره‌ی شیرین گفتن دارای خواص سودمند برای درمان التهاب است و اثرگذاری آن در درمان رماتیسم مفاصل ثابت شده است. پژوهش‌ها نشان داده است که شیرین گفتن می‌تواند در افت سطح «سیتوکین‌ها» (cytokin، که جهت التهاب خواهد شد) و رهایی از درد و تورم سودمند باشد.

۶. رفع‌کردن علائم یائسگی و سندروم پیش از قاعدگی

ریشه‌ی شیرین گفتن در تسکین نشانه‌های یائسگی و سندروم پیش از قاعدگی (PMS) مؤثر است.

این گیاه سرشار از «ایزوفلاون‌» (نوعی فیتواستروژن) است که به نگه داری اعتدال استروژن و پروژسترون پشتیبانی می‌کند. مطالعات، اثربخشی آن را در افت گرگرفتگی شبانه و بهبود سلامت جسمی و روانی زنان یائسه قبول کرده‌اند.

شیرین گفتن این چنین با پشتیبانی به افزایش سطح پروژسترون، به تسکین گرفتگی و ناراحتی‌های دوران قاعدگی پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این، با جلوگیری از تاثییر هورمون «آلدوسترون»، در از بین بردن مشکل تجمع مایعات در بدن نیز مؤثر است.

۷. پیشگیری از سرطان

شیرین گفتن دارای اثرات «پیشگیری شیمیایی» و ضدتوموری است و در طب چینی برای درمان سرطان به کار می‌رود.

این گیاه رشد سلول‌های سرطان سینه را مهار کرده و (از طریق آپوپتوز) به جلوگیری از سرطان روده بزرگ پشتیبانی می‌کند. این چنین در درمان پروستاتیت و سرطان پروستات سودمند بوده و سمّیت ناشی از شیمی‌درمانی را افت می‌دهد.

احتیاط: بیماران تحت درمان با «سیس‌پلاتین» باید از مصرف آن پرهیز کنند.

۸. پشتیبانی به درمان سندروم خستگی مزمن

۹. تحکیم سیستم ایمنی بدن

شیرین گفتن جهت بهبود مکانیسم دفاعی بدن می‌بشود. این گیاه در بالابردن سطح «اینترفرون» (interferon) نیز مؤثر است. «اینترفرون» عاملی ضدویروسی است که همراه با «اسید گلیسیریزیک»، فعالیت سلول‌های ایمنی بدن را تحریک می‌کند و به مقابله با ویروس‌ها و باکتری‌های عفونی همانند آنفولانزای A پشتیبانی می‌کند.

۱۰. درمان بیماری سل

مطالعات نشان داده است که شیرین گفتن در درمان بیماری سل ریوی مؤثر است و به افت طول دوره‌ی درمان آن نیز پشتیبانی می‌کند. فعالیت ضدمیکوباکتری و ضدمیکروبی مواد حاضر در شیرین گفتن در درمان عفونت‌های ریوی مؤثر می باشند و این گیاه را به عامل ضدسل اثربخشی تبدیل می‌کنند.

۱۱. درمان عفونت‌ها

ریشه‌ی شیرین گفتن دارای آنتی‌اکسیدان‌هایی است که در نگه داری کلسترول در سطح سالم مؤثر می باشند. «فلاونوئیدِ گلابریدین» همراه با دیگر مواد سودمند حاضر در شیرین گفتن تاثییر مفیدی در جلوگیری از تجمع «لیپوپروتئین» کم‌چگالی یا کلسترول LDL دارد و به افت خطر ابتلابه بیماری‌هایی همانند «آترواسکلروز» پشتیبانی می‌کند.

۱۳. رفع‌کردن اختلالات تنفسی و تمیزکردن سیستم تنفسی

۱۴. درمان بیماری‌های ناشی از آلودگی به ویروس HIV

شیرین گفتن در درمان بیماری‌های مرتبط با ویروس ایدز مؤثر است. مطالعات نشان داده است که «گلیسیریزین» حاضر در ریشه‌ی شیرین گفتن با پشتیبانی به تشکیل «بتا کموکاین‌ها» (beta-chemokine) جهت مهار تکثیر ویروس آلوده‌کننده می‌بشود. شیرین گفتن به جلوگیری از تخریب گلبول‌های سفید خون توسط ویروس HIV پشتیبانی و مکانیسم ایمنی بدن را تحکیم می‌کند.

۱۵. پشتیبانی به سم‌زدایی بدن

شیرین گفتن دارای ویژگی‌های ملین است و در سم‌زدایی روده‌ی بزرگ و خون مؤثر است. مطالعات پژوهشی نشان داده است که ماده‌ی dehydroglyasperin حاضر در عصاره‌ی شیرین گفتن در تحریک سم‌زدایی فاز ۲ و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی سودمند است که در دفع مواد زائد سمّی و خطرناک از بدن نقش دارند.

۱۶. افزایش باروری زنان

چای شیرین گفتن در درمان مشکلات باروری زنان که ناشی از بی‌نظمی‌های هورمونی همانند سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) است، مؤثر است.

این گیاه با تنظیم ترشح استروژن، به طبیعی‌سازی قاعدگی‌های نامنظم و منظم‌شدن تخمک‌گذاری پشتیبانی کرده و به لقاح و رشد جنین پشتیبانی می‌رساند.

مطالعات مشخص می کند شیرین گفتن سطح تستوسترون سرمی در زنان را افت می‌دهد؛ این ویژگی، آن را به گزینه‌ای مؤثر برای درمان PCOS و «هیرسوتیسم» (افزایش موهای زائد) تبدیل می‌کند.

۱۷. درمان چاقی

عصاره‌ی شیرین گفتن در جلوگیری از چاقی نیز مؤثر است. کارکرد ضدچاقی روغن «فلاونوئید» حاضر در شیرین گفتن، افت قابل‌توجهی را در بافت چربی شکم و سطح تری‌گلیسیرید بدن نشان داده است.

۱۸. مراقبت از پوست

شیرین گفتن التیام‌دهنده‌ی مؤثری برای بیماری‌های پوستی همانند اگزما، «پسوریازیس» و بیماری پای ورزشکاران (عفونت قارچی) است.

به‌علت خواص ضدباکتریایی، ژل‌های موضعی آن برای درمان اگزما پیشنهاد می‌بشود. این چنین منفعت گیری موضعی از عصاره‌ی آن به تسکین تورم و خارش ناشی از بیماری‌های پوستی پشتیبانی می‌کند.

عصاره‌ی شیرین گفتن خاصیت روشن‌کنندگی پوست دارد، از «اریتمای» (سرخ شدن پوست) ناشی از اشعه ماوراء بنفش محافظت کرده، التهاب را افت می‌دهد و قرمزی پوست صورت را بهبود می‌بخشد.

۱۹. درمان هپاتیت

شیرین گفتن در درمان ویروس هپاتیت B مزمن نیز مؤثر است. شیرین گفتن به سرکوب ترشح آنتی‌ژن هپاتیت B پشتیبانی می‌کند و کارایی و کارکرد کبد را بهبود می‌دهد.

۲۰. درمان زخم معده یا پپتیک

بر پایه مطالعات تحقیقاتی گوناگون، شیرین گفتن گلیسیریزین زدایی‌شده‌ (فاقد اسید گلیسیریزیک) در درمان زخم معده مؤثر است. بر پایه این مطالعات عصاره‌ی شیرین گفتن روی زخم‌های پپتیک اثرات درمانی دارد، بدون این که هیچ‌گونه عوارض جانبی همانند تورم، عدم اعتدال الکترولیت، سختی خون بالا یا افزایش وزن را در افراد مورد آزمایش تشکیل کند.

۲۱. مراقبت از موها

شیرین گفتن با افت ترشح چربی و جلوگیری از تشکیل شوره‌ی سر در نگه داری موهای سالم مؤثر است. شیرین گفتن به مهار افزایش هورمون «دی‌‌هیدروتستوسترون» پشتیبانی و رشد موها را تحریک می‌کند.

۲۲. افت افسردگی

در مطالعات شواهدی به دست آمده است که مشخص می کند ترکیبات شیرین گفتن در مقابله با افسردگیِ قبل و سپس از یائسگی در زنان مؤثر است. شیرین گفتن دارای موادمعدنی الزامی همانند منیزیم، کلسیم و بتاکاروتن و این چنین فلاونوئیدهای مفیدی است که به مقابله با افسردگی پشتیبانی می‌کنند.

۲۳. پشتیبانی به سلامت دهان و دندان

شیرین گفتن در درمان اختلالات عصبی همانند فلج بل (Bell’s palsy، بیماری‌ای که در آن عضلات صورت به‌صورت ناگهانی و موقتی فلج خواهد شد) و بیماری لایم مؤثر است. شیرین گفتن به جلوگیری از جریان غیرارادی اشک و دیگر مشکلات عصبی همانند فلج در بیماران مبتلابه فلج بل پشتیبانی می‌کند.

۲۵. افزایش سلامت قلب و عروق

ویژگی‌های آنتی‌اکسیدانی عصاره‌ی شیرین گفتن در جلوگیری از استرس قلبی‌-عروقی در بیماران دیابتی مؤثر است. «فلاونوئید گلابریدین» که در ریشه‌ی شیرین گفتن وجود دارد به محافظت از عروق در شرایط بالا رفتن سطح گلوکز پشتیبانی می‌کند، از راه اندازی پلاک در شریان‌ها جلوگیری می‌کند و جریان بدون وقفه‌ی خون را در بیماران دیابتی تشکیل می‌کند.

۲۶. بهبود کارکرد شناختی

مطالعات شواهدی را پیدا کرده است که نشان‌دهنده‌ی تاثییر «گلابریدین» (از ترکیبات حاضر در عصاره‌ی شیرین گفتن) در محافظت از نورون‌ها در بیماران دیابتی است. «گلابریدین» به جلوگیری از اختلالات شناختی پشتیبانی می‌کند و در بهبود عملکردهای یادگیری و حافظه در بیماران دیابتی مؤثر است. «آمورفروتین» (amorfrutins) حاضر در شیرین گفتن دارای اثرات ضد دیابت و ضدالتهابی است که به افت قند خون، جلوگیری از تشکیل مقاومت به انسولین و پیشگیری از ابتلابه دیابت نوع ۲ پشتیبانی می‌کند.

۲۷. جلوگیری از نفروپاتی دیابتی

مطالعات نشان داده است که شیرین گفتن بوداده، در درمان «نفروپاتی» دیابتی مؤثر است. در «نفروپاتی» دیابتی کلیه‌ها درنتیجه‌ی دیابت طویل‌زمان صدمه می‌بینند. تاثییر مهارکنندگی شیرین گفتن به جلوگیری و درمان علائمی همانند «گلومرولواسکلروز» (glomerulosclerosis) که می‌تواند منجربه «نفروپاتی» دیابتی ناشی از دیابت طویل‌زمان بشود، پشتیبانی می‌کند.

مقدار مصرف و اشکال گوناگون شیرین گفتن

منفعت گیری از شیرین گفتن در آشپزی و صنعت

شیرین گفتن از زمان‌های باستان به‌گفتن ماده‌ای طعم‌دهنده در محصولات شیرینی‌پزی همانند شیرینی‌ها و آب‌نبات‌ها مورد منفعت گیری قرار گرفته است. از شیرین گفتن در صنعت دخانیات و تشکیل سیگار و ترکیبات دخانیاتی نیز به‌طور گسترده‌ای منفعت گیری می‌بشود. در محصولات دخانیاتی از شیرین گفتن به‌گفتن بهبوددهنده‌ی بو و کنترل‌کننده‌ی رطوبت منفعت گیری می‌بشود. به‌علت خاصیت کف‌کنندگی شیرین گفتن در نوشیدنی‌ها نیز به‌طور گسترده‌ای از آن منفعت گیری می‌بشود.

موارد احتیاطی و عوارض جانبی منفعت گیری از شیرین گفتن

شیرین گفتن حاوی «اسید گلیسیریزیک» است که در برخی موارد می‌تواند منجربه ابراز عوارض جانبی بشود. این عوارض شامل خستگی جسمی، بی‌نظمی‌های قاعدگی، تورم و اختلالات کلیوی است. یقیناً شیرین گفتنِ فاقد «اسید گلیسیریزیک» (که به آن شیرین گفتن گلیسیریزین زدایی‌شده‌ نیز حرف های می‌بشود) عوارض جانبی کمتری دارد.

• تجمع مایعات (fluid retention) و اختلالات متابولیسمی: در برخی مطالعات افرادی که مقدار بسیاری ریشه‌ی شیرین گفتن را در دوره‌ای دوهفته‌ای مصرف کردند، دچار تجمع مایعات و اختلالات متابولیسمی شدند.
• فشارخون بالا و اختلالات قلبی: شیرین گفتن می‌تواند در برخی افراد منجربه سختی خون بالا و عوارض قلبی همانند آریتمی قلبی و نارسایی احتقانی قلب بشود. افرادی که دچار سختی خون بالا یا اختلالات قلبی می باشند، باید درمورد مصرف شیرین گفتن بااحتیاط عمل کنند. کودکان زیر ۱۰ سال بعد از مصرف بیش‌ازحد شیرین گفتن به‌ علت فشارخون بالا بستری شده‌اند.
• مشکلات هورمونی: شیرین گفتن اثری استروژنی در بدن دارد و می‌تواند مشکلات و بیماری‌های حساس به هورمون همانند سرطان پستان، فیبروئیدهای رحمی (توده‌های غیرسرطانی و خوش‌خیمی که در ناحیه‌ی رحم رشد می‌کنند) و سرطان تخمدان را بدتر کند.
• بارداری و شیردهی: مصرف بیش‌ازحد شیرین گفتن در طول دوران بارداری پیشنهاد نمی‌بشود، چون امکان پذیر منجربه عوارض مرگباری همانند زایمان زودرس یا سقط جنین بشود. سازمان غذا و داروی آمریکا به زنان باردار و شیرده پیشنهاد کرده است که از مصرف همه اشکال شیرین گفتن پرهیز کنند.
• عوارض جنسی: شیرین گفتن می‌تواند بر سطح هورمون تستوسترون در مردان تاثییر بگذارد و میل جنسی آنها را افت دهد.
• تداخلات دارویی: امکان پذیر که شیرین گفتن با داروهای «دیورتیک» (ادرارآور) تداخل اشکار کند.
• هیپوکالمی (Hypokalemia): مصرف بیش‌ازحد عصاره‌ی ریشه‌ی شیرین گفتن یا تداخل آن با داروهایی که مقدار پتاسیم در بدن را افت خواهند داد، جهت پایین‌آمدن سطح پتاسیم بدن به میزانی خطرناک و ضعف عضلانی می‌بشود. این حالت «هیپوکالمی» (hypokalemia) نام دارد. سطح زیاد پایین پتاسیم جهت ابراز مشکلاتی در اعصاب می‌بشود که می‌تواند منجربه عوارض عضلانی همانند «هیپرتونی» (hypertonia) بشود.
• کورتیکواستروئیدها (یا کورتون، Corticosteroids): بعضی اوقات شیرین گفتن با «کورتیکواستروئید»هایی همانند «پردنیزون» (prednisone) تداخل اشکار می‌کند و بر سطح هورمون کورتیزول (که مسئول کنترل استرس در بدن است) تاثییر می‌گذارد.

کلام آخر

شیرین گفتن گیاهی است که از شکر هم شیرین‌تر و یقیناً سالم‌تر است!

شیرین گفتن از درمان‌های قدیمی و یکی از گیاهان دارویی‌ای است که به‌طور گسترده مورد منفعت گیری و مطالعه قرار گرفته است. شیرین گفتن به‌علت ویژگی‌های ضدباکتریایی خود در پشتیبانی به مقابله با بوی بدن مؤثر است و از آن به‌گفتن عامل روان‌کننده در تنقیه یا اماله (enema، فروکردن آب یا هر مایع فرد دیگر به داخل روده‌ی بزرگ برای پاک‌کردن آن) نیز منفعت گیری می‌بشود. شیرین گفتن در افت لکه‌های پیری و درمان آلرژی‌ها، «تاندونیت» (tendonitis، التهاب تاندون همراه‌با پارگی‌های میکروسکوپی)، «بورسیت» (bursitis، التهاب بورس؛ بورس‌ها کیسه‌های حاوی مایع سینوویال در اطراف مفاصل می باشند که علتکاهش اصطکاک بین ساختارهای مجاور خود خواهد شد) و سمّیت ناشی از موادغذایی یا موادشیمیایی مؤثر است. شیرین گفتن (درصورت منفعت گیری در حد اعتدال) جهت تحکیم اثرات دیگر گیاهان دارویی می‌بشود و به القا حس اسایش و سلامتی پشتیبانی می‌کند.

به‌طور خلاصه مزایا سلامتی شیرین گفتن شامل تسکین آفت دهان، اختلالات معده، بیماری‌های تنفسی، سندروم پیش از قاعدگی، زخم معده و مشکلات یائسگی است. شیرین گفتن در مبارزه با انواع گوناگون عفونت همانند تبخال، HIV، هپاتیت و زونا نیز سودمند است. به‌علاوه شیرین گفتن در درمان رماتیسم مفاصل، دیابت، سرطان، سندروم خستگی مزمن، بیماری سل، اختلالات عصبی، مشکلات باروری زنان و چاقی مؤثر است و به پایین نگه‌داشتن سطح کلسترول خون نیز پشتیبانی می‌کند. عصاره‌ی شیرین گفتن حاوی فیتواستروژن‌ها است که در سم‌زدایی، سلامت پوست و مو، سلامت دندان ها و سیستم ایمنی بدن مؤثر می باشند. به‌علاوه شیرین گفتن به درمان افسردگی نیز پشتیبانی می‌کند.

راه‌حل‌هایی برای این که هم قشنگ بمانیم هم سالم

افسردگی فراتر از حس بی حوصلگی یا گذراندن یک روز بد است. افسردگی اختلالی خلقی است که بر نحوه فکر، حرکت و حس شما تأثیر می‌گذارد. این اختلال اَشکال مختلفی دارد و بر افراد گوناگون به روشهای متفاوت تاثییر می‌گذارد. کتاب راه خوبی برای فرار از استرس‌های دنیای واقعی است، به‌خصوص برای افرادی که با افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. کتاب های درمان افسردگی نیز می‌تواند به کمکمان بیاید. در این نوشته، بهترین کتاب ‌های درمان ‌افسردگی ‌را به ‌شما معارفه ‌می‌کنیم.

امروزه دغدغه‌های زندگی روزمره علتمی‌بشود برخی دچار افسردگی شوند و گاه به‌علت مشکلات اقتصادی، امکان مراجعه به روانکاو یا مشاور را نداشته باشند. اگر افسردگی شما حاد نیست، می‌توانید با مطالعه در این عرصه اطلاعات خود را بالا ببرید و به بهترشدن حال روحی‌تان پشتیبانی کنید. بهتر است درمورد افسردگی، چگونگی تأثیر آن بر افراد، راه حلهای درمانی، تأثیر تحول سبک زندگی در بهبود این اختلال و چگونگی دریافت پشتیبانی‌ مطالعه کنید.

در ادامه، می‌خواهیم بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی را به شما معارفه کنیم.

۱. شش قدم برای مقابله با افسردگی (بدون مصرف دارو)

نویسنده: استفن‌اس ایلاردی
مترجم: علی علی‌پناهی
انتشارات: اطلاعات
تعداد صفحات: ۲۵۸

هنگامی از افسردگی سخن می‌زنیم، ذهن زیاد تر افراد فوراً به سمت دارو درمانی می‌رود. اما دکتر استیون ایلاردی، استاد روان‌شناسی بالینی در دانشگاه کانزاس، در کتاب «شش قدم برای مقابله با افسردگی» با رویکردی علمی و عملی مشخص می کند که درمان افسردگی می‌تواند بدون دارو هم ممکن باشد. این کتاب از بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی است.

این کتاب حاصل سال‌ها پژوهش و توانایی بالینی است و روی شش عامل مهم تمرکز دارد که سبک زندگی مدرن ما را از آن‌ها محروم کرده و در نتیجه، عرصه‌ساز افسردگی شده‌اند. نویسنده به‌جای دارو، نظر می‌دهد که خواننده با تشکیل تغییراتی بنیادین در سبک زندگی‌اش (همانند افزایش فعالیت بدنی، بهبود کیفیت خواب، رژیم غذایی ضدالتهابی، ارتباطات اجتماعی معنادار، روبه رو با نور طبیعی و رهایی از نشخوار ذهنی) به سمت بهبود روانی حرکت کند.

تفاوت این تاثییر با کتاب‌های دیگر در رویکرد پیشگیرانه و طبیعت‌گرایانه‌اش است. کتاب شش قدم برای مقابله با افسردگی، سرشار از مثال‌های عینی، پیشنهاد‌های قابل اجرا و پژوهش‌هایی است که خواننده را قانع می‌کند مسیر برگشت به اعتدال روانی، از درون خود فرد اغاز می‌بشود نه از قفسه‌ی داروها.

۲. افسردگی چرا؟

نویسنده: دیوید بورنز
مترجم: نجلا حریری
انتشارات: پیشتاز علم
تعداد صفحات: ۶۱۰

در دنیایی که نسخه‌های پزشکی زیاد تر به دارو بسنده می‌کنند، یوهان هری در کتاب «افسردگی چرا؟» دریچه‌ای تازه به روی ما باز می‌کند. او در این تاثییر ژورنالیستی-تحلیلی، به نقاط گوناگون دنیا سفر می‌کند. او در او مباحثه با روان‌پزشکان، بیماران و محققان این چنین با بازدید نتایج پژوهش‌های معتبر، جستوجو علل اجتماعی و فرهنگی افسردگی بردارد.

هری معتقد است که افسردگی فقط یک اختلال شیمیایی در مغز نیست؛ بلکه نتیجه‌ی قطع ربط انسان با نیازهای بنیادی‌اش است. او با مثال‌هایی از زندگی واقعی، مشخص می کند که چطور دنیای مدرن این ربط‌ها را گسسته و انسان را تنها، بی‌معنی و افسرده رها می‌کند.

قوت این کتاب در چالش‌برانگیز بودنش است. کتاب افسردگی چرا؟، نه تنها نگاهی انتقادی به صنعت داروسازی و رویکرد پزشکی دارد، بلکه از خواننده می‌خواهد نگاهی صادقانه به سبک زندگی، روابط و قیمت‌های خود بیندازد. اگر جستوجو کتابی هستید که نه ‌فقط به شما اسایش، بلکه فهمیدن عمیق‌تری از افسردگی بدهد، این کتاب انتخابی درخشان برای شما خواهد می بود.

۳. با تحول مغزتان زندگی‌تان را تحول دهید

نویسنده: دانیل آمن
مترجم: فرح بیگدلی
انتشارات: ما و شما
تعداد صفحات: ۳۶۷

انسان هر مقدار هم مسن باشد، می‌تواند ذهن و مغز خود را به کار گیرد و چیزهای تازه بیاموزد. ما می‌توانیم الگوهای فکری‌مان را تحول دهیم. فقط باید تلاش کنیم. در کتاب با تحول مغزتان زندگی‌تان را تحول دهید، که یکی از بهترین کتاب های درمان افسردگی به حساب می اید، دکتر دانیل آمن بر پایه شواهد علمی نسخه‌هایی برای مغز می‌پیچید که به بازآموزی ذهن پشتیبانی می‌کنند. او نکاتی را برای ازبین‌بردن افکار منفی‌ای که به‌صورت خودکار به ذهن می‌رسند اراعه می‌کند.

۴. چرا مردان در خانه سکوت می‌کنند؟ تسلط بر میراث نهفته افسردگی مردان

نویسنده: ترنس ریل
مترجم: سهیلا نخعی
انتشارات: فصل نو
تعداد صفحات: ۴۸۰

افسردگی در مردان چیزی است که کمتر به آن دقت می‌بشود. کتاب چرا مردان در خانه سکوت می‌کنند اولین کتاب اختصاصی منتشرشده در عرصه افسردگی مردان است. ترنس ریل، نویسنده این کتاب، نتیجه چند موردپژوهی را بازدید و تأثیر افسردگی بر مردان و خانواده آنها را تجزیه‌وتحلیل کرده است. او این چنین جزئیات تفاوت علائم افسردگی در مردان و زنان را شرح داده است. پیشنهاد‌های او به آقایان پشتیبانی می‌کند یاد بگیرند حالت روانی و سلامتی خود را کنترل و بر افسردگی خود تسلط کنند.

۵. خوش‌بینی آموخته‌شده: چطور می‌توان ذهنیت و زندگی خود را تحول داد

نویسنده: مارتین سلیگمن
مترجمان: میترا محمدی، فروزنده داورپناه
انتشارات: رشد
تعداد صفحات: ۴۰۰

کتاب «خوش‌بینی آموخته‌شده»، نوشته مارتین سلیگمن، همانند کتاب «چرا افسردگی» درمورد کنترل افکار برای رهایی از افسردگی است. این کتاب هم جزو بهترین کتاب های درمان افسردگی است. مطابق حرف های نویسنده، نگرش و نحوه تفکر مثبت و خوش‌بینانه عامل مهم تسلط بر افسردگی محسوب می‌بشود. در ابتدای کتاب، سلیگمن خوانندگان را دعوت می‌کند که در امتحان خوش‌بینی شرکت کنند تا بفهمند واقعا چه مقدار خوش‌بین یا بدبین‌اند. در ادامه، او جعبه‌ابزاری شامل راهبردهای گوناگون را در اختیارشان قرار داده است تا به‌پشتیبانی آن بتوانند نحوه فکر خود را تحول دهند. این کتاب ساده از بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی است.

۶. به خویشتن جدیدتان خوش‌آمد بگویید! نگاهی نو به افسردگی و درمان آن در زنان

نویسندگان: کلی بروگان، کریستین لوبرگ
مترجم: مهسار مشتاق
انتشارات: ابوعطا
تعداد صفحات: ۱۲۸

از هر چهار زن، یک زن روز خود را با خوردن دارو اغاز می‌کند. به‌حرف های نویسندگان این کتاب، کلی بروگان و کریستین لوبرگ، این وابستگی به دارو به درمانی برای پنیک (وحشت)، اندوه، افسردگی، زودرنجی و مشکلات شبیه دیگر تبدیل شده است؛ اما بروگان و لوبرگ اعتقاد دارند راه‌حل خوشبختی و نشاط زن را نمی‌توان در داروخانه‌ها یافت. آنها بر پایه سال‌ها توانایی کار در درمانگاه و یافته‌های پزشکی خود، رویکرد جامع‌تری را اراعه می‌کنند. این کتاب تلاش می‌کند در برنامه‌ای ۳۰روزه، بدون مصرف دارو مشکل افسردگی در زنان را بهبود ببخشد.

۷. آنجا که عقل حاکم است: چطور می‌توان با تحول در شیوه تفکر، شیوه حس را تحول داد

نویسندگان: دنیس گرین برگر، کریستین پدسکی
مترجم: حبیب‌الله قاسم‌زاده
انتشارات: ارجمند
تعداد صفحات: ۲۸۸

کتاب آنجا که عقل حاکم است کتابی پرفروش و قدیمی درمورد راهکارهای تسلط بر افسردگی است. دنیس گرین برگر و کریستین پدسکی، نویسندگان این کتاب، راهکارهای اثبات‌شدۀ بالینی را در اختیار خوانندگان قرار خواهند داد که به فرد در یادگیری توانایی مدیریت ذهن، کنترل افکار منفی و آخر‌دادن به افسردگی پشتیبانی می‌کند. این کتاب با راهکارهایی ساده برای درمان افسردگی به پشتیبانی شما می‌آید.

۸. کاربرد دقت‌آگاهی در درمان افسردگی: خود را از غمگینی مزمن برهانید

نویسندگان: مارک ویلیامز، جان تیزدل، زیندل سگال، جان کَبت زین
مترجمان: محمد سلطانی‌زاده، مهدی نظام‌زاده، طاهره پورکاظم
انتشارات: ارجمند
تعداد صفحات: ۲۷۲

تلفیق تمرینات ذهن‌آگاهی (Mindfulness) با روان ‌درمانی در سال‌های تازه توانسته رویکردی تازه در درمان افسردگی تشکیل کند. کتاب «کاربرد دقت‌آگاهی در درمان افسردگی» نوشته مارک ویلیامز، جان تی‌اس، زندل سگال و جان کابات زین، از جمله کتاب‌هایی است که در این عرصه شهرت جهانی دارد و از بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی است.

این کتاب با منفعت‌گیری از تمرین‌های عملی دقت‌آگاهی به خواننده می‌آموزد چطور ذهن خود را از چرخه افکار منفی و نشخوارهای ذهنی رها کرده و در لحظه حال وجود یابد. وجود ذهن، پایه‌ای است برای بازسازی رابطه با خود، افت اضطراب، بهبود خلق‌وخو و پیشگیری از برگشت مجدد افسردگی.

نویسندگان با اتکا به پژوهش‌های علمی و مطالعات میدانی، اثربخشی این روش را به‌طور مستند اراعه داده‌اند. مخاطبان با خواندن این کتاب نه تنها تکنیک‌های عملی آرام‌سازی ذهن را یاد می‌گیرند، بلکه روشای نو برای زندگی کردن (زندگی‌ای ریشه‌دار در آگاهی، پذیرفتن و مهربانی با خود) می‌آموزند.

۹. کتاب کار دقت‌آگاهی: برنامه ۸هفته‌ای برای رهایی از افسردگی و آشفتگی هیجانی

نویسندگان: جان تیزدل، مارک ویلیامز، زیندل سگال
مترجم: انوشه امین‌زاده
انتشارات: ارجمند
تعداد صفحات: ۲۶۸

کتاب کار دقت‌آگاهی را هم می‌توان بدون مطالعه کتاب «کاربرد دقت‌آگاهی در درمان افسردگی» خواند و هم در کنار آن؛ هر دوی این کتاب‌ها حاصل کار یک تیم است. تمرینات این کتاب برای درمان افسردگی همه بر پایه شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی نوشته شده است. این راهبردِ تسلط بر افسردگی راهبردی است که در چندین کارآزماییِ بالینی در سراسر جهان به اثبات رسیده است. قسمت‌های گوناگون این کتابِ کار به‌دقت تنظیم شده تا در ۸ هفته تکمیل بشود. کتاب این نوید را به شما می‌دهد که می‌توانید با به‌کارگیری راهکارهای آن، بر افسردگی، نگرانی و استرس تسلط کنید.

۱۰. رهایی از افسردگی

نویسنده: ریچارد اوکانر
مترجم: ایرج صابری
انتشارات: پیکان
تعداد صفحات: ۵۲۸

کتاب «رهایی از افسردگی به روش ذهن‌آگاهی» نوشته مارک ویلیامز، زندل سگال، جان تی‌اس و جان کابات زین، به‌گفتن اثری تکمیلی در عرصه درمان افسردگی با وجود ذهن شناخته می‌بشود. این کتاب، رویکردی تلفیقی از تمرین‌های مراقبه، خودآگاهی و روان‌درمانی شناختی اراعه می‌دهد که به‌صورت قدم‌به‌قدم قابل اجراست. همین مسئله این کتاب را تبدیل به بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی می‌کند.

با اهمیت ترین مزیت این تاثییر، برنامه‌ی هشت ‌هفته‌ای آن برای بازسازی ذهن و تشکیل فاصله‌ای آگاهانه بین فرد و افکار منفی‌اش است. در واقع، ذهن‌آگاهی نه‌تنها پشتیبانی می‌کند که فرد با مشکلاتهای درونی خود بهتر کنار بیاید، بلکه امکان مشاهده بدون قضاوت آن‌ها را نیز فراهم می‌سازد.

نویسندگان این کتاب با زبانی ساده اما علمی، مفاهیمی همانند ذهن سرگردان، نشخوار فکری عکس العمل‌های اتوماتیک و شناخت افکار تحریف ‌شده را شرح داده‌اند و با اراعه‌ی راهکارهایی عملی، مسیر بهبود افسردگی را هموار کرده‌اند. برای افرادی که به درمان افسردگی بدون دارو علاقه‌مند می باشند و تمایل دارند نقش فعال‌تری در روال بهبود خود داشته باشند، این کتاب گزینه‌ای مورد قیمت و قابل مطمعن برای آن‌ها است.

۱۱. کتاب حال عالی

نویسنده: دیوید برنز
مترجم: مهدی قراچه داغی
انتشارات: ذهن آویز

یکی از کتاب‌های برجسته در عرصه درمان افسردگی، «حال عالی» نوشته دکتر دیوید برنز است. این کتاب بر پایه‌ی درمان شناختی-رفتاری (CBT) نوشته شده است و به خوانندگان پشتیبانی می‌کند تا افکار منفی و الگوهای رفتاری ناسالم را شناسایی کرده و آن‌ها اصلاح کنند.

دکتر برنز در این کتاب، مدل درمانی جدیدی به نام TEAM را معارفه می‌کند که شامل چهار مرحله است: Testing (آزمایش)، Empathy (همدلی)، Agenda Setting (تنظیم اهداف) و Methods (راه حلها). این رویکرد به خوانندگان پشتیبانی می‌کند تا با بازدید دقیق افکار و احساسات خود، به فهمیدن عمیق‌تری از مشکلاتشان برسند و راه‌حل‌های مؤثری برای آن‌ها بیابند.

یکی از ویژگی‌های برجسته‌ی این کتاب، تمرینات عملی و تکنیک‌های کاربردی آن است که به خوانندگان امکان می‌دهد تا به‌صورت قدم‌به‌قدم، تغییرات مثبتی در زندگی خود تشکیل کنند. این تمرینات شامل شناسایی افکار منفی، بازسازی شناختی و گسترش توانایی‌های مقابله‌ای مؤثر است.

«حال عالی» نه تنها برای افرادی که با افسردگی دست و پنجه نرم می‌کنند سودمند است، بلکه برای افرادی که به جستوجو بهبود کیفیت زندگی و افزایش رضایت شخصی می باشند نیز پیشنهاد می‌بشود. این کتاب به ما یادآوری می‌کند که با تحول نگرش و حرکت، می‌توانیم زندگی شادتر و رضایت‌قسمت‌تری داشته باشیم.

۱۲. کتاب احتمالا بهتر باشد با فردی سخن بزنی

نویسنده: لوری گاتلیب
مترجم: الهام سلمانی فروغی
ناشر: انتشارات ققنوس

لورین گاتلیب (نویسنده، روان‌درمانگر و روزنامه‌نگار)، در کتاب «احتمالا بهتر باشد با فردی سخن بزنی» با نگاهی متفاوت و انسانی به نوشته سلامت روان پرداخته است. این کتاب، برخلاف دیگر آثار آموزشی خشک، ترکیبی از خاطرات، داستان‌های مراجعان و توانایی شخصی نویسنده را گفتن می‌کند. همین قضیه این کتاب را به یکی از بهترین کتاب‌ها برای درمان افسردگی تبدیل می‌کند.

کتاب گاتلیب به خواننده مشخص می کند که حتی روان‌درمانگران نیز انسان‌اند و خود با مسائل زندگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند. نویسنده در این کتاب به‌صورت صادقانه و بی‌پرده روایت می‌کند که چطور خود در یک بحران عاطفی، نیازمند روان‌درمانی شد و در طول مسیر، بینش عمیقی نسبت به ماهیت درد و درمان به‌ دست آورد.

قوت مهم این کتاب در روایت‌پردازی و ربط انسانی است. این تاثییر نه‌تنها فهمیدن تازه‌ای از فرایند درمان روان‌شناختی اراعه می‌دهد، بلکه با نثری گیرا و داستانی، خواننده را به سفری درونی دعوت می‌کند. سفری که در آن گفتگو، شنیدن و سخن زدن با یک فرد قابل مطمعن، به‌گفتن ابزاری نجات‌قسمت معارفه می‌بشود.

۱۳. کتاب تله شادمانی

نویسنده:راس هریس
مترجم:علی صاحبی، مهدی اسکندری
انتشارات:انتشارات سایه سخن

در دنیایی که مدام از ما می‌خواهد شاد باشیم، کتاب «تله شادمانی» تاثییر راس هریس با جسارت همه خلاف جهت این باور عمومی حرکت می‌کند. این کتاب، یکی از آثار برجسته در حوزه روان‌شناسی مبتنی‌بر پذیرفتن و ضمانت (ACT) است و مخاطب را با مفهوم اساسی تلاش بیش ‌از حد برای نشاط، امکان پذیر خود به منبعی از رنج تبدیل بشود، مواجه می‌کند.

راس هریس در این کتاب مشخص می کند که احساسات ناخوشایند، بخشی از توانایی انسانی می باشند و حذف کامل آن‌ها نه‌تنها ممکن نیست. بلکه میل به حذف ازمایش ها، می‌تواند به شکل‌گیری نوعی افسردگی نهان منجر بشود. در واقع، این کتاب بر این نوشته پافشاری دارد که پذیرفتن افکار و احساسات منفی (به جای سرکوب یا جنگیدن با آن‌ها) می‌تواند اغاز راه رهایی و رشد شخصی باشد.

کتاب «تله شادمانی» ابزارها و تمرین‌هایی ساده اما اثرگذار برای افزایش تاب‌آوری روانی و زندگی موثر اراعه می‌دهد. مخاطب می‌آموزد که چطور بدون دچار شدن در دام افکار مزاحم، زندگی‌ای معنادار بسازد و قدم‌به‌قدم از افسردگی فاصله بگیرد. برای افرادی که از الگوهای ذهنی مخرب رنج می‌برند، این کتاب نقشه‌ی راه مؤثر و کاربردی است.

۱۴. کتاب دلسوزی یا شفقتِ خود

نویسنده: کریستین نف
مترجم: مهدی قراچه داغی
ناشر: انتشارات ذهن آویز

هنگامی افسردگی ذهن را دچار می‌کند، رابطه فرد با خودش یکی از اولین قربانیان خواهد می بود. کتاب «دلسوزی یا شفقتِ خود» تاثییر کریستین نف (استاد روان‌شناسی دانشگاه تگزاس)، تلاشی است الهام‌قسمت برای بازسازی رابطه با خود.

نویسنده در این کتاب مفهوم «Self-compassion» یا همان شفقت به خود را با بیانی روان و علمی معارفه می‌کند. برخلاف خودانتقادی رایج که در تعداد بسیاری از افراد افسرده دیده می‌بشود، این کتاب بر اهمیت مهربانی، فهمیدن و همدلی با خود پافشاری دارد. دلسوزی به خود به معنی سستی و ضعف نیست، بلکه مهارتی روانی و حتی شجاعانه است که فرد را در مسیر بهبودی پشتیبانی می‌کند.

کریستین نف با پژوهش‌ها، مثال‌های ملموس و تمرین‌های عملی، به خواننده مشخص می کند که چطور می‌تواند در روبه رو با ناکامی، حس گناه و یا نارضایتی از خود، به‌جای قضاوت با آغوشی مهربانانه از خود استقبال کند. این کتاب پلی از رنج به پذیرفتن و از سرزنش به ترمیم می‌سازد.

۱۵. کتاب ظلمت آشکار

نویسنده: ویلیام استایرن
مترجم: افشین رضاپور
انتشارات: ماهی

در دنیایی که افسردگی زیاد تر پشت چهره‌های آرام و موفق نهان می‌بشود، کتاب «ظلمت آشکار» تاثییر ویلیام استایرن (نویسنده برنده جایزه پولیتزر)، همانند فریادی در تاریکی است. این کتاب فقط یک راهنمای روان‌شناسی و یا دستورالعمل درمان نیست؛ بلکه روایتی شخصی، دردناک و عمیق از توانایی خود استایرن با افسردگی شدید است. این کتاب متفاوت یکی از بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی است.

او با قلمی پرقدرت و صادقانه، سفری درونی به اعماق تاریکی ذهنش را ترسیم می‌کند؛ جایی که معنی رنگ می‌بازد، امید پژمرده می‌بشود و زندگی تنها به تحمل روزمرگی تبدیل می‌بشود. این کتاب، احتمالا بیشتر از هر تاثییر فرد دیگر توانسته است توانایی‌ی درونی افسردگی را به‌طوری ملموس و ادبی نقل کند.

ظلمت آشکار، برای افرادی که خود یا عزیزان‌شان با افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، نوری است بر شناخت زیاد تر این بیماری و شکستن سکوتی که آن‌ها را احاطه کرده است. این چنین این کتاب با در هم شکستن تابوی روان‌درمانی در بین هنرمندان و افراد موفق، به درکی عمیق‌تر از اهمیت دقت به سلامت روان پشتیبانی می‌کند.

۱۶. کتاب مارپیچ رو به بالا

نویسنده: الکس کرب
مترجم: رزا حسینی سارانی
انتشارات: میلکان

افسردگی زیاد تر به شکل مارپیچی رو به پایین توانایی می‌بشود؛ جایی که افکار منفی، حس بی‌ارزشی و بی‌انگیزگی یکدیگر را تغذیه می‌کنند. اما دکتر الکس کورب در کتاب «مارپیچ رو به بالا» با تکیه بر یافته‌های علوم اعصاب، برعکس این مسیر را به عکس می‌کشد یعنی مارپیچ رو به بالا. این کتاب از بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی است.

این کتاب به‌طوری نوشته شده که حتی در اوج خستگی ذهنی و بی‌حوصلگی ناشی از افسردگی، بتوان آن را به‌آسانی خواند و با آن ربط برقرار کرد. نویسنده کتاب مارپیچ رو به بالا، با زبانی ساده، مشخص می کند که چطور کوچک‌ترین تغییرات رفتاری واکنشی زنجیره‌ای در مغز تشکیل کند و مسیر احساسات و خلق‌وخو را به سمت نشاط هدایت کند.

دکتر کورب با معارفه تکنیک‌هایی همانند انتخاب آگاهانه، سپاس روزانه و مدیریت استرس، به خواننده یاد می‌دهد که افسردگی لزوماً یک بن‌بست نیست، بلکه راه‌هایی هرچند کوچک برای تحول وجود دارد. مارپیچ رو به بالا، همانند نردبانی است که خواننده را از اعماق تاریکی، قدم‌به‌قدم به سمت نور می‌برد.

۱۷. کتاب تسلط بر افسردگی

نویسنده: رابرت ل لیهی
مترجم: عطیه رضایی
انتشارات: ارجمند

اگر افسردگی را به غولی درونی تشبیه کنیم، کتاب «تسلط بر افسردگی» همان نقشه‌ای است که به شما مشخص می کند چطور این غول را رام کنید و مجدد کنترل زندگی‌تان را به‌ دست بگیرید. این تاثییر توسط نویسندگانی متخصص در روان‌شناسی شناختی-رفتاری نوشته شده و یکی از معتبرترین منبع های خودیاری برای افرادی است که با افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

نویسندگان این کتاب با زبانی قابل فهمیدن، روال ذهنی افراد افسرده را توضیح خواهند داد. آن‌ها به مخاطب پشتیبانی می‌کنند تا افکار بی فایده، باورهای محدودکننده و الگوهای رفتاری منفی را شناسایی و اصلاح کند. تکنیک‌های اراعه ‌شده در کتاب تسلط بر افسردگی، بر پایه‌ شواهد علمی و ازمایش ها درمانی متعدد طراحی شده‌اند. مقصد نویسندگان برگشت دادن انرژی، انگیزه و معنی به زندگی است.

این کتاب برای افرادی که به ‌جستوجو راهی نظام‌مند و ساختاریافته برای بهبود روانی می باشند، ابزاری قوی به‌حساب می‌آید. تمرینات عملی، پرسشنامه‌ها و مثال‌های کاربردی، این کتاب را به همراهی روزمره برای فرد افسرده تبدیل کرده‌اند؛ همراهی که به جای قضاوت، همدلی می‌کند و راه‌حل اراعه می‌دهد.

۱۸. کتاب رهایی از افسردگی به روش ذهن‌آگاهی

نویسنده: مارک ویلیامز
مترجم: اکرم اکرمی
انتشارات: صابرین

در عصر غوغا، ذهن‌آگاهی سکوتی است که آشفتگی‌های درونی را التیام می‌دهد. کتاب «رهایی از افسردگی به روش ذهن‌آگاهی» که حاصل تلاش گروهی از روان‌شناسان برجسته از جمله مارک ویلیامز و جان تیزدل است. این کتاب رویکردی علمی، عمیق و آرام‌قسمت را برای مقابله با افسردگی مزمن و برگشت آن نظر می‌کند. این کتاب یکی از بهترین کتاب ها برای مقابله با افسردگی به روش ذهن آگاهی است.

این کتاب بر پایه‌ی برنامه MBSR (افت استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی) و MBCT (درمان شناختی مبتنی‌بر ذهن‌آگاهی) بنا شده است. در ادامه نیز مخاطب را قدم‌به‌قدم با مراقبه، تنفس آگاهانه، پذیرفتن بدون قضاوت و مشاهده‌گر بودن آشنا می‌کند. تمرینات اراعه ‌شده در این کتاب ساده، ولی تأثیرگذارند که به‌اختصاصی برای افرادی مفیدند که چندین دفعه با برگشت افسردگی مواجه شده‌اند.

برخلاف تعداد بسیاری از کتاب‌ها که راه‌حل را در تحول دنیای بیرون می‌جویند، این تاثییر شما را دعوت می‌کند تا بدون درگیری، تنها ناظر افکار، احساسات و امواج ذهنی خود باش

ید. در نهایت، درست در همین مشاهده‌گری کردن قوت شفابخشی نهفته است. کتاب رهایی از افسردگی به روش ذهن‌آگاهی، راهی است برای زندگی با رنج همراه با آگاهی و اسایش، نه برای فرار از آن.

سخن پایانی

کتاب‌های پیشنهادی ما را مطالعه کرده‌اید؟ به‌نظرتان چه مقدار اثربخش بوده‌اند؟ شما کدام‌یک را پیشنهاد می‌کنید؟ اگر به روانشناسی علاقه‌مندید و کتاب‌های بسیاری در عرصه درمان افسردگی مطالعه کرده‌اید، خوش‌حال می‌شویم نظرات و تجارب شخصی‌تان را با ما در بین بگذارید.

نورتریپتیلین از جمله داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای است که برای درمان افسردگی تجویز می‌بشود. این دارو جهت نگه داری اعتدال مواد طبیعی خاص در مغز می‌بشود. در این مقاله، نکات مهم مصرف و عوارض احتمالی نورتریپتیلین را بازدید می‌کنیم. اگر تصمیم مصرف نورتریپتیلین را دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

نورتریپتیلین چیست؟

نورتریپتیلین نوعی داروی ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای است که به‌شکل کپسول یا مایع حاضر است و جهت افزایش سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز و بهبود خلق‌و‌خو می‌بشود. آونتیل و پاملور دو نام تجاری نورتریپتیلین می باشند.

نکات مهم قبل از مصرف نورتریپتیلین

• دارو را مطابق پیشنهاد پزشک مصرف کنید و اگر سؤالی داشتید، حتما از پزشک یا داروساز سوال کنید.
• دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگه دارید.
• دارو را از دسترس کودکان و حیوانات دور نگه دارید.
• مصرف نورتریپتیلین برای افراد زیر ۱۸ سال پیشنهاد نمی‌بشود.
• اگر به‌تازگی دعوا قلبی داشته‌اید، نباید نورتریپتیلین مصرف کنید.
• طبق معمول نورتریپتیلین ۱ تا ۴ بار در روز به‌صورت خوراکی مصرف می‌بشود. اگر نوع مایع دارو را مصرف می‌کنید، حتما از پیمانه‌های مخصوص برای اندازه‌گیری آن منفعت گیری کنید.
• مقدار مصرف دارو به حالت بیماری و جواب به درمان تعیین می‌بشود. طبق معمول پزشک برای افت گمان عوارض جانبی (همانند خشکی دهان یا سرگیجه) ابتدا دوز کم دارو را تجویز می‌کند و به‌مرور زمان مقدار آن را افزایش می‌دهد.
• برای گرفتن نتیجه مطلوب دارو را مطابق برنامه مصرف کنید. این چنین از مصرف مقدار زیاد تر یا طویل‌تر دارو خودداری کنید. با این کار بهبودی شما تسریع نمی‌بشود و فقط گمان عوارض جانبی افزایش می‌یابد.
• حتی اگر حس بهبودی کردید، مصرف دارو را ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی دارو امکان پذیر جهت علائمی همانند تحول خلق‌وخو، سردرد، حس خستگی و تحول حالت خواب بشود.
• نورتریپتیلین بلافاصله عمل نمی‌کند. امکان پذیر برخی نتایج آن را سپس از ۱ هفته مشاهده کنید و گرفتن نتیجه کامل تا ۴ هفته زمان می‌برد.
• اگر بیماری شما بدتر شد یا طول کشید، به پزشک مراجعه کنید.

نحوه مصرف نورتریپتیلین

این دارو باید با یک لیوان آب مصرف بشود. دارو را منظم و مطابق دستورالعملش مصرف کنید.

فراموش‌کردن مصرف نورتریپتیلین

به محض به‌یادآوردن، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر به زمان دوز بعدی نزدیکید، از مقدار فراموش‌شده صرف‌نظر کنید و از مصرف دوبرابری دارو خودداری کنید.

سوء‌مصرف نورتریپتیلین

اگر علائم سوء‌مصرف نورتریپتیلین همانند غش یا مشکل تنفسی دارید، با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. سوء‌مصرف نورتریپتیلین علائم مختلفی دارد، از جمله:

مقدار مصرف نورتریپتیلین

۱. مقدار مصرف برای افسردگی در بزرگ‌سالان

• ۲۵ میلی‌گرم خوراکی ۳ تا ۴ بار در روز.
• حداکثر ۱۵۰ میلی‌گرم در روز.

نکات مهم

• امکان پذیر کل دز روزانه در یک وعده مصرف بشود.
• بیماران باید با دزهای کمتر اغاز شوند و دزها باید کم کم افزایش یابد.
• هنگامی که دزهای بالای ۱۰۰ میلی‌گرم در روز تجویز می‌بشود، باید سطح پلاسما کنترل بشود و در محدوده بهینه ۵۰ تا ۱۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر نگه داری بشود.

۲. مقدار دارو برای افسردگی در سالمندان

• ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم در چند دوز

نکات مهم

• امکان پذیر کل دوز روزانه در یک وعده مصرف بشود.
• بیماران باید با دوزهای کمتر اغاز کنند و دوزها به‌مرور زمان افزایش یابند.

عوارض جانبی نورتریپتیلین

اگر علائم طویل یا بدتر شدند، حتما به پزشک مراجعه کنید.

راهکارهایی برای افت عوارض جانبی نورتریپتیلین

• برای افت گمان سرگیجه یا سبکی‌ سر به‌آرامی از حالت نشسته یا درازکش بلند شوید.
• برای خلاصی از خشکی دهان آب‌نبات یا یخ بمکید، آدامس بجوید، آب بنوشید یا از جانشین بزاق منفعت گیری کنید.
• برای جلوگیری از یبوست غذاهای فیبردار بخورید، آب زیاد بنوشید و ورزش کنید. این چنین می‌توانید از ملین‌های طبیعی منفعت گیری کنید. درمورد نوع ملین مناسب با پزشک مشورت کنید.
• به یاد داشته باشید که نورتریپتیلین با دقت به شرایط شما و با درنظرگرفتن عوارض جانبی تجویز شده است. تعداد بسیاری از افراد سپس از مصرف دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
• اگر عوارض جانبی جدی همانند افزایش ضربان قلب، حالت ماسک‌همانند صورت، گرفتگی عضلات، درد شکمی شدید، افت توانایی یا میل جنسی یا بزرگ‌شدن و درد سینه داشتید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• امکان پذیر نورتریپتیلین مقدار سرتونین را افزایش دهد و در موارد نادر جهت سندرم سروتونین بشود. اگر داروهای فرد دیگر مصرف می‌کنید که آنها هم سرتونین را افزایش خواهند داد، گمان تشکیل سندرم سروتونین افزایش می‌یابد. بعد درمورد داروهای خود با پزشک سخن بگویید کنید. این چنین علائم خاص همانند ضربان قلب سریع، توهم، ازدست‌دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال شدید، گرفتگی عضلانی، تب بی‌علت و بی‌قراری غیرطبیعی را به پزشک خبر دهید.
• در صورت تشکیل هرگونه عوارض زیاد شدید همانند درد، ورم یا قرمزی چشم، غش، گشاد‌شدن مردمک یا تحول دید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• عکس العمل حساسیتی زیاد شدید به نورتریپتیلین نادر است. بااین‌حال اگر علائمی همانند جوش، خارش و ورم به‌خصوص در صورت، زبان یا گلو، سرگیجه شدید یا مشکل تنفسی داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

نکات احتیاطی

• اگر به داروهای سه‌حلقه‌ای یا هر ماده فرد دیگر حساسیت دارید، قبل از مصرف نورتریپتیلین به پزشک خبر دهید. این داروها امکان پذیر حاوی مواد غیرفعالی باشند که عکس العمل حساسیتی یا مشکلات فرد دیگر را تشکیل می‌کنند.
• اگر مشکل تنفسی، مشکل کبدی، سابقه دعوا قلبی، مشکل ادرار (ناشی از بزرگ‌شدن پروستات)، پرتلاشی تیروئید، سابقه خانوادگی یا شخصی گلوکوم، سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری‌های روانی یا خلقی (همانند اختلال دوقطبی یا روان‌پریشی)، سابقه خانوادگی خودکشی، تشنج یا بیماری‌هایی که گمان تشنج را زیاد تر می‌کنند (همانند بیماری‌های مغزی یا ترک الکل) دارید به پزشک خبر دهید.
• نورتریپتیلین امکان پذیر بر ضربان قلب (طویل‌شدن کیو.تی (QT)) تاثییر بگذارد. در موارد نادر، طویل‌شدن کیو.تی می‌تواند جهت ضربان قلب زیاد سریع و به‌ندرت کشنده بشود و علائم فرد دیگر تشکیل کند که باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
• اگر مشکلات قلبی، سابقه طویل‌شدن کیو.تی یا سابقه خانوادگی مشکلات قلبی دارید، به پزشک خبر دهید. مصرف نورتریپتیلین با برخی داروها می‌تواند گمان طویل‌شدن کیو.تی را زیاد تر کند.
• افتپتاسیم و منیزیم امکان پذیر گمان طویل‌شدن کیو.تی را زیاد تر کند. اگر از داروهای خاص (همانند قرص آب یا ادرار‌آور) منفعت گیری می‌کنید یا شرایطی همانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ دارید به پزشک خبر دهید. درمورد مصرف ایمن نورتریپتیلین با پزشک مشورت کنید.
• مصرف نورتریپتیلین می‌تواند جهت سرگیجه یا تاری دید بشود. (مصرف الکل یا ماری‌جوآنا حالت را بدتر هم کند.) بعد از رانندگی و انجام کارهایی که نیاز به هشیاری و دید آشکار دارند، خودداری کنید.
• قبل از انجام جراحی یا کارهای مربوط به دندان، پزشک را در جریان مصرف نورتریپتیلین قرار دهید.
• احتمالا نیاز باشد در دوران مصرف نورتریپتیلین، آزمایش‌هایی همانند آزمایش قلب، آزمایش کارکرد کبد یا آزمایش سطح خونی نورتریپتیلین را انجام دهید.
• نورتریپتیلین امکان پذیر شما را به نور خورشید حساس کند. زمان قرارگیری در معرض نور خورشید را محدود کنید. وقتی که بیرونید، از لباس مناسب و ضدآفتاب منفعت گیری کنید. اگر دچار آفتاب‌سوختگی یا تاول شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
• شکل مایع نورتریپتیلین امکان پذیر حاوی الکل باشد. اگر دیابت، وابستگی به الکل، بیمای کبدی یا هر شرایطی دارید که باید مصرف الکل را محدود کرد، به پزشک خبر دهید.
• امکان پذیر نورتریپتیلین کنترل قند خون را سخت کند. اگر دیابت دارید، مرتب قند خونتان را کنترل کنید و به پزشک گزارش دهید. احتمالا نیاز باشد داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی‌ خود را تنظیم کنید.
• امکان پذیر افراد مسن به عوارض جانبی دارو به‌خصوص خشکی دهان، سرگیجه، گیجی، مشکل ادرارکردن یا طویل‌شدن کیو.تی حساس‌تر باشند.
• در دوران بارداری، نورتریپتیلین تنها در صورت نیاز مصرف می‌بشود. از آنجایی که مشکلات روانی یا خلقی درمان‌نشده (همانند افسردگی، اضطراب یا اختلال پنیک) می‌توانند مشکل جدی تشکیل کنند، بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. اگر تصمیم بارداری دارید، درمورد مزایا و عوارض نورتریپتیلین در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.
• نورتریپتیلین می‌تواند داخل شیر مادر بشود و تأثیرات نامطلوبی روی نوزاد شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

هشدارها

داروهای ضدافسردگی برای طیفی از بیماری‌ها همانند افسردگی و دیگر اختلالات روانی‌ و خلقی تجویز خواهد شد. این داروها می‌توانند به جلوگیری از افکار خودکشی پشتیبانی کنند و مزایا فرد دیگر هم دارند. بااین‌حال بر پایه تحقیقات، امکان پذیر مصرف دارو در برخی افراد افسردگی، دیگر علائم خلقی یا افکار خودکشی را بدتر کند. به این علت حتی اگر برای بیماری‌های روانی یا خلقی از دارو منفعت گیری می‌کنید، بهتر است درمورد مزایا و خطرات داروهای ضدافسردگی با پزشک سخن بگویید کنید.

این چنین اگر علائمی همانند بدترشدن شرایط، تحول خلقی‌روانی غیرمعمول (اضطراب، دعوا پنیک، مشکل خواب، بی‌قراری، حس خشمگینی، عمل های تکانشی، خستگی شدید، تکلم زیاد سریع) یا تحول رفتاری غیرمعمول (افکار خودکشی) دارید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر مصرف داروهای ضدافسردگی را تازه اغاز کرده‌اید یا مقدار آن تحول کرده است، به این علائم زیاد تر دقت کنید.

اگر سابقه خانوادگی مرگ‌های بی‌علت زیر ۴۵ سال دارید، به پزشک خبر دهید.

تداخل دارویی نورتریپتیلین

امکان پذیر تداخل دارویی کارکرد نورتریپتیلین را تحول دهید یا گمان ابراز عوارض جانبی را زیاد تر کند. فهرستی از داروهای مصرفی‌تان تهیه کنید و در اختیار پزشک قرار دهید. مصرف هیچ دارویی را به خودسرانه اغاز یا قطع نکنید.

برخی از داروها همانند رقیق‌کننده‌های خون (همانند وارفارین)، دی‌سولفیرام، مکمل‌های تیروئید، داروهای خاص سختی خون بالا (همانند کولونیدین) امکان پذیر جهت تداخل دارویی با نورتریپتیلین شوند. داروهای دیگر همانند سایمتیدین و داروهای تنظیم ضربان قلب امکان پذیر نورتریپتیلین را از بدن شما حذف کنند یا اثرگذاری‌اش را مختل کنند. در ادامه برخی دیگر از داروهایی را که امکان پذیر با این دارو تداخل داشته باشند، معارفه می‌کنیم.

۱. مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز

مصرف مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAO) همانند ایزوکربوکسازید، متاکسالون، لینزولید، متیلن بلو، فنلزین، پیموزاید، تیوریدازین، پروکاربازین، ترانیل‌سیپرومین با نورتریپتیلین می‌تواند تداخل جدی تشکیل کند و حتی کشنده باشد. از مصرف هم‌زمان این داروها خودداری کنید. این چنین زیاد تر مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز نباید دو هفته قبل و سپس از درمان با نورتریپتیلین مصرف شوند. درمورد اغاز یا قطع مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.

۲. داروهای افزایش سرتونین

اگر از داروهای افزایش سرتونین همانند فلوکستین یا ونلافاکسین منفعت گیری می‌کنید، خطر سندرم یا مسمومیت سرتوونین افزایش می‌یابد. این چنین در زمان اغاز مصرف دارو یا افزایش مقدار آن گمان سندرم سروتونین وجود دارد.

۳. داروهایی که تداخلشان بر قلب تاثییر می‌گذارد

تعداد بسیاری از دارو‌ها همانند آمیودارون، آنتی‌بیوتیک‌ها، سوتالول، کوئینیدین، دوفنیدیل، ماکرولید در کنار نورتریپتیلین می‌توانند جهت طویل‌شدن کیو.تی شوند. قبل از منفعت گیری از نورتریپتیلین، درمورد داروهای مصرفی‌تان با پزشک سخن بگویید کنید.

۴. داروهای آرام‌قسمت

اگر از داروهای خواب‌آور همانند آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضداضطراب، آرام‌کننده‌های عضلانی یا مسکن منفعت گیری می‌کنید، با پزشک سخن بگویید کنید. برخی داروها حاوی مواد خواب‌آورند. قبل از مصرف دارو برچسب آن را بخوانید و درمورد ایمنی آن با پزشک سخن بگویید کنید.

۵. داروهای حاوی آمی‌تریپتیلین

نورتریپتیلین شباهت بسیاری به آمی‌تریپتیلین دارد. داروهای حاوی آمی‌تریپتیلین را همراه با نورتریپتیلین مصرف نکنید.

۶. داروهای بیماری پارکینسون

از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای بیماری پارکینسون همانند بنزتروپین، تری هگزیفنیدیل خودداری کنید.

۷. داروهای مربوط به مشکل ادرار‌کردن

از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای مربوط به مشکل ادرار‌کردن همانند اکسی‌بوتینین یا تولترودین خودداری کنید.

۸. داروهای مربوط به مشکل معده

از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای مربوط به مشکل معده همانند دیسیکلومین یا هیوسیامین خودداری کنید.

انواع نورتریپتیلین در ایران

نورتریپتیلین به‌صورت قرص نورتریپتیلین ۲۵ میلی‌گرمی، قرص نورتیلین ۲۵ میلی‌گرمی و قرص نورتریپتیلین ۱۰ میلی‌گرمی اراعه می‌بشود.

شما بگویید

شما چه مقدار با نورتریپتیلین آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال این دارو را مصرف کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

برتری‌بندی کارها را بیاموزید تا در زمان کمتر، بهینه‌تر کار کنید.