برچسب: اختلالات روانی

اختلال نقص دقت و بیش فعالی (ADHD) شرایطی است که بر رشد مغز تأثیر می‌گذارد. این اختلال از دوران کودکی اغاز می‌بشود. درحالی‌که تعداد بسیاری خیال می‌کنند در بزرگسال این اختلال را پشت سر گذاشته‌اند، اما این‌گونه نیست و علائم بیش فعالی در بزرگسالی نیز دیده می‌بشود. در کودکان، ADHD می‌تواند بر مواردی همانند کارکرد تحصیلی و توانایی‌های اجتماعی تأثیر بگذارد. در بزرگسالی نیز می‌تواند تأثیرات زیاد شبیهی داشته باشد و مواردی همانند کارکرد کاری، دوستی‌ها، روابط و سلامت روان را تحت تأثیر قرار دهد.

اگر می‌خواهید با این بیماری زیاد تر آشنا شوید، رایج‌ترین علائم و مؤثرترین و سریع‌ترین درمان بیش فعالی در بزرگسالان را بشناسید، تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.

چرا فرد به ADHD مبتلا می‌بشود؟

تا این مدت علت دقیق تشکیل اختلال نقص ‌دقت بیش ‌فعالی (ADHD) اشکار نشده ‌است. برخی از مطالعات ذکر می‌کنند که تغییرات ساختاری یا شیمیایی مغز، علت تشکیل این بیماری است. برخی از متخصصان گفتن می‌کنند این اختلال می‌تواند ژنتیکی باشد. یعنی امکان پذیر فردی ADHD را از والدین خود به ارث ببرد. بااین‌حال، برخی از افراد بدون سابقه خانوادگی هم به این اختلال دچار خواهد شد.

علائم بیش فعالی در بزرگسالان

بیش فعالی در بزرگسالان با علائم مختلفی خود را مشخص می کند که این علائم نوع بیش فعالی را اشکار می‌کنند. علائم ADHD در بزرگسالان زیاد همانند به علائم دوران کودکی است. بااین‌حال، امکان پذیر مقداری متفاوت باشند، چون زندگی بزرگسالی شامل فعالیت‌های متغیری است. برای مثالً امکان پذیر به‌جای علائم مربوط به مدرسه، نشانه‌های مربوط به شغل یا محل کار را توانایی کنید.

ADHD، سه زیرگروه دارد و علائم بسته به نوع آن می‌توانند متفاوت باشند. نشانه‌های شما تعیین می‌کنند که آیا شما نوع بی‌توجهی، بیش ‌فعالی/تکانشی یا ترکیبی را دارید. این چنین ADHD می‌تواند دارای شدت‌های مختلفی باشد که عبارت‌اند از:

• خفیف: شما معیارهای بیش فعالی را دارید، اما نشانه‌ها فقط مقداری زیاد تر از حداقل معیارها می باشند.
• متوسط: نشانه‌ها در این سطح، علتاختلال قابل دقت در کار یا تعامل های اجتماعی خواهد شد.
• شدید: بیش فعالی شدید، به‌شدت بر زندگی کاری یا اجتماعی شما تأثیر می‌گذارند. افرادی با نشانه‌های شدید در زیاد تر موارد در نگه داری شغل یا روابط دچار مشکل خواهند شد.

علائم بیش فعالی بی‌توجهی

نشانه‌های بی‌توجهی می‌توانند روابط اجتماعی، کارکرد شغلی و تحصیلی شما را تحت تأثیر قرار دهند.
برای این که نوع بی‌توجهی تشخیص داده بشود، باید حداقل شش مورد از موارد زیر را به زمان بیشتر از شش ماه داشته باشید:

• اشتباهات ناشی از بی‌توجهی: علتبی‌دقتی و از قلم انداختن جزئیات می‌بشود. این مورد می‌تواند کارکرد کاری یا تحصیلی را تحت‌تأثیر قرار دهد.
• مشکل در نگه داری تمرکز: علتمی‌بشود دقت شما در مکالمات، جلسات، سخنرانی‌ها یا مطالعه از بین برود.
• مشکل در گوش دادن زمان سخن بگویید دیگران: امکان پذیر به‌صورت حواس‌پرتی، خیال‌پردازی یا خیره‌شدن به فضا ظاهر بشود.
• ناتوانی در انجام کامل کارها: تمایل به اغاز سریع پروژه‌ها دارید، اما به‌شدت انگیزه‌تان کم می‌بشود و کار را نیمه‌همه رها می‌کنید.
• مشکل در سازمان‌دهی و برتری‌بندی: برنامه‌ریزی و رسیدن به اهداف به‌اختصاصی اهداف چندمرحله‌ای برایتان دشوار است. امکان پذیر نامرتب یا بی‌نظم به نظر برسید یا در رسیدن به موقع یا تحویل به‌موقع کارها مشکل داشته باشید.
• بی‌علاقگی یا اجتناب از کارهای خسته‌کننده: همانند کارهای خانه، ماموریت های تکراری یا کارهایی که به تمرکز نیاز دارند.
• گم کردن یا فراموش کردن وسایل: امکان پذیر کیف، تلفن همراه، کلید یا وسایل الزامی را جا بگذارید یا در جاهای شگفت قرار دهید (برای مثالً کلیدها را در یخچال بگذارید).
• فراموش‌کاری در کارهای روزمره: امکان پذیر قرارها، پرداخت قبوض، انجام خرید یا کارهای خانه را فراموش کنید.

علائم بیش ‌فعالی-تکانشی

بیش ‌فعالی و تکانشگری در ADHD زیاد رایج می باشند. تکانشگری می‌تواند علتمشکل در توانایی‌های اجتماعی و تعامل با دیگران بشود. برای تشخیص نوع بیش ‌فعالی-تکانشگری، باید حداقل شش مورد از موارد زیر را به زمان بیشتر از شش ماه توانایی کرده باشید:

• بی‌قراری مداوم: همانند تکان دادن پا، بازی با خودکار، چک کردن مکرر گوشی.
• بی‌قراری جسمی: ناآرامی و ناتوانی در بی‌حرکت ماندن.
• مشکل در انجام آرام فعالیت‌های لذت‌قسمت: امکان پذیر در میانه تفریح، بی‌صدا بودن برایتان سخت باشد. به گفتن دیگر یعنی بعضی اوقات با خودتان سخن می‌زنید یا کلمات بی‌معنی می‌گویید.
• سطح فعالیت غیرمعمول زیاد: امکان پذیر همیشه مشغول یا در عجله به‌نظر برسید و دیگران نتوانند پابه‌پای شما حرکت کنند.
• پرگویی: همانند توضیح بیشتر از حد یا زیاد سخن بگویید کردن درمورد علاقه‌مندی‌های‌تان.
• ناتوانی در کنترل مکالمات خود: سخن بگویید کردن ناگهانی، قطع کردن سخن دیگران یا همه کردن جملات آن‌ها و گفتن چیزی بدون درنظر گرفتن احساسات دیگران.
• ناتوانی در صبر کردن برای نوبت: برای مثال مشکل ایستادن در صف نان یا انتظار نوبت برای ویزیت پزشک.

علائم بیش فعالی ترکیبی

این نوع ADHD وقتی تشخیص داده می‌بشود که فرد حداقل شش نشانه از نوع بیش ‌فعالی تکانشگری و شش نشانه از نوع بی‌توجهی را داشته باشد.

آیا اوتیسم همان بیش فعالی یا ADHD است؟

اختلال نقص دقت و بیش ‌فعالی با مشکل در تمرکز، بیش ‌فعالی و رفتارهای تکانشی شناخته می‌بشود. افراد مبتلا به این اختلال زیاد تر در نگه داری دقت، کنترل تکانه‌ها و تنظیم سطح فعالیت مشکل دارند. این اختلال طبق معمولً بر دامنه دقت و خودتنظیمی تأثیر می‌گذارد.

اوتیسم زیاد تر شامل چالش‌هایی در برقراری ارتباطات و تعامل های اجتماعی، رفتارها و علایق تکراری است. افراد مبتلا به اوتیسم امکان پذیر در فهمیدن نشانه‌های اجتماعی، نگه داری تماس چشمی یا شرکت در تعامل های معمول اجتماعی مشکل داشته باشند و زیاد تر به روال‌ها و فعالیت‌های تکراری علاقه‌مند می باشند.

علائم اختلال نقص دقت و بیش ‌فعالی امکان پذیر با افزایش سن بهبود یابند و می‌توان آن‌ها را با مشاوره و دارو کنترل کرد. درحالی‌که اوتیسم اختلالی همیشگی است که درمان قطعی ندارد، اما می‌توان با مداخلات تخصصی از آن حمایتکرد.

بعضی اوقات پیش می‌آید که افراد به‌طور همزمان هر دو اختلال ADHD و اوتیسم را داشته باشند که این نوشته تشخیص و درمان را پیچیده‌تر می‌کند.

عوارض بیش فعالی در بزرگسالان

ADHD، می‌تواند تأثیرات مختلفی بر زندگی فردی و اجتماعی داشته ‌باشد. این تأثیرات می‌توانند شامل موارد زیر باشند:

• کارکرد ضعیف در مدرسه یا محل کار
• بیکاری
• مشکلات مالی
• مشکلات قانونی
• سوءمصرف الکل یا دیگر مواد مخدر
• تصادفات مکرر رانندگی یا دیگر حوادث
• روابط ناپایدار
• سلامت جسمی و روانی ضعیف
• عکس ذهنی منفی از خود
• تلاش برای خودکشی

بیماری‌های همراه

اگرچه ADHD به‌صورت مستقیم علتمشکلات روانی فرد دیگر نمی‌بشود، اما اختلالات فرد دیگر زیاد تر همراه با ADHD رخ خواهند داد که درمان را دشوارتر می‌کنند. این اختلالات شامل موارد زیر می باشند:

• اختلالات خلقی: تعداد بسیاری از بزرگسالان مبتلا به ADHD دچار افسردگی، اختلال دوقطبی یا دیگر اختلالات خلقی می باشند. اگرچه مشکلات خلقی به‌صورت مستقیم مربوط بهADHD نیستند، اما ناکامی‌های مکرر و ناامیدی‌های ناشی از ADHD می‌توانند افسردگی را تشدید کنند.
• اختلالات اضطرابی: اختلالات اضطرابی در بزرگسالان مبتلا به ADHD شایع است. این اختلالات می‌توانند به‌صورت نگرانی شدید یا عصبی بودن ظاهر شوند. اضطراب، می‌تواند به ‌علت چالش‌ها و مانع ها تشکیل شده توسط ADHD تشدید بشود.
• دیگر اختلالات روانپزشکی: بزرگسالان مبتلا به ADHD در معرض خطر بیشتری برای اختلالات روانپزشکی همانند اختلالات شخصیتی، انفجاری متناوب و مصرف مواد مخدر می باشند.
• ناتوانی‌های یادگیری: بزرگسالان مبتلا به ADHD امکان پذیر در امتحانات نمره کمتری نسبت به سن، هوش و تحصیلات خود کسب کنند. مشکلات یادگیری می‌تواند شامل مشکلات در فهمیدن و ربط برقرار کردن باشد.

بهترین و سریع‌ترین درمان برای بیش فعالی در بزرگسالان چیست؟

بیش فعالی در بزرگسالان را می‌توان به راه حلهای مختلفی کنترل کرد. تغییرات سبک زندگی، محیط کار یا داروها از جمله راه حلهای کنترل آن می باشند. انتخاب نوع روش درمانی بستگی به علائم و نوع بیش فعالی دارد که در ادامه زیاد تر در این رابطه توضیح داده‌ایم.

تغییرات سبک زندگی

ورزش می‌تواند انرژی شما را به‌خوبی متمرکز کند. به این علت وقتی را برای فعالیت‌های بدنی تعلق دهید. گفتنی است که ورزش به افت نشانه‌های اضطراب و افسردگی هم پشتیبانی می‌کند. خواب کافی نیز در درمان بیش فعالی در بزرگسالان اهمیت دارد. داشتن ساعت خواب منظم و اتاقی تاریک و آرام می‌تواند سودمند باشد. تلاش کنید قبل از خواب از کافئین، خوراکی شیرین و الکل دوری کنید. این چنین رژیم غذایی سالم و متعادل انتخاب کنید و زمان‌بندی منظمی برای میل کردن قولهای غذایی داشته ‌باشید.

تشکیل تغییرات در محل کار یا دانشگاه

شما می‌توانید از طریق تشکیل تغییرات در محل کار همانند داشتن فضای کاری شخصی در محیط آرام و پشتیبانی گرفتن از دیگران برای برنامه‌ریزی و ساختاردهی ماموریت های، علائم خود را کنترل کنید.

داروها

افرادی که به جستوجو سریع‌ترین درمان برای علائم بیش‌ فعالی می باشند، درمان‌های دارویی طبق معمولً مؤثرترین و سریع‌ترین راهکار بهبود این اختلال محسوب خواهد شد. داروها با دقت به شرایط شما تجویز خواهد شد و امکان پذیر نیاز باشد چند دارو را امتحان کنید تا داروی مناسب شما اشکار بشود. دقت کنید که مصرف داروهای بیش فعالی بدون خبر پزشک می‌تواند خطرات بسیاری به جستوجو داشته باشد.

درمان‌های گفتاری

درمان‌های گفتاری همانند درمان شناختی رفتاری یا ذهن‌آگاهی امکان پذیر برای بیش فعالی در بزرگسالان پیشنهاد بشود.

چه غذاهایی برای بیش فعالی بزرگسالان سودمند یا زیان اور است؟

علائم بیش فعالی می‌تواند با مصرف غذاهایی که سوخت با کیفیتی برای مغز فراهم می‌کنند افت یابد. مواد غذایی سرشار از پروتئین‌های باکیفیت همانند تخم مرغ، شیر، مغزها و دانه‌های روغنی (پسته، بادام، گردو، فندق)، حبوبات (لوبیا سفید، لوبیا قرمز، عدس)، دانه‌های و محصولات تهیه شده از سویا ، انواع گوشت (مرغ، بوقلمون، شترمرغ، ماهی، گوسفند) علتبهبود تمرکز و افت علائم بیش فعالی خواهد شد.

انواع سوسیس و کالباس، نوشابه‌های گازدار، نوشیدنی‌های صنعتی، آبمیوه‌های غیرطبیعی، انواع تنقلات ناسالم (چیپس، پفک، کراکر، شکلات، آبنبات و ژله)، غذاهای آماده و نیمه آماده برای افراد مبتلا به بیش فعالی مناسب نیستند. شیرینی‌های طبیعی همانند کشمش، مویز و خرما مناسب و شیرینی‌جات مصنوعی همانند انواع شکلات، شیرینی، کیک و موارد شبیه نیز برای این افراد نامناسب می باشند.

این چنین افراد مبتلا به بیش فعالی باید از مصرف برنج سفید، نان سفید، نان باگت، مواد غذایی تهیه شده از آرد سفید گندم اجتناب کنند. در عوض در رژیم غذایی خود از غلات سبوس‌دار همانند انواع نان‌های سبوس‌دار، نان قهوه‌ای، برنج قهوه‌ای، مواد غذایی تهیه شده از آرد کامل گندم، ذرت و موارد شبیه به علت دارا بودن ویتامین‌های گروه B منفعت گیری کنند.

اجتناب از مصرف سیگار و الکل

این چنین در تعداد بسیاری از مطالعات پافشاری شده است که افراد مبتلا به بیش فعالی از مصرف سیگار و الکل اجتناب کنند.

سخن پایانی

امیدواریم با مطالعه این نوشته با با اهمیت ترین علائم و مؤثرترین راهکارهای کنترل و درمان این بیماری آشنا شده باشید. دقت کنید که علائم شدید و اختلالات رفتاری گسترده علتصدمه زدن به زندگی فردی و اجتماعی شما خواهند شد. به این علت الزامی است در صورتی که علائم حرف های‌ شده را در خود حس می‌کنید با متخصص روانپزشک مشورت کنید.

منبع های: clevelandclinic , nhs

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

اگر به جستوجو فیلمی هستید که نه تنها شما را سرگرم کند، بلکه تا روزها ذهنتان را دچار خود سازد، به دنیای شگفت‌انگیز «تریلرهای روانشناختی» خوش آمدید. این ژانر، با کاوش در اعماق ذهن شخصیت‌های پیچیده و بی‌ارامش، مرز بین حقیقت و توهم را جابجا می‌کند و توانایی‌ای فراموش‌نشدنی برایتان رقم می‌زند. دلنشین این جا است که برخی از بهترین فیلم های روانشناختی در بین پر تماشاگر ترین فیلم های جهان قرار دارند.

در این مقاله، فهرستی از «بهترین فیلم های روانشناختی» تاریخ سینما را بر پایه آخرین امتیازات کاربران وب‌سایت IMDb در سال ۲۰۲۵ برای شما آماده کرده‌ایم. این فیلم‌ها شما را به سفری پر از تعلیق، معما و شگفتی در هزارتوی روان انسان خواهند برد.

فیلم روانشناختی چیست و چرا اینقدر دلنشین است؟

فیلم روانشناختی (Psychological Thriller) بیشتر از آنکه بر کنش و اتفاقات بیرونی تمرکز کند، به جنگ‌های درونی، اضطراب‌ها و حالات روانی ناپایدار شخصیت‌هایش می‌پردازد. مخاطب از زاویه دید شخصیتی که زیاد تر قابل مطمعن نیست، با داستان همراه می‌بشود و همین نوشته، یک چالش ذهنی بی‌نظیر تشکیل می‌کند.

ویژگی مهم این فیلم‌ها، خلق تعلیق و ابهام است. شما دائماً در حال گمان زدن هستید و فیلم با پیچش‌های داستانی غیرمنتظره (Plot Twist)، همه پیش‌بینی‌هایتان را به هم می‌ریزد. کارگردانان بزرگی چون آلفرد هیچکاک، دیوید فینچر، کریستوفر نولان و استنلی کوبریک استادان بی‌بدیل این ژانر می باشند.

در ادامه، با ۱۰ فیلم برتر این ژانر آشنا می‌شویم.

۱۰. راننده تاکسی (Taxi Driver) – ۱۹۷۶

«راننده تاکسی» یک مطالعه شخصیت عمیق و تاریک از تنهایی و بیگانگی در یک کلان‌شهر فاسد است. تراویس بیکل، قدیمی‌سرباز جنگ ویتنام که از بی‌خوابی مزمن رنج می‌برد، شب‌ها در خیابان‌های نیویورک رانندگی می‌کند و کم کم در خشمی فرو می‌رود که او را به مرز جنون می‌کشاند. بازی خیره‌کننده رابرت دنیرو و کارگردانی اسکورسیزی، این فیلم را به یکی از تکان‌دهنده‌ترین و بهترین فیلم های روانشناختی تاریخ و یکی از بهترین فیلم های جهان تبدیل کرده است.

۹. جوکر (Joker) – ۲۰۱۹

«جوکر» با فاصله گرفتن از دنیای ابرقهرمانی، به ریشه‌های شکل‌گیری یکی از پیچیده‌ترین شخصیت‌های شرور سینما می‌پردازد. این فیلم داستان آرتور فلک، مردی رنج‌دیده با بیماری روانی است که توسط جامعه طرد و تحقیر می‌بشود. تماشای روال فروپاشی روانی آرتور و تبدیل شدنش به «جوکر»، تصویری دردناک اما قوی از تأثیر بی‌تفاوتی جامعه بر سلامت روان افراد اراعه می‌دهد. بازی بی‌نظیر واکین فینیکس برای او جایزه اسکار را به ارمغان آورد.

۸. یادگاری (Memento) – ۲۰۰۰

نولان با «یادگاری» یک شاهکار روایی خلق کرد. فیلم داستان مردی به نام لئونارد را جستوجو می‌کند که حافظه مختصر‌زمان خود را از دست داده است و برای یافتن قاتل همسرش از یادداشت‌ها و خالکوبی‌ها روی بدنش پشتیبانی می‌گیرد. نبوغ فیلم در «روایت معکوس» آن است؛ شما نیز همانند شخصیت مهم، قبل را به طور تکه‌تکه کشف می‌کنید. این ساختار بی همتا، «یادگاری» را به توانایی‌ای کاملاً درگیرکننده و یکی از خلاقانه‌ترین فیلم های روانشناختی تبدیل می‌کند.

۷. درخشش (The Shining) – ۱۹۸۰

«درخشش» اقتباسی استادانه از رمان استفن کینگ است که در آن، مرز بین جنون و نیروهای ماوراءالطبیعه به نحوه وحشتناکی محو می‌بشود. جک تورنس، نویسنده‌ای که به همراه خانواده‌اش برای سرایداری به یک هتل دورافتاده در زمستان می‌رود، کم کم عقل خود را از دست می‌دهد. کوبریک با منفعت گیری از فضاسازی وهم‌آور، موسیقی دلهره‌آور و بازی فراموش‌نشدنی جک نیکلسون، حس انزوای خفقان‌آور و فروپاشی روانی را به بهترین شکل به عکس می‌کشد.

۶. انگل (Parasite) – ۲۰۱۹

برنده جایزه اسکار بهترین فیلم، «انگل» یک کمدی سیاه است که کم کم به یک تریلر روانشناختی نفس‌گیر تبدیل می‌بشود. داستان درمورد خانواده‌ای فقیر است که با فریب، داخل زندگی یک خانواده ثروتمند خواهد شد. فیلم به شکلی استادانه، تنش‌های روانی ناشی از شکاف طبقاتی را به عکس می‌کشد و مشخص می کند که چطور ناامیدی و طمع می‌تواند انسان‌ها را به سمت اعمالی غیرقابل فکر سوق دهد. این فیلم یک نمونه درخشان از سینمای مدرن کره جنوبی است.

۵. روانی (Psycho) – ۱۹۶۰

«روانی» تاثییر استاد تعلیق، آلفرد هیچکاک، به نوعی «پدر ژانر تریلر روانشناختی مدرن» محسوب می‌بشود. داستان زنی که بعد از سرقت پول فرار می‌کند و در متل دورافتاده «بیتس» پناه می‌گیرد، تا این مدت هم بعد از دهه‌ها تکان‌دهنده است. هیچکاک با بازی گرفتن از انتظارات تماشاگر و خلق یکی از پیچیده‌ترین شخصیت‌های تاریخ سینما (نورمن بیتس)، قواعد داستان‌گویی را برای همیشه تحول داد.

۴. سکوت بره‌ها (The Silence of the Lambs) – ۱۹۹۱

این شاهکار بی‌چون‌وچرا، همه عناصر یک تریلر روانشناختی عالی را در خود دارد: یک قهرمان صدمه‌پذیر، یک قاتل سریالی ترسناک و یک ضدقهرمان کاریزماتیک و نابغه. جنگ روانی بین کلاریس استارلینگ (جودی فاستر)، کارآموز اف.بی.آی و دکتر هانیبال لکتر (آنتونی هاپکینز)، روانپزشک آدم‌خوار، هسته مهم فیلم را راه اندازی می‌دهد. دیالوگ‌های هوشمندانه و تنش دائمی، «سکوت بره‌ها» را به یکی از پرافتخارترین و بهترین فیلم های روانشناختی تاریخ بدل کرده است.

۳. باشگاه مشت‌زنی (Fight Club) – ۱۹۹۹

«باشگاه مشت‌زنی» فیلمی است که با هر بار تماشا، لایه‌های جدیدی از معنی را آشکار می‌کند. این فیلم نقدی تند بر فرهنگ مصرف‌گرایی و بحران هویت مردانه در دنیای مدرن است. راوی بی‌نام فیلم که از زندگی پوچ خود خسته شده، با تایلر دردن مرموز آشنا می‌بشود و باشگاهی زیرزمینی راه‌اندازی می‌کنند. پیچش داستانی پایانی فیلم یکی از غافلگیرکننده‌ترین و او گفت و گو‌برانگیزترین آخر‌بندی‌های تاریخ سینماست.

۲. تلقین (Inception) – ۲۰۱۰

گرچه «تلقین» در ژانر علمی-تخیلی دسته‌بندی می‌بشود، اما در هسته خود یک تریلر روانشناختی قوی است. داستان گروهی از سارقان که به جای دزدیدن اشیاء، ایده‌ها را از ذهن افراد می‌دزدند یا در آن می‌کارند، کاوشی عمیق در مفاهیمی چون خاطره، ضمیر ناخودآگاه و ماهیت حقیقت است. نولان با ساختن دنیایی پیچیده و لایه‌لایه از رویاها، تماشاگر را در یک معمای ذهنی دلنشین غرق می‌کند.

۱. شوالیه تاریکی (The Dark Knight) – ۲۰۰۸

در صدر فهرست «بهترین فیلم های روانشناختی» بر پایه امتیاز (IMDb)، «شوالیه تاریکی» قرار دارد. این فیلم فراتر از یک تاثییر ابرقهرمانی، یک دوئل روانشناختی نفس‌گیر بین «نظم» (بتمن) و «آشوب» (جوکر) است. بازی جاودانه و اسکاری هیث لجر در نقش جوکر، این شخصیت را به تجسمی ترسناک از هرج‌ومرج و پوچ‌گرایی تبدیل کرد. فیلم به شکلی عمیق به بازدید مرزهای اخلاقی، فداکاری و این که یک انسان تا کجا برای باورهایش پیش می‌رود می‌پردازد. این نسخه بتمن تا این مدت در بین بهترین فیلم های imdb قرار دارد.

فیلم‌های فرد دیگر که نباید از دست بدهید

• جاده مالهالند (Mulholland Drive): یک معمای سورئال و رویاگونه از دیوید لینچ.
• جزیره شاتر (Shutter Island): تریلری معمایی از مارتین اسکورسیزی با پایانی تکان‌دهنده.
• قوی سیاه (Black Swan): کاوشی در وسواس و کمال‌گرایی در دنیای باله.
• هفت (Se7en): یک تریلر جنایی تاریک و روانشناختی از دیوید فینچر.
• اولدبوی (Oldboy): یک تراژدی تکان‌دهنده و خشن از سینمای کره جنوبی.

شما بگویید: بهترین فیلم های روانشناختی که دیدید چیست؟

از بین این فهرست، کدام فیلم ذهن شما را زیاد تر از همه به چالش کشید؟ به نظر شما جای کدام یک از «بهترین فیلم های روانشناختی» در این لیست خالی است؟ دیدگاه‌های مورد قیمت خود را با ما و دیگر خوانندگان در بین بگذارید.

از بین این فهرست، کدام فیلم ذهن شما را زیاد تر از همه به چالش کشید؟ به نظر شما جای کدام یک از بهترین فیلم های روانشناختی در این لیست خالی است؟ دیدگاه‌های مورد قیمت خود را با ما و دیگر خوانندگان در بین بگذارید.

اصول و راه حلهایی کاملا عملی برای یادگیری سریع و ماندگار هر زبان تازه

آیا تابه‌حال با فردی او مباحثه کرده‌اید که پشت‌‌سر هم از موضوعی به نوشته دیگر بپرد و به نظر برسد که انگار هم‌زمان افکار مختلفی در سر دارد؟‌ این افکار پیاپی که طبق معمول ربطی به یکدیگر ندارند، تبدیل پرش افکار خواهد شد که امکان پذیر نشانه مشکلی جدی‌تر همانند اختلال دوقطبی باشد که در این صورت ملزوم است فرد به متخصص مراجعه کند. در این مقاله، زیاد تر درمورد این مشکل و مثالهایش سخن بگویید می‌کنیم و علت ابراز و روش درمان پرش افکار و نحوه حمایتاز فرد دچار آن را توضیح می‌دهیم.

پرش افکار چیست؟

فردی که دچار پرش افکار است، زیاد سریع سخن بگویید می‌کند و ناگهانی نوشته صحبتش را تحول می‌دهد. موضوعاتی که این شخص پشت‌سر هم درمورد آنها سخن بگویید می‌کند، به هم ربطی ندارند. این عارضه طبق معمول در دوران شیدایی افراد مبتلا به اختلال دوقطبی دیده می‌بشود. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی نیز امکان پذیر به این اختلال همراه با علائم فرد دیگر همانند توهم و هذیان دچار شوند. زیاد‌ها پرش افکار را با علائم دیگر اختلال فکری همانند افکار مسابقه‌ای و سختی تکلم نادرست می‌گیرند، به این علت خوب است که تفاوت آنها را بدانیم.

• تفاوت با افکار مسابقه‌ای: در ذهن فردی که دچار افکار مسابقه‌ای است، دائم افکار گوناگون نقش می‌بندند و شخص طبق معمول نمی‌تواند افکار خود را مدیریت کند، اما فردی که دچار پرش افکار است افکار خود را به زبان می‌آورد و از موضوعی به نوشته دیگر می‌پرد.
• تفاوت با سختی تکلم: پرش افکار در افراد جهت می‌بشود درمورد موضوعات مختلفی سخن بگویید کنند که ربطی به هم ندارند، اما سختی تکلم به این معناست که افراد نمی توانند جلوی تندتند سخن بگویید‌کردن خود را بگیرند و حتی امکان پذیر وسط سخن بگویید دیگران بپرند.

مثالهای رایج پرش افکار

پرش افکار امکان پذیر در هر فردی به‌شکلی متفاوت ابراز کند. برای مثال اگر پرش فکر ناشی از اختلال دوقطبی باشد، امکان پذیر جهت تند سخن بگویید‌کردن، پریدن از موضوعی به نوشته دیگر و گفتن ایده‌های جا‌ه‌طلبانه اما توخالی بشود. پرش افکار در افراد دچار اسکیزوفرنی در قالب الگوهای گفتاری نامنظم، چندپارگی افکار و نبوده است ربط منطقی بین موضوعات شناسایی می‌بشود.

• تندتند سخن بگویید‌کردن: فرد امکان پذیر سریع و مدام بدون هیچ وقفه‌ای سخن بگویید کند.
• تفکر مماسی: یعنی شخص از موضوعی به نوشته دیگر می‌پرد بدون آنکه ربطی به هم داشته باشند.
• بی‌ربط‌بودن افکار: افکاری که در ذهن شخص شکل می‌گیرند، طبق معمول ربط مقداری به هم دارند یا کاملا بی‌ربط می باشند.
• افکار مسابقه‌ای: ذهن افراد امکان پذیر با افکار سریع و پیاپی پر بشود و او را کلافه کند.
• افکار اغراق‌آمیز: افرادی که در دوره شیدایی دچار پرش افکار خواهد شد، امکان پذیر درمورد توانمندیها، دستاوردها و اهمیتشان اغراق کنند.
• حواس‌پرتی: پرش افکار و حواسپرتی با هم ربط مستقیم دارند. در واقع پرش فکر جلوی تمرکز را می‌گیرد و جهت حواس‌پرتی می‌بشود.
• ناتوانی در برقراری او گفت‌وگوی منسجم: سخن بگویید افرادی که دچار پرش افکار می باشند، ساختاری منسجم و منطقی ندارد و نمی توانند صحبتی بامعنی اراعه کنند.

چرا دچار پرش افکار می‌شویم؟

منشأ این مشکل اشکار نیست، اما متخصصان بر این باورند که برهم‌خوردن اعتدال مطلب‌رسان‌های عصبی همانند دوپامین و سروتونین و این چنین وجود ناهنجاری در کارکرد و ساختار مغز امکان پذیر تبدیل مشکلاتی همانند پرش افکار بشود. ژنتیک، شرایط محیطی، حالت سلامت روان و استرس نیز امکان پذیر جهت پرش افکار در افراد شوند. مطابق برخی از تحقیقات، اختلال دوقطبی به‌خصوص در کودکانی که اولین دوره افسردگی خود را توانایی‌ می‌کنند، تبدیل پرش افکار می‌بشود. با این تفاسیر دلایل احتمالی ابراز پرش افکار عبارت‌اند از:

• دوره شیدایی یا هیپومانیا: پرش افکار طبق معمول با علائم دوره شیدایی افراد دوقطبی همراه می‌بشود.
• اسکیزوفرنی: پرش افکار امکان پذیر از علائم تفکر نامنظم در اسکیزوفرنی باشد به‌طوری که فرد نتواند فرایند فکری منسجم داشته باشد.
• متعادل‌نبودن مطلب‌رسان‌های عصبی: اختلال در مقدار یا کارکرد مطلب‌رسان‌های عصبی امکان پذیر تبدیل پرش افکار بشود.
• ناهنجاری در ساختار و کارکرد مغز: برخی ناهنجاری‌های خاص در برخی از نواحی مغز گمان ابراز پرش افکار را افزایش خواهند داد.
• عرصه ژنتیکی: اگر عضوی از خانواده‌تان سابقه اختلال دوقطبی، اسکیزوفرنی یا روان‌پریشی داشته است، گمان درگیرشدن شما با پرش افکار زیاد تر است.
• شرایط محیطی و استرس: استرس زیاد و برخی شرایط محیطی امکان پذیر در جهت تشکیل پرش افکار در افراد مستعد شوند.

درمان پرش افکار

درمان پرش افکار بسته به علت عرصه‌ای آن متفاوت است، اما طبق معمول شامل درمان دارویی و روان‌درمانی می‌بشود. راه حلهای درمانی رایج برای پرش افکار عبارت‌اند از:

• درمان دارویی: برای جلوگیری از دوره شیدایی یا دوره افسردگی داروهای تثبیت‌کننده خلق همانند لیتیوم تجویز می‌بشود. پزشک این چنین امکان پذیر در صورت نیاز، داروی ضدروان‌پریشی، ضدافسردگی و ضداضطراب تجویز کند.
• روان‌درمانی: انواع مختلفی از روان‌درمانی همانند درمان شناختی‌رفتاری (CBT) برای بیماران دوقطبی کارآمدند. با روان‌درمانی شخص علائم خود را فهمیدن می‌کند، با آنها کنار می‌آید، استراتژی‌هایی برای مهار استرس یاد می‌گیرد، درمان دارویی را مراعات می‌کند و مشکلات عرصه‌ای را شناسایی می‌کند.
• اصلاح سبک زندگی: برای کنارآمدن با اختلال دوقطبی باید تغییرات مثبتی در سبک زندگی تشکیل کرد. برای مثال داشتن برنامه خواب درست، مهار استرس، فعالیت‌ جسمانی و پرهیز از مصرف الکل و مواد مخدر از تغییرات مثبت محسوب خواهد شد.
• حمایتاطرافیان: دایره‌ای امن از اعضای خانواده و دوستان تشکیل کنید تا از حمایتاحساسی آنها منفعت‌مند شوید و با چالش‌های اختلال دوقطبی بهتر کنار بیایید.
• ریتم‌درمانی بین‌فردی و اجتماعی (IPSRT): درمان IPSRT اختصاصی افراد مبتلا به اختلال دوشخصیتی طراحی شده است و به آنها پشتیبانی می‌کند که روتین روزمره داشته باشند، برنامه خواب خود را تنظیم کنند و روابط بین‌فردی‌شان را بهبود ببخشند. به این علت درمان IPSRT گمان ورود به دوران تغییرات خلقی را افت می‌دهد.

چطور با پرش افکار کنار بیاییم؟

برای این که بتوانید به چالش‌های پرش افکار تسلط کنید، باید استراتژی‌های سودمند و سالم را به کار ببرید. چند راهکار برای کنارآمدن با پرش افکار عبارت‌اند از:

• محرک‌ها را شناسایی کنید: عواملی را که در شما جهت تحریک پرش افکار خواهد شد، شناسایی کنید و به این فکر کنید که چطور روی افکار و ارتباطات شما تاثییر می‌گذارند.
• آرام پیش بروید: اگر فهمید افکار مسابقه‌ای شدید، تلاش کنید شدت فرایند فکری خود را کم کنید و مقداری به ذهن خود استراحت دهید.
• از راهکارهای افت اضطراب منفعت گیری کنید: کارهایی همانند تنفس عمیق یا تمرکز روی توانایی‌های حسی به شما پشتیبانی می‌کنند که توجهتان را به زمان حال برگردانید.
• افکارتان را مرتب کنید: تلاش کنید فهرست‌های گوناگون از افکارتان تهیه کنید، نقشه ذهنی درست کنید و سراغ ژورنال‌نویسی بروید تا بتوانید افکارتان را دسته‌بندی و مرتب کنید.
• پشتیبانی بخواهید: در دوران پرش افکار، از دوستان معتمد، اعضای خانواده و هر فردی که می‌تواند برای شما گوشی شنوا باشد و درکتان کند، پشتیبانی بگیرید.
• ذهن‌آگاهی را تمرین کنید: از طریق مدیتیشن یا تمرینات ذهن‌آگاهی اسایش را درون خود پرورش دهید.
• به روتین اشکار پایبند باشید: به یک روتین روزانه ثابت شامل برنامه خواب، زمان قولهای غذایی و باقی فعالیت‌ها پایبند باشید. این چنین ورزش را در روتین خود جای دهید تا انرژی اضافه‌تان را تخلیه کنید.
• جستوجو راه درمان باشید: روان‌درمانی را در نظر داشته باشید تا راهی برای مهار افکار مسابقه‌ای یا بهبود توانایی‌های ارتباطی یاد بگیرید.
• مصرف داروی خود را مدیریت کنید: اگر پرش افکار در شما ناشی از اختلال‌های دوقطبی یا اسکیزوفرنی است، با پزشک خود همکاری کنید تا دارویی‌هایی را شناسایی کند که جهت ارامش خلق‌وخوی شما و مهار علائمتان خواهد شد.

چطور به فردی که دچار پرش افکار می‌بشود پشتیبانی کنیم؟

اگر تصمیم پشتیبانی به شخصی را دارید که دچار مانیا یا روان‌پریشی است، حتما امنیت و سلامت را برتری قرار دهید. برای حمایتاز این افراد باید اسایش خود را نگه داری کنید، خوب به سخن‌هایشان گوش بدهید و بدون قضاوت، ابراز همدردی کنید. تلاش کنید محیطی امن برای ایشان فراهم کنید و آنها را تشویق کنید که به برنامه دارویی‌شان پایبند بمانند. اگر فهمید شدید فرد علائم شدیدی دارد، حتما از متخصص وابسته پشتیبانی بگیرید. این چند راهکار را برای پشتیبانی به فرد دچار پرش افکار در نظر بگیرید:

• درمورد حالت ایشان تحقیق و مطالعه کنید تا بهتر شرایطش را فهمیدن و از او درست حمایتکنید.
• به‌هیچ‌وجه باورهایش را به چالش نکشید و درمورد آنها او گفت و گو نکنید وگرنه امکان پذیر جهت تشدید علائمش شوید.
• به فضای شخصی‌ و چهارچوبش احترام بگذارید، اما حواستان باشد او را در شرایطی که امکان دارد دست به حرکت خطرناکی بزند، تنها نگذارید.
• احساساتشان را بی‌قیمت نشمارید.
• او را تشویق کنید تا سراغ متخصص برود و پشتیبانی‌ روحی‌تان را در این مسیر از ایشان کوتاه نکنید.
• او را بابت شرایطش سرزنش نکنید.

شما بگویید

امکان پذیر پرش افکار نشانه مشکلی بزرگ‌تر باشد، به این علت اگر هرگونه علائم شبیه همانند ناتوانی در تمرکز، مختل‌شدن کارکرد روزمره یا پریشانی حس کردید، حتما به متخصص مراجعه کنید. یقین شوید پزشکی که به او مراجعه می‌کنید، در درمان اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنی تخصص و توانایی داشته باشد. پرش افکار مشکلی آزاردهنده است، اما با راهنمایی درست می‌توان راه تسلط بر آن را یاد گرفت.

آیا شما هم دچار پرش افکار شده‌اید؟‌ برای کنارآمدن با آن دست به چه اقداماتی زده‌اید؟

اکثر افراد دوست دارند محبوب سایرین باشند و به‌نظر آنها مثبت به‌ نظر برسند. عده‌ای به‌ حدی می‌خواهند دوست داشته شوند که خواسته‌ها و نیازهای خود را فراموش می‌کنند و دقت به نیازهای دیگران را در برتری قرار خواهند داد. اما فداکاری بیشتر از حد تبدیل ناراحتی و وابستگی ناسالم به سایرین خواهد شد. اگر شما هم همانند این افراد هستید، به گمان زیاد شخصیت مهرطلب دارید. افرادی که تمایل به مهرطلبی دارند، قلب رئوف و بزرگی دارند و به‌بهای فراموشی خودشان برای دیگران زیاد بخشنده‌اند. اما این چنین رفتاری به سلامت روان آنها لطمه می‌زند. در این مقاله می‌گوییم ریشه مهرطلبی چیست و برای درمان آن باید چه اقداماتی انجام دهید. همراهمان بمانید.

شخصیت مهر طلب کیست؟

افرادی مهرطلب‌اند که برای راضی نگه‌داشتن دیگران و خشنودکردن آنها، نیازهای خود را نادیده می‌گیرند. یکی از خصوصیات آنها این است که خود را کاملا وقف دیگران می‌کنند. این چنین افرادی امکان پذیر نتوانند بین علایق، تنفرها و سرگرمی‌های خود و دیگران فرقی بگذارند. برای این افراد سخت است که علایق، خواسته‌ها و اهداف واقعی خود را تشخیص دهند. این چنین امکان پذیر به‌سختی «نه» بگویند یا انجام کارهایی را قبول کنند که دوست ندارند. از دیگر خصوصیات افراد مهر طلب این است که زیاد تر سخت تلاش می‌کنند تا دوست‌داشتنی باشند، به این علت از مخالفت‌کردن اجتناب می‌کنند تا حس نکنند که طرد خواهند شد.

حرکت مهرطلبانه به‌شکلی است که زیاد تر نتیجه‌ای جز رنجش و ناراحتی و صدمه‌دیدن روابط ندارد و فرد حس بی‌انگیزگی و خستگی می‌کند. اگر خصوصیات افراد مهرطلب را دارید، امکان پذیر دچار دیگر مشکلات روانی همانند افسردگی و اضطراب نیز بشوید.

چند نمونه از رفتارهای مهرطلبانه

همان گونه که گفتیم، شخصیت مهر طلب سایرین را به خود برتری می‌دهد. این افراد مرتکب این چنین رفتارهایی خواهد شد:

• برای جلوگیری از اختلاف و تنش به سایرین چیزهایی را می‌گویند که دوست دارند بشنوند.
• انجام کارهایی را قبول می‌کنند که امکان پذیر دوست نداشته باشند.
• وقتی که حس کنند فردی آنها را ترک خواهد کرد، مضطرب خواهد شد.
• علایق خود را برای دقت به نیازهای سایرین نادیده می‌گیرند.
• با فداکاری تلاش می‌کنند رابطه نزدیک خود با اطرافیانشان را نگه داری کنند.
• تلاش می‌کنند جلوی طردشدن خود را بگیرند.
• فکر می‌کنند تنها وقتی دوست‌داشتنی‌اند که به نیازهای دیگران دقت کنند.
• بیشتر از حد عذرخواهی می‌کنند.
• به‌ندرت انتقاد می‌کنند.
• به‌ندرت با سایرین مخالفت می‌کنند.
• نمی توانند مرزهای شخصی برای خود تعیین کنند.
• به‌سختی می‌توانند از خواسته‌ها و نیازهای خود دفاع کنند.
• به حرکت آزاردهنده دیگران اعتراض نمی‌کنند.
• کار اضافه را قبول می‌کنند حتی اگر زمان نداشته باشند.
• زیاد تر بیشتر از حد به برنامه‌ها، مسئولیت‌ها یا پروژه‌ها متعهد خواهد شد.
• از مخالفت با افراد یا ابراز نظر صادقانه خود خودداری می‌کنند.
• برای این که جلوی تنش را بگیرند، با چیزهایی موافقت می‌کنند که ناموافق‌ آنها می باشند.

این چنین شخصیت مهر طلب امکان پذیر این چنین احساساتی داشته باشد:

• همیشه این سختی را حس کند که حرکت او باید دوستانه، خوب و خوشایند باشد.
• برای دفاع از خود یا ابراز مخالفتش حس اضطراب کند.
• به‌علت تعهدها و مسئولیت‌هایی که قبول کرده است، حس استرس کند.
• خشمگین بشود که انگار برای خود هیچ زمان زمان ندارد.
• حس کند نیازهای او در قیاس با خواسته‌های سایرین اهمیت ندارند.
• حس کند سایرین از او سوءاستفاده می‌کنند.

ویژگی‌های افراد مهرطلب

افراد مبتلا به اختلال مهرطلبی تعدادی ویژگی مشترک دارند که عبارت‌اند از:

با آنکه تعدادی از این ویژگی‌های رفتاری امکان پذیر مثبت به‌ نظر برسند، افراط در آنها مخرب خواهد می بود.

ریشه مهرطلبی چیست؟

دلایل مهرطلبی در روانشناسی برای افراد گوناگون متفاوت است. در ادامه، برخی از رایج‌ترین آنها را گفتن کرده‌ایم.

۱. افتاعتمادبه‌نفس

افرادی که حس می‌کنند از دیگران قیمت کمتری دارند، امکان پذیر حس کنند که نیازهایشان اهمیتی ندارند. آنها امکان پذیر کمتر از خود دفاع کنند یا کمتر بدانند چه چیزی می‌خواهند. این افراد این چنین امکان پذیر حس کنند که اگر نتوانند به سایرین پشتیبانی کنند، هیچ هدفی در زندگی ندارند.

۲. اضطراب

برخی افراد امکان پذیر به این علت تلاش کنند سایرین را راضی نگه دارند که اضطراب دارند طرد شوند، با سایرین جور نشوند یا علت اختلاف یا توهین به سایرین باشند. برای مثال فرد مبتلا به اضطراب اجتماعی امکان پذیر حس کند برای این که دوستانش او را دوست داشته باشند، باید حتما کاری را انجام دهد که آنها می‌خواهند. این چنین رفتاری تلاشی نامحسوس برای کنترل نظر و دیدگاه سایرین درمورد خود است.

۳. نابرابری

برخی از اشکال نابرابری امکان پذیر این فرضیه را تحکیم کنند که عده‌ای باید به سایرین زیاد تر دقت کنند. برای مثال جنسیت‌گرایی خیرخواهانه این ایده را ترویج می‌دهد که زنان ذاتا زیاد تر از مردان حس مادرانه و دقت به دیگران را دارند. جاانداختن این تفکرها امکان پذیر بر زنان تاثییر بگذارد و آنها حس کنند که باید شریک زندگی خود را در برتری بگذارند.

۴. اختلال‌های شخصیتی

اختلا‌ل‌های شخصیتی مشکلات روانی بلندمدتی می باشند که برخی از آنها تبدیل مهر طلبی خواهد شد. برای مثال اختلال شخصیت وابسته (DPD) علتمی‌بشود فرد حس کند در تعداد بسیاری از برهه‌های زندگی به پشتیبانی و قبول سایرین زیاد وابسته است. برای مثال شخصیت مهر طلب امکان پذیر حتی برای تصمیم‌های ساده همانند این که چه لباسی بپوشد، نیاز به شنیدن نظر سایرین داشته باشد.

۵. تأثیرپذیری از فرهنگ و جامعه

فرهنگ خانواده، جامعه یا سرزمین فرد امکان پذیر بر ماموریت‌ای که در روبه رو سایرین و خود حس می‌کند، تاثییر بگذارد. برای مثال برخی امکان پذیر یاد بگیرند که فداکاری کامل عملی پسندیده و نوعی تقواست یا باید نیازهای جمع را به نیازهای خود برتری دهند.

۶. صدمه روحی

مطابق تحقیقات، انجماد، جنگ یا گریز تنها عکس العمل‌های ممکن به حوادث صدمه‌زننده همانند سوءاستفاده نیستند. برخی افراد امکان پذیر برای محافظت از خود و جلوگیری از اختلاف و انتقاد، نیازهای خود را نادیده بگیرند و در خدمت سایرین باشند. این شخصیت‌ها برای جلب محبت و تحسین افرادی انرژی می‌گذارند که از آنها می‌ترسند و با این حرکت تلاش می‌کنند به بقای خود ادامه دهند.

۷. پرهیز از اختلاف

افرادی که از اختلاف و تنش می‌ترسند یا حس می‌کنند باید از آن دوری کنند، امکان پذیر با افتادن در تله مهرطلبی تلاش کنند جلوی اختلاف را بگیرند.

نحوه افت رفتارهای مهرطلبانه

با صرف زمان و تلاش می‌توانید از شدت برخی از رفتارهای مهرطلبانه خود بکاهید. با دقت به این که این اختلال زیاد تر ریشه در کودکی دارد و در افرادی شکل می‌گیرد که از نظر عاطفی امن نیستند، باید برای درمان مهرطلبی به روان‌شناس مراجعه کنید. درمانگر به شما پشتیبانی می‌کند به تمایل خود به مهر طلبی تسلط کنید و روابط سالم و ایمن با سایرین شکل دهید. برای افت این چنین رفتاری به این نکات دقت کنید:

• به‌جای تمرکز بر خواسته‌های دیگران، به نیازها و خواسته‌ها و امیال خود دقت کنید.
• یاد بگیرید برای آنچه می‌خواهید برای سایرین انجام دهید و چیزهایی که تحمل نخواهید کرد، مرز اشکار کنید.
• به انجام کارهایی که دوست ندارید، نه بگویید.
• اگر چیزی شما را اذیت می‌کند، آن را گفتن کنید.
• سرگرمی‌هایی اشکار کنید که از آنها لذت می‌برید.

نکات بالا پشتیبانی می‌کنند استقلال خود را به‌ دست آورید و به خود مطمعن اشکار کنید. شما می‌توانید یاد بگیرید که چطور نیازها و خواسته‌های خود را به‌روشای سالم ابراز کنید.

مهرطلبی چه عواقبی دارد؟

مهرطلبان نه‌تنها به خود، بلکه به اطرافیانشان صدمه می‌زنند. این افراد با مهر طلبی خود را در معرض خطرات زیر قرار خواهند داد:

• استرس: استرس وقتی رخ می‌دهد که فرد حس کند منبع های ملزوم برای مقابله با شرایط را ندارد. دائما نادیده گرفته‌شدن، سختی کاری بیشتر از حد یا فهرست طویل از کارهایی که باید انجام شوند علتخواهد شد فرد مهرطلب حس استرس کند. نادیده‌گرفتن نیازها و خواسته‌های واقعی شخصی نیز به فرد استرس یا اضطراب می‌دهد.
• خستگی: تلاش بیشتر از حد برای راضی نگه‌داشتن سایرین یا پشتیبانی به آنها فرد را از نظر ذهنی و جسمی خسته می‌کند.
• نادیده‌گرفتن خود: اگر فرد برای خود زمان و انرژی مقداری بگذارد، امکان پذیر به مراقبت از خود دقت نکند. نتیجه آن امکان پذیر فراموشی بهداشت شخصی، آراستگی ظاهری، سلامت جسمی و روحی یا انجام ماموریت های شغلی باشد. حتی امکان پذیر فرد در درازمدت برای پشتیبانی به سایرین انرژی مقداری داشته باشد.
• رنجش و دلخوری: افرادی که حس می‌کنند چاره‌ای جز پشتیبانی به سایرین ندارند، امکان پذیر از نقش خود دلخور شوند که نتیجه آن خشمگینی و خشم است. این شخصیت‌ها این حس را به‌شکل پرخاشگری منفعل نشان خواهند داد که به‌معنی ابراز غیرمستقیم خشم از طریق طعنه‌زدن یا مسخره‌کردن است.
• مشکلات در روابط: وقتی که فرد در زندگی شاد نباشد، این حس بر روابط او تاثییر می‌گذارد. برای مثال امکان پذیر حس کند که شریک زندگی‌اش از میل او به پشتیبانی‌کردن سوءاستفاده می‌کند که نتیجه آن ابراز اختلاف است.
• نداشتن هویت اشکار: افرادی که زیاد به خشنودکردن سایرین دقت می‌کنند، بعد از مدتی دیگر نمی‌دانند چه چیزی می‌خواهند یا چه احساسی دارند. به‌عبارت دیگر فهمیدن مقداری از نیازها و هویت خود دارند.
• صدمه به سایرین: مهرطلبی امکان پذیر علتبشود فرد حس دوست‌ داشته‌شدن را به سلامت دیگران برتری دهد. برای مثال امکان پذیر برای جادادن خود در جمع، درمورد دیگران غیبت کند.

درمان مهر طلبی

این که فردی چطور بتواند حرکت خود را تحول دهد، بستگی به علت آن دارد. برای مثال فرد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته یا دیگر مشکلات روانی باید به روان‌پزشک مراجعه کند. شخصیت مهر طلب نیز باید برای درمان مهر طلبی عمل کند و برای اغاز راهکارهای زیر مفیدند. این چنین منابعی همانند کتاب مهر طلبی تاثییر هریت بریکر پشتیبانی می‌کنند تا این اختلال و دلایل آن را بهتر بشناسید.

• آهسته اغاز کنید. برای اغاز تلاش کنید در یک زمان به یکی از نیازهایتان رسیدگی کنید. برای مثال می‌توانید بین جلسات کاری مقداری استراحت کنید.
• وقفه بیندازید. وقتی که شخصی از شما درخواستی دارد، مقداری زمان بخواهید که درمورد آن فکر کنید به‌جای این که فورا جواب دهید.
• محدودیت وقتی اشکار کنید. وقتی که کاری را قبول می‌کنید، خودتان برای آن محدودیت وقتی یا موعد تحویل اشکار کنید به‌جای این که فرد فرد دیگر آن را انجام دهد. برای مثال قبول کنید که از فرزندان خواهر خود در زمان‌ مشخصی نگهداری کنید.
• نه گفتن را تمرین کنید. تعداد بسیاری از اوقات بهترین تصمیم این است که نه بگویید. شما ملزم نیستید دعوت و خواسته همه را قبول کنید.

جمع‌بندی

اگر به‌پشتیبانی تست مهرطلبی فهمید این چنین رفتاری در خود شده‌اید، باید از نکاتی که در این مقاله توضیح دادیم برای تعیین مرزها و دقت به خود منفعت گیری کنید. به خودتان یادآوری کنید که شما نمی‌توانید همه را راضی نگه دارید. راهکار دیگر مراجعه به روان‌پزشک است. او پشتیبانی می‌کند حرکت خود را مدیریت کنید، نیازهایتان را در برتری بگذارید و زندگی سالمی را در پیش بگیرید.

شما بگویید

آیا فهمید مهرطلبی در خود یا اطرافیانتان شده‌اید؟ چه چیزهایی زیاد تر از همه شما را اذیت کرده‌اند و برای از بین بردن آنها چه کوششهایی کرده‌اید؟ نظر خود را با ما و دیگر کاربران به اشتراک بگذارید. این چنین اگر این نوشته برایتان سودمند بوده است، می‌توانید آن را برای دوستان خود نیز ارسال کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

منظور از توهم در روان‌شناسی باورهایی‌اند که به‌رغم نبوده است هیچ‌گونه شواهدی، هم چنان ادامه می‌یابند. زیاد تر اوقات انواع توهم با بیماری‌های روانی همانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا افسردگی شدید همراه‌اند. این باورهای غلط امکان پذیر طیف وسیعی از موضوعات را در بر گیرند و در برابر استدلال منطقی زیاد مقاوم‌اند. ببینید توهم چیست، انواع آن کدامند و چطور درمان می‌بشود. با ما همراه باشید.

بیماری توهم چیست؟

افراد مبتلا به توهم فکری طبق معمول اعتقاد دارند که مدام تحت‌تعقیب، نظارت یا کنترل نیروهای خارجی می باشند یا توانمندیهای اختصاصی‌ای دارند. این باورها امکان پذیر بعضی اوقات زیاد آزاردهنده باشند و زندگی روزمره فرد مبتلا را مختل کنند.

توهمات امکان پذیر بعضی اوقات معمولی و بعضی اوقات زیاد شگفت‌وغریب باشند. مثالهای معمولی توهم عبارت‌اند از وقتی است که فرد توهم می‌زند تحت‌تعقیب است، فردی عاشق اوست یا همسرش به او خیانت می‌کند. توهم‌های شگفت‌وغریب هم مربوط به چیزهایی‌اند که هیچ زمان رخ نخواهند داد، همانند ربوده‌شدن توسط بیگانگان.

انواع توهم

انواع هذیان و توهماتی که در این تکه معارفه خواهد شد، فقط چند نمونه از انواع متعدد توهم‌اند و امکان پذیر از نظر شدت، بسیاری و زمان‌زمان وقوع بسته به افراد و شرایط خاص آنها متفاوت باشند.

۱. توهم اروتومانیا

اختلال اروتومانیا یا خودمعشوق‌پنداری یعنی باور به این که فردی مشهور یا دارای موقعیت اجتماعی عالی عاشق فرد مبتلاست. شخص مبتلا به این توهم امکان پذیر باور کند که هنرپیشه یا فرد معروف مورد نظر به او علاقه‌مند است یا تصمیم نزدیک‌شدن به او را دارد. طبق معمول در این شرایط فرد مبتلا تلاش می‌کند به هر طریقی با شخصی که معتقد است او را دوست دارد، ربط برقرار کند.

۲. توهم خودبزرگ‌بینی

فرد مبتلا به این نوع توهم بیش‌ از حد حس ارزشمندی می‌کند و خود را دارای دانش، ثروت، توانایی و قوت بسیار‌ای می‌داند. برای مثال امکان پذیر باور کند که کشف مهمی کرده یا از طرف نهادی خاص برای نجات جهان فرستاده شده است. این فرد همیشه باور دارد که توانایی یا قدرتی شگفت انگیز دارد و با خداوند یا نهادهای خاص ارتباطی اختصاصی دارد.

۳. توهم تعقیب و آزار

فرد مبتلا به این توهم بر این باور است که نزدیکانش جاسوسی او را می‌کنند یا در حال خیانت به او می باشند. این توهم علتمی‌بشود فرد همیشه دلواپس صدمه‌هایی از جانب دیگران باشد و این هراس زندگی او را مختل کند.

۴. حسادت

در این نوع توهم به‌رغم نبوده است شواهدی مبنی بر خیانت، فرد معتقد است شریک عاطفی یا همسرش در حال خیانت‌کردن به اوست. این فرد مدام به این فکر می‌کند که شریک زندگی‌اش در نبوده است او با معشوق مخفی خود ملاقات می‌کند یا در حال ردوبدل‌کردن پیغام‌های عاشقانه با اوست.

۵. توهم جسمانی

در این نوع توهم فرد مدام حس بیماربودن می‌کند و معتقد است به نوعی اختلال یا بیماری خاص مبتلاست. این در حالی است که فرد هیچ نشانه جسمانی خاصی مبنی بر بیماربودن ندارد.

علائم توهم

علائم هشداردهنده توهم امکان پذیر شامل این موارد باشد:

• مشکلات خواب؛
• بدگمانی به دیگران؛
• افکار و حرکت غیرمعمول؛
• مشکل در برقراری ربط؛
• افکار یا ایده‌های پارانوئید؛
• انزوای اجتماعی یا کمتر زمان‌گذراندن با دیگران؛
• مشکلاتی در عرصه مراعات بهداشت شخصی یا خودمراقبتی.

علل توهم

گرچه اکنون هیچ توضیح مشخصی برای علت تشکیل توهم وجود ندارد، به‌نظر محققان چندین عامل در تشکیل این اختلال نقش دارند. در این تکه عوامل تشکیل انواع توهم را معارفه می‌کنیم.

۱. ژنتیک

ژنتیک یکی از با اهمیت ترین عوامل مؤثر در تشکیل انواع اختلالات روانی از جمله توهم است. طبق معمول گمان ابتلای افرادی که یک یا چند نفر از اعضای خانواده‌شان دچار این‌گونه اختلالات می باشند، زیاد تر از دیگران است. برای مثال فرزند والدین مبتلا به اختلال هذیانی یا اسکیزوفرنی زیاد تر از دیگر افراد در معرض ابتلا به این اختلالات است.

۲. اختلالات حسی

مطابق پژوهش‌ها، هذیان و توهم در افراد دچار اختلال بینایی یا شنوایی شایع‌تر است. فردی که مشکل بینایی یا شنوایی دارد، به‌علت ناتوانی در فهمیدن تعداد بسیاری از مسائل، زیاد تر به ادراک نادرست از حقیقت تکیه می‌کند. یقیناً این یافته‌ها به این معنی نیست که افراد مبتلا به اختلالات حسی حتما دچار هذیان و توهم خواهند شد؛ امکان پذیر تعداد بسیاری از افراد نابینا یا ناشنوا هیچ مشکلی در عرصه اختلالات هذیانی نداشته باشند.

۳. علل بیولوژیکی

محققان در پژوهش‌های موردی تعداد بسیاری به این نتیجه رسیدند که بعضی اوقات علل بیولوژیکی علتایجاد انواع توهم خواهد شد. در پژوهشی که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، محققان شرایط چند نفر از افرادی را که سکته مغزی کرده‌ بودند، بازدید کردند. نتیجه این می بود که افرادی که دچار سکته کانونی در تکه راست قشر پیش‌پیشانی مغز شده بودند، مبتلا به توهم بوده‌اند.

در این پژوهش‌ها اشکار شد که این تکه از مغز با غده‌های قاعده‌ای یا گانگلیون‌های پایه و سیستم لیمبیک ربط دارند و ورودی‌های نورون‌های دوپامین مغز میانی را دریافت می‌کند. دوپامین نوعی انتقال‌دهنده عصبی است که در تشکیل انگیزه، لذت و پاداش نقش دارد. در این پژوهش اشکار شد که دریافت نامنظم دوپامین افراد را در معرض ابتلا به اسکیزوفرنی و روان‌پریشی قرار می‌دهد. با این تفاسیر، به گمان زیاد سیگنال‌دهی معیوب دوپامین در تشکیل و پیشرفت توهم نقش بسزایی دارد.

۴. عوامل محیطی

رایج‌ترین عوامل محیطی که امکان پذیر در تشکیل یا تشدید توهم نقش داشته باشند، عبارت‌اند از:

• رویدادهای استرس‌زای زندگی: رویدادهای صدمه‌زا یا استرس‌زا همانند سوء‌منفعت گیری، خشونت یا غم ازدست‌دادن عزیزان امکان پذیر گمان ابتلا به توهم را افزایش دهند.
• انزوای اجتماعی: نداشتن حمایتاجتماعی و منزوی‌بودن فرد امکان پذیر علتایجاد توهم شوند، چون طبق معمول افرادی که از نظر اجتماعی منزوی می باشند، زیاد تر در معرض پارانویا و بی‌اعتمادی می باشند.
• مصرف مواد مخدر: مصرف مواد مخدر به‌اختصاصی داروهایی همانند آمفتامین‌ها یا مواد توهم‌زا علتایجاد توهم و هذیان در برخی افراد می‌بشود.

گرچه عوامل محیطی امکان پذیر در تشکیل توهم نقش داشته باشند، لزوما به‌خودی‌خود علتایجاد توهم نمی‌شوند.

دیگر عوامل

بر پایه پژوهشی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، تعداد بسیاری از افرادی که به اختلال استرس بعد از سانحه (PTSD) مبتلا شده‌اند، دچار توهم به‌اختصاصی از نوع آزار و اذیت شده‌اند. علاوه‌بر اختلال هذیانی، برخی اختلالات روانی دیگر هم در تشکیل توهم نقش دارند. دیگر عوامل ابتلا به توهم عبارت‌اند از:

درمان توهم

فهمیدن انواع توهم و رسیدگی به آنها امکان پذیر فرایندی چالش‌برانگیز باشد، به‌خصوص اگر فرد مبتلا قوت تشخیص نادرست‌بودن باورهایش را نداشته باشد. برخی از افراد مبتلا به توهم امکان پذیر برای اغاز درمان مقاومت کنند و این قضیه درمان اولیه را دشوار می‌کند.

در مواردی که توهم زندگی روزمره فرد را مختل نمی‌کند، احتمالا فرد فکر کند نیازی به درمان ندارد. در این چنین مواردی، رویکرد حمایتی ملایم از سوی عزیزان امکان پذیر برای تشویق فرد به اغاز درمان سودمند باشد. مهم است به افراد دچار توهم با مهربانی و لطافت نزدیک شوید و با متخصصان سلامت روان همکاری کنید تا فرایند درمان به‌خوبی طی بشود.

۱. مصرف دارو

طبق معمول برای درمان فرد مبتلا به توهم داروهای ضدروان‌پریشی (آنتی‌سایکوتیک‌ها) تجویز می‌بشود. آنتی‌سایکوتیک‌های معمولی داروهایی می باشند که برای مسدودکردن گیرنده‌های دوپامین در مغز منفعت گیری خواهد شد. این داروها از دهه ۱۹۵۰ برای درمان بیماری‌های روانی منفعت گیری شده‌اند و برخی از رایج‌ترین آنها عبارت‌اند از:

• کلرپرومازین؛
• فلوفنازین؛
• تیوتیکسین؛
• پرفنازین؛
• هالوپریدول؛
• تری‌فلوپرازین.

نسل دوم آنتی‌سایکوتیک‌ها که به آنتی‌سایکوتیک‌های آتیپیک معروف‌اند، نوع جدیدی از داروها می باشند که برای درمان اختلالات هذیانی نیز منفعت گیری خواهد شد اما در قیاس با آنتی‌سایکوتیک‌های معمولی عوارض جانبی کمتری دارند. این داروها با مسدودکردن گیرنده‌های دوپامین و سروتونین در مغز عمل می‌کنند و به نظر می‌رسد برای درمان علائم توهم و اختلال هذیانی مؤثرترند. برخی از این داروها عبارت‌اند از:

• الانزاپین؛
• کلوزاپین؛
• آریپیپرازول؛
• آسناپین؛
• ایلوپریدون؛
• ریسپریدون؛
• کاریپرازین؛
• زیپراسیدون.

بعضی اوقات برای درمان توهم داروهای ضدافسردگی و آرام‌قسمت نیز تجویز خواهد شد. داروهای ضدافسردگی همانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) طبق معمول برای درمان اضطراب ناشی از توهم منفعت گیری خواهد شد.

هرکدام از این داروها عوارض جانبی منحصربه‌فردی دارند و فقط باید در صورت صلاحدید و تجویز پزشک مصرف شوند.

۲. روان‌درمانی

روان‌درمانی نیز امکان پذیر در کنار مصرف دارو یا به‌تنهایی برای تسلط بر استرس ناشی از توهم برای فرد تجویز بشود. انواع گوناگون روان‌درمانی برای درمان توهم عبارت‌اند از:

• درمان شناختی‌رفتاری (CBT): درمان شناختی‌رفتاری نوعی روش درمانی است که بر شناسایی و به‌چالش‌کشیدن الگوهای فکری و رفتاری تمرکز دارد.
• درمان روان‌پویایی: درمان روان‌پویایی نوعی روانکاوی است که بر الگوهای ناخودآگاه فکری و رفتاری متمرکز است. درمان روان‌پویشی امکان پذیر برای کشف عوامل عاطفی و روان‌شناختی عرصه‌ای منفعت گیری بشود که در تشکیل توهم نقش دارند.
• خانواده‌درمانی: خانواده‌درمانی شامل روان‌درمانی با فرد مبتلا و اعضای خانواده او برای بازدید الگوهای ارتباطی‌ای است که علتایجاد توهمات فرد خواهد شد.
• گروه‌درمانی: گروه‌درمانی شامل کار با گروهی از افراد است که ازمایش ها یا چالش‌های شبیهی دارند.
• درمان مبتنی بر ضمانت و پذیرفتن (ACT): در این روش درمانی از تکنیک‌های پذیرفتن و ذهن‌آگاهی همراه با ضمانت و فرایندهای تحول حرکت برای افزایش انعطاف‌پذیری روانی منفعت گیری می‌بشود.

مؤثرترین روش درمان توهم بسته به فرد، نیازها و شرایط خاص او متفاوت است.

توانایی‌های مقابله با توهم

امکان پذیر سوال کنید درمان خانگی توهم چیست؟ گسترش توانایی‌های مقابله‌ای در کنار راه حلهای درمانی مهم علتمی‌بشود فرد علائم توهم و اختلال هذیانی را بهتر مهار کند. این توانایی‌های سودمند عبارت‌اند از:

• انجام فعالیت‌های لذت‌قسمت؛
• ذهن‌آگاهی برای ماندن در زمان حال؛
• ترفندهای تنظیم احساسات همانند تنفس عمیق؛
• آمادگی و داشتن برنامه برای وقتی که توهم عود می‌کند.

با گذشت زمان و تمرین این توانایی‌ها به منبع های مورد قیمت مادام‌العمر برای تاب‌آوری تبدیل خواهد شد.

سؤالات رایج

۱. توهم چیست و راه درمانش چیست؟

توهم یکی از علائم مهم روان‌پریشی و شامل باورها قوی به چیزهای نادرست است. دارو و روان‌درمانی ۲ روش مهم درمان این بیماری می باشند.

۲. چطور توهم را از بین ببریم؟

گسترش توانایی‌های مقابله‌ای در کنار راه حلهای درمانی مهم علتمی‌بشود علائم توهم را بهتر مهار کنید.

۳. علت توهم زدن در نوجوانان چیست؟

ژنتیک، اختلالات حسی، عوامل محیطی و عوامل بیولوژیکی با اهمیت ترین علل توهم در نوجوانان و بزرگ‌سالان است.

سخن پایانی

افراد مبتلا به توهم طبق معمول اعتقاد دارند که مدام تحت‌تعقیب، نظارت یا کنترل نیروهای خارجی می باشند یا توانمندیهای اختصاصی‌ای دارند. درمان بیماری عرصه‌ای عامل توهم علتغلبه بهتر بر این اختلال و بهبود علائم آن می‌بشود.

خودتان یا عزیزانتان توانایی‌ای در عرصه این اختلال دارید؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان به اشتراک بگذارید.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

اختلال احتکار که اختلال ذخیره‌سازی هم نامیده می‌بشود، جهت می‌بشود فرد نیاز شدیدی به نگه‌داشتن وسایل غیرضروری داشته باشد. در این مقاله درمورد علائم، علل و راه حلهای تشخیص و درمان این اختلال می‌گوییم. با ما همراه باشید.

اختلال احتکار چیست؟

اختلال احتکار وضعیتی است که به‌جهت آن فرد نیاز شدیدی به جمع‌کردن و نگهداری اقلامی همانند روزنامه، مجله، لباس و وسایل دورریختنی دارد. بعضی اوقات نیاز این فرد به نگه‌داشتن همه‌چیز به‌قدری شدید است که زمان دورریختن وسایل غیرضروری و قدیمی زیاد غمگین می‌بشود. این اختلال نظم زندگی فرد را بر هم می‌زند و علتمی‌بشود در زندگی اجتماعی، خانوادگی و کاری‌اش مدام مضطرب باشد.

فرد مبتلا به این اختلال وسایل را به‌طوری سازمان‌دهی نمی‌کند که دسترسی به آنها راحت باشد. این افراد طبق معمول اقلامی را احتکار می‌کنند که قیمت مالی ناچیزی دارند، همانند تکه‌های کاغذ یا اسباب‌بازی‌های شکسته.

چه افرادی زیاد تر در معرض ابتلا به اختلال احتکارند؟

تمایل به احتکار وسایل طبق معمول از نوجوانی اغاز می‌بشود و با افزایش سن به‌مرور بدتر می‌بشود. افراد بالای ۶۰ سال و افراد مبتلا به بیماری‌های روحی‌روانی همانند اضطراب و افسردگی زیاد تر در معرض ابتلا به این اختلال‌اند.

علائم اختلال احتکار چیست؟

برخی از افراد مبتلا به این اختلال می‌دانند که باورها و رفتارهای مرتبط با احتکار آنها مشکل‌ساز است، اما تعداد بسیاری هم از وخامت اوضاع مطلع نیستند. در تعداد بسیاری از موارد، رویدادهای استرس‌زا یا صدمه‌زا همانند طلاق یا غم ازدست‌دادن یکی از عزیزان علتابراز این اختلال خواهد شد. افراد مبتلا به اختلال احتکار نیاز شدیدی به نگه داری‌کردن همه دارایی‌های خود حس می‌کنند. علائم دیگر افراد مبتلا به این اختلال عبارت‌اند از:

• کناره‌گیری از دوستان و خانواده؛
• ناتوانی در دورریختن وسایل غیرضروری؛
• اضطراب بابت گمان نیاز به وسایل در آینده؛
• زندگی در فضاهای زیاد شلوغ و به‌هم‌ریخته؛
• استرس شدید زمان تلاش برای دورریختن وسایل؛
• بی‌اعتمادی به دیگران بابت دست‌زدن به وسایلشان.

علل اختلال ذخیره‌سازی

محققان تا این مدت علت اختلال احتکار را نمی‌دانند و اعتقاد دارند نقص پردازش اطلاعات در این عرصه‌ها در ابتلای افراد به اختلال نقش دارد:

افراد مبتلا امکان پذیر به این دلایل وسایل را احتکار کنند:

• اعتقاد دارند که این وسایل در آینده سودمند یا مورد قیمت خواهند می بود؛
• حس می‌کنند این وسایل بی همتا و معاوضه‌نشدنی‌اند؛
• به وسایل غیرضروری به چشم یادآور شخصی خاص یا رویدادی مهم نگاه می‌کنند.
• جای دقیق هر وسیله را نمی‌دانند به این علت به‌جای دورانداختن آن را نگه می‌دارند.

بعضی اوقات اوقات مشکلات مرتبط با کارکرد شناختی علترفتارهای احتکارگرانه این افراد خواهد شد. برخی از این مشکلات عبارت‌اند از:

این مشکلات امکان پذیر تا حد بسیاری بر کارکرد فرد مبتلا و شدت اختلال تاثییر بگذارند.

بعضی اوقات این اختلال بخشی از دیگر اختلالات سلامت روان است. اختلالات روانی اثرگذار بر ابتلا به این اختلال عبارت‌اند از:

به‌باور محققان این عوامل گمان ابتلای افراد به اختلال احتکار را افزایش خواهند داد:

• صدمه مغزی؛
• رویدادهای صدمه‌زا؛
• عادات خرید ناگهانی؛
• سندرم پرادر ویلی؛
• بستگان مبتلا به اختلال احتکار؛
• اختلال مصرف مواد مخدر یا الکل؛
• ناتوانی در دورریختن اقلام رایگان همانند تبلیغات و بروشور.

تشخیص اختلال احتکار

افراد مبتلا به اختلال احتکار به‌ندرت به‌جستوجو درمان اختلالشان می باشند. طبق معمول دوستان یا اعضای خانواده با دیدن علائم آنها دلواپس خواهد شد و برای پشتیبانی به آنها با متخصص مشورت می‌کنند.

متخصص سلامت روان برای تشخیص از تست اختلال احتکار منفعت گیری می‌کند و سؤالاتی درمورد به‌زیستی عاطفی، عادات جمع‌آوری وسایل و بعد‌انداز فرد می‌پرسد و با شنیدن توضیحاتی درمورد علائم فرد اختلال را تشخیص می‌دهد. طبق معمول این موارد در توضیحات علائم فرد ذکر خواهد شد:

• فضای زندگی زیاد شلوغ و پر از وسایل غیرضروری؛
• مشکل همیشگی خلاص‌شدن از شر دارایی‌های مورد قیمت و بی‌قیمت؛
• حس نیاز شدید به ذخیره وسایل و حس ناراحتی از دورانداختن آنها.

پیشگیری از اختلال ذخیره‌سازی

هیچ راه شناخته‌شده‌ای برای پیشگیری از اختلال احتکار وجود ندارد. بااین‌حال رفتارهای احتکارگرانه طبق معمول در ۱۵ تا ۱۹سالگی ابراز و سپس عود می‌کنند. اگر علائم احتکار را در فرزند یا یکی از اطرافیانتان مشاهده کردید، سریع برای تشخیص زودهنگام و اغاز روال درمان عمل کنید.

مهار و درمان اختلال احتکار

طبق معمول متخصصان سلامت روان برای درمان اختلال احتکار از ۲ روش مهم منفعت گیری می‌کنند:

۱. درمان شناختی‌رفتاری

رفتاردرمانی شناختی اولین و با اهمیت ترین روش درمان این اختلال محسوب می‌بشود. فرد مبتلا به‌پشتیبانی روان‌شناس علت رفتارهای احتکارگرانه‌اش را می‌فهمد و یاد می‌گیرد زمان دورریختن وسایلش اضطراب کمتری داشته باشد. آموزش توانایی‌های سازمان‌دهی و تصمیم‌گیری به فرد مبتلا به این اختلال قسمت فرد دیگر از روال درمان اوست. فرد مبتلا به اختلال احتکار با تمرین این توانایی‌ها یاد می‌گیرد دارایی‌هایش را بهتر مدیریت کنید.

۲. مصرف داروهای ضدافسردگی

برخی از روان‌پزشکان برای درمان این اختلال داروهای ضدافسردگی تجویز می‌کنند. این داروها علائم بیماری را تا حدی بهبود می‌بخشند.

اختلال احتکار در کودکان

برخی از والدین فکر می‌کنند اجازه‌دادن به فرزندشان برای جمع‌کردن وسایل زیاد و غیرضروری اضطراب کودک را افت می‌دهد و از دعواهای خانوادگی جلوگیری می‌کند، ولی این روش برخورد با اختلال احتکار در کودک تأثیری کاملا برعکس دارد و در واقع تمایل کودک به خرید و ذخیره‌سازی وسایل را افزایش می‌دهد. شراکت والدین در درمان کودکان مبتلا به اختلال احتکار زیاد مهم است. روان‌شناس به والدین نحوه عکس العمل صحیح به حرکت احتکارگرانه فرزندشان را یاد می‌دهد.

کلام پایانی

فرد مبتلا به اختلال احتکار نمی‌تواند وسایل غیرضروری را دور بریزد و آنها را نگه می‌دارد و انباشته می‌کند. فکر دورریختن این وسایل فرد را آشفته و غمگین می‌کند. این اختلال از خفیف تا شدید متغیر است. در برخی موارد این اختلال تأثیر بسیاری بر زندگی فرد ندارد درحالی‌که نوع جدی این اختلال کارکرد فرد را به‌کل مختل می‌کند.

طبق معمول افراد مبتلا به اختلال احتکار آن را نوعی مشکل نمی‌دانند، به همین خاطر زیر بار مراجعه به روان‌شناس یا مصرف دارو نمی‌روال. درمان تخصصی باورها و رفتارهای فرد را تحول می‌دهد تا بتواند زندگی ایمن‌تر و لذت‌قسمت‌تری داشته باشد.

در نزدیکان یا اطرافیانتان نشانه‌ای از این اختلال دیده‌اید؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در بین بگذارید.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

مردم به دلایل تعداد بسیاری با خود با صدای بلند سخن می‌زنند. این اتفاق امکان پذیر ناشی از تنهایی، استرس، اضطراب یا حتی تروما باشد. بااین‌حال طبق معمول سخن زدن با خود راهی سالم، طبیعی و حتی سودمند برای پردازش افکار و ازمایش ها دشوار است. در این مقاله، تفاوت بین حالت عادی او مباحثه با خود و بیماری روانی سخن زدن با خود را می‌خوانید.

چرا برخی‌ها با خود سخن می‌زنند؟

او مباحثه با خود قضیه‌ای رایج است. مطابق برخی از تحقیقات، تقریبا ۹۶درصد از بزرگ‌سالان با خود سخن می‌زنند. با صدای بلند با خود سخن زدن اتفاق‌ای کمتر رایج است، اما ۲۵درصد از بزرگ‌سالان این کار را انجام خواهند داد.

درمورد علت سخن زدن با خود در تنهایی ۲ نظریه مهم وجود دارد:

1. نظریه انزوای اجتماعی: تنهابودن به زمان‌وقتی طویل علتمی‌بشود که افراد به او مباحثه با خود تمایل بیشتری داشته باشند.
2. نظریه اختلال شناختی: او مباحثه با خود وقتی اتفاق می‌افتد که با چیزی دشوار یا صدمه‌زا مواجه می‌شوید.

در واقع مکالمه با خود کارکردهای مختلفی دارد که با اهمیت ترین آنها عبارت‌اند از:

• از خود انتقادکردن: «توی اون جلسه زیاد مسخره به نظر می‌اومدم.»
• خود را تشویق‌کردن: «من آماده‌ام و فردا توی شرکت عالی اراعه می‌دم.»
• خودکنترلی: «قرار امروز یادت نره.»
• سنجش توانایی‌های اجتماعی: «اگه ازش خواست ازدواج کنم، به گمان زیاد می‌گه بله.»

مزایا او مباحثه با خود

۱. برنامه‌ریزی بهتر

بعضی اوقات اوقات این نوع سخن‌زدن با این چنین جمله‌ای اغاز می‌بشود: «چطوری برنامه‌ریزی کنم که بتونم همه این کارها رو امروز انجام بدم؟» این کار به شما پشتیبانی می‌کند موقعیت را بهتر برسی کنید و بتوانید به افکارتان نظم بدهید. در واقع این کار راهی برای برنامه‌ریزی و حرکت رو به جلوست.

۲. افزایش تمرکز

بعضی اوقات سخن زدن در تنهایی را این‌طور اغاز می‌کنیم: «موقع رانندگی توی این جاده، مواظب گوزن‌ها باش.» این روش برای اغاز مکالمه علتمی‌بشود که نواحی بیشتری از مغز برای انجام‌دادن کار مورد نظر دچار شوند. درنتیجه می‌توانیم بهتر از قبل به آنچه در اطرافمان می‌گذرد، دقت کنیم.

۳. افت استرس

هنگامی روزی سخت و غیرمنتظره را می‌گذرانید، می‌توانید از یک مونولوگ درونی برای کنترل و تنظیم احساسات‌تان منفعت گیری کنید. سخن زدن با خود در تنهایی امکان پذیر اسایش‌قسمت باشد و به شما پشتیبانی کند اوضاع را کنترل کنید. در این صورت، به خود می‌گویید که همه‌چیز درست خواهد شد.

۴. تشکیل انگیزه

امکان پذیر او مباحثه با خود جهت تحکیم انگیزه با این چنین جمله‌ای اغاز بشود: «۸ کیلومتر دویدن؟ این که چیزی نیست. بیا انجامش بدیم.» کارهای دشوار زیاد تر دلهره‌آورند. انگیزه‌دادن به خود پیش از اغاز یک کار چالش‌برانگیز احتمالا جهت افزایش مطمعن‌به‌نفس شما بشود. برای مثال مطابق تحقیقات، سخن بگویید کردن با خود می‌تواند به ورزشکاران در اغاز مسابقات دشوار پشتیبانی کند.

۵. بازدید احوالات خود

بعضی اوقات اوقات امکان پذیر به خود بگویید: «داری با خودت چی‌کار می‌کنی؟» آیا تابه‌حال برایتان اتفاق افتاده که به محض درازکشیدن روی تخت، افکار منفی به ذهنتان هجوم بیاورند؟ در این اوقات، بهترین فردی که می‌تواند داخل عمل بشود و با سخن زدن شما را آرام کند، خودتان هستید. بهتر است به خودتان یادآوری کنید که زمان استراحت‌تان است یا حتی بلند شوید و چند دقیقه به اتاقی دیگر بروید تا آرام شوید.

چطور سخن زدن با خود را بپذیریم؟

تلاش کنید با خود سخن زدن را به‌گفتن فرصتی برای افزایش انگیزه یا تشویق‌کردن خود در نظر بگیرید. عبارت کوتاهی همانند «ادامه بده!» بهتر از با خود سخن زدن است. درمورد چیزهایی فکر کنید که باید بر آنها تمرکز کنید. او مباحثه با خود را به‌گفتن راهی برای حل مشکلاتی همانند مکث‌نکردن در طول سخنرانی در نظر بگیرید و از آن برای بهبود موقعیت خود منفعت گیری کنید.

این کار برای انگیزه‌دادن به خود و سپاس از آنچه دارید یا یادگیری بهتر مسائل سودمند است. برای این که این کار را به چیزی مثبت و سازنده تبدیل کنید، آن را به ۳ روش انجام دهید.

۱. اسم خود را صدا بزنید

اگر با خودتان سخن بگویید می‌کنید، تلاش کنید این کار را با صدازدن نام خود اغاز کنید. صدازدن نام خود به‌جای منفعت گیری از ضمیر دوم شخص علتمی‌بشود که فرصتی برای پردازش بهتر مکالمه داشته باشید. در واقع این کار به شما فضای احساسی ملزوم را می‌دهد.

۲. مثبت فکر کنید

فراموش نکنید که سرزنش‌کردن خود چیزی را تحول نمی‌دهد. به این علت اگر با خودتان بد سخن می‌زنید، از این کار دست بردارید. در عوض تلاش کنید او مباحثه با خود را به مکالمه‌ای نشاط‌قسمت و سازنده تبدیل کنید.

۳. بر نقاط قوت خود پافشاری کنید

شما بهتر از هر فردی می‌دانید که کدام کار را بهتر انجام می‌دهید، این‌طور نیست؟ بعد زمان او مباحثه با خود، مدام نقاط ضعف را به خود یادآوری نکنید. در عوض بر نقاط قوت خود تمرکز کنید. این‌طوری اعتمادبه‌نفس و شجاعت ملزوم برای انجام‌دادن کارهای دشوار را به دست می‌آورید.

چطور از او مباحثه با خود دست برداریم؟

با خود سخن زدن در تنهایی اتفاقی طبیعی است. به همین علت امکان پذیر مقابله با آن چالش‌برانگیز باشد، به‌اختصاصی اگر این کار را مدام انجام بدهید. با وجود این، برای توقف او مباحثه با خود می‌توانید این ۴ روش را امتحان کنید:

• خود را زیر نظر داشته باشید: موقع با خود سخن زدن دقت کنید تا علت این کار را دریابید. هرچه بهتر علت کار خود را فهمیدن کنید، برای توقف آن موفق‌تر خواهید می بود.
• خود را به کار فرد دیگر مشغول کنید: هر زمان که فهمید شدید در حال سخن بگویید کردن با خود هستید، کار فرد دیگر همانند نوشتن یا فکرکردن به افکار خود را انجام بدهید.
• از حمایتدیگران منفعت بگیرید: یکی از دلایلی که افراد را به سخن بگویید کردن با خود وادار می‌کند، تنهایی است. افرادی را برای او مباحثه اشکار کنید و یقین شوید که از دیگران دوری نمی‌کنید.
• از ابزارهای سازمان‌دهی منفعت گیری کنید: اگر با خود سخن می‌زنید تا منظم بمانید، تلاش کنید فهرستی از کارهایتان درست کنید. با منفعت گیری از تقویم یا ابزارهای سازمان‌دهی کارها را به خود یادآوری کنید. این‌طوری دچار کار می‌شوید و او مباحثه با خود را فراموش می‌کنید.

چه وقتی با خود سخن زدن دلواپس‌کننده است؟

هرچند سخن بگویید کردن با خود امکان پذیر سودمند باشد، بعضی اوقات اوقات زیان‌آور می‌بشود که به آن بیماری با خود سخن زدن می‌گویند. اگر او مباحثه با خود حالت منفی یا انتقادی بگیرد، به او گفت‌وگویی ناسالم با خود تبدیل می‌بشود و می‌تواند بر حس ارزشمندی فرد تاثییر منفی بگذارد.

علاوه‌بر این، تحقیقات حاکی از این بوده‌اند که برخی از افرادی که زیاد تر از سایرین با خود سخن بگویید می‌کنند، این کار را به علت حس تنهایی یا نداشتن روابط اجتماعی سالم یا کافی انجام خواهند داد. اگر سخن زدن با خود با حس تنهایی یا علائم اضطراب یا افسردگی همراه شده است، باید به روان‌شناسی حرفه‌ای مراجعه کنید.

مشکلات روانی مرتبط با سخن زدن با خود

برخی از مشکلات روانی ناشی از اختلال شناختی امکان پذیر افراد را برای مقابله با این چنین اختلالی به سخن زدن با خود وادار کنند. در این حالت، با خود سخن زدن اسایش‌قسمت می‌بشود و به فرد برای مقابله با شرایط دشوار پیش رو پشتیبانی می‌کند. برخی از مشکلات روانی که به بیماری روانی سخن زدن با خود منجر خواهد شد، عبارت‌اند از:

یکی از راه‌های تشخیص بیماری روانی سخن زدن با خود دقت به لحن این او گفت‌وگوی درونی است. با خود سخن زدن اگر سالم باشد، زیاد تر همانند به او گفت‌وگویی آگاهانه است. اما اگر به صداهایی در ذهن خود جواب می‌دهید، به بیماری با خود سخن زدن دچار شده‌اید. در صورتی که هم‌زمان بیشتر از یک صدا در ذهن خود می‌شنوید یا این صداها با آواها، بوها یا تصاویر راحتی همراه خواهد شد، باید به روان‌شناسی حرفه‌ای مراجعه کنید.

اسکیزوفرنی؛ علت مهم بیماری با خود سخن زدن

پچ پچ‌کردن و گفتن جملات اتفاقی با صدای بلند امکان پذیر نشانه‌ای از اسکیزوفرنی باشد. این مشکل روانی تعداد بسیاری از مردم جهان را مبتلا می‌کند. جوانانی که در حال گذراندن تغیرات اساسی زندگی خودند، بیشتر از همه به این مشکل دچار خواهد شد.

اسکیزوفرنی در قیاس با بیماری‌هایی همانند آلزایمر یا ام‌اس شیوع بیشتری دارد. طبق معمول مردان در اواسط دهه سوم زندگی و زنان مقداری بعد از این سنین به این بیماری روانی مبتلا خواهد شد. اسکیزوفرنی در دوران کودکی به‌ندرت اتفاق می‌افتد.

این حالت روانی علت مشخصی ندارد، اما برخی از عوامل عرصه‌ساز آن عبارت‌اند از:

• برهم‌خوردن اعتدال شیمیایی مغز؛
• علل ژنتیکی؛
• عوامل محیطی.

بعضی اوقات اوقات، اعتیاد به مواد مخدر نیز در ابتلا به این بیماری نقش دارد.

یکی از علائم مهم اسکیزوفرنی افکار آشفته است. در این حالت، فرد نمی‌تواند درست فکر کند یا افکار به‌هم‌ریخته‌ای دارد و هنگامی با صدای بلند با خود سخن می‌زند، سخنانش نظم منطقی ندارند. در این چنین حالتی، فرد موقع با خود سخن زدن کلمات جدیدی می‌سازد، کلمات یا عباراتی را بدون علت تکرار می‌کند یا به کلمات معانی جدیدی می‌دهد. همین ویژگی‌ها نیز سخن زدن سالم با خود را از بیماری‌هایی همانند اسکیزوفرنی نزدیک می‌کنند. در صورتی که اسکیزوفرنی سریع تشخیص داده بشود، می‌توان آن را کاملا مهار و درمان کرد.

کلام آخر

هر فردی امکان پذیر در دورانی از زندگی سخن زدن با خود را توانایی کند. در این چنین شرایطی، به گمان زیاد دلواپس می‌شوید اما با صدای بلند با خود سخن زدن زیاد تر کاری کاملا طبیعی و سالم است. با انجام‌دادن این کار خود را تشویق می‌کنیم یا به خود انگیزه می‌دهیم. اگر با خود به دلایلی همانند حس تنهایی، غم، اضطراب یا تسلط‌نداشتن بر اوضاع سخن بگویید می‌کنید، بهتر است به روان‌شناسی حرفه‌ای مراجعه کنید. این چنین کارشناسی بهتر از هر فردی به شما پشتیبانی می‌کند.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

به گمان زیاد عبارت «دوره شیدایی» به گوشتان خورده است، اما آیا با نیمه‌شیدایی نیز آشنا هستید؟ هیپومانیا یا همان نیمه‌شیدایی وضعیتی روانی است که انرژی‌ فرد را شدیدا زیاد می‌کند. در واقع اختلال هیپومانیا همان مانیا یا شیدایی است، ولی شدت کمتری دارد. شدت کمتر به این معنی نیست که از نگاه‌ها نهان باشد و دیگران فهمید نشوند؛ با مقداری دقت می‌توان به‌خوبی فهمید تغییرات رفتاری شخص شد. در این مقاله ابتدا توضیح می‌دهیم هیپومانیا چیست و سپس آن را با مانیا قیاس می‌کنیم. با ما همراه باشید.

هیپومانیا چیست؟

هیپومانیا یا نیمه‌شیدایی حالتی است که به‌جهت آن احساسات، انرژی و فعالیت فرد غیرطبیعی تشدید خواهد شد. این تحول به‌طوری است که اطرافیان فرد فهمید خواهد شد رفتارش همانند همیشه نیست. هیپومانیا از علائم اختلال دوقطبی است، اما امکان پذیر علامت بیماری روحی روانی فرد دیگر نیز باشد. این عارضه خود را به اشکال مختلفی در افراد متفاوت مشخص می کند. چند نمونه از رفتارهای شخص دچار نیمه‌شیدایی عبارت‌اند از:

• وسواس تمیزی شدید می‌گیرد و همه سطوح خانه را تمیز می‌کند.
• شب کلا نمی‌خوابد، اما صبح روز سپس حس خستگی نمی‌کند.
• پروژه‌ای را اغاز می‌کند و ۲۰ ساعت بدون وقفه و استراحت برای آن زمان می‌گذارد.
• حس می‌کند حتی اگر در عرصه‌ای هیچ‌گونه توانایی و توانایی‌ای ندارد، باز هم در آن ناکامی نمی‌خورد.
• دائما به دوستان خود زنگ می‌زند و مطلب می‌دهد. این چنین تعداد بسیاری پست و نظر در شبکه‌های مجازی به اشتراک می‌گذارد.
• زیاد سریع سخن بگویید می‌کند و دائما از قضیه‌ای به قضیه دیگر می‌پرد.

تفاوت مانیا و هیپومانیا

گفتیم که هیپومانیا شدت کمتری از مانیا دارد. در جدول زیر، تفاوت هیپومانیا و مانیا نوشته شده است.

دوره هیپومانیا

احتمالا برایتان سوال پیش بیاید عامل اغاز دوره هیپومانیک چیست. در واقع عوامل متغیری جهت ابراز دوره هیپومانیا در افراد گوناگون خواهد شد که مثالهایش عبارت‌اند از:

• قرارگیری در مکانی پرسروصدا یا دارای نور شدید یا حتی مکانی شلوغ و پرازدحام؛
• تحول بزرگ در زندگی همچون طلاق یا ازدست‌دادن شغل؛
• بی‌خوابی؛
• مصرف الکل و مواد مخدر.

این دوره حداقل ۴ روز طول می‌کشد، اما امکان پذیر تا ماه‌ها نیز ادامه داشته باشد. بعد از پایان دوره، به گمان زیاد فرد این چنین احساسات خواهد داشت:

• از حرکت خود در طول دوره حس خوشحالی می‌کنید یا خجالت می‌کشید.
• بابت همه فعالیت‌هایی که در طول دوره انجام داده‌اید، خسته و کلافه‌اید.
• تنها خاطراتی محو از دوره یادتان می‌آید.
• شدیدا حس خستگی می‌کنید و به خواب نیاز دارید.
• حس افسردگی می‌کنید. (این مورد در صورتی است که اختلال دوقطبی جهت هیپومانیا شده باشد.)

علائم هیپومانیا

برخی‌ها هیپومانیا را با خوشحالی نادرست می‌گیرند. در نظر داشته باشید اگر حس خوشحالی دارید، لزوما به این معنی نیست که حالتان خوب است. اگر به این قضیه شک کردید، از نزدیکان و دوستان مورداعتمادتان بخواهید در صورت هرگونه تحول در رفتارتان، شما را در جریان بگذارند. دقت داشته باشید که علائم هیپومانیا در افراد گوناگون متفاوت‌اند. علائم رایج هیپومانیا عبارت‌اند از:

• انرژی‌ فرد بیشتر از حد طبیعی است.
• بیشتر از اندازه حس خوشحالی می‌کند یا شوق‌زده است.
• نمی‌خوابد یا زمان‌زمان مقداری می‌خوابد، اما خسته نمی‌بشود.
• اعتمادبه‌نفس اغراق‌آمیزی دارد و گمان می‌کند ناکامی‌ناپذیر است.
• زیاد تر از معمول و زیاد سریع سخن می‌زند، به‌طوری که دیگران نمی توانند حرفش را قطع کنند.
• ذهنش بیشتر از حد مشغول است. هم‌زمان درمورد مسائل گوناگون زیاد فکر می‌کند.
• تمرکز خود را با چیزهای غیرمهم و بی‌ربط به‌راحتی از دست می‌دهد.
• بیشتر از حد دچار فعالیتی می‌بشود و کاملا در آن غرق می‌بشود.
• حرکات بی‌مقصد انجام می‌دهد. برای مثال دورتادور خانه یا محل کار با شدت قدم می‌زند یا هنگامی که نشسته‌ است، دائما تکان می‌خورد.
• بی‌فکر عمل می‌کند و امکان پذیر تصمیمات بدی بگیرد. خریدهای غیرضروری، رابطه جنسی پرخطر یا اندوخته‌گذاری‌های نادرست و حتی قمار مثالهایی از این رفتارها می باشند.

علل ابراز هیپومانیا

علت قطعی و دقیق ابراز دوره نیمه‌شیدایی اشکار نیست، اما عللی وجود دارند که در این قضیه دخیل‌اند. دلایل احتمالی ابراز هیپومانیا عبارت‌اند از:

• سابقه خانوادگی (اگر یکی از اعضای خانواده‌ به اختلال دوقطبی مبتلاست، گمان ابتلای فرد به این اختلال زیاد تر است.)؛
• عدم اعتدال شیمیایی در مغز؛
• عوارض جانبی دارو، الکل یا مواد مخدر؛
• تحول بزرگ در زندگی همچون طلاق، اسباب‌کشی یا فوت عزیزان؛
• شرایط سخت زندگی همچون تروما یا آزار و اذیت، مشکلات خانوادگی، مشکلات اقتصادی یا تنهایی؛
• استرس زیاد و ناتوانی در مهار آن؛
• افتخواب و تحول الگوی خواب؛
• مشکلات روانی همچون اختلال اسکیزوافکتیو، افسردگی بعد از زایمان، اختلال عاطفی فصلی و سیکلوتایمیا؛
• مشکلات جسمانی یا وابسته به سیستم عصبی همچون صدمه مغزی، تومور مغزی، سکته، زوال عقل، لوپوس یا انسفالیت.

تشخیص هیپومانیا

اگر علائم هیپومانیا یا اختلال دوقطبی را در خود حس کردید، بهتر است سراغ پزشک بروید. پزشک از شما اسبق پزشکی‌تان را می‌خواهد و حالت جسمانی شما را می‌سنجد. او امکان پذیر آزمایش خون و اسکن بدن برای تست هیپومانیا تجویز کند و این چنین بیماری‌های فرد دیگر را که امکان پذیر جهت ابراز علائم شما شده باشند، تشخیص دهد. حتما همه داروهایی را که مصرف می‌کنید، اعم از هرگونه مواد غیرمجاز، به دکتر خبر دهید. اگر پزشک حس کند شما مبتلا به مانیا یا هیپومانیا هستید، شما را به روان‌پزشک ارجاع می‌دهد.

درمان هیپومانیا

۱. روان‌درمانی

روان‌درمانی، راهکارهای متنوعی دارد. شما با متخصص حوزه سلامت روان سخن بگویید می‌کنید تا به شما پشتیبانی کند علائم و محرک‌های هیپومانیا را تشخیص دهید. او این چنین راه‌های سازگاری با هیپومانیا یا راهکارهای افت تأثیرات آن را به شما یاد می‌دهد.

۲. درمان دارویی

طبق معمول داروهای هیپومانیا از دسته ضدروان‌پریشی و تثبیت‌کننده خلق و بعضی اوقات داروهای ضدافسردگی می باشند.

داروهای ضدروان‌پریشی عبارت‌اند از:

• آریپیپرازول؛
• کوئتیاپین؛
• لانزاپین؛
• لوراسیدون؛
• ریسپریدون.

داروهای تثبیت‌کننده خلق نیز عبارت‌اند از:

• کاربامازپین؛
• والپروات؛
• لیتیم.

۳. درمان بدون دارو

اگر هیپومانیا خفیف باشد، امکان پذیر بدون درمان دارویی بتوانید با آن کنار بیایید. پزشک در این چنین شرایطی از شما می‌خواهد زیاد تر از خود مراقبت کنید و تا می‌بشود سبک زندگی سالمی را در پیش بگیرید. برخی از راهکارهای پیشنهادی عبارت‌اند از:

• هر شب ساعتی اشکار بخوابید و ۶ تا ۹ ساعت بخوابید.
• از مصرف محرک‌هایی همچون قهوه، چای، نوشابه، شکر و این چنین وجود در محیط‌های شلوغ و پرسروصدا خودداری کنید.
• رژیم‌های غذایی سالم همچون رژیم دش یا رژیم مدیترانه‌ای بگیرید.
• در زیاد تر روزهای هفته به‌زمان نیم ساعت ورزش کنید.
• الکل یا مواد مخدر مصرف نکنید.
• یوگا، مدیتیشن، گوش‌دادن به آهنگ‌های اسایش‌قسمت و رایحه‌درمانی را به برنامه روزانه خود اضافه کنید.
• حتما همه داروهای تجویزشده را مصرف کنید. اگر حس کردید دچار عوارض جانبی دارو شده‌اید، این قضیه را با پزشک خود در بین بگذارید. هیچ‌گاه بدون خبر پزشک دوز داروهای خود را تحول ندهید و مصرف آنها را قطع نکنید. حتما پزشک را در جریان دیگر داروهای مصرفی خود اعم از ویتامین‌ها، مکمل‌ها و داروهای گیاهی قرار دهید.

تأثیر اختلال دوقطبی بر ازدواج

اکنون که با هیپومانیا آشنا شده‌اید، احتمالا برایتان سوال پیش آمده باشد که نتیجه ازدواج با فرد مبتلا به هیپومانیا چیست. همان گونه که پیش از این گفتیم، هیپومانیا بخشی از اختلال دوقطبی است و در این قسمت می‌خواهیم تأثیر این اختلال بر ازدواج را بازدید کنیم.

۱. ربط

احتمالا سخن بگویید‌کردن و ربط با شریکتان که دوره شیدایی یا افسردگی را می‌گذراند، کار آسانی نباشد، اما الزامی است. اختلال دوقطبی و اثرات احساسی‌اش امکان پذیر رابطه طرفین را تضعیف کنند و شما برای فهمیدن بهتر همسرتان نباید اجازه کم‌رنگ‌شدن رابطه را بدهید.

۲. رابطه جنسی

شخص مبتلا به اختلال دوقطبی امکان پذیر مشکلاتی در برقراری رابطه جنسی داشته باشد. برای مثال داروها میل جنسی را افت خواهند داد و از طرفی دوره شیدایی امکان پذیر با بیش‌فعالی جنسی همراه بشود. مطابق تحقیقات، افراد در دوره شیدایی امکان پذیر دست به کارهای پرمخاطره بزنند، همچون رابطه جنسی ناامن یا حتی خیانت.

۳. بچه‌داری

استرس زیاد یکی از محرک‌های افراد مبتلا به اختلال دوقطبی است. بچه‌دارشدن همان‌قدر که شیرین است، استرس و سختی بسیاری برای والدین به همراه دارد. در این چنین شرایطی امکان پذیر والد مبتلا به اختلال دوقطبی نتواند از بعد مسئولیت‌ها بربیاید و همه سختی‌ها بر دوش همسرش بیفتد. این چنین در آینده، توضیح‌دادن شرایط برای فرزندان با دقت به مقدار فهمیدن آنها دشوار خواهد می بود.

۴. مسئولیت مالی

مانیا و رفتارهای تکانشی از علائم اختلال دوقطبی می باشند که امکان پذیر حالت مالی زوجین را به خطر بیندازند. ولخرجی، انباشته‌کردن بدهی‌ها و قسط و قمار از رفتارهای احتمالی شخص مبتلا به اختلال دوقطبی می باشند و متأسفانه درمان این رفتارها دشوار است.

شما بگویید

با داشتن اطلاعات کافی درمورد هیپومانیا و تشخیص علائم آن می‌توانید سریعتر آن را مهار کنید و سراغ درمانش بروید. این چنین اگر شخصی از نزدیکانمان به این اختلال دچار است، بهتر است با کسب آگاهی کافی محیطی مناسب برای او فراهم کنیم. در این مقاله تلاش کردیم به سوال هیپومانیا چیست جواب کاملی بدهیم و درنهایت ربط هیپومانیا و ازدواج را توضیح دادیم.

آیا تابه‌حال با شخص مبتلا به هیپومانیا یا اختلال دوقطبی مواجه شده‌اید؟ به‌نظر شما چه راهکاری برای مهار این اختلال کارآمدتر است؟

تابه‌حال شده خیال‌پردازی کنید فردی مشهور عاشقتان شده است؟ اگر به شما بگویند نادرست می‌کنید و شخص مدنظرتان به شما علاقه‌ای ندارد، چه واکنشی نشان می‌دهید؟ مبتلایان به خودمعشوق‌پنداری یا اروتومانیا در این چنین شرایطی عصبانی خواهد شد و حقیقت را نمی‌پذیرند. آنها متوهمانه باور دارند آن فرد عاشقشان شده است و امکان پذیر با همین تفکرات به خود و اطرافیانشان صدمه بزنند. با ما در این مقاله همراه باشید تا با اختلال اروتومانیا و علائم و روش درمان آن آشنا شویم.

اروتومانیا چیست؟

خودمعشوق‌پنداری یا اروتومانیا نوعی باور هذیانی است که فرد مبتلا به آن فکر می‌کند شخصی عاشقش شده است (این شخص امکان پذیر از آشنایان یا فردی کاملا غریبه باشد و زیاد تر مبتلایان به اروتومانیا فکر می‌کنند شخصی مشهور عاشق آنها شده است.) در حالی که هیچ مدرک و نشانه‌ای مبنی بر این عشق وجود ندارد. این باور با تخیلات مفصل همراه است و فرد را به رفتارهای وسواس‌گونه سوق می‌دهد.

اروتومانیا را نباید با شیفتگی نادرست بگیریم. شیفتگی احساسی است که تعداد بسیاری از مردم در دوره‌ای از زندگی توانایی‌اش می‌کنند. آنها حس می‌کنند فردی را زیاد دوست دارند و او را تحسین می‌کنند. شیفتگی احساسی مختصر‌زمان است، اما افراد مبتلا به خودمعشوق‌پنداری برخلاف شواهد، اعتقاد دارند شخص خاصی عاشق آنهاست.

اروتومانیا نوعی اختلال روانی است که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. کارشناسان می‌گویند در هر ۱۰۰هزار نفر، ۱۵ نفر به اختلال خودمعشوق‌پنداری مبتلا می باشند و زنان ۳ برابر مردان دچار این بیماری خواهد شد.

گاتان گاتیان دکلرامبو، روان‌پزشک فرانسوی، اواخر قرن ۱۹ میلادی فهمید این اختلال روانی شد و درمورد این بیماران تحقیق کرد. به‌حرف های او، افراد مبتلا به اختلال اروتومانیا با نادیده‌گرفتن شواهد عینی و تکذیب محبت از سمت شخص مدنظرشان، باور راسخ دارند که در رابطه‌ای عاشقانه‌اند.

تأثیر اختلال اروتومانیا بر زندگی مبتلایان

کارشناسان می‌گویند اروتومانیا بر زندگی فرد مبتلا تأثیرات ویرانگری دارد. این افراد دچار اضطراب پایدارند و روابطشان با اطرافیان دچار مشکل می‌بشود. مبتلایان به این اختلال طبق معمول دست به خشونت نمی‌زنند، اما رفتارها و افکار وسواس‌گونه آنها علتمی‌بشود فرد مدنظرشان را تعقیب کنند و به همین علت تعداد بسیاری از آنها با عواقب قانونی روبه رو خواهد شد.

تفکرات هذیانی قسمت قابل‌توجهی از زندگی این افراد و تبدیل غفلت از مسئولیت‌های شخصی و کاری می‌بشود. این بیماران قوت تمیز باورهای هذیانی از حقایق را ندارند، درنتیجه زیاد تر با اطرافیان خود که تصمیم پشتیبانی به آنها را دارند، دچار مشکل خواهد شد و روابط اجتماعی‌شان را از دست خواهند داد.

علل تشکیل اروتومانیا

محققان درمورد اختلالات هذیانی تحقیقات تعداد بسیاری انجام داده‌اند، اما تا این مدت علت مشخصی برای تشکیل اروتومانیا اشکار نکرده‌اند. فرد مبتلا به اختلال هذیانی نمی‌تواند نشانه‌های اجتماعی را به‌درستی تشخیص دهد. آنها فکر می‌کنند شخص فرد دیگر به آنها علاقه‌مند است، در حالی که این‌طور نیست. این توهمات به‌مرور زمان در ذهن پررنگ و به باورهای هذیانی تبدیل خواهد شد. این اختلال امکان پذیر در نوجوانی به وجود بیاید، اما اکثر مبتلایان در بین‌سالی آن را توانایی می‌کنند.

مطابق تحقیقات، اروتومانیا امکان پذیر ارتباطی با ژنتیک افراد داشته باشد اما محیط، سبک زندگی و حالت سلامت روان نیز در آن نقش دارند. کارشناسان می‌گویند زیاد تر مبتلایان عزت‌نفس پایینی دارند، حس طردشدگی می‌کنند، انزواطلب‌اند و نمی توانند دیدگاه دیگران را فهمیدن کنند.

افرادی که عزت نفس مقداری دارند، در تخیل خود داستان‌هایی می‌سازند تا حس بهتری داشته باشند. بر پایه تحقیقات، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند این باورهای هذیانی را در برخی افراد تشدید کنند، چراکه از طریق شبکه‌های اجتماعی می‌توانند شخصی را دائما ببینند و خیال‌پردازی کنند.

استرس یکی دیگر از محرک‌های اروتومانیاست. افرادی که دوستان نزدیک یا اقوام خود را از دست خواهند داد، جستوجو راهی برای کسب حس امنیت می‌گردند. آنها امکان پذیر فکر کنند شخصی قوی می‌تواند مواظب آنها باشد، به این علت در خیال خود یک رابطه عاشقانه با یک سلبریتی یا سیاست‌مدار می‌سازند. این تصورات به‌مرور بر ذهن تاثییر می‌گذارد و باروهای هذیانی را می‌سازد.

نشانه‌های اختلال اروتومانیا

همه افراد اروتومانیا را به یک شکل و با شدت یکسان توانایی نمی‌کنند. علائم بیماری در هر فرد امکان پذیر متفاوت باشد. کارشناسان دو دسته نشانه‌های احساسی و رفتاری را در مبتلایان شناسایی کرده‌اند که در ادامه مطرحشان کرده‌ایم.

نشانه‌های احساسی عبارت‌اند از:

• حس حسرت؛
• حس تنهایی؛
• حس پوچی؛
• عزت نفس کم؛
• حس گناه و شرم؛
• تکذیب بی‌علاقگی فرد روبه رو؛
• نپذیرفتن جواب منفی؛
• حس حسادت؛
• حس سوءظن؛
• بی‌انگیزگی؛
• بی‌علاقگی به انجام زیاد تر فعالیت‌ها.

نشانه‌های رفتاری نیز عبارت‌اند از:

• عصبانی‌شدن از افرادی که حرفشان را باور نمی‌کنند؛
• صرف همه زندگی کاری و شخصی خود برای پیشبرد توهم‌ها؛
• تلاش برای رمزگشایی مطلب‌های مخفی در تابلوها، زیرنویس‌ها و اشعار؛
• تماس مکرر و ارسال مطلب به شخص مورد نظر؛
• تعقیب شخص مورد نظر؛
• نزدیک‌شدن پنهانی به شخص مورد نظر به‌صورت آنلاین یا حضوری؛
• صدمه‌رساندن به دیگرانی که مانع رسیدن مبتلا به شخص مورد نظر خواهد شد؛
• رفتارهای پرخاشگرانه با اطرافیان.

تشخیص اختلال اروتومانیا

هیچ آزمایش دقیقی برای تشخیص اختلال اروتومانیا وجود ندارد. پزشک با پرسیدن سؤالاتی درمورد قبل، بازدید حالت روان و ردکردن گمان دیگر بیماری‌ها اروتومانیا را تشخیص می‌دهد.

در کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، اروتومانیا را نوعی اختلال هذیانی طبقه‌بندی کرده‌اند. بارزترین نشانه اروتومانیا این است که مبتلا فکر می‌کند فردی عاشقش شده و احساسات شدیدی به او دارد در حالی که این‌طور نیست. مهم‌ترین معیارهای تشخیص این اختلال بر پایه راهنمای تشخیص اختلالات روانی عبارت‌اند از:

• وجود هذیان به‌زمان ۱ ماه یا زیاد تر؛
• نبوده است مدرکی مبتنی بر اسکیزوفرنی؛
• مختل‌نشدن کارکرد روزانه یا نداشتن حرکت نامعقول؛
• توهم شدید که شخص فرد دیگر عاشق فرد است.

مبتلایان به اروتومانیا در ابتدا حرکت عادی دارند و شما در زندگی روزمره فهمید اختلال روانی آنها نمی‌شوید، اما با گذشت زمان توهم‌ها رشد می‌کنند. آنها فکر می‌کنند فردی که عاشقشان شده برایشان سرنخ‌هایی می‌فرستد. درنتیجه امکان پذیر مطلب‌هایی را در چیزهای روزمره ببینند؛ برای مثال فکر می‌کنند روی پلاک ماشین‌ها یا چراغ‌های چشمک‌زن رمزی وجود دارد که باید آن را کشف کنند.

انواع اروتومانیا

اختلال اروتومانیا امکان پذیر یک بیماری جدا گانه یا نشانه‌ای از یک بیماری دیگر باشد. پزشکان می‌گویند که امکان پذیر اروتومانیا یکی از علائم روان‌گسیختگی (اسکیزوفرنی)، اختلال دوقطبی، تومورهای مغزی، اعتیاد به مواد مخدر یا الکل باشد؛ به همین علت متخصصان بالینی اختلال اروتومانیا را به دو گروه تقسیم می‌کنند.

۱. اروتومانیای اولیه

برای بیماران این دسته هیچ بیماری روانی فرد دیگر تشخیص داده نشده است. اغاز علائمشان زیاد سریع است و این علائم زمان‌طویل ادامه دارند. آنها طبق معمول از درمان امتناع می‌کنند و بعد از اغاز درمان نیز پیشرفت روال درمان کند است.

۲. اروتومانیای ثانویه

در بیماران این گروه، اروتومانیا نشانه‌ای از بیماری فرد دیگر در نظر گرفته می‌بشود. بیماری آنها همراه با چندین علامت دیگر است. علائم آهسته و تدریجی نمایان خواهد شد و بیمار در دوره‌هایی آن را توانایی می‌کند؛ یعنی توهم خودمعشوق‌پنداری در دوره‌ای وجود دارد و در دوره‌ای از بین می‌رود. این بیماران با روان‌درمانی و دارودرمانی می‌توانند مشکلاتشان را رفع کنند.

درمان اروتومانیا

درمان اروتومانیا چالش‌برانگیز است، چراکه ماهیت بیماری بر پایه باورهای هذیانی فرد مبتلاست. اولین مرحله درمان این اختلال دارودرمانی با داورهای ضدروان‌پریشی است. این داروها جهت مهار هذیان و جلوگیری از بدترشدن آنها خواهد شد.

در مرحله بعدی، فرد مبتلا باید تحت درمان شناختی‌رفتاری قرار بگیرید. در این روش درمانی، درمانگر با شناسایی و تحول الگوهای فکری به افت باورهای هذیانی پشتیبانی می‌کند. علاوه‌بر درمان شناختی‌رفتاری، خانواده‌درمانی نیز امکان پذیر سودمند باشد چون جهت آگاهی اعضای خانواده و جلب حمایتشان می‌بشود.

کارشناسان می‌گویند مهار اروتومانیا مقدور است، اما درمان شناخته‌شده قطعی ندارد. طول زمان درمان دارویی ۴ تا ۶ هفته است و بعد از آن درمانگر بر مهار علائم و بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا تمرکز می‌کند.

بعضی اوقات فرد مبتلا دست به رفتارهای خطرناک می‌زند و چون دچار توهم است، فهمید عواقب کار خود نیست. در این شرایط که فرد مبتلا برای خود یا دیگران خطرناک است، پزشک دستور بستری در بیمارستان را می‌دهد تا حالت ذهن تثبیت و فرد برای پیگیری درمان آماده بشود.

سخن آخر

خودمعشوق‌پنداری یا اروتومانیا نوعی اختلال روانی است. فرد مبتلا در باور توهمی خود فکر می‌کند شخصی عاشق او شده است حتی اگر آن شخص او را نشناسد یا به او حرف های باشد که دوستش ندارد. این اختلال امکان پذیر زندگی روزمره فرد را تحت‌تأثیر قرار دهد و خطرات جبران‌ناپذیری داشته باشد. کارشناسان می‌گویند درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما با داروهای اشکار و روان‌درمانی می‌توان علائمش را مهار کرد.

اگر این مقاله برای شما سودمند بوده است، آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و نظرات‌تان را برایمان بنویسید.