دسته: سلامتی

اگر کودکی ۲ ساله دارید، باید بدانید که پایه‌های عزت نفس و استقلال وی در این سنین بنا نهاده خواهد شد. به‌علاوه، کودکان ۲ ساله، به‌خوبی می‌تواند راه برود، بپرد، بدود و انرژی بالایی دارد و دایره لغاتش نیز گسترش اشکار می‌کند. این چنین، در این سن، کودک به‌خاطر استقلال‌طلبی امکان پذیر نشانه‌هایی از لجبازی و سرکشی از خود نشان دهد. به این علت، در این بازه وقتی باید دقت اختصاصی‌ای به پرورش و پرورش او داشته باشید. در این نوشته از چطور، می‌خواهیم به‌طور کامل شما را با اصول پرورش کودک ۲ ساله آشنا کنیم.

در ادامه، ابتدا با اهمیت ترین توانایی‌های مورد انتظار کودکان در این سن را بازدید می‌کنیم و سپس، با تکیه بر پیشنهاد‌های متخصصان، پیشنهاد‌هایی علمی و کاربردی برای پرورش کودکان در این بازه سنی اراعه می کنیم. بعد، حتما تا انتها با ما همراه باشید.

ویژگی‌های رشدی کودک ۲ ساله

دو سالگی نقطه عطف زیاد مهمی در زندگی کودکان محسوب می‌بشود. در این سنین، آن‌ها کم‌کم جدا گانه خواهد شد و کودک می‌تواند کارهای ساده‌ای همانند پوشیدن یا درآوردن لباس را خودش انجام دهد و با جملات مختصر با دیگران ربط بگیرد. اولین قدم برای این که بتوانید درست و اصولی فرزندتان را پرورش کنید، قبل از هر چیزی باید بدانید که در این بازه سنی کودک شما چه توانایی‌هایی دارد و حالت رشد او از جنبه‌های گوناگون چطور خواهد می بود. در ادامه، به شما حرف های‌ایم که از ۶ جنبه مهم حرکتی، گفتاری، شناختی، اجتماعی، کارهای روزمره و بازی، چه توانایی‌هایی را باید از کودک دو ساله‌تان انتظار داشته باشید.

رشد فیزیکی و توانایی‌های حرکتی

در دو سالگی تحرک کودک به اوج خود می‌رسد و راه‌رفتن او به قدم‌برداشتن بزرگسالان زیاد تر همانند می‌بشود. این چنین، او می‌تواند به پشتیبانی از مبل یا صندلی بالا و پایین برود، با مطمعن‌به‌نفس بیشتری می‌دود و کمتر زمین می‌خورد. این چنین، انتظار می‌رود که کودک بتواند به توپ لگد بزند و آن را بالای سر ببرد و پرتاب کند. حتی می‌تواند چند ثانیه روی یک پا بایستد. این پیشرفت‌ها علتمی‌بشود که کودک راحت‌تر بتواند محیط اطراف خود را کشف کند و به همین علت، به همراهی و مراقبت بیشتری نیاز دارد. برای حمایتاز رشد فیزیکی کودک، می‌توانید از راهکارهای زیر پشتیبانی بگیرید:

• روزانه حداقل ۳۰ دقیقه کودک را برای بازی یا پیاده‌وری به پارک ببرید یا اجازه دهید یک ساعت آزادانه بازی کند.
• محیط خانه و فضای بازی را ایمن کنید تا کودک آزادانه‌تر حرکت کرده و توانایی‌هایش را امتحان کند.
• با چند بالش یا جعبه مسیر حرکتی بسازید و کودک را تشویق کنید که از روی آن‌ها بپرد، بخزد یا بالا برود.
• وسایل ساده اما کاربردی برایش تهیه کنید. توپی که بتواند به آن لگد بزند، خمیر بازی، پازل یا اسباب‌بازی‌های چیدنی برای تحکیم دست‌های کودک گزینه‌های مناسبی می باشند.
• هم در محیط خانه و هم در فضای باز، امکان بازی و ماجراجویی را برای کودکتان فراهم کنید. این کار علتمی‌بشود که توانایی‌های حرکتی او از جنبه‌های گوناگون تحکیم شوند.

توانایی‌های گفتاری

بخشی از پرورش کودک ۲ ساله به توانایی‌های گفتاری او باز می‌گردد. دایره واژگانی کودکان در سن ۲ سالگی به‌شدت گسترش اشکار می‌کند. او اکنون تقریبا ۳۰۰-۲۰۰ کلمه را بلد است و می‌تواند با جملات مختصر ۲ یا ۳ کلمه‌ای، منظورش را گفتن کند. به‌علاوه، نام اشیا و تصاویر آشنا را خوب می‌داند، برخی از اعضای بدن را می‌شناسد و می‌تواند از دستورات ساده پیروی کند. این چنین، گفتارش آشکار‌تر می‌بشود و می‌تواند درمورد اتفاقات روزمره سخن بگویید کند. این توانایی‌ها مبنا روابط اجتماعی وی در آینده می باشند و تعامل شما می‌تواند نقشی کلیدی در تحکیم آن‌ها ایفا کند. به‌گفتن مثال، براق تحکیم توانایی‌های گفتاری می‌توانید برای کودکتان کتاب بخوانید یا تلفظ صحیح کلمات را با او تمرین کنید.

توانایی‌های شناختی و ذهنی

در دو سالگی، ذهن کودک پر از کنجکاوی است. او اکنون می‌تواند اشکال گوناگون و رنگ‌ها را دسته‌بندی کند، جملات کتاب‌های آشنا را کامل کرده و اشیای نهان‌شده را اشکار کند. او در بازی‌های روزمره‌اش نقش‌های مختلفی را ایفا کند (همانند غذادادن به عروسک یا رانندگی با ماشین اسباب‌بازی) و می‌تواند برج‌هایی با ۴ بلوک یا زیاد تر بسازد. به‌علاوه، مفاهیمی همانند مالکیت، شمارش اعداد ۳-۱ و تفاوت‌های بزرگ/کوچک و روز/شب برای قابل فهمیدن خواهد شد و حتی می‌تواند دست غالب خود را تشخیص دهد. برای تحکیم این توانایی، می‌تواند بازی اشیای نهان را امتحان کنید؛ به این صورت که برخی از اشیا را از دید کودک نهان کنید و او را برای پیداکردنش، راهنمایی کنید.

توانایی‌های عاطفی و اجتماعی

کودکان در بازه وقتی ۳-۲ سالگی، کم‌کم راه‌های تازه‌ای برای برقراری ربط با دیگران اشکار می‌کنند. آن‌ها به‌شدت تمایل دارند که کارهای بزرگسالان را پیروی کنند، بودن در جمع کودکان دیگر آن‌ها را شوق‌زده می‌کند و هم‌زمان، به استقلال زیاد تر می‌رسد. این استقلال‌طلبی و رشد، بعضی اوقات اوقات به‌صورت لجبازی و ناموافق خودش را مشخص می کند. به‌علاوه، چون کودک با احساسات مختلفی روبه رو می‌بشود که تا این مدت قادر به گفتن و توضیح آن‌ها نیست، تعارض‌ها و گریه‌های شدید امری طبیعی می باشند. در این سن، انتظار می‌رود که کودک احساسات دیگران را فهمیدن کند و فهمید بشود که حرکت خودش چطور بر اطرافیان تاثییر می‌گذارد.

توانایی‌های روزمره

کودکان در سن ۲ سالگی، تمایل دارند که تعداد بسیاری از کارها را به‌تنهایی انجام بدهند. در این بازه سنی، می‌توانید از او انتظار داشته باشید که دست‌هایش را بشوید، زمان حمام‌کردن بتواند خودش را تمیز کند، به‌تنهایی غذا بخورد و لباس بپوشد. یقیناً کودکان ۲ ساله در درآوردن لباس توانایی بیشتری دارند تا پوشیدن آن. به این علت، ۲ سالگی فرصتی عالی برای تحکیم اعتمادبه‌نفس و استقلال در آن‌ها است. با سپردن کارهای ساده روزمره، به‌خوبی می‌توانید این حس را در آن‌ها تحکیم کنید. این که کودک ببیند که به شما پشتیبانی می‌کند، حس غرور و اعتمادبه‌نفس می‌کند. در این سن حتی امکان پذیر نشانه‌هایی از آمادگی برای آموزش توالت‌رفتن هم در کودکتان ابراز اشکار کند.

بازی‌کردن و یادگیری

بازی‌کردن برای کودکان ۲ ساله فقط سرگرمی نیست و با اهمیت ترین ابزار او برای یادگیری محسوب می‌بشود. آن‌ها در این سن از تعامل با دیگران و بازی‌های گروهی لذت می‌برند و امکان پذیر در تنهایی، بازی‌های خیالی انجام بدهند. این چنین، بازی‌های پرهیجان و پرتحرک برایشان دلنشین است و نقاشی هم می‌توانند. بکشند. مسئله زیاد مهمی که در این باره باید به آن‌ دقت کنید، یادگیری توانایی‌هایی همانند مراعات نوبت دیگران، پشتیبانی‌کردن و… در خلال بازی است. در این راستا، می‌توانید آوازخواندن یا تعریف قصه و کتاب‌خوانی را امتحان کنید. این کارها هم به پرورش ذهن کودک پشتیبانی می‌کنند و هم می‌توانند علتگسترش دایره لغات او شوند.

دقت کنید که هر کودکی شرایط بی همتا خود را دارد و امکان پذیر توانایی‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره کردیم، دیرتر یا سریعتر در او شکل بگیرد.

۷ اصل مهم در پرورش کودک ۲ ساله

اکنون که با ویژگی‌های رشدی کودک در سن ۲ سالگی آشنا شدید، زمان آن است که سراغ اصول پرورش کودک برویم. ازآنجایی‌که در این دوره کودک جدا گانه‌تر و لجبازتر می‌بشود و رفتارهای چالش‌برانگیز از خود مشخص می کند، آشنایی با راه حلهای تربیتی درست می‌تواند تعداد بسیاری از مشکلات شما را حل کند. در ادامه، ۷ اصل زیاد مهم برای پرورش کودکان دوساله را معارفه و بازدید می کنیم:

۱. اشکار‌کردن حدومرزهای الزامی

اگر همیشه به کودک ۲ ساله‌تان نه بگویید، زیاد سریع این کلمه معنی واقعی خود را از دست می‌دهد و او دیگر به حرفتان گوش نخواهد کرد. این حقیقت را بپذیرید که نمی‌توانید همه‌چیز را کنترل کنید؛ بعد بهتر است تمرکزتان را روی موارد مهم بگذارید و همان‌ها را با قوانین و پیامدهای اشکار اجرا کنید. در روبه رو، نباید نسبت به موضوعات کوچک و گذرا زیاد سخت‌‌گیری کنید. رابطه صمیمی و امنی که با فرزندتان برقرار می‌کنید، ارزشمندتر از یکسری جزئیات بی‌اهمیت است. به‌گفتن مثال اگر کودک قبل از خواب اتاقش را به‌هم ریخت، می‌توانید تا سپس از بیدارشدنش صبر کنید و سپس، با‌ همراهی خودش آن را مرتب کنید. در همان میانه رفتارهای خوبش را تشویق کنید تا یاد بگیرد که چه کارهایی را باید تکرار کند.

۲. ثابت‌قدم بودن و داشتن قوانین روشن

اگر کودک ببینید که در برخورد با یک حرکت بعضی اوقات سخت‌گیر هستید و بعضی اوقات بی اعتنا و آسان‌گیر، سردرگم می‌بشود. برای مثال اگر امروز به او اجازه دهید تلویزیون ببینید و فردا مانعش شوید، نمی‌تواند بفهمد که دقیقا چه چیزی درست است. کودکان در این سن مدام در حال امتحان‌کردن حد و مرزها می باشند و حتی امکان پذیر عکس العمل‌های شدید و تند شما برایشان شوق‌انگیز باشد. بهترین کار این است که آرام و در عین حال ثابت‌قدم باشید. در روبه رو با رفتارهای کودک – حتی در شرایطی که با شیرینی‌زبانی تلاش دارد دلتان را نرم کند – رویکرد یکسانی داشته باشید. به‌مرور که ببینید عکس العمل شما همیشه یکسان است، به‌مرور قوانین را بهتر می‌پذیرد.

۳. همدلی‌کردن به‌جای تنبیه

کودک ۲ ساله شما تا این مدت نمی‌داند که چرا نباید کارهایی همانند گازگرفتن دیگران یا گرفتن اسباب‌بازی از دست کودک دیگر را انجام دهید. در این چنین شرایطی، به‌جای تنبیه‌کردن به او پشتیبانی کنید که احساسات دیگران را فهمیدن کنید. برای مثال می‌توانید بگویید: «هنگامی فردی رو می‌زنی،‌ دردش میاد» یا «وقتت اسباب‌بازی دوستت رو می‌گیری، غمگین می‌شه.» همین توضیحات ساده علتمی‌بشود که کودک قبل از عمل‌کردن به نتیجه رفتارش فکر کند. همدلی علاوه بر صمیمانه‌ترکردن ربط شما و فرزندتان، عرصه رشد توانایی‌های اجتماعی سالم را فراهم می‌کند.

۴. تشویق رفتارهای مثبت کودک

واقع‌بین باشید و بپذیرید که قرار نیست کودک همیشه مطابق میل شما عمل کند. در شرایطی که کودک کار درستی انجام می‌دهد، باید آن را فرصتی برای آموزش و تثبیت رفتارهای مثبت در نظر بگیرید. تشویق‌کردن – چه با کلمات مهر امیز و چه با جایزه‌های کوچک گاه‌به‌گاه – علتمی‌بشود که کودک حس ارزشمندی کند و تمایل بیشتری به تکرارهای مثبت از خود نشان دهد.

۵. نظر گزینه‌های گوناگون

هنگامی کودک لجبازی می‌کند و از انجام‌دادن یا ندادن کاری امتناع می‌کند، با نظر گزینه‌های گوناگون می‌توانید اوضاع را تحت کنترل بگیرید. به‌گفتن مثال، اگر کودک اتاقش را به‌هم ریخته است، به‌جای دستوردادن و گفتن «وسایلت را جمع کن»، بگویید: «دوست داری اول کتاب‌ها رو جمع کنیم یا اسبا‌ب‌بازی‌ها؟» این کار علتمی‌بشود که کودک حس استقلال بیشتری داشته باشد و در عین حال، کاری را که از او می‌خواهید، انجام دهد.

۶. اصرار روی بایدها و کنارگذاشتن نبایدها

وقتی‌که کودک حرکت اشتباهی از خود ابراز می‌دهد، تعداد بسیاری از والدین با اراعه توضیحات مفصل و تهدیدهای طویل، تلاش می‌کنند حرکت او را اصلاح کنند. اگر شما هم این چنین رویکردی دارید، باید بدانید که کودک ۲ ساله تا این مدت توانایی ملزوم برای فهمیدن جملات پیچیده و رفتارهای این‌چنینی را ندارد و از این رو، اقدامتان اثربخش نخواهد می بود. به همین خاطر، بهتر است به‌جای تمرکز بر نبایدها، روی بایدها اصرار کنید. به‌گفتن مثال، به‌جای آنکه به کودک بگویید «دوستت رو نزن» این جمله را امتحان کنید: «باید دوستت رو ناز کنی». به‌مرور کودک می‌فهمد که انتظار چه رفتارهایی از او می‌رود و برخورد درست را یاد می‌گیرد.

۷. خودداری از احساساتی شدن

هنگامی کودک کار اشتباهی انجام می‌دهد، بهتر است خونسردی و اسایش خود را نگه داری کنید. فریادزدن و دعواکردن مشکل را بدتر می‌کند. کودکان در این حالت، زیاد تر به صدای شما دقت می‌کنند نه مطلب واقعی. به‌‌علاوه، عکس العمل خشم‌آلود شما حتی می‌تواند برای کودکان سرگرم‌کننده باشد. به این علت، به‌جای تلاش برای کنترل کودک، روی کنترل موقعیت تمرکز کنید. این روش هم مطلب را به‌خوبی منتقل می‌کند و کودک نیز می‌فهمد که چه انتظاری از او دارید.

فعالیت‌های اثربخش برای بهبود رشد شخصیت کودکان

کودکان ۲ ساله از نظر رشد و استقلال، در مرحله حساسی قرار دارند. آن‌ها کنجکاو، مشتاق و پرانرژی می باشند و دوست دارند که دنیای اطرافشان را کشف کنند. در این سن، با پرورش درست و اصولی می‌توانید حس اعتمادبه‌نفس و استقلال را در آن‌ها تحکیم کنید و توانایی‌های شناختی و اجتماعی را بهشان بیاموزید. در ادامه، مجموعه‌ای از راهکارهای عملی و سرگرم‌کننده اراعه کرده‌ایم که به پشتیبانی آن‌ها می‌توانید پرورش کودک ۲ ساله بر محور جدا گانه بودن پیگیری کنید:

• حق انتخاب‌های کوچک (برای بین‌وعده موز می‌خوری یا پرتقال؟)
• پشتیبانی‌کردن در کارهای خانه (کارهای ساده‌ای همانند گردگیری یا تمیزکردن اتاق)
• خواندن کتاب‌های تصویری یا شعر
• بازی‌های حرکتی خلاقانه (همانند توپ‌بازی، لگو، خمیربازی و…)
• سپردن کارهای ساده روزمره (شستن دست‌ها، پوشیدن یا درآوردن لباس و…)
• فعالیت‌های نمایشی و موزیکال (رقص، آوازخوانی، قصه‌گویی با آلبوم‌های خانوادگی)
• آموزش اعداد و اشکال (شمارش میوه‌ها، پله‌ها، منفعت گیری از اشکال هندسی و…)
• بیرون رفتن از خانه (وجود در محیط‌های اجتماعی امن و تعامل با دیگر کودکان)

استقلال و عزت نفس: ستون‌های پرورش کودک ۲ ساله

برای پرورش اصولی کودک ۲ ساله، به ترکیبی از صبر، امنیت عاطفی و همراهی هوشمندانه نیاز دارید. با شناخت‌ توانایی‌های مورد انتظار از کودکان دوساله و اصولی که در این نوشته برای پرورش آن‌ها نظر کردیم، می‌توانید خلاقیت، توانایی‌های اجتماعی، مطمعن‌به‌نفس و استقلال را در فرزندتان تحکیم کنید. در نهایت اگر چالش‌هایتان در برخورد با کودک ۲ ساله‌‌ هم چنان ادامه اشکار کرد، بهتر است از یک روان‌شناس کودک پشتیبانی بگیرید. شما توانایی‌ای از پرورش کودک ۲ ساله و روبه رو با لجبازی‌های او دارید؟ نظرات خود را با ما هم به‌اشتراک بگذارید.

با اهمیت ترین و سخت‌ترین ماموریت پدران و مادران پرورش فرزند است

پرورش کودکان شاد و سالم امروز، و انسان‌های موفق فردا

آیا تا به حال حس کرده‌اید کار مهمی درست جلوی چشمانتان است، اما انگار یک نیروی نامرئی دست و پای شما را بسته و اغاز کردنش غیرممکن شده است؟ این دقیقاً همان اهمال کاری است؛ دشمن خاموشی که آرام و بی‌صدا، لحظه‌ها و زمان‌های طلایی زندگی را می‌بلعد. روانشناسان می‌گویند اهمال کاری فقط تنبل بودن نیست. بلکه نبرد درونی پیچیده‌ای است، جایی که مغز بین لذت لحظه‌ای و پیروزی آینده سرگردان می‌بشود. درست همانند کشتی‌گیری که وسط میدان، به جای دعوا، پشت به حریف کرده و بازی را واگذار می‌کند، ما هم بعضی اوقات با تأخیر و تعلل، میدان زندگی را می‌بازیم.

در این مقاله، تصمیم داریم اهمال کاری را از نظر روانشناسی بازدید کنیم و انواع آن را یاد بگیریم. این چنین راهکارهایی کارآمد برای درمان اهمال کاری از نظر روانشناسی اراعه می کنیم. بعد اگر شما هم با این مضوع دست‌وپنجه نرم می‌کنید تا انتهای نوشته همراه ما باشید.

از نظر روانشناسی اهمال کاری چیست؟

در روانشناسی، اهمال ‌کاری به‌گفتن حرکت تأخیری تعریف می‌بشود که فرد به‌طور آگاهانه و به عمد انجام آن را به آینده موکول می‌کند، حتی وقتی که از اهمیت و الزام سریع آن کار آگاه است. این حرکت طبق معمولً بدون علت منطقی انجام می‌بشود و زیاد تر با پیامدهای منفی همراه است؛ پیامدهایی که فرد از قبل آن‌ها را پیش‌بینی می‌کند، اما هم چنان عمل به تعویق می‌اندازد.

روانشناسان این اتفاق را یک اختلال در خودتنظیمی می‌دانند، یعنی ناتوانی در هماهنگی افکار، احساسات و اعمال برای رسیدن به هدفی اشکار. اهمال ‌کاری با بی‌انگیزگی یا تنبلی یکسان نیست؛ چون تعداد بسیاری از افرادی که اهمال‌کار می باشند، در عرصه‌های دیگر زیاد فعال و پرتلاش عمل می‌کنند، اما در برابر برخی ماموریت های خاص، دچار تعلل و تأخیر خواهد شد.

از منظر علمی، اهمال ‌کاری می‌تواند نتیجه تعامل پیچیده‌ای از عوامل شناختی، اضطراب و رفتاری باشد. این حرکت زیاد تر با هراس از ناکامی، کمال‌گرایی، اضطراب کارکرد یا اجتناب از احساسات ناخوشایند مرتبط است. بعضی اوقات نیز فرد زمان مورد نیاز را کمتر از حقیقت برآورد می‌کند و انجام آن را به آینده می‌سپارد، تا وقتی که سختی مهلت نهایی او را ناچار به عمل کند. این چرخه، به‌مرور به الگوی تکراری تبدیل می‌بشود که ناکامی در کنترل آن می‌تواند بر کارکرد تحصیلی، شغلی و حتی روابط اجتماعی فرد تاثییر منفی بگذارد.

انواع اهمال کاری در روانشناسی

روانشناسان، اهمال کاری را نوعی اختلال در خودنظم‌دهی می‌شناسند؛ اراده‌ای که تصمیم دارد جلو برود، اما ذهن با رفتاری ناخودآگاه، توقف اضطراری را فعال می‌کند. این اختلال انواع مختلفی دارد و امکان پذیر هر فرد یک یا چند مورد از آن را داشته باشد. انواع اهمال کاری از نظر روانشناسی عبارت هستند از:

۱. اهمال ‌کاری منفعل

در این نوع از اهمال کاری، فرد به‌طور ناخودآگاه کارها را به تعویق می‌اندازد و طبق معمولً دچار سردرگمی، هراس از اغاز یا ناتوانی در تصمیم‌گیری است. این افراد زیاد تر تا لحظه آخر صبر می‌کنند و در نهایت یا کار را به‌صورت ناقص انجام خواهند داد یا اصلاً اغاز نمی‌کنند. مشکل مهم در اهمال کاری منفعل، نداشتن برنامه‌ریزی مؤثر و ضعف در مدیریت زمان است.

۲. اهمال ‌کاری فعال

در ظاهر، همانند اهمال ‌کاری منفی به نظر می‌رسد، اما با یک تفاوت مهم که فرد عمداً انجام کار را به تأخیر می‌اندازد تا از سختی زمان برای افزایش تمرکز و منفعت‌وری منفعت گیری کند. این افراد طبق معمولً با سختی وقتی انگیزه می‌گیرند و درست در لحظه‌های پایانی، بهترین عملکردشان را نشان خواهند داد.

۳. اهمال ‌کاری کمال‌گرایانه

در این حالت، فرد کار را به تعویق می‌اندازد چون می‌ترسد نتواند آن را بی‌نقص انجام دهد. میل شدید به کامل بودن علتمی‌بشود اغاز کردن کار دشوار یا غیرممکن باشد. در نتیجه، ساعت‌ها یا روزها در برنامه‌ریزی، اصلاح جزئیات و وسواس‌گونه بازدید‌ها می‌گذرد، بدون آنکه خروجی واقعی تشکیل بشود.

۴. اهمال ‌کاری اجتنابی

اهمال کاری اجتنابی ناشی از هراس از ناکامی یا حتی هراس از پیروزی است. یعنی فرد با طفره رفتن از انجام کار، خود را از قضاوت دیگران یا روبه رو با نتیجه احتمالی دور نگه می‌دارد. به عبارتی، به جای روبه رو با استرس یا اضطراب، فرار را ترجیح می‌دهد.

۵. اهمال ‌کاری تصمیم‌گرا

این شکل از اهمال ‌کاری به ناتوانی در گرفتن تصمیم مرتبط است. فرد برای انتخاب بین چند گزینه بیشتر از حد زمان می‌گذارد، تا جایی که زمان‌ها از دست می‌روال. این حالت طبق معمولً به علت هراس از انتخاب نادرست یا تمایل به اشکار کردن بهترین گزینه رخ می‌دهد.

۶. اهمال ‌کاری ناشی از حواس‌پرتی

در این نوع، فرد به‌طور آگاهانه یا ناخودآگاه، کار مهم را کنار می‌گذارد و به فعالیت‌های کم ‌اهمیت یا سرگرمی‌های دیگر می‌پردازد. شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدئویی یا حتی مرتب‌کردن میز کار، بهانه‌هایی برای فرار از اغاز کار مهم خواهد شد.

۷. اهمال ‌کاری مزمن

اهمال کاری مزمن، به شکل عادت پایدار و طویل‌زمان در زندگی فرد وجود دارد. اهمال ‌کاری مزمن طبق معمولً ریشه‌های عمیق روانشناختی دارد و بدون مداخله و درمان حرفه‌ای به ‌سختی از بین می‌رود.

دلایل اهمال کاری از نظر روانشناسان

اهمال کاری، دشمن خاموش آرام و بی‌صدایی است که لحظه‌ها و زمان‌های طلایی زندگی را از بین می‌برد. روانشناسان می‌گویند اهمال کاری فقط تنبل بودن نیست؛ بلکه نبرد درونی پیچیده‌ای است، جایی که مغز بین لذت لحظه‌ای و پیروزی آینده سرگردان می‌بشود. از نظر روانشناسان دلایل اهمال کاری عبارت است از:

هراس از ناکامی

یکی از مهم‌ترین دلایل اهمال ‌کاری، هراس از این است که نتیجه کار به ‌قدر کافی خوب نباشد. این هراس علتمی‌بشود فرد از اغاز کردن طفره برود تا از روبه رو با گمان ناکامی دوری کند. به زبان ساده، ذهن به جای گمان پیروزی، روی خطر ناکامی تمرکز می‌کند و این علتفلج شدن عمل می‌بشود.

کمال‌گرایی افراطی

فردی که معیارهای غیر واقع‌بینانه برای خود تعیین کرده، حتی اغاز کار را به تعویق می‌اندازد تا وقتی که حس کند می‌تواند آن را بی‌عیب و نقص انجام دهد. مشکل اینجاست که این زمان هیچ‌زمان نمی‌رسد، چون کمال‌گرایی حد توقف ندارد.

بی‌انگیزگی یا نبوده است علاقه

هنگامی کار یا ماموریت‌ای برای فرد جذابیت کافی را ندارد، مغز به‌طور طبیعی به جستوجو فعالیت‌های خوشایندتر می‌رود. این بی‌علاقگی علتمی‌بشود حتی ماموریت های ساده نیز سنگین و طاقت‌فرسا به نظر برسند.

ضعف در مدیریت زمان

برخی افراد نمی توانند حجم کارها را به‌درستی برآورد کنند یا برتری‌بندی مناسبی داشته باشند. این نوشته علتمی‌بشود ماموریت های مهم تا لحظات آخر رها شوند و سختی زمان، عرصه‌ساز اهمال ‌کاری بشود.

تکانش‌گری و حواس‌پرتی

افرادی که سریع تحت‌تأثیر محرک‌های بیرونی قرار می‌گیرند، به‌راحتی از کار مهم منحرف خواهد شد. حتی یک اعلان تلفن همراه یا صدای مطلب می‌تواند تمرکز را بشکند و فرد را داخل چرخه اهمال ‌کاری کند.

اضطراب و سختی روانی

هنگامی انجام کاری با سطح بسیاری از استرس یا سختی روانی همراه باشد، امکان پذیر فرد ناخودآگاه از آن فرار کند تا حس اضطراب را به تعویق بیندازد. این حرکت در مختصر‌زمان اسایش می‌آورد، اما در طویل مدت استرس را شدیدتر می‌کند.

عدم وضوح مقصد

اگر فرد دقیقاً نداند باید چه کار کند یا مسیر و مرحله های انجام کار اشکار نباشد، مغز اغاز کار را به تعویق می‌اندازد. ابهام و نبوده است نقشه راه، انگیزه را افت می‌دهد و تصمیم‌گیری را سخت می‌کند.

پاداش‌دهی سریع مغز

مغز انسان تمایل دارد به جای پاداش‌های دیرهنگام، به پاداش‌های سریع جواب دهد. به همین علت، لذت مختصر‌زمانِ سرگرمی یا استراحت، زیاد تر بر انجام ماموریت‌ای که نتیجه‌اش در آینده دیده می‌بشود، تسلط می‌کند.

عادت‌های شکل‌گرفته از کودکی

برخی الگوهای اهمال ‌کاری ریشه در دوران کودکی دارند، همانند هنگامی که کودک یاد گرفته که با به ‌تعویق ‌انداختن ماموریت های، دقت یا پشتیبانی بیشتری از دیگران دریافت کند. این عادت می‌تواند در بزرگسالی هم ادامه داشته باشد.

مشکلات روانشناختی یا اختلالات همراه

اختلالاتی همانند افسردگی، اختلال افتدقت (ADHD) یا اختلال اضطراب اجتماعی می‌توانند علتافزایش اهمال ‌کاری شوند. در این موارد، درمان ریشه‌ای مشکل می‌تواند مقدار تعلل را به شکل چشمگیری افت دهد.

عوارض و پیامدهای اهمال کاری

اهمال ‌کاری، برخلاف فکر تعداد بسیاری، فقط عادتی کوچک و بی‌زیان نیست که بعضی اوقات علتتأخیر در انجام کارها بشود. این حرکت می‌تواند همانند زنجیری نامرئی، فرد را به عقب بکشد و مانع رشد شخصی، شغلی و حتی سلامت روانی و جسمی او بشود. هنگامی تعلل به عادتی پایدار تبدیل بشود، اثرات آن کم کم در همه جنبه‌های زندگی (از افزایش استرس گرفته تا از دست دادن زمان‌های طلایی) دیده می‌بشود. با اهمیت ترین عوارض و پیامدهای اهمال ‌کاری عبارت‌اند از:

راه حلهای درمان اهمال کاری

مقابله با اهمال ‌کاری نیاز به آگاهی، تمرین و مداومت دارد. هیچ راه‌حل جادویی که یک ‌شبه این مشکل را حل کند وجود ندارد. اما با اجرای مجموعه‌ای از راه حلهای علمی و روانشناختی، می‌توان به‌مرور زمان این عادت را کنترل و حتی ریشه‌کن کرد. با اهمیت ترین و مؤثرترین راهکارهای درمان اهمال کاری از نظر روانشناسی، شامل موارد زیر است:

۱. تقسیم کارها به قسمت‌های کوچک‌تر

یکی از مهم‌ترین دلایل اهمال ‌کاری، بزرگ و سنگین به نظر رسیدن ماموریت های است. هنگامی کار به قسمت‌های کوچک تقسیم می‌بشود، اغاز کردن زیاد آسان‌تر و قابل ‌مدیریت‌تر می‌بشود. به جای گفتن باید کتاب را کامل بنویسم، بگویید امروز فقط دو صفحه می‌نویسم.

۲. تکنیک پومودورو

این روش شامل کار کردن در بازه‌های ۲۵ دقیقه‌ای با تمرکز کامل و سپس ۵ دقیقه استراحت است. این ساختار علتمی‌بشود تمرکز نگه داری بشود و مغز از سختی بیشتر از حد خسته نشود. بعد از ۴ چرخه، یک استراحت طویل‌تر (۱۵ تا ۳۰ دقیقه) در نظر بگیرید.

۳. تعیین موعد وقتی شخصی

حتی اگر مهلت رسمی تحویل کار دیرتر است، برای خودتان تاریخ و ساعت زودتری تعیین کنید. این کار حس فوریت را فعال کرده و مانع از به ‌تعویق ‌انداختن ماموریت های می‌بشود.

۴. تشکیل محیط کاری بدون حواس‌پرتی

اعلان‌های تلفن همراه، شبکه‌های اجتماعی یا حتی صدای تلویزیون می‌توانند تمرکز را به‌هم بزنند. حذف محرک‌های مزاحم و تشکیل فضایی آرام و منظم، گمان اهمال ‌کاری را به شکل محسوسی افت می‌دهد.

۵. تمرکز بر لذت انجام کار، نه فقطً نتیجه

به جای این که مدام به نتیجه نهایی فکر کنید (که امکان پذیر دور و بزرگ به نظر برسد)، روی لذت بردن از فرایند کار تمرکز کنید. این تحول نگرش می‌تواند انگیزه شما را افزایش دهد.

۶. پاداش دادن به خود

بعد از انجام هر قسمت از کار، به خودتان پاداش بدهید؛ برای مثالً یک فنجان قهوه، دیدن یک ویدئو مختصر یا قدم زدن. این روش علتشرطی ‌شدن مغز به انجام ماموریت های می‌بشود.

۷. مدیریت انرژی به جای فقطً مدیریت زمان

برخی افراد صبح‌ها بازدهی بیشتری دارند و برخی عصرها. شناخت زمان‌های اوج انرژی و تعلق کارهای مهم به آن بازه‌ها، منفعت‌وری را افزایش داده و تمایل به اهمال ‌کاری را افت می‌دهد.

۸. خواست حمایتاز دیگران

داشتن یک همکار مسئولیت‌پذیری یا گزارش دادن پیشرفت کار به یک دوست، می‌تواند سختی مثبت برای انجام به‌موقع ماموریت های تشکیل کند.

۹. درمان مشکلات عرصه‌ای

اگر اهمال ‌کاری ناشی از اضطراب شدید، افسردگی یا اختلال افتدقت است، مراجعه به روانشناس یا مشاور و درمان علت ریشه‌ای، الزامی است.

آخر تعلل، اغاز تحول

اهمال ‌کاری، بیشتر از آنکه عادتی ساده باشد، یک الگوی رفتاری عمیق و بعضی اوقات ریشه‌دار در ذهن و روان ما است که می‌تواند مسیر زندگی را تحول دهد. فهمیدن دلایل پشت این حرکت، همانند روشن کردن چراغ در اتاق تاریک است؛ هنگامی علت‌ها را می‌بینیم، می‌توانیم آگاهانه به سراغ درمان برویم.

مقابله با اهمال ‌کاری نیازمند ترکیبی از خودآگاهی، مدیریت زمان، تحول نگرش و منفعت گیری از تکنیک‌های عملی است. با اغاز قدم‌های کوچک و پایبندی به تغییرات مثبت، می‌توان زنجیرهای تعلل را ناکامی و به زندگی‌ای پربارتر، آرام‌تر و موفق‌تر دست یافت. به یاد داشته باشیم که هر لحظه تصمیم به عمل بگیریم، در واقع اولین قدم را برای پیروزی بر اهمال ‌کاری برداشته‌ایم.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

شبی خسته‌کننده را فکر کنید. بعد از ساعت‌ها کار و درگیری با چالش‌های روزمره، کنترل تلویزیون را به دست می‌گیرید. در روبه رو شما، فهرستی بی‌آخر از تازه ترین و تحسین‌شده‌ترین سریال‌های جهان قرار دارد؛ آثاری که همه درمورد‌شان سخن بگویید می‌کنند و شما تا این مدت زمان تماشایشان را اشکار نکرده‌اید. اما انتخابتان چیست؟ به گمان زیاد، تماشای مجدد سریال پایتخت یا حتی خانه سبز! در بین بهترین سریال های خارجی دنیا هم به گمان زیاد مجدد سراغ «فرندز» (Friends)، «آفیس» (The Office) یا هر سریال آشنای فرد دیگر را خواهید گرفت.

احتمالا این انتخاب را به حساب تنبلی یا نداشتن حوصله بگذارید، اما روانشناسی توضیح زیاد دلنشین‌تری برای این حرکت به ظاهر تکراری دارد. تماشای چندبارهٔ یک سریال، نه تنها یک سرگرمی صرف، بلکه راهکاری برای مراقبت از سلامت روان (Self-Care) است. بیایید ببینیم چرا یک سریال را چند بار می‌بینیم و چرا تماشای چندباره یک سریال برای سلامت روان ما سودمند است؟

۱. جهانی امن و قابل پیش‌بینی؛ فرار از عدم قطعیت

دنیای واقعی سرشار از عدم قطعیت و اتفاقات غیرمنتظره است. حتی بخشی از شوق هر فیلم و سریال جدیدی نیز مدیون این عدم قطعیت است. ما هر روز با تصمیم‌ها و نتایجی روبرو می‌شویم که کنترلی بر آن‌ها نداریم و این نوشته می‌تواند منبع مهم استرس و اضطراب باشد. در روبه رو، دنیای یک سریال آشنا کاملاً قابل پیش‌بینی است. شما دقیقاً می‌دانید که راس و ریچل بعد از فراز و نشیب‌های زیاد بالاخره به هم می‌رسند، جویی هیچ زمان غذایش را با فردی شریک نمی‌بشود و چندلر با یک طعنهٔ هوشمندانه، موقعیت‌های ناجور را مدیریت می‌کند.

برای مثال، ما چندین دفعه و چندین دفعه مشکلاتهای نقی معمولی در پایتخت را تماشا کرده‌ایم. اضطراب اولین باری که این مشکلاتها را دیدیم، اکنون به یک اسایش خاطر آشنا تبدیل شده است. ما می‌دانیم که این بحران نقی نیز همانند بقیه، حل خواهد شد. این پیش‌بینی‌پذیری، یک «پناهگاه روانشناختی» امن تشکیل می‌کند که در آن هیچ غافلگیری ناخوشایندی وجود ندارد. در نتیجه این بار با خیال راحت و لذت همه قصه نقی را جستوجو می‌کنیم.

۲. افت بار شناختی و تلاش برای حل معما؛ لذت تماشای بدون زحمت

تماشای یک سریال تازه، نیازمند صرف انرژی ذهنی است. شما باید خط داستانی را جستوجو کنید، شخصیت‌های تازه را بشناسید، روابط پیچیدهٔ آن‌ها را تحلیل کنید و برای اتفاقات بعدی آماده باشید. این فرایند که در روانشناسی به آن «بار شناختی» (Cognitive Load) می‌گویند، فعالیتی است که مغز را دچار می‌کند.

فکر کنید می‌خواهید سریالی پیچیده همانند «وست‌ورلد» (Westworld) را اغاز کنید؛ مغز شما باید دائماً در حال تحلیل و نظریه‌پردازی باشد. در روبه رو، تماشای «فرندز» یا «پایتخت» هیچ‌کدام از این‌ها را نیاز ندارد. مغز شما نیازی به پردازش اطلاعات تازه ندارد و می‌تواند در حالت استراحت مطلق قرار بگیرد. این توانایی، نوعی مدیتیشن بی‌دردسر است که به ذهن اجازه می‌دهد بدون تلاش، از یک روایت لذت ببرد و انرژی از دست‌رفتهٔ خود را بازیابی کند.

۳. نوستالژی و لنگرگاه عاطفی؛ برگشت به خاطرات خوب و نوستالژی

سریال‌های قدیمی زیاد تر با دوره‌های خاصی از زندگی ما گره خورده‌اند؛ برای مثالً دوران دانشجویی، سال‌های اول اغاز به کار یا وقتی که عاشق شدیم. تماشای مجددٔ آن‌ها همانند باز کردن یک آلبوم عکس قدیمی، احساسات و خاطرات مثبت آن دوران را زنده می‌کند.

فضای دهه ۹۰ و اغاز ۲۰۰۰ در «فرندز»—از مد لباس‌ها گرفته تا نبوده است تلفن‌های هوشمند و فرهنگ کافه‌نشینی—خود یک ماشین زمان است. درست همانند فضای ساده و صمیمی سریال خانه سبز که با صدای خسرو شکیبایی گره خورده است. این چنین سریال‌هایی ما را به دورانی ساده‌تر پرتاب می‌کند. این اتفاق که «نوستالژی» نام دارد، یک ابزار روانشناختی قوی برای مقابله با حس تنهایی و اضطراب است. این سریال‌ها به یک «لنگرگاه عاطفی» تبدیل خواهد شد که در دریای متلاطم زندگی امروز، ارامش و اسایش را به ما هدیه خواهند داد.

۴. شخصیت‌های آشنا؛ دوستانی که دوستشان داریم

روانشناسان اعتقاد دارند ما با شخصیت‌های داستانی، نوعی «رابطهٔ فرااجتماعی» (Parasocial Relationship) برقرار می‌کنیم. آن‌ها برای ما چیزی فراتر از کاراکترهای روی صفحه می باشند؛ آن‌ها به دوستان خیالی ما تبدیل خواهد شد. مزیت این دوستان خیالی چیست؟ آن‌ها همیشه پایدار و قابل اعتمادند.

برخلاف روابط در دنیای واقعی که امکان پذیر پیچیده و ناپایدار باشند، ویژگی‌های شخصیتی این «دوستان» ثابت است. مونیکا همیشه با وسواس‌های دوست‌داشتنی‌اش همه چیز را مرتب می‌کند، هری پاتر همیشه پیروز می‌بشود، نقی همیشه با مهربانی پیش می‌رود و رضا صباحی همیشه خانه را سبز نگه می‌دارد. زمان گذراندن با آن‌ها نیاز ما به ربط اجتماعی را بدون ریسک‌ها و پیچیدگی‌های آن برآورده می‌کند و حس تعلق و راحتی خیال را به ارمغان می‌آورد.

فراتر از سرگرمی؛ یک مکانیسم مقابله‌ای هوشمندانه

به این علت، دفعهٔ بعدی که به جای اغاز یک سریال پرهیاهوی تازه، مجدد به کافهٔ «سنترال پرک» پناه بردید، خودتان را سرزنش نکنید. این انتخاب شما، یک مکانیسم مقابله‌ای هوشمندانه و کارآمد برای مدیریت استرس، افت خستگی ذهنی و تشکیل حس امنیت است.

در دنیایی که دائماً ما را به توانایی‌های تازه و شوق‌انگیز فرامی‌خواند، برگشت به بغل آشنای داستان‌های تکراری، نه تنها یک لذت ساده، بلکه یک الزام برای نگه داری اعتدال روانی ماست. بعضی اوقات بهترین راه برای روبه رو با آیندهٔ نامعلوم، پناه بردن به قبلٔ قطعی و دوست‌داشتنی است.

اصول و راه حلهایی کاملا عملی برای یادگیری سریع و ماندگار هر زبان تازه

اهمال‌ کاری در نوجوانان می‌تواند زندگی پر از رنگ، انرژی و ایده‌های تازه آن‌ها را بی‌روح کند. مقداری تأخیر در انجام تکالیف یا به تعویق انداختن کارهای روزمره احتمالا در نگاه اول چیز مهمی به نظر نرسد. اما اگر این عادت همیشگی بشود، می‌تواند مسیر پیشرفت و پیروزی نوجوان را مسدود می‌کند.

اهمال‌ کاری در نوجوانان، فقط عادتی بد نیست؛ بلکه ترکیبی پیچیده از عوامل روانی، اجتماعی و حتی زیستی است که می‌تواند بر تحصیل، روابط اجتماعی و اعتمادبه‌نفس آن‌ها سایه بیندازد. در دنیای امروز که با حجم عظیمی از محرک‌ها و حواس‌پرتی‌ها مواجه هستیم، نوجوانان بیشتر از هر زمان فرد دیگر در معرض این دام قرار دارند.

اگر حس می‌کنید نوجوان شما کارهایش را همانند قبل انجام نمی‌دهد، این مقاله برای شما است. در این نوشته به‌طور کامل درمورد نشانه‌ها، عواقب و راه‌های جلوگیری از اهمال کاری سخن بگویید کرده‌ایم.

نشانه‌های اهمال کاری در نوجوانان

اهمال‌ کاری در نوجوانان همانند لایه‌ای مه است که آرام‌آرام روی مسیر رشد و پیشرفت آن‌ها می‌نشیند و مانع از رسیدن به اهداف می‌بشود. شناخت دقیق‌تر و عمیق‌تر نشانه‌های این اتفاق به والدین، مربیان و خود نوجوان پشتیبانی می‌کند تا برای از بین بردن این مشکل، سریعتر عمل کنند. این نشانه‌ها عبارت‌اند از:

۱. به تعویق انداختن مکرر ماموریت های و مسئولیت‌ها

یکی از شاخص‌ترین و آشکار‌ترین نشانه‌های اهمال‌ کاری، تمایل مداوم نوجوان به عقب انداختن کارهای الزامی است. این حرکت به عادتی تبدیل می‌بشود که نوجوان حتی هنگامی زمان کافی دارد، از انجام کارهایش سر باز می‌زند. برای مثال تکالیف مدرسه، پروژه‌های درسی یا مسئولیت‌های روزمره همانند مرتب کردن اتاق، همه انها به تعویق می‌افتند. نوجوان زیاد تر بهانه‌هایی همانند «بعداً بهتر انجام می‌دهم»، «الان حوصله ندارم» یا «کارها زیاد است، نمی‌دانم از کجا اغاز کنم» می‌آورد که نشان‌‌دهنده مقاومت ذهنی او در برابر انجام ماموریت های است.

۲. افت تمرکز و پراکندگی ذهنی شدید

اهمال‌ کاری، زیاد تر با ناتوانی در نگه داری تمرکز همراه است. نوجوانانی که با شبکه‌های اجتماعی، بازی‌های ویدئویی یا مطلب‌رسان‌ها زمان بسیاری می‌گذرانند، به مرور دچار افت تمرکز خواهد شد. این پراکندگی ذهنی علتمی‌بشود حتی در وقتی که تصمیم به انجام کار دارند، به شدت ذهن آن‌ها منحرف شده و به فعالیت‌های کم‌قیمت مشغول شوند. این حالت، همانند آتشی است که هر بار شعله‌ورتر می‌بشود و انگیزه اغاز کار را کم‌رنگ‌تر می‌کند.

۳. حس استرس، اضطراب و گناه سپس از به تعویق انداختن کارها

بعد از گذشتن زمان و مشاهده انباشته‌شدن کارها، نوجوان کم کم دچار احساسات منفی می‌بشود. اضطراب و استرس عقب‌افتادن کارها، حس گناه برای انجام ندادن مسئولیت‌ها و نگرانی از قضاوت دیگران، همانند وزنه‌ای سنگین بر دوش او سنگینی می‌کند. این احساسات منفی به جای این که انگیزه‌ای برای اغاز باشند، علتخواهد شد نوجوان زیاد تر از انجام کار فاصله بگیرد و چرخه اهمال‌‌کاری عمیق‌تر بشود.

۴. ضعف در مدیریت زمان و ناتوانی در سازماندهی ماموریت های

نوجوان اهمال‌کار طبق معمولً برنامه‌ریزی اشکار و مؤثری ندارد. او نمی‌تواند کارهایش را برتری‌بندی کند یا زمان مناسبی را برای هر فعالیت تخصیص دهد. این ضعف در توانایی‌های سازماندهی، علتمی‌بشود حتی هنگامی زمان کافی وجود دارد، حس سردرگمی و ناتوانی در انجام کارها به او دست دهد.

۵. تمایل به انجام کارها در آخرین لحظات

یکی از نشانه‌های بارز اهمالکاری، انجام دادن کارها در دقایق پایانی و تحت سختی وقتی است. این حرکت طبق معمولً همراه با استرس شدید و کیفیت کم در زمان انجام کار است. نوجوان در این حالت زیاد تر برای فرار از استرس ناشی از مهلت مقرر، به زور خود را وادار به انجام کار می‌کند، اما نتیجه نهایی طبق معمولً رضایت‌قسمت نیست و علتکاهش اعتمادبه‌نفسش می‌بشود.

۶. هراس از ناکامی و کمال‌گرایی منفی

بعضی اوقات اهمال‌ کاری ریشه در هراس از ناکامی دارد. نوجوانانی که برای پیروزی و ناکامی بیشتر از حد سخت‌گیری می‌کنند، امکان پذیر از اغاز کار فرار کنند تا مبادا نتیجه‌ای غیرکامل یا ناموفق به دست آورند. این نوع کمال‌گرایی، فلج‌کننده است و تبدیل تعویق انداختن مکرر کارها می‌بشود.

۷. بی‌انگیزگی و افت علاقه به اهداف و فعالیت‌ها

هنگامی نوجوان نسبت به اهداف و فعالیت‌هایش بی‌انگیزه می‌بشود، اهمال‌‌کاری به شکل سپر دفاعی در برابر بی‌انگیزگی و ناامیدی ظاهر می‌بشود. او امکان پذیر نسبت به مدرسه، خانواده یا حتی خود، حس بی‌تفاوتی کرده و ترجیح دهد زمانش را صرف چیزهای فرد دیگر کند که برایش دلنشین‌تر به نظر می‌آیند.

دلایل اهمال کاری در نوجوانان

اهمال‌ کاری در نوجوانان، دلایل مختلفی دارد که احتمالا در ظاهر ساده به نظر برسند، اما هر یک نقش مهمی در شکل‌گیری و تحکیم این حرکت دارند. برای این که بتوانیم به‌طور مؤثر با اهمال‌ کاری مقابله کنیم، ابتدا باید این دلایل را بشناسیم و بفهمیم چرا نوجوانان به این مسیر می‌افتند. از با اهمیت ترین دلایل اهمال کاری در نوجوانان می‌تون به موارد زیر اشاره کرد:

اهمال کاری در نوجوان چه عواقبی دارد؟

اگر اهمال‌ کاری در نوجوانان به حال خود رها بشود، همانند سنگی است که آرام آرام به دامنه کوه می‌غلتد و هر لحظه شدت و شدت آن زیاد تر می‌بشود. پیامدهای این عادت نه تنها در مختصر‌زمان بلکه در طویل مدت، زندگی نوجوان را به شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند مسیر رشد و پیروزی او را متوقف کند. با اهمیت ترین عواقب اهمال‌‌کاری در نوجوان به شرح زیر است:

۱. افت کارکرد تحصیلی و کم شدن نمرات

یکی از ملموس‌ترین و بارزترین پیامدهای اهمال‌ کاری، افت کیفیت و کمیت انجام تکالیف و درس خواندن است. هنگامی نوجوان کارهای خود را به تعویق می‌اندازد، زمان کافی برای یادگیری و تمرین باقی نمی‌ماند و در نتیجه نمراتش کم شدن می‌کند. این افت کارکرد تحصیلی، چرخه‌ای از ناامیدی و بی‌انگیزگی را تشکیل می‌کند که خود علتاهمال‌ کاری می‌بشود.

۲. افزایش استرس و اضطراب

با نزدیک شدن به مهلت انجام کارها و انباشت مسئولیت‌ها، استرس و اضطراب نوجوانان به‌طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. این سختی روانی می‌تواند سلامت جسمانی و روحی آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهد، این چنین جهت بی‌خوابی، سردرد و اختلالات رفتاری بشود.

۳. افت اعتمادبه‌نفس و تشکیل حس ناکامی

نوجوانی که به‌طور مکرر نمی‌تواند به موقع وظایفش را انجام دهد و با پیامدهای منفی آن مواجه می‌بشود، به مرور زمان اعتمادبه‌نفس خود را از دست می‌دهد. حس ناکامی و ناتوانی در روبه رو با چالش‌ها، نوجوان را در دایره‌ای معیوب از تردید و ناامیدی دچار می‌کند که باز هم به اهمال‌ کاری زیاد تر دامن می‌زند.

۴. تضعیف روابط اجتماعی

اهمال‌ کاری امکان پذیر به روابط دوستانه و خانوادگی نوجوان صدمه بزند. هنگامی کارها به تعویق می‌افتند، نوجوان امکان پذیر زیاد تر در انزوا فرو رود، کمتر در جمع‌ها حاضر بشود یا به علت استرس و ناراحتی، با دیگران دچار تنش بشود. این جدایی اجتماعی، به حس تنهایی و بی‌فردی دامن می‌زند و بر شدت اهمال‌ کاری می‌افزاید.

۵. تأثیرات منفی بر سلامت جسمانی

استرس و فشارهای روانی ناشی از اهمال‌ کاری می‌توانند به سلامت جسمانی نیز لطمه بزنند. بی‌خوابی، خستگی مزمن، سردردهای مکرر و حتی مشکلات گوارشی از جمله عوارض جسمانی این حالت می باشند که به مرور کیفیت زندگی نوجوان را افت خواهند داد.

۶. تشکیل عادت‌های نادرست و افت توانمندی‌های زندگی

اگر اهمال‌ کاری در نوجوانی ریشه بدواند، امکان پذیر به عادتی پایدار تبدیل بشود که در بزرگسالی نیز ادامه اشکار کند. این کار می‌تواند علتبشود فرد در زندگی حرفه‌ای و شخصی خود نیز دچار مشکل شده و توانایی مدیریت زمان، برنامه‌ریزی و مسئولیت‌پذیری را به درستی نداشته باشد.

راه‌های از بین بردن اهمال کاری نوجوانان

شکستن زنجیرهای اهمال‌ کاری، همانند باز کردن قفلی پیچیده است که کلید آن در دست خود نوجوان، خانواده و مربیان است. هر قدمی که به سمت فهمیدن بهتر این عادت و تشکیل تغییرات مثبت برداشته بشود، نوجوان را به مسیر پیروزی و رضایت خاطر نزدیک‌تر می‌کند. برخی از راهکارهای کاربردی و مؤثر برای رهایی از اهمال‌ کاری عبارت‌اند از:

۱. تحکیم توانایی‌های مدیریت زمان و برنامه‌ریزی

یکی از با اهمیت ترین قدم‌ها در مقابله با اهمال‌ کاری، آموزش و تحکیم توانایی‌های برنامه‌ریزی است. نوجوان باید یاد بگیرد چطور کارهایش را برتری‌بندی کند، برای هر فعالیت زمان مشخصی تعیین کرده و با منفعت گیری از تقویم یا دفتر برنامه‌ریزی، روال پیشرفت خود را پیگیری کند. این توانایی علتجلوگیری از سردرگمی نوجوان می‌بشود.

۲. تشکیل انگیزه و تعیین اهداف اشکار

داشتن مقصد‌های روشن و قابل دسترس، نیروی محرکه نوجوان برای انجام کارهاست. والدین و مربیان می‌توانند به نوجوان پشتیبانی کنند تا اهداف مختصر‌زمان و طویل مدت خود را اشکار کرده و اهمیت هر مقصد را فهمیدن کند. این اهداف باید واقعی و قابل اندازه‌گیری باشند تا نوجوان حس پیروزی و پیشرفت داشته باشد.

۳. تقسیم ماموریت های به قسمت‌های کوچک‌تر

بعضی اوقات حجم زیاد کارها، علتمی‌بشود نوجوان دچار حس غرق شدن بشود و در نتیجه از انجام آن‌ها طفره رود. تقسیم ماموریت های بزرگ به قسمت‌های کوچک‌تر و قابل کنترل، سختی روانی را افت داده و انگیزه اغاز را افزایش می‌دهد. به‌گفتن مثال، به جای «نوشتن پروژه»، می‌توان آن را به «جمع‌آوری اطلاعات»، «نوشتن مقدمه» و کارهای کوچک‌تر دیگر تقسیم کرد.

۴. تشکیل محیطی مناسب و حواس‌پرتی کم

کم کردن عوامل حواس‌پرتی همانند دوری از گوشی موبایل، تلویزیون و فضای شلوغ، به نوجوان پشتیبانی می‌کند تا بهتر تمرکز کند. داشتن مکانی اختصاصی که آرام و مرتب باشد برای درس خواندن یا انجام کارها، نقش مهمی در افت اهمال‌ کاری دارد. برای این که بدانید چطور در نوجوانان اسایش تشکیل کنید، مقاله ما را از دست ندهید.

۵. تشویق و پاداش دادن به کوششها

دقت به کوششهای نوجوان، حتی اگر نتیجه کامل نباشد، می‌تواند به او انگیزه دهد. والدین و مربیان باید به جای تمرکز صرف بر نتیجه، پیشرفت و پشتکار او را تشویق کنند و به نوجوان نشان دهند که نادرست کردن بخشی از فرایند یادگیری است.

۶. مدیریت استرس و اضطراب

آموزش تکنیک‌های مدیریت استرس همانند تنفس عمیق، مدیتیشن، ورزش و داشتن خواب کافی به نوجوان پشتیبانی می‌کند تا سختی روانی را افت دهد و بهتر بتواند با مسئولیت‌هایش روبه رو بشود.

۷. حمایتو ربط موثر والدین و مربیان

نوجوانان نیاز دارند حس کنند که فهمیدن و حمایتخواهد شد، نه این که تحت سختی یا انتقاد مداوم قرار گیرند. تشکیل فضای او گفت‌وگوی باز، شنیدن دغدغه‌ها و پشتیبانی به حل مشکلات می‌تواند نقش مهمی در افت اهمال‌ کاری داشته باشد.

۸. تشویق به خودشناسی و پذیرفتن محدودیت‌ها

نوجوان باید بیاموزد که کامل بودن الزاماً به معنی پیروزی نیست و پذیرفتن محدودیت‌های خود علتکاهش هراس و اضطراب می‌بشود. این خودشناسی به افت کمال‌گرایی منفی و اغاز به موقع کارها پشتیبانی می‌کند.

جمع‌بندی

اهمال‌ کاری در نوجوانان مسأله‌ای پیچیده و چندبعدی است که در عوامل متنوعی (از ضعف توانایی‌های مدیریت زمان و هراس از ناکامی گرفته تا فشارهای روانی و محیط‌های نامناسب) ریشه دارد. نشانه‌های این اتفاق، از به تعویق انداختن کارها تا افت انگیزه و افزایش اضطراب، هشدارهایی می باشند که نباید نادیده گرفته شوند. در این مقاله با راهکارهای عملی و اثربخش برای جلوگیری از اهمال کاری آشنا شدید. این راهکارها پشتیبانی می‌کنند، نوجوان خود را فعال کنید.

با اهمیت ترین و سخت‌ترین ماموریت پدران و مادران پرورش فرزند است

پرورش کودکان شاد و سالم امروز، و انسان‌های موفق فردا