دسته: سلامتی

آمفیزم نوعی بیماری است که به ۲ نوع ریوی و زیر جلدی تقسیم می‌بشود. هرکدام از این بیماری‌ها علت، علائم و راه حلهای تشخیص و درمان متغیری دارند. برای کسب اطلاعات زیاد تر درمورد انواع آمفیزم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

آمفیزم چیست؟

۱. آمفیزم ریه

آمفیزم ریه نوعی بیماری ریوی است که به‌علت صدمه‌دیدن دیواره‌های آلوئول ریه تشکیل می‌بشود. آلوئول‌ها کیسه‌های هوایی کوچک با دیواره‌های نازک و شکننده‌اند که به‌صورت خوشه‌هایی در انتهای لوله‌های هوایی درون ریه قرار دارند. ریه طبیعی نزدیک به ۳۰۰میلیون آلوئول دارد. در زمان دم، هوا از طریق لوله‌های هوایی داخل آلوئول‌ها می‌بشود و به‌محض ورود هوا، آلوئول بزرگ می‌بشود، اکسیژن را جدا و به جریان خون منتقل می‌کند. در زمان بازدم، آلوئول جمع می‌بشود و دی‌اکسید‌کربن را از بدن خارج می‌کند.

فکر کنید ریه شما همانند پلاستیک بسته‌بندی حباب‌دار است. آلوئول‌ها همانند هرکدام از حباب‌های این پلاستیک‌اند. در حالت آمفیزم، آلوئول یک دفعه می‌ترکد. به این علت به‌جای یک پلاستیک با حباب‌های کوچک، یک پاکت پر از هوا خواهید داشت. این صدمه جهت می‌بشود که سطح کلی ریه شما کوچک بشود و به‌سختی هوای تازه را به داخل و بیرون ریه منتقل کنید. به همین علت جهت مشکل تنفسی و تنگی نفس می‌بشود. پیشرفت بیماری جهت به‌دام‌افتادن هوا درون ریه می‌بشود. اگر هوای بسیاری درون ریه به دام بیفتد، قفسه سینه شما ظاهری پر و بشکه‌ای‌شکل اشکار می‌کند و اکسیژن کمتری داخل جریان خون می‌بشود.

آمفیزم مسری نیست و فرد مبتلا به آمفیزم نمی‌تواند آن را به فرد دیگر منتقل کند.

تفاوت آمفیزم ریه و انسداد مزمن ریه

انسداد مزمن ریه (COPD) واژه‌ای است که طیف وسیعی از بیماری‌های پیش‌رونده ریه از جمله آمفیزم و برونشیت مزمن را شامل می‌بشود. این چنین بعضی اوقات افراد مبتلا به انسداد مزمن ریه به بیماری آسم مبتلا می باشند.

تفاوت آمفیزم ریه و برونشیت مزمن

آمفیزم و برونشیت مزمن دو نوع انسداد مزمن ریه می باشند. تعداد بسیاری از افراد هم‌زمان، هر دو بیماری‌ را دارند. آمفیزم نوعی بیماری ریه است که به آلوئول‌های ریه صدمه می‌زند و علامت اولیه آن تنگی نفس است. برونشیت مزمن نوعی بیماری ریه است که مژک‌های مسیر هوایی را تخریب می‌کند. این مژک‌ها میکروب‌ها و عوامل خارجی را از مسیر هوایی خارج می‌کنند. علامت اولیه برونشیت مزمن سرفه مرطوبی است که مخاط بی‌رنگ (زرد، سبز یا زردخاکستری) غلیظ خارج می‌کند.

۲. آمفیزم زیر جلدی

آمفیزم زیر جلدی یا زیرپوستی نوعی بیماری نادر است که در آن هوا زیر پوست، به‌خصوص درونی‌ترین لایه پوست به‌نام لایه زیرجلدی، به دام می‌افتد. این بیماری طبق معمول خود‌به‌خود از بین می‌رود، بااین‌حال بعضی اوقات جهت صدمه و بیماری جدی می‌بشود و به مداخلات پزشکی نیاز دارد.

آمفیزم زیر جلدی اسامی فرد دیگر هم دارد، از جمله:

• کریپتوس (صدای مفصل)؛
• کریپتوس زیرجلدی؛
• هوای زیرجلدی؛
• آمفیزم بافتی.

علت آمفیزم

۱. علت آمفیزم ریه

آمفیزم ریه طبق معمول سپس از سال‌ها سیگار کشیدن اتفاق می‌افتد. دود سیگار بافت ریه را تخریب می‌کند، امکان پذیر مسیر هوایی را تحریک کند و جهت التهاب و صدمه مژک‌های ریه بشود. مژک‌های تحریک‌شده و صدمه‌دیده جهت ورم مسیر هوایی خواهد شد، مخاط تشکیل می‌کنند و پاکسازی مسیر هوایی با مشکل روبه رو می‌بشود. همه این عوامل امکان پذیر جهت تنگی‌نفس شوند. بااین‌حال آمفیزم می‌تواند دلایل فرد دیگر هم داشته باشد، از جمله:

• مصرف ماری جوآنا؛
• منفعت گیری از سیگار الکترونیک؛
• گرد و غبار؛
• عوامل شیمیایی؛
• آلودگی هوا در منزل و محل کار؛
• عوامل ژنتیکی همانند افتآلفا-۱ آنتی‌تریپسین؛
• آسم؛
• عفونت‌های تنفسی.

۲. علت آمفیزم زیر جلدی

آمفیزم زیر جلدی علل مختلفی دارد، از جمله:

• جراحت هر بخشی از بدن به‌خصوص قفسه سینه، سینوس‌ها و استخوان‌های صورت؛
• پنوموتوراکس؛
• عفونت با باکتری‌های نکروز‌کننده که بافت پوست را می‌کشند و گمان فساد یا قانقاریا را افزایش خواهند داد؛
• صدمه ناشی‌ از جراحی؛
• جراحی لاپاراسکوپی؛
• باروتروما (صدمه ناشی‌ از تحول ارتفاع)؛
• صدمه اتفاقی به نای طی انکوباسیون؛
• مشکلات ونتیلاتور؛
• صدمه مری؛
• سوراخ‌شدن مری یا روده؛
• تهویه کیسه‌ای طی احیای قلبی‌ریوی.

در موارد نادر، آمفیزم زیر جلدی علت خاصی ندارد که آمفیزم خودبه‌خودی نامیده می‌بشود. این بیماری در مردان شایع‌تر از زنان است.

مرحله های آمفیزم ریه

آمفیزم یکی از دلایل انسداد مزمن ریوی است، اما همه افراد مبتلا به آمفیزم دچار انسداد مزمن ریه نیستند. بااین‌حال، پزشکان از مرحله های انسداد مزمن ریه برای توصیف راحت‌تر آمفیزم ریوی منفعت گیری می‌کنند، از جمله:

• مرحله ۱: خفیف‌ترین نوع آمفیزم است. ریه‌ها حداقل ۸۰درصدِ ریه سالم فردی با سن و قد و جنس شبیه کار می‌کنند.
• مرحله ۲: آمفیزم متوسط است. ریه‌ها ۵۰ تا ۷۹درصد ریه سالم فردی با سن و قد و جنس شبیه کار می‌کنند.
• مرحله ۳: آمفیزم شدید است. ریه‌ها ۳۰ تا ۴۹درصد ریه سالم فردی با سن و قد و جنس شبیه کار می‌کنند.
• مرحله ۴: آمفیزم زیاد شدید است. ریه‌ها کمتر از ۳۰درصد ریه سالم فردی با سن و قد و جنس شبیه کار می‌کنند.

چه افرادی در معرض ابتلا به آمفیزم ریه می باشند؟

آمفیزم طبق معمول مردان ۵۰ تا ۷۰ساله را دچار می‌کند. بااین‌حال امکان پذیر زنان را هم دچار کند و در افرادی با ۴۰ سال سن هم تشخیص داده شده است. زیاد تر از ۳میلیون نفر در آمریکا مبتلا به آمفیزم می باشند.

طول عمر افراد مبتلا به آمفیزم ریه

طول عمر افراد مبتلا به آمفیزم با دقت به سن و مرحله بیماری متفاوت است. عواملی همانند کشیدن سیگار در قبل، سیگاری‌بودن اکنون یا سیگاری‌نبودن امکان پذیر بر طول عمر فرد تاثییر بگذارند. در پژوهشی ربط بین مرحله بیماری، سیگاری‌بودن و افت عمر در افراد مبتلا به آمفیزم بازدید شد که نتایج آن را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:

علائم آمفیزم

۱. علائم آمفیزم ریه

زیاد تر افراد تا وقتی که بیماری حداقل ۵۰درصد از بافت ریه را تحریک نکند، فهمید بیماری نمی‌شوند. سپس علائم اولیه همانند تنگی‌نفس تدریجی و خستگی ظاهر خواهد شد. آمفیزم علائم فرد دیگر هم دارد، از جمله:

• سرفه‌های طویل‌زمان؛
• خِس‌خِس سینه؛
• تنگی نفس به‌خصوص زمان ورزش‌های سبک همانند بالارفتن‌از پله؛
• حس مداوم دریافت‌نکردن هوای کافی؛
• گرفتگی قفسه سینه؛
• افزایش تشکیل مخاط؛
• مخاط با رنگ غیرطبیعی (زرد یا سبز)؛
• خستگی پیش‌رونده؛
• مشکلات قلبی؛
• مشکلات خواب؛
• اضطراب؛
• افسردگی؛
• سیانوز (کبودی انگشتان و لب ها به‌علت افتاکسیژن)؛
• افت وزن.

اگر آمفیزم دارید، گمان ابتلا به بیماری‌های فرد دیگر همانند ذات‌الریه، برونشیت و دیگر عفونت‌های ریه در شما زیاد تر است.

۲. علائم آمفیزم زیر جلدی

آمفیزم زیر جلدی امکان پذیر طیفی از علائم خفیف تا شدید داشته باشد. این چنین امکان پذیر هیچ علامتی نداشته باشد. موارد زیاد شدید امکان پذیر جهت ناراحتی آشکار یا عوارض جانبی جدی شوند. علائم با دقت به علت عرصه‌ای و قسمت دچار بدن متفاوت‌اند. بااین‌حال زیاد تر افراد مبتلا به آمفیزم زیر جلدی علائم شبیهی دارند، از جمله:

• ادم (ورم) ناحیه دچار؛
• کریپتوس؛
• صدای ترک‌خوردن زمان معاینه پوست با لمس.

اگر فهمید ورم در ناحیه خاصی از بدن یا صدای ترک با لمس ناحیه متورم شدید، به متخصص مراجعه کنید.

آمفیزم زیر جلدی می‌تواند علائم فرد دیگر هم داشته باشد، از جمله:

عوارض آمفیزم

۱. عوارض آمفیزم ریه

آمفیزم می‌تواند جهت سختی ورزش و افت حجم عضله بشود. ترکیب افت فعالیت جسمی و استرس مزمن تنفسی امکان پذیر جهت افت حجم عضله به‌خصوص عضلات مرکزی بشود. این چنین گمان ابتلا به سرطان ریه در افراد مبتلا به آمفیزم ریه افزایش می‌یابد. سرطان ریه را می‌توان در مرحله های اولیه این بیماری نیز تشخیص داده بشود.

۲. عوارض آمفیزم زیر جلدی

موارد شدید آمفیزم زیر جلدی امکان پذیر عوارض جدی داشته باشد هرچند این اتفاق نادر است. این عوارض عبارت‌اند از:

• مشکلات مربوط به مسیر هوایی یا قلب؛
• کلپس ریه؛
• سختی نای؛
• سندرم کامپارتمنت (ورم عضلات و دیگر بافت‌های بدن)؛
• جریان خون ضعیف به مغز؛
• نارسایی ضربان‌ساز قلب.

وقتی که آمفیزم زیر جلدی با عفونت تشکیل بشود، می‌تواند عوارض فرد دیگر هم داشته باشد از جمله:

تشخیص آمفیزم

۱. تشخیص آمفیزم ریه

پزشک نمی‌تواند فقط از روی علائم آمفیزم ریه را تشخیص دهد. پزشک معاینات بالینی را انجام می‌دهد و در این زمان به صدای ریه شما گوش می‌دهد. اگر پزشک صدای توخالی بشنود، یعنی هوا درون ریه شما به دام افتاده است. در این صورت، آزمایش‌های فرد دیگر برای قبول بیماری تجویز خواهد شد، از جمله:

• عکس‌برداری پرتوی ایکس از قفسه سینه: تصاویر تهیه‌شده از ریه فرد با ریه سالم قیاس خواهد شد. این روش طبق معمول برای تشخیص مرحله های اولیه آمفیزم مناسب نیست و مرحله های متوسط و شدید آمفیزم با آن قابل‌تشخیص است.
• سی.تی اسکن: عکس سه‌بعدی با جزئیات زیاد تر از ریه تهیه می‌بشود.
• تست کارکرد ریه: نحوه عمل ریه طی دم و بازدم بازدید می‌بشود. در این روش از اسپیرومتری هم منفعت گیری می‌بشود. دستگاه اسپیرومتر جریان هوای درون ریه را اندازه‌گیری می‌کند. این چنین مقدار هوا درون ریه را تخمین می‌زند.
• گاز خون سرخرگی (ABG): مقدار اکسیژن و دی‌اکسیدکربن درون سرخرگ اندازه‌گیری می‌بشود. اگر آمفیزم بدتر بشود، احتمالا پزشک این روش را تجویز کند تا در صورت لزوم اکسیژن اضافی دریافت کنید.
• الکتروکاردیوگرام (EKG): کارکرد قلب بازدید می‌بشود. برای تشخیص بیماری‌های قلبی به‌گفتن علت تنگی نفس تجویز می‌بشود.
• آزمایش خون و آزمایش ژنتیک: این دو آزمایش برای بازدید افتآلفا-۱ آنتی‌تریپسین به‌گفتن عامل آمفیزم منفعت گیری می‌بشود.

۲. تشخیص آمفیزم زیر جلدی

پزشک می‌تواند از روی کریپتوس بیماری را تشخیص دهد، اما برای قبول بیماری آزمایش‌های فرد دیگر تجویز می‌کند، از جمله:

ادم ناشی از آمفیزم زیر جلدی امکان پذیر با بیماری‌های فرد دیگر همانند عکس العمل حساسیتی نادرست گرفته بشود. بااین‌حال کریپتوس و ورم لب‌ها می‌تواند عامل اختلاف دو بیماری باشد.

درمان آمفیزم

۱. درمان آمفیزم ریه

آمفیزم ریه درمان‌شدنی نیست و به‌مرور زمان بدتر می‌بشود. درمان آمفیزم شامل افت علائم، افزایش کارکرد قسمت باقی‌مانده ریه و بهبود کیفیت زندگی است. دیگر مداخلات از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کند. انواع درمان با دقت به شدت آمفیزم متفاوت است، از جمله:

• ترک سیگار: اگر سیگار می‌کشید، بهترین راه افت شدت بیماری آمفیزم ترک سیگار است. شما و پزشک باید بهترین و مؤثرترین راه ترک سیگار را اشکار کنید.
• گشادکننده‌های برونش: این داروها عضلات اطراف مسیر هوایی را آرام می‌کنند، درنتیجه هوای بیشتری داخل ریه و از آن خارج می‌بشود. این داروها از داروهای خوراکی سریع تر و مؤثرترند. گشادکننده‌های برونش به درمان آسم و دیگر بیماری‌های ریوی هم پشتیبانی می‌کنند.
• کورتیکواستروئیدهای استنشاقی: این داروها ورم مسیر هوایی را افت خواهند داد و تشکیل مخاط را کم می‌کنند. برای جلوگیری از علائم آمفیزم، باید روزانه از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی منفعت گیری کنید.
• کورتیکواستروئیدهای خوراکی: اگر آمفیزم شعل‌ور دارید، طبق معمول کورتیکواستروئیدهای خوراکی برای دوره‌های مختصر تجویز خواهد شد.
• آنتی‌بیوتیک‌ها: آنتی‌بیوتیک‌ها به درمان عفونت‌های باکتریایی همانند ذات‌الریه، برونشیت و دیگر عفونت‌های ریه پشتیبانی می‌کنند.
• اکسیژن‌درمانی: اگر ریه شما اکسیژن کافی برای ورود به جریان خون نداشته باشد، به اکسیژن‌درمانی نیاز دارید. در این روش یک دستگاه اکسیژن را از طریق بینی یا ماسک به شما می‌رساند.
• جراحی افت حجم ریه (LVRS): در این جراحی، بخشی از بافت بیمار ریه برداشته می‌بشود و قسمت‌های باقی‌مانده به هم متصل خواهد شد. برداشتن قسمت صدمه‌دیده سختی را از عضلات تنفسی برمی‌دارد و به بهبود توانایی ریه برای کشش پشتیبانی می‌کند. نتیجه جراحی طبق معمول امیدوارکننده است. بااین‌حال همه افراد مبتلا به آمفیزم کاندید این روش نیستند.
• افت حجم ریه به روش برونکوسکوپی: در این روش، یک دریچه یک‌طرفه در مسیر هوایی قرار می‌گیرد. دریچه اجاره می‌دهد که هوا از یک قسمت ریه خارج بشود و به آن برنگردد. این روش مقدار هوای به‌دام‌افتاده درون ریه را افت می‌دهد و به تنفس راحت‌تر پشتیبانی می‌کند. همه افراد مبتلا به آمفیزم کاندید این روش نیستند.
• پیوند ریه: اگر آمفیزم شدید دارید و ریه شما به دیگر درمان‌ها جواب نمی‌دهد، پزشک با پیوند ریه، ریه صدمه‌دیده را با ریه سالم جانشین می‌کند.

درمان آمفیزم ریه در هر مرحله

• آمفیزم خفیف: گشادکننده‌های برونش با فعالیت مختصر‌زمان و واکسن سالانه آنفولانزا؛
• آمفیزم متوسط: گشادکننده‌های برونش با فعالیت بلند‌زمان و توانبخشی ریه؛
• آمفیزم شدید: مصرف کورتیکواستروئیدهای استنشاقی تا تشدید درمان؛
• آمفیزم زیاد شدید: اکسیژن‌درمانی در صورت نیاز و جراحی ریه.

۲. درمان آمفیزم زیر جلدی

اگر علت عرصه‌ای درمان بشود، طبق معمول آمفیزم زیر جلدی طی ۱۰ روز بدون عوارض جانبی رفع می‌بشود. در این زمان، پاکت‌های هوایی به‌مرور زمان به درون بدن جذب خواهد شد. در موارد خفیف آمفیزم زیر جلدی، امکان پذیر حس ناراحتی نکنید. بااین‌حال باید علائم و ناراحتی را با راه حلهای گوناگون درمان کنید، از جمله:

• اکسیژن؛
• پرس شکم؛
• داروهای مسکن.

درمان آمفیزم زیر جلدی شامل موارد مختلفی است، از جمله:

• تجویز اکسیژن با غلظت بالا که به جذب زیاد سریع هوای زیر جلدی پشتیبانی می‌کند؛
• واردکردن لوله قفسه سینه برای برداشتن هوا؛
• تشکیل برش در زیر استخوان ترقوه؛
• منفعت گیری از سوزن و کاتتر در قسمت‌های دیگر بدن برای ازبین‌بردن هوای اضافی.

موارد شدید آمفیزم زیر جلدی به جراحی یا تخلیه نیاز دارد. میانگین زمان بستری مربوط به آمفیزم زیر جلدی ۱۶ روز است.

پیشگیری از آمفیزم ریه

ترک سیگار بهترین راه افت گمان پیشرفت آمفیزم ریه است. ترک سیگار سخت است و امکان پذیر به تلاش بسیاری نیاز داشته باشد. اگر تصمیم به ترک سیگار دارید، از پزشک پشتیبانی بگیرید. این چنین چند مسئله را مراعات کنید، از جمله:

• از دود دست‌دوم سیگار، هوای آلوده، دودهای شیمیایی، گردو غبار، گرده گل‌ها و شوره حیوانات خانگی دوری کنید.
• آزمایش رادون (گازی بدون رنگ و بو) را در خانه انجام دهید.
• اگر با مواد شیمیایی کار می‌کنید یا در محیطی با آلودگی زیاد هستید، ماسک بزنید.

زندگی با آمفیزم

۱. زندگی با آمفیزم ریه

درمانی برای آمفیزم وجود ندارد. حتی اگر سیگار را ترک کنید، ریه شما نمی‌تواند قسمت صدمه‌دیده را ترمیم کند. اما می‌توانید با درمان روال بیماری را آهسته کنید و کیفیت زندگی را بهبود دهید. به همین علت انتظار شما با دقت به شدت آمفیزم متفاوت است. اگر آمفیزم خفیف دارید، حال شما بهتر است اما همین آمفیزم خفیف می‌تواند بر توانایی شما، به‌خصوص در سن ۶۵سالگی، تاثییر بگذارد و با فعالیت‌هایی همانند پیاده‌روی، بالا‌رفتن از پله یا لباس‌پوشیدن علائم ظاهر خواهد شد. اگر آمفیزم شدید دارید، نفس‌کشیدن زیاد دشوار است و امکان پذیر به دارو نیاز داشته باشید.

این چنین با مراعات چند مسئله باید از ابتلا به عفونت‌های ریه جلوگیری کنید، از جمله:

• دست‌هایتان را بشویید؛
• هر روز دندان‌هایتان را تمیز کنید و از نخ دندان و دهان‌شویه منفعت گیری کنید؛
• فضای تنفسی را پاک نگه دارید؛
• خانه را تمیز نگه‌ دارید و مرتب گرد‌و‌غبار را بگیرید؛
• واکسن‌هایی همانند آنفولانزا و کووید ۱۹ و ذات‌الریه را منظم دریافت کنید؛
• از پزشک برنامه ورزشی بگیرید و انجام دهید؛
• از محرک‌هایی همانند سیگار، دود ماشین، عطرهای تند، محصولات شوینده، رنگ، گردوغبار، گرده گیاهان و شوره حیوانات خانگی دوری کنید.

ربط آمفیزم ریه و کووید ۱۹

هر چند این اتفاق زیاد نادر است، مواردی از آمفیزم ریه سپس از ابتلا به کووید ۱۹ گزارش شده است.

۲. زندگی با آمفیزم زیر جلدی

بعضی اوقات ورم صورت و نکروز بافت می‌تواند ظاهر فرد را تحول دهد و ز‌ندگی او را با مشکل روبه رو کند. به یاد داشته باشید که این تحول ظاهر امکان پذیر با گذشت زمان کاملا بهبود یابد و رفع بشود. با دقت به علت عرصه‌ای آمفیزم زیر جلدی، امکان پذیر چالش‌های فرد دیگر داشته باشید که احتمالا آزاردهنده باشند. برای از بین بردن این مشکلات با پزشک، خانواده و دوستانتان سخن بگویید کنید.

شما بگویید

شما چه مقدار با آمفیزم آشنایی دارید؟ آیا تا‌به‌حال با هیچ‌کدام از انواع آمفیزم روبه رو شده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر

قهوه کاسنی یکی از جانشین‌های عالی برای قهوه است. این نوشیدنی بدون کافئین خواص تعداد بسیاری دارد. در این مقاله هرآنچه را ملزوم است درمورد این نوع قهوه بدانید، برایتان نوشته‌ایم.

قهوه کاسنی چیست؟

کاسنی نوعی گیاه گل‌دار از خانواده قاصدک است. این گیاه ساقه سفت و پرزدار، گل‌های بنفش روشن و بر‌گ‌هایی دارد که طبق معمول در سالاد منفعت گیری خواهد شد.

با بودادن ریشه آسیاب‌‌شده گیاه کاسنی و دم‌کردن آن، قهوه کاسنی تشکیل می‌بشود. طعم این گیاه همانند قهوه و مقداری خاکی و آجیلی است. قهوه کاسنی به دو صورت تنها یا همراه با قهوه (برای تشکیل طعم بهتر) مصرف می‌بشود.

کاملا اشکار نیست کاسنی از چه وقتی منفعت گیری می‌شده، اما باور بر این است که منفعت گیری از آن به سده ۱۸۰۰ در فرانسه، دوران افتقهوه، بازمی‌گردد. در آن زمان مردم از کاسنی به‌جای قهوه یا برای بیشترکردن مقدار قهوه منفعت گیری می‌کردند.

سال‌ها سپس و زمان جنگ داخلی آمریکا، کاسنی دقت مردم نیواورلئان را به خود جلب کرد. در آن زمان هم به‌علت این که نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا راه یکی از بنادر این ایالت را مسدود کرده می بود، قهوه کمیاب شده می بود.

امروزه قهوه کاسنی که به آن قهوه چیکوری یا چیکوری کافی هم حرف های می‌بشود، در سراسر دنیا یافت می‌بشود و به‌گفتن نوشیدنی بدون کافئین و جانشین قهوه معمولی منفعت گیری می‌بشود.

مواد مغذی حاضر در قهوه کاسنی

ریشه کاسنی مهم‌ترین ماده راه اندازی‌دهنده قهوه کاسنی است و برای درست‌کردن این قهوه، ریشه کاسنی خرد و بو داده می‌بشود و درنهایت همراه با قهوه دم می‌بشود.

در ۶۰ گرم ریشه کاسنی مواد مغذی زیر یافت می‌بشود:

ریشه کاسنی منبع عالی نوعی فیبر پری‌بیوتیک به‌نام اینولین است که جهت افت وزن و نگه داری سلامت روده‌ها می‌بشود. منگنز و ویتامین ب۶ حاضر در این گیاه هم برای سلامت مغز زیاد مفیدند.

یقیناً یادتان باشد از آنجایی‌ که مقدار مقداری از ریشه کاسنی دم می‌بشود، مقدار این مواد مغذی هم نسبتا کم است.

مزایا قهوه کاسنی

۱. بهبود کارکرد دستگاه گوارش

قهوه کاسنی منبعی عالی از فیبر است که تأثیر مثبتی روی دستگاه گوارش دارد. برای مثال قهوه کاسنی تعداد میکروبیوم‌های روده را که نقش مهمی در سلامت انسان دارند، نگه داری می‌کند.

در واقع مطابق بازدید‌های متعدد، مکمل‌های فیبر پری‌بیوتیک اینولین جمعیت باکتری‌های سالم روده را افزایش خواهند داد. این چنین بنا بر تحقیقات، کاسنی کارکرد روده را بهبود می‌بخشد و از شدت یبوست می‌کاهد.

در تحقیقی، ۴۴ فرد مبتلا به یبوست به‌زمان ۴ هفته مکمل اینولین یا دارونما مصرف کردند. مدفوع آن گروه از افراد که مکمل اینولین مصرف کرده بودند در قیاس با افرادی که فقط دارونما منفعت گیری کرده بودند، نرم‌تر شده می بود و دفعات بیشتری اجابت مزاج داشتند و درنتیجه از شدت یبوستشان کاسته شده می بود. در تحقیقی دیگر نیز نوشیدن ۳۰۰ میلی‌لیتر عصاره ریشه کاسنی به‌زمان ۴ هفته فعالیت روده افراد را در قیاس با گروه کنترل منظم‌تر کرد.

۲. افت قند خون

بنا بر آزمایش روی حیوانات و این چنین انسان، فیبر اینولین حاضر در ریشه کاسنی مقدار قند خون را تنظیم می‌کند.

در یکی از تحقیقات ۸هفته‌ای، به موش‌های آزمایشگاهی اینولین کاسنی داده شد و مکمل اینولین در تنظیم قند خون موش‌ها مؤثر می بود. محققان این مهار و ارامش قند خون را ناشی از تحول در سوخت‌وساز کربوهیدرات می‌دانستند.

یقیناً در خصوص تاثییر اینولین روی قند خون بازدید‌های محدودی انجام شده است، اما در همین بازدید‌ها محققان به این نتیجه رسیده‌اند که کاسنی جهت بهبود حالت قند خون و مشکل مقاومت به انسولین می‌بشود. انسولین هورمونی است که قند خون را به مولکول و بافت تبدیل و سپس به‌صورت سوخت مصرف می‌کند.

در ضمن مقاومت به انسولین وقتی رخ می‌دهد که مقدار انسولین خون به‌زمان طویل افزایش یابد و درنتیجه از اثربخشی انسولین کاسته بشود. این حالت قند خون فرد را افزایش می‌دهد.

تحقیقی کوچک روی ۴۰ فرد مبتلا به پیش‌دیابت انجام شد و به‌زمان ۲ هفته روزی ۳۰ گرم اینولین مصرف کردند. مقاومت به انسولین این افراد در قیاس با افرادی که دارونما مصرف کرده بودند، تا حد بسیاری افت یافت.

علاوه‌بر بازدید‌های فوق، تحقیقاتی انجام شده‌اند که بر پایه آنها، اینولین در افت مقاومت به انسولین در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، به‌اختصاصی افراد چاق، نقش بسزایی دارد.

یقیناً تا به امروز زیاد تر تحقیقات فقط درمورد مکمل اینولین بوده‌اند و برای این که بدانیم خود قهوه کاسنی چه تأثیری روی قند خون و انسولین دارد، تحقیقات بیشتری ملزوم است.

۳. افت التهاب

اگرچه التهاب عکس العمل طبیعی سیستم ایمنی بدن است، التهاب مزمن جهت بیماری‌های قلبی، دیابت نوع ۲ و سرطان می‌بشود. خوشبختانه در آزمایش‌های حیوانی اشکار شده است که ریشه کاسنی ویژگی‌های ضدالتهابی دارد.

مطابق تحقیقی روی موش‌ها که سال ۲۰۱۴ انجام شد، ریشه کاسنی بر افت مقدار فاکتور نکروز توموری آلفا، اینترلوکین۶ و اینترلوکین۱ که همه انها نشانگرهای التهاب‌اند تاثییر مثبت دارد. در تحقیقی دیگر به تعدادی بچه‌خوک ریشه خشک‌شده کاسنی داده شد و بعد از مدتی، از مقدار التهاب‌ بدن‌ بچه‌خوک‌ها کاسته شد.

علاوه‌بر بازدید‌های فوق، در تحقیقی اشکار شد عصاره کاسنی مسیرهای خاصی را که جهت التهاب در موش‌های مبتلا به نقرس خواهد شد مسدود می‌کند و از شدت بیماری می‌کاهد.

بااین‌حال زیاد تر تحقیقاتی که اکنون درمورد افت و درمان التهاب انجام شده‌اند، محدود به آزمایش‌های حیوانی‌اند و برای اثبات اثربخشی آن بر انسان تحقیقات بیشتری ملزوم است.

۴. افت گمان ابتلا به ترومبوز

ترومبوز به وضعیتی حرف های می‌بشود که لخته‌ای در رگ‌های سالم خون تشکیل و مانع جریان خون در رگ‌ها می‌بشود. قهوه کاسنی اثری مثبت روی کل خون و ویسکوزیته پلاسما دارد و پلاکت‌های حاضر در خون و همین‌طور گلبول‌های قرمز تغییرشکل‌یافته را جمع می‌کند و جهت حرکت بدون نقص جریان خون در بدن می‌بشود. جریان خون مطلوب در ریزرگ‌ها انتقال اکسیژن و دی‌اکسید کربن را بهبود می‌دهد. درنتیجه از خطر ابتلا به ترومبوز و عوارض دردناک یا کشنده آن کاسته می‌بشود.

۵. جانشین بدون کافئین قهوه

مصرف قهوه کاسنی روشی عالی برای افت مصرف کافئین است. قهوه‌های رایج از دانه‌های قهوه‌ بوداده و آسیاب‌شده تهیه خواهد شد. در یک فنجان قهوه معمولی، نزدیک به ۹۲ میلی‌گرم کافئین وجود دارد. یقیناً این مقدار بنا بر عواملی چون نوع قهوه، مقدار مصرف و روش بودادن قهوه متغیر است.

مصرف بیشتر از حد کافئین جهت عوارضی چون تهوع، اضطراب، تپش قلب، بی‌قراری و بی‌خوابی می‌بشود. ریشه کاسنی فاقد کافئین است، به این علت جایگزینی عالی برای قهوه محسوب می‌‌بشود.

برخی از افراد برای مصرف نوشیدنی بدون کافئین ریشه کاسنی را در آب جوش می‌ریزند و آن را دم می‌کنند و می‌نوشند، اما عده‌ای هم ریشه کاسنی را با مقدار مقداری قهوه معمولی ترکیب و دم می‌کنند تا نوشیدنی‌شان کم‌کافئین بشود.

نحوه تهیه قهوه کاسنی

مقدار مواد ملزوم برای تهیه چیکوری کافی متفاوت است، اما بهتر است برای تهیه این نوع نوشیدنی در هر فنجان (۲۳۷ میلی‌گرم) آب، ۲ قاشق غذاخوری (۱۱ گرم) ریشه آسیاب‌شده کاسنی بریزید.

برای دم‌کردن قهوه کاسنی می‌توانید آن را همانند قهوه‌های معمولی دم و یقیناً برای بهبود طعم آن از ادویه‌هایی چون دارچین، میخک، جوز هندی یا بادیان منفعت گیری کنید.

چند سوال و جواب

۱. آیا قهوه کاسنی برای هر فردی سودمند است؟

اگرچه قهوه کاسنی مزایا بسیاری دارد، برای همه افراد مناسب نیست. کاسنی در برخی از افراد جهت عکس العمل‌های حساسیتی می‌بشود. علائم این نوع عکس العمل عبارت‌اند از درد، تورم و سوزن‌سوزن‌شدن دهان. افرادی که به گرده درخت توس و گیاه قدیمی‌واش (سرده‌ای از زیرخانواده کاسنی‌واریان) حساسیت دارند، به قهوه کاسنی هم حساسیت خواهند داشت.

اگر بعد از مصرف قهوه کاسنی دچار عوارض جانبی آن شدید، فورا مصرف آن را قطع کنید و در صورت رفع‌نشدن علائم، به مراکز درمانی بروید. در ضمن عوارض جانبی این گیاه برای زنان باردار یا شیرده کاملا بازدید نشده است. به این علت پیش از مصرف این گیاه، باید با پزشک مشورت کنید تا از ابراز علائم نامطلوب پیشگیری بشود.

۲. قهوه کاسنی چه فرقی با قهوه معمولی دارد؟

قهوه معمولی خواص غذایی متغیری دارد و از بدن در برابر دیابت، افت شناختی و افسردگی محافظت می‌کند. ترکیبات حاضر در قهوه از شدت تاثییر منفی رادیکال‌های آزاد در بدن و تنش اکسایشی می‌کاهند. درنتیجه گمان ابتلا به بیماری‌های ناشی از افزایش سن همانند بیماری قلبی، سکته قلبی، بیماری‌های کبدی و سرطان افت می‌یابد. اما قهوه کاسنی مزایا فرد دیگر دارد که در این مقاله نقل شدند. این چنین قهوه کافئین دارد و کاسنی فاقد آن است.

کلام آخر

اگرچه تحقیقات کافی درمورد خواص قهوه کاسنی انجام نشده است، این نوشیدنی خوش‌طعم امکان پذیر برای نگه داری سلامت بدن مؤثر باشد. شما هم قهوه کاسنی را می‌شناختید؟ اگر پاسختان مثبت است، خوشحال می‌شویم نظرتان را درمورد این نوشیدنی بدانیم.

راه‌حل‌هایی برای این که هم قشنگ بمانیم هم سالم

ورزش بی هوازی فعالیتی است که در آن برای تجزیه گلوکز و فراهم انرژی موردنیازِ تمرین از اکسیژن منفعت گیری نمی‌بشود. تمرینات هیت، پیلاتس، یوگا و وزنه‌برداری چند نوع از ورزش‌های بی‌هوازی‌اند. ورزش بی‌هوازی هم همانند هر نوع فعالیت بدنی فرد دیگر مزایا بسیاری دارد. در این مقاله با تمرین بی هوازی و مزایا آن زیاد تر آشنا می‌شوید. با ما همراه باشید.

ورزش بی هوازی چیست؟

دنیای ورزش و فعالیت‌های بدنی زیاد گسترده است. هر نوع ورزش نحوه انجام و قواعد خاص خودش را دارد و در همه ورزش‌ها برای فراهم انرژی موردنیاز میانه تمرین از روش یکسانی منفعت گیری نمی‌بشود. ورزش بی هوازی برای فراهم انرژی گلوکز را بدون منفعت گیری از اکسیژن تجزیه می‌کند. انجام ورزش‌های بی‌هوازی مزایا بسیاری همانند چربی‌سوزی، تحکیم استخوان‌ها و بهبود روحیه دارد.

بدن گلوکز حاصل از خوردن کربوهیدرات را به‌شکل گلیکوژن در عضلات ذخیره می‌کند. در ورزش‌های بی‌هوازی سلول‌های عضلانی به گلیکوژن دسترسی اشکار می‌کنند و آن را به مولکول‌های گلوکز تجزیه می‌کنند و درنهایت از طریق فرایندی به‌نام تخمیر اسید لاکتیک انرژی ملزوم برای تمرین فراهم می‌بشود. گرچه این روش تجزیه گلوکز برای فراهم انرژی سودمند است، به‌اندازه ورزش هوازی انرژی تشکیل نمی‌کند. به همین علت است که زیاد تر ورزش‌های بی‌هوازی در فواصل وقتی مختصر انجام خواهد شد؛ همانند قدرتی که وزنه‌بردار صرف بالابردن وزنه می‌کند.

تقاوت ورزش هوازی و بی هوازی

با اهمیت ترین تفاوت این دو ورزش این است که در ورزش بی هوازی برای فراهم انرژی موردنیاز میانه تمرین از اکسیژن منفعت گیری‌ نمی‌بشود و فرایند تجزیه گلوکز کاملا متفاوت است. این در حالی است که ورزش هوازی از اکسیژن حاضر در هوایی که تنفس می‌کنید، برای فراهم سوخت موردنیاز تمرین منفعت گیری می‌کند.

در فعالیت‌های هوازی همانند دویدن، شنا یا دوچرخه‌سواری تنفس عمیق‌تر می‌بشود، ضربان قلب افزایش می‌یابد و رگ‌های خونی منبسط خواهد شد تا خون سرشار از اکسیژن اضافی به گروه‌های عضلانی بزرگ بدن برسد.

از آنجایی که ورزش هوازی شامل چرخه ثابت تنفس و پمپاژ خون سرشار از اکسیژن است، می‌توانید آن را در دوره‌های طویل‌تری انجام دهید، ولی ورزش‌های بی‌هوازی اختصاصی دوره‌های مختصر‌اند.

مزایا ورزش بی هوازی

اگرچه تمرینات بی‌هوازی در فواصل مختصر انجام خواهد شد، مزایای چشمگیری دارند. در این تکه، با اهمیت ترین مزایا این نوع ورزش را با هم مرور می‌کنیم.

۱. افت وزن

هر نوع فعالیت بدنی که عضلات بدن را دچار کند، به‌جهت سوزاندن انرژی و مصرف کالری دریافتی، افت وزن را به جستوجو خواهد داشت و ورزش بی هوازی هم از این قاعده مستثنا نیست. مطابق پژوهش‌ها، ورزش‌های بی‌هوازی همانند تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) به‌اندازه تمرینات کاردیو در افت وزن مؤثرند.

بر پایه پژوهش‌هایی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد، گرچه افت وزن بزرگ‌سالان دچار اضافه‌وزن با انجام تمرینات هوازی زیاد تر می بود، این افراد با انجام تمرینات بی‌هوازی هم ناظر افت وزن چشمگیری بودند.

۲. بهبود سلامت استخوان‌ها

به‌نظرتان وزنه‌برداری، یوگا و طناب‌زدن چه وجه مشترکی دارند؟ همه اینها تمرینات مقاومتی بی‌هوازی‌اند که علتافزایش استحکام و تراکم استخوان‌هایتان خواهد شد. با انجام این فعالیت‌ها به استخوان‌هایتان سختی داخل می‌کنید، این سختی علتتحریک سلول‌‌های استخوان‌ساز می‌بشود و سلامت و استحکام استخوان‌هایتان را بهبود می‌بخشد.

۳. تحکیم روحیه

اگر حس ناراحتی می‌کنید، ورزش بی هوازی یکی از بهترین راه حلهای عوض‌کردن حال‌وهوا و بهبود روحیه شما است. مطابق پژوهش کوچکی در سال ۲۰۲۰ که شرکت‌کنندگانش جوانان بودند، تمرین منظم با وزنه با افت علائم اضطراب و انجام تمرینات مقاومتی با افت دیدنی علائم افسردگی مرتبط است.

۴. محافظت از قلب

بدیهی است که انجام ورزش‌های هوازی بهترین روش برای بهبود سلامت قلب محسوب می‌بشود، اما تمرینات بی‌هوازی نیز برای سلامت قلب و محافظت از این ارگان مهم بدن زیاد مفیدند. مطابق پژوهش‌ها، ورزش‌های بی‌هوازی گمان ابتلای افراد به بیماری قلبی را افت خواهند داد.

۵. بهبود اعتدال بدن

فعالیت‌های بی‌هوازی همانند یوگا، پیلاتس و تمرین با وزنه اعتدال شما را به چالش می‌کشند و حالت بدنی مساعد برایتان به ارمغان می‌آورند.

انواع ورزش‌های بی‌هوازی

ورزش‌های بی‌هوازی زیاد تر از ورزش‌های هوازی انرژی می‌طلبند، اما فقط در دوره‌های وقتی مختصر قابل‌انجام‌اند. چند نمونه از ورزش‌های بی‌هوازی عبارت‌اند از:

• پیلاتس؛
• دوی شدت؛
• وینیاسا یوگا؛
• بلندکردن وزنه؛
• تمرینات تناوبی با شدت بالا (هیت)؛
• تمرینات با وزن بدن همانند شنا، لانج، اسکات و بارفیکس.

چند ساعت در هفته باید ورزش بی هوازی انجام دهیم؟

بر پایه پژوهش‌ها، بزرگ‌سالان برای بهبود سلامت قلب و سلامت کلی بدن باید هر هفته یکی از این فعالیت‌های بدنی را انجام بدهند:

• ۷۵ دقیقه فعالیت بدنی شدید؛
• ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط؛
• ترکیبی از فعالیت‌های بدنی متوسط و شدید.

تمرینات بی‌هوازی همانند وزنه‌برداری، دوی شدت، کالیستنیکس، پلایومتریک و تمرینات تناوبی با شدت بالا فعالیت‌های بدنی شدید محسوب خواهد شد. به‌منظور بهبود سلامت کلی بدن و آمادگی جسمانی، ترکیبی از تمرینات بی‌هوازی و هوازی (همانند پیاده‌روی، دوی آهسته، دوچرخه‌سواری و شنا) را در برنامه ورزشی هر هفته‌تان بگنجانید.

نکات ایمنی انجام ورزش بی هوازی

مراعات برخی نکات ایمنی مانع صدمه‌دیدن میانه ورزش بی هوازی می‌بشود. برخی از با اهمیت ترین نکاتی که باید زمان انجام این نوع تمرینات مراعات کنید، عبارت‌اند از:

• لباس متناسبی بپوشید که به وسایل باشگاه گیر نکند.
• تا وقتی که به اصول این نوع ورزش مسلط نشده‌اید، زیر نظر مربی تمرین کنید.
• قبل از انجام فعالیت‌های شدید، عضلات بدن را با حرکات کششی گرم کنید.
• قبل از تمرین با عضلات کوچک‌تر بدن، روی گروه‌های عضلانی بزرگ‌تر تمرکز کنید.
• آب کافی بنوشید و بدن را هیدراته نگه دارید، به‌خصوص اگر در هوای گرم ورزش می‌کنید.
• هر تمرین را به ۳ ست با ۸ تا ۱۵ تکرار تقسیم کنید و هر زمان حس خستگی کردید، تمرین را متوقف کنید.
• کفشی بپوشید که زیره مناسبی داشته باشد. در صورتی که زیره کفش خراب شده است، آن را معاوضه کنید یا کفش فرد دیگر بخرید.

سؤالات رایج درمورد ورزش بی هوازی

۱. ورزش‌ بی هوازی چه مقدار کالری می‌سوزاند؟

کالری‌سوزی با ورزش بی هوازی بر پایه وزن، مقدار آمادگی فردی، شدت ورزش و زمان‌زمان فعالیت بدنی متفاوت است.

۲. آیا اسکات و پلانک هم ورزش‌های بی‌هوازی‌اند؟

بله اسکات و تمرینات کالیستنیک همانند پلانک هم جزو ورزش‌های بی‌هوازی محسوب خواهد شد.

۳. آیا ورزش بی هوازی برای افت وزن سودمند است؟

بله ورزش بی‌هوازی با کالری‌سوزی و مصرف انرژی بدن بافت چربی را تجزیه می‌کند و علتکاهش وزن می‌بشود.

کلام پایانی

ورزش بی هوازی قسمت مهمی از سبک زندگی سالم برای همه بزرگ‌سالان است. افزایش قوت عضلانی و افت گمان ابتلا به بیماری‌های التهابی با اهمیت ترین مزایا این ورزش محسوب خواهد شد.

اگر تازه می‌خواهید تمرین بی هوازی را اغاز کنید، ملزوم است با فعالیت‌های سبکِ با تکرار کم اغاز کنید و به‌مرور زمان شدت و زمان فعالیت را افزایش دهید. امکان پذیر در ابتدا انجام ورزش بی‌هوازی به‌نظرتان زیاد سخت بیاید، اما هرچه آن را زیاد تر تمرین کنید، سریعتر به سختی ناشی از آن عادت می‌کنید و سپس از چند دوره تمرین می‌بینید که همین تمرینات قدرتی ساده نتایج بسیار‌ای برایتان رقم زده است.

شما بگویید

تابه‌حال تمرینات بی‌هوازی انجام داده‌اید؟ به‌نظرتان این ورزش‌ها چه مزایا مهم فرد دیگر دارند؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در بین بگذارید.

روماتیسم ستون فقرات که اسپوندیلیت آنکیلوزان (AS) هم نامیده می‌بشود، نوعی التهاب مفاصل است که طبق معمول در مفاصل ساکروایلیاک (پایین‌ترین تکه ستون فقرات و محل اتصال ستون فقرات به لگن) تشکیل می‌بشود. در این مقاله درمورد علائم، علل و راه حلهای تشخیص و درمان این عارضه می‌گوییم. با ما همراه باشید.

روماتیسم ستون فقرات چیست؟

روماتیسم ستون فقرات یا همان اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی التهاب است که مفاصل ساکروایلیاک ستون فقرات را دچار می‌کند. مفاصل ساکروایلیاک یکی از بزرگ‌ترین مفاصل بدن و رابط بین ستون فقرات و لگن است. دقیق‌تر بگوییم، این مفاصل محل اتصال ساکروم (آخرین قسمت مثلثی‌شکل ستون فقرات) و ایلیوم (تکه بالایی و پشتی لگن) است.

درد ناشی از این بیماری طبق معمول از تکه پایین کمر اغاز می‌بشود، اما امکان پذیر تا گردن گسترش یابد یا به مفاصل دیگر تکه‌های بدن نیز برسد. گرچه به‌ندرت پیش می‌آید که این عارضه مفاصل دیگر بدن را هم دچار کند، این اتفاق غیرممکن نیست. مفاصلی که امکان پذیر تحت‌تأثیر این عارضه قرار بگیرند، عبارت‌اند از:

• زانوها؛
• ران‌ها؛
• شانه‌ها.

علائم روماتیسم ستون فقرات

افراد مبتلا به این عارضه طبق معمول علائم شبیهی ندارند و بسته به علت تشکیل بیماری، امکان پذیر ترکیبی از علائم را داشته باشند. کمردرد ناشی از ساکروایلیت (التهاب دردناک در مفاصل ساکروایلیاک) رایج‌ترین نشانه این عارضه است. دیگر علائم مهم عبارت‌اند از:

امکان پذیر فرد مبتلا علائم فرد دیگر هم داشته باشد، همانند:

علل ابتلا به روماتیسم ستون فقرات

اسپوندیلیت آنکیلوزان نوعی بیماری خودایمنی است. بیماری‌های خودایمنی وقتی تشکیل خواهد شد که سیستم ایمنی بدن به‌جای محافظت از بدن، به سلول‌های خودی دعوا می‌کند. به‌نظر متخصصان، ابتلا به این عارضه علت مشخصی ندارد. بر پایه پژوهش‌ها، جهش‌های ژنتیکی خاص یکی از با اهمیت ترین علل ابتلا به روماتیسم ستون فقرات می باشند. جهش‌های ژنتیکی تغییراتی در توالی دی‌ان‌ای می باشند که در زمان تقسیم سلولی تشکیل خواهد شد.

عوامل عرصه‌ساز ابتلا به روماتیسم ستون فقرات

گرچه هر فردی امکان پذیر دچار روماتیسم ستون فقرات بشود، این افراد زیاد تر از دیگران در معرض ابتلا به این عارضه‌اند:

• افرادی که فردی در خانواده‌شان مبتلا به این عارضه است؛
• افراد زیر ۴۰ سال (بیماری بیشتر از ۸۰درصد افراد در نزدیک به ۳۰سالگی تشخیص داده می‌بشود).

گمان ابتلا به اسپوندیلیت آنکیلوزان در افراد مبتلا به این بیماری‌ها نیز زیاد تر است:

عوارض ابتلا به روماتیسم ستون فقرات

افراد مبتلا به این عارضه زیاد تر از سایرین در معرض شکستگی ستون فقرات (شکستگی استخوان در ستون فقرات) می باشند. دیگر عوارض عبارت‌اند از:

تشخیص روماتیسم ستون فقرات

پزشک می‌تواند با برسی علائم فرد و معاینه فیزیکی این عارضه را تشخیص دهد. امکان پذیر پزشک میانه معاینه فیزیکی از فرد بخواهد که در جهات گوناگون خم بشود تا دامنه حرکتی ستون فقرات او را بازدید کند. این چنین امکان پذیر با فشاردادن قسمت‌های خاصی از لگن یا حرکت‌دادن پاهای فرد شدت درد در نواحی گوناگون را بسنجد.

گرچه هیچ آزمایشی برای قبول ابتلا به روماتیسم ستون فقرات وجود ندارد، امکان پذیر پزشک برای تشخیص بهتر چند آزمایش تجویز کند از جمله:

• آزمایش خون (برای بازدید جهش ژن‌ها)؛
• ام‌آرآی (برای مشاهده جزئیات زیاد تر از عکس‌برداری با اشعه ایکس)؛
• عکس‌برداری با اشعه ایکس از مفصل ساکروایلیاک و ستون فقرات (برای بازدید علائم التهاب مفصل).

درمان روماتیسم ستون فقرات

گرچه این عارضه روش درمانی بخصوصی ندارد، برخی راه حلها امکان پذیر علائم و تأثیر آنها بر زندگی فرد را افت دهند.

۱. ورزش و فیزیوتراپی

فعالیت بدنی منظم سفتی مفاصل را افت می‌دهد و مانع از بدترشدن حالت بیمار می‌بشود. طبق معمول وقتی که افراد مبتلا به روماتیسم ستون فقرات فعالیتی ندارند، کمردردشان شدیدتر است. فیزیوتراپی هم کاری سودمند برای افت دردهای مفصلی است؛ فیزیوتراپیست برای تحکیم عضلات ستون فقرات از حرکات کششی و تمرینات خاصی منفعت گیری می‌کند تا علائم فرد را افت دهد.

۲. مصرف دارو

• داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی: داروهای ضدالتهابی همانند ایبوپروفن و ناپروکسن درد و التهاب را افت خواهند داد. یقیناً این داروها نباید خودسرانه مصرف شوند و فرد باید قبل از اغاز مصرف آنها با پزشک مشورت کند.
• داروهای ضدروماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری (DMARDs): این داروها هم همانند دسته قبل درد و التهاب مفاصل را افت خواهند داد و مانع از پیشرفت بیماری خواهد شد.
• کورتیکواستروئیدها: کورتون نوعی داروی ضدالتهابی تجویزی است. امکان پذیر فرد مبتلا به روماتیسم ستون فقرات به تزریق منظم کورتون نیاز داشته باشد.

۳. جراحی

طبق معمول جراحی آخرین روش درمان این عارضه محسوب می‌بشود و فقط در صورتی منفعت گیری می‌بشود که فرد علائم زیاد شدیدی داشته باشد که با دیگر راه حلها بهبود نیابند.

دیگر عمل های

علاوه‌بر پیروی از دستورات پزشک، فرد مبتلا می‌تواند با اقداماتی التهاب بدن و سختی مفاصل را افت دهد. این عمل های عبارت‌اند از:

• پیروی از رژیم غذایی سالم؛
• داشتن برنامه ورزشی منظم؛
• محدودکردن مصرف الکل و ترک سیگار.

چه وقتی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورت مشاهده هرکدام از علائم زیر، به پزشک مراجعه کنید:

• درد قفسه سینه؛
• مشکلات بینایی؛
• سختی در تنفس؛
• افت وزن بی‌علت؛
• سفت‌شدن غیرارادی ستون فقرات؛
• کمردرد شدید یا دیگر دردهای مفصلی.

شما بگویید

آیا تابه‌حال خودتان یا عزیزانتان علائم روماتیسم ستون فقرات داشته‌اید؟ چه توانایی‌ای در این عرصه دارید؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان به اشتراک بگذارید.

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر

IUGR یا محدودیت رشد داخل رحمی به وضعیتی حرف های می‌بشود که وزن جنین کمتر از صدک دهم تخمین‌زده‌شده برای سن بارداری است. این عارضه علت مشخصی ندارد و امکان پذیر بیماری‌های مزمن مادر یا مشکلات جفت و بند ناف علتایجاد آن شوند. می‌خواهید بدانید IUGR چیست و چه علائم و عللی دارد؟ در این مقاله همه را خواهید خواند.

IUGR چیست؟

محدودیت رشد داخل رحمی که محدودیت رشد جنین (FGR) نیز نامیده می‌بشود، وضعیتی است که جنین کوچک‌تر از آن چیزی است که برای آن هفته از بارداری تخمین زده می‌بشود. این یعنی جنین داخل رحم با شدت موردانتظار رشد نمی‌کند. طبق معمول این عارضه سپس از هفته ۲۰ بارداری تشخیص داده می‌بشود.

یقیناً باید به این مسئله هم دقت کنید که جنین‌ها با شدت‌های متغیری رشد می‌کنند و کوچک‌بودن جنین لزوما به‌معنی IUGR نیست.

انواع محدودیت رشد داخل رحمی

• متقارن (اولیه): ۳۰درصد موارد IUGR از این نوع‌اند. در این نوع محدودیت رشد داخل رحمی، همه اعضای بدن جنین کوچک‌اند.
• نامتقارن (ثانویه): ۸۰درصد موارد ابتلا به محدودیت رشد داخل رحمی از نوع ثانویه‌اند. در این نوع IUGR فقط شکم جنین کوچک است و سر و مغز او اندازه‌های موردانتظار را دارند.

علت IUGR چیست؟

محدودیت رشد جنین چندین علت احتمالی دارد. در برخی موارد، این عارضه به علت وجود مشکل در جفت یا بند ناف تشکیل می‌بشود. این اندام‌ها مسئول رساندن مواد مغذی، اکسیژن و خون به جنین‌اند و با تشکیل مشکل برای آنها فرایند تغذیه جنین مختل می‌بشود و جنین آن‌قدری که باید رشد نمی‌کند.
دیگر علل IUGR عبارت‌اند از:

اختلالات ژنتیکی جنین همانند سندرم داون (تریزومی ۲۱) نیز در ابتلا به محدودیت رشد داخل رحمی نقش داردن.

علائم IUGR چیست؟

زیاد تر مادران باردار هیچ نشانه‌ای از کوچک‌بودن جنین نسبت به سن بارداری ندارند. حتی کوچک‌بودن شکم هم معیار قابل‌استنادی برای ابتلای جنین به این عارضه نیست. پزشک با سونوگرافی دقیق و بازدید اندازه‌های تکه‌های موردنظر بدن جنین می‌تواند این عارضه را تشخیص دهد.

تشخیص IUGR

محدودیت رشد داخل رحمی بر پایه سن دقیق بارداری یا تاریخ دقیق زایمان تشخیص داده می‌بشود. دانستن اولین روز از آخرین قاعدگی و انجام سونوگرافی سه‌ماهه اول بارداری (سونوگرافی nt) با اهمیت ترین ابزار تعیین سن بارداری محسوب خواهد شد. پزشک بعد از تعیین سن دقیق بارداری، می‌تواند محدودیت رشد داخل رحمی را با چند روش گوناگون تشخیص دهد.

۱. اندازه ارتفاع فوندال رحم

ارتفاع فوندال یا ارتفاع رحم همان فاصله بین استخوان شرمگاهی تا بالای رحم است. پزشک با اندازه‌گیری این فاصله موقعیت و اندازه جنین را می‌سنجد. ارتفاع فوندال بر حسب سانتی‌متر اندازه‌گیری می‌بشود و باید نزدیک به عدد تخمین‌زده‌شده برای سن بارداری باشد. برای مثال اگر مادری در هفته ۳۲ بارداری باشد، باید ارتفاع فوندال رحم او نزدیک به ۳۲ سانتی‌متر باشد. در صورتی که این فاصله کمتر از ۲۸ سانتی‌متر باشد، پزشک به محدودیت رشد جنین شک می‌کند.

۲. برسی وزن مادر

پزشک در هر ملاقات وزن مادر را اندازه‌ می‌گیرد و در صورتی که به مقدار معینی وزن اضافه نکرده باشد یا حتی وزن کم کرده باشد، شرایط رشد جنین را با دقت بیشتری بازدید می‌کند. زیادنشدن وزن مادر امکان پذیر علتبشود جنین نیز به‌خوبی وزن نگیرد.

۳. سونوگرافی

در صورتی که پزشک به محدودیت رشد داخل رحمی شک کند، سونوگرافی‌های بیشتری برای بازدید دقیق‌تر حالت رشد جنین تجویز خواهد کرد. با کشیدن پروب سونوگرافی روی شکم مادر، تصویری از جنین روی نمایشگر نقش می‌بندد. پزشک از این عکس و اندازه‌های اشکار‌شده روی آن برای تخمین اندازه و وزن جنین منفعت گیری می‌کند. یکی دیگر از کاربردهای سونوگرافی بازدید جریان خون از جفت است؛ گردش خون ضعیف امکان پذیر نشان‌دهنده IUGR باشد. سونوگرافی مقدار مایع آمنیوتیک اطراف جنین را نیز اندازه‌گیری کند. مایع آمنیوتیک زیاد کم نیز نشانه‌ای است که پزشک را به IUGR ظنین می‌کند.

۴. آمنیوسنتز

آمنیوسنتز نوعی آزمایش تشخیصی زیاد دقیق برای بازدید سلامت جنین است. پزشک سوزن مخصوصی را داخل رحم می‌کند و مقداری از مایع آمنیوتیک را برای برسی حالت جنین برمی‌دارد.

درمان جنین IUGR

درمان محدودیت رشد داخل رحمی به سن بارداری و حالت سلامت جنین بستگی دارد. متأسفانه این عارضه روش درمانی مشخصی ندارد. اقداماتی که در این شرایط برای نگه داری سلامت مادر و جنین در نظر گرفته خواهد شد، عبارت‌اند از:

• افزایش نظارت: نظارت بر شرایط مادر و برسی سلامت جنین یکی از با اهمیت ترین عمل های پزشک است.
• زایمان سریعتر از موعد: اگر سلامت مادر یا جنین در معرض خطر باشد، امکان پذیر پزشک زایمان پیش از موعد (قبل از هفته ۳۷ بارداری) را پیشنهاد کند.
• داروهای کورتیکواستروئیدی: اگر قرار باشد مادر سریعتر از موعد زایمان کند، ملزوم است برای کامل‌شدن ریه‌های جنین کورتون تزریق کند.

چطور می‌توانیم رشد جنین داخل رحم را افزایش دهیم؟

گرچه خوردن غذای زیاد تر ضمانت‌کننده رشد جنین نیست، قطعا پیروی از رژیم غذایی سالم در دوران بارداری یکی از با اهمیت ترین عوامل رشد جنین محسوب می‌بشود. خوردن میوه‌ها، سبزیجات، کربوهیدرات‌های سالم و پروتئین همه مواد مغذی موردنیاز مادر باردار و جنین او را فراهم می‌کند.

مشکلات نوزادان IUGR

• افزایش گمان القای زایمان؛
• مشکلات تنفس و بلع نوزاد در بدو تولد؛
• افتاکسیژن نوزاد در بدو تولد (هیپوکسی)؛
• آسپیراسیون مکونیوم (بلع مدفوع توسط جنین)؛
• قند خون پایین نوزاد در بدو تولد (هیپوگلیسمی)؛
• پلی سیتمی (افزایش تعداد گلبول‌های قرمز).

سرنوشت نوزادان IUGR چیست؟

برخی از نوزادانی که سریع یا کوچک به دنیا می‌آیند، امکان پذیر به بستری‌شدن در قسمت مراقبت‌های اختصاصی نوزادان (NICU) نیاز داشته باشند. بعد از گذراندن زمان‌زمان ملزوم و مطمعن از سلامت و ثابت‌شدن شرایط جنین، از بیمارستان مرخص می‌بشود.

عمل های مادر در شرایط محدودیت رشد جنین

به‌تازگی فهمید محدودیت رشد جنین شده‌اید؟ ناراحتی شما قابل‌فهمیدن است، اما اولین و با اهمیت ترین کاری که باید انجام دهید این است که استرستان را مهار کنید. این استرس زیاد تر از هر چیزی برای جنینتان زیان اور است. دیگر اقداماتی که می‌توانید در این شرایط انجام دهید، عبارت‌اند از:

• مطابق زمان‌بندی اشکار به پزشکتان مراجعه کنید و سونوگرافی‌ها را به‌موقع انجام دهید.
• اگر مواد مخدر، سیگار یا الکل مصرف می‌کند، هرچه سریع تر آنها را کنار بگذارید.
• رژیم غذایی سالم داشته باشید و روزانه کالری کافی دریافت کنید.
• به‌قدر کافی استراحت کنید و ۸ ساعت در شب بخوابید.
• به افت حرکات جنین دقت کنید و آن را با پزشک در بین بگذارید.

شما بگویید

شما چه توانایی‌ای در این عرصه دارید؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در بین بگذارید.

خلط خونی واژه‌ای پزشکی است که برای توصیف سرفه همراه با خون از ریه و لوله‌های برونش منفعت گیری می‌بشود. این خلط امکان پذیر حاوی لکه‌های کوچک خون یا کاملا پر از خون باشد. می‌دانید خلط خونی نشانه چیست و چرا تشکیل می‌بشود؟ راه تشخیص و درمان آن چیست؟‌ برای کسب اطلاعات زیاد تر در این باره تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

خلط خونی چیست؟

وقتی‌ که خون از ریه و لوله‌های برونشی بالا بیاید به آن خلط یا سرفه خونی (hemoptysis) می‌گویند. به این علت وجود خون در بزاق به‌علت خون‌ریزی دهان، مسیر هوایی یا استفراغ خونی از لوله گوارش خلط خونی نیست. این عارضه طبق معمول زندگی را تهدید نمی‌کند، اما اگر سرفه خونی دارید، برای بازدید زیاد تر به پزشک مراجعه کنید. این چنین در برخی شرایط باید با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید، از جمله:

• خلط کف‌آلود همانند مایع یا لخته؛
• خون قرمز روشن یا صورتی؛
• ابتلا به بیماری ریوی؛
• نداشتن حالت تهوع یا استفراغ.

بیماری‌های شبیه

امکان پذیر این عارضه با بیماری‌های دیگر نادرست گرفته بشود. به همین علت بهتر است با انواع آنها آشنا شویم:

• خلط خونی: خلطی که از ریه بالا می‌آید. رنگ آن قرمز روشن یا صورتی و کف‌آلود است.
• شبه خلط خونی (pseudohemoptysis): همانند خلط خونی است و تفاوت آنها تنها با آزمایش اشکار می‌بشود. این خلط از مجرای تنفسی فوقانی یا تکه فوقانی مجرای گوارشی است.
• استفراغ خونی (hematemesis): خون آن تیره‌تر و همانند دانه‌های قهوه است. امکان پذیر مقداری با غذا ترکیب شده باشد و از مجرای گوارشی بالا می‌آید. این چنین طبق معمول فرد دچار حالت تهوع و استفراغ می‌بشود.

انواع خلط خونی

خلط خونی با دقت مقدار خونی که طی ۲۴ ساعت بالا می‌آید، به انواع مختلفی تقسیم می‌بشود از جمله:

• خون زیاد یا تهدیدکننده زندگی: کارشناسان گوناگون معیارهای مختلفی دارند و بالا‌آوردن ۱۰۰ میلی‌لیتر تا ۶۰۰ میلی‌لیتر یا نزدیک به یک پیمانه خون زیاد محسوب می‌بشود.
• خون متوسط: در ۲۴ ساعت سرفه حاوی ۲۰ تا ۲۰۰ میلی‌لیتر خون است.
• خون کم یا خفیف: کمتر از ۲۰ میلی‌لیتر خون یا کمتر از یک قاشق چای‌خوری خون بالا می‌آید.

علت خلط خونی

یکی از شایع‌ترین علت‌های این عارضه عفونتی همانند برونشیت یا ذات‌الریه است. در این شرایط باید سرفه و تب داشته باشید. علت شایع دیگر برونشکتازی است، نوعی بیماری که به‌جهت آن مسیر هوایی بزرگ در ریه صدمه می‌بیند. در این مورد، به گمان زیاد عفونت مکرر قفسه سینه و سرفه زیاد دارید.

عوامل فرد دیگر هم در تشکیل خلط خونی نقش دارند، از جمله:

بعضی اوقات اوقات پزشک نمی‌تواند علت سرفه خونی را تشخیص دهد.

علائم خلط خونی

بسته به علت خلط خونی امکان پذیر علائم مختلفی ابراز کنند، از جمله:

زمان مراجعه به پزشک

اگر خون بسیاری بالا می‌آورید یا علائمی همانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس دارید، با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. اگر مقدار مقداری خون در سرفه شما وجود دارد، سریع به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص خلط خونی

خلط خونی با دقت به مقدار خون‌ریزی مهار می‌بشود. اگر زندگی فرد در خطر باشد، قبل از تشخیص، درمان سریع ملزوم است. برای تشخیص علت سرفه خونی پزشک چند سوال می‌پرسد، از جمله:

• مقدار خونی که بالا می‌آورید؛
• تعداد دفعاتی که سرفه خونی دارید؛
• زمان‌وقتی که سرفه خونی دارید؛
• دیگر علائمی که دارید.

به گمان زیاد پزشک درمورد داروها، بیماری قبلی یا سیگاری‌بودن شما سوال بپرسد. سپس پزشک علائم بیماری‌های مربوط به سرفه خونی را بازدید می‌کند. این چنین دمای بدن شما را برای بازدید عفونت می‌گیرد و بینی شما را بازدید می‌کند تا یقین بشود خون‌ریزی از بینی نیست. با دقت به شرایط، به گمان زیاد به عکس‌برداری پرتوی ایکس از قفسه سینه یا سی.تی اسکن نیاز دارید تا هر مشکلی تشخیص داده بشود. این چنین امکان پذیر به برونکوسکوپی نیاز داشته باشید. برونکوسکوپی روشی است که با آن درون مجاری هوایی و ریه دیده می‌بشود. اگر پزشک به وجود لخته خون در ریه شک کرده باشد، احتمالا اسکن تهویه-پرفیوژن ریه تجویز کند تا جریان هوا و جریان خون در ریه بازدید بشود.

امکان پذیر آزمایش‌های فرد دیگر هم انجام شوند، از جمله:

• آزمایش خون؛
• آزمایش ادرار برای تشخیص هماپتوز؛
• بازدید پروفایل شیمیایی خون (بازدید الکترولیت‌های خون و کارکرد کلیه)؛
• آزمایش انعقاد (بازدید مقدار لخته‌شدن خون)؛
• گاز خون شریانی (بازدید اکسیژن و دی‌اکسیدکربن سرخرگ)؛
• پالس اکسیمتری (بازدید مقدار اکسیژن خون).

درمان خلط خونی

نوع درمان با دقت به عامل ایجادکننده بیماری متفاوت است. برای مثال اگر عامل خلط خونی عفونت باکتریایی باشد، به گمان زیاد با آنتی‌بیوتیک درمان می‌بشود.

برونشیت طبق معمول خودبه‌خود و بدون درمان رفع می‌بشود. اگر برونشیت دارید و کمتر از یک هفته مقدار زیاد مقداری از خون در خلط شما وجود دارد، مشکل جدی نیست و می‌توانید صبر کنید تا بیماری رفع بشود.

درمان خلط خونی تهدیدکننده زندگی

اگر خلط خونی شدید باشد، امکان پذیر قبل از پیداکردن علت، از جراحی برای توقف خون‌ریزی منفعت گیری بشود. به این علت به گمان زیاد فرد در بیمارستان بستری می‌بشود و جراح ریه یا جراح قلب‌و‌عروق او را ملاقات می‌کند. درمان اولیه امکان پذیر شامل موارد مختلفی باشد، از جمله:

• واردکردن لوله به مسیر هوایی؛
• دادن اکسیژن اضافی؛
• قراردادن بدن در حالتی که ریه دچار خون‌ریزی پایین‌تر از ریه دیگر باشد.

وقتی که پزشک علت خون‌ریزی را اشکار کند، امکان پذیر با چند روش آن را متوقف کند از جمله:

• سرم نمکی سرد؛
• داروهای تنگ‌کننده عروق همانند اپی‌نفرین و وازوپرسین؛
• داروهای انعقاد خون همانند ترانکسامیک اسید؛
• بالون‌های کوچک برای واردکردن سختی به ناحیه مورد نظر؛
• لیزردرمانی؛
• انعقاد پلاسمای آرگون؛
• درمان انجمادی؛
• از بین بردن آمبولی.

در موارد نادر، به جراحی نیاز است همانند:

• برداشتن ناحیه مورد نظر از ریه؛
• برداشتن همه ریه.

وقتی‌ که خطر از بین بردن بشود، امکان پذیر پزشک برای درمان سرفه خونی عمل های مختلفی انجام دهد از جمله:

• تجویز آنتی‌بیوتیک برای درمان ذات‌الریه یا سل؛
• شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی برای سرطان ریه؛
• استروئید برای بیماری‌های التهابی.

اگر به‌علت مصرف دارو غلظت خون دارید، به گمان زیاد به تزریق خون یا مصرف داروهای رقیق‌کننده خون نیاز خواهید داشت.

درمان خلط خونی متوسط

• درمان بیماری عرصه‌ای می‌تواند خون‌ریزی را رفع کند. اگر برونشیت دارید، امکان پذیر پزشک آنتی‌بیوتیک و داروی ضدسرفه تجویز کند.
• اگر سیگار می‌کشید، مصرف آن را متوقف کنید. این کار بهترین راه از بین بردن سرفه خونی و نگه داری سلامت شما است.

شما بگویید

شما چه مقدار با خلط خونی آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال به این عارضه مبتلا شده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر

اجاره رحم فرایندی است که طی آن، شخصی حمل‌کردن و به‌دنیاآوردن جنین زوج فرد دیگر را تقبل می‌کند. این روش برای زوج‌هایی که با مشکل ناباروری دست‌وپنجه نرم می‌کنند، نور امیدی است تا بتوانند فرزندی از وجود خود را به بغل بکشند. یقیناً مرحله های اجاره رحم از جمله انتخاب مادر جانشین و طی‌کردن روال قانونی و حتی شرایط احساسی چندان راحت نیستند و چالش‌های خود را دارند. در این مقاله ابتدا با انواع راه حلهای فرایند رحم اجاره ای آشنا می‌شوید، سپس اطلاعات ملزوم برای عمل را در اختیار شما قرار می‌دهیم.

منظور از رحم اجاره‌ ای چیست؟

اجاره رحم به روشی حرف های می‌بشود که شخص ثالثی فرزند شما را در رحم خود پرورش می‌دهد و او را به دنیا می‌آورد. شخص داوطلب «مادر جانشین» نامیده می‌بشود. این کار طبق معمول به دو روش انجام می‌بشود:

• در روش اول از تخمک مادر جانشین منفعت گیری می‌بشود و در واقع این داوطلب مادر بیولوژیکی کودک به حساب می‌آید. در این روش اسپرم پدر یا اسپرم اهدایی از طریق تلقیح داخل‌رحمی اسپرم یا IUI داخل رحم مادر جانشین می‌بشود و با تخمک‌ او در هم می‌آمیزد.
• روش دوم با لقاح مصنوعی یا IVF انجام و از تخمک و اسپرم والدین متقاضی منفعت گیری می‌بشود. با لقاح مصنوعی تخمک مادر متقاضی توسط اسپرم بارور و در رحم مادر جانشین قرار داده می‌بشود. در این روش، مادر جانشین پیوند ژنتیکی با جنین ندارد و تنها او را تا زمان زایمان در رحم خود حمل می‌کند. این‌طوری جنین همه خصوصیات والدین واقعی‌اش را دریافت می‌کند و از لحاظ فقهی نیز فرزند مشروع آنها محسوب می‌بشود. در اجاره رحم طبق معمول از روش دوم منفعت گیری می‌بشود.

دلایل منفعت گیری از رحم اجاره‌ ای

۱. ناباروری

زوج‌هایی که مشکل ناباروری دارند، می‌توانند سراغ رحم اجاره ای بروند. این چنین افرادی که سقط جنین پیاپی داشته‌اند، مکرر در لانه‌گزینی ناکامی خورده‌اند یا رحمشان مشکل دارد، از شیوه اجاره رحم منفعت می‌برند.

۲. بیماری

حاملگی برای افراد مبتلا به برخی از بیماری‌ها همچون بیماری‌های کلیوی و قلبی زیاد خطرناک است. برخی از داروها نیز برای حاملگی خطرناک‌اند. این دسته از افراد به‌علت خطر زیاد حاملگی می‌‌توانند به اجاره رحم روی بیاورند. این چنین برخی از متخصصان به‌علت مشکلات روحی و روانی شخص را از حامله‌شدن منع می‌کنند.

۳. سابقه مشکل بارداری

دسته‌ای دیگر از افراد امکان پذیر به‌خاطر مشکلات قبلی بارداری‌ سراغ اجاره رحم بروند. برای مثال خون‌ریزی شدید بعد از زایمان که تبدیل برداشتن رحم بشود، جزو این مشکلات است.

۴. سن زیاد

باردارشدن خانم‌های بالای ۳۵ سال گمان ابتلای فرزند به اختلالات ژنتیکی را افزایش می‌دهد. این چنین بارداری در این سن به‌علت افت ذخیره تخمدان امکان پذیر زیاد دشوار باشد. در این چنین شرایطی، منفعت گیری از رحم اجاره ای گزینه‌ خوبی است.

۵. اختلال ژنتیکی

اگر مادر مبتلا به اختلال‌های ژنتیکی است، بهتر است از رحم اجاره ای و تخمک اهدایی منفعت گیری بشود. یقیناً در این شرایط خود مادر می‌تواند با منفعت گیری از تخمک اهدایی جنین را در رحم خود حمل کند.

شرایط مادر جانشین برای رحم اجاره ای

هر والد یا کلینیک ناباروری شرایط متغیری برای مادر جانشین تعیین می‌کند. شرایط رایج برای انتخاب مادر جانشین عبارت‌اند از:

• ۲۱ تا ۴۵ سال سن داشته باشد. (سن ایدئال زیر ۳۵ سال است.)
• شاخص توده بدنی مناسبی داشته باشد.
• حداقل یک بار بدون مشکلات شدید دوران بارداری زایمان موفق داشته باشد.
• بیشتر از ۵ بار زایمان نکرده باشد.
• بیشتر از ۳ بار سزارین نکرده باشد.
• آزمایش‌های روانی و پزشکی ملزوم را گذرانده باشد.
• به داروهای ضدافسردگی، هرگونه مواد مخدر، الکل و دخانیات اعتیاد نداشته باشد.
• ساکن محله‌ای باشد که با اجاره رحم مشکلی نداشته باشند.
• شریک زندگی‌اش حمایتکننده او باشد.
• از نظر روانی و احساسی باثبات باشد.
• مدارک و قراردادهای ملزوم را امضا کند.

مرحله های اجاره رحم

اگر تصمیم نهایی خود را گرفته‌اید و تصمیم دارید سراغ رحم اجاره ای بروید، باید مرحله های کلی این فرایند را بدانید. اولین قدم دریافت تأییدیه دادگاه است که جلوتر درمورد آن سخن بگویید می‌کنیم. در این قسمت، کلیات مرحله های اجاره رحم از طریق مؤسسات و کلینیک‌های ناباروری بعد از دریافت تأییدیه را توضیح می‌دهیم.

۱. آشنایی اولیه

بهتر است بعد از مراجعه به کلینیک مورد نظر خود، وکیلی بگیرید که در عرصه رحم اجاره ای فعالیت کرده باشد. این چنین مشاوره حقوقی و مشاوره بهداشت روان هم برای والدین و هم برای مادر جانشین شدیدا پیشنهاد می‌بشود. در این مرحله، والدین باید سپس از این که آگاهی کامل درمورد انواع اجاره رحم کسب کردند، یکی از راه حلها را انتخاب کنند.

۲. انجام آزمایش‌های ملزوم

بعد از این که داوطلب رحم اجاره ای را اشکار کردید، باید کاملا بازدید‌ بشود و آزمایش‌های پزشکی، روانی، مالی و جسمانی را انجام دهد. در این مرحله، مادر جانشین باید از خطرات احتمالی فرایند اجاره رحم خبر داشته باشد و درنهایت بر سر مبلغی عادلانه توافق بشود.

۳. تنظیم قرارداد

این مرحله یکی از با اهمیت ترین مرحله های فرایند رحم اجاره ای است. شما و داوطلب رحم اجاره‌ای باید قراردادی قانونی تنظیم کنید تا در آینده مشکلی به‌ وجود نیاید. این قرارداد امکان پذیر زیاد طویل بشود، چراکه باید هر شرایطی را که فکر می‌کنید ملزوم است، در آن ذکر کنید.

مسئله زیاد مهم وجود وکیل دادگستری زمان تنظیم قرارداد است. بهتر است این کار را به وکیلی یقین بسپارید و برای مطمعن زیاد تر از او بخواهید تا زمان تولد نوزاد با شما همکاری کند.

۴. لقاح

در این مرحله، تخمک‌ها و اسپرم والدین یا اهداکنندگان جمع‌آوری و در آزمایشگاه ترکیب خواهد شد تا رویان‌ها از طریق IVF راه اندازی شوند. درنهایت این رویان‌ها از لحاظ کیفیت و اختلالات ژنتیکی بازدید و به رحم مادر جانشین منتقل خواهد شد.

۵. بارداری

مادر جانشین تحت‌نظر پزشک و کلینیک، جنین را در رحم خود نگه می‌دارد. کلینیک موظف است والدین را از شرایط و فرایند بارداری داوطلب رحم اجاره ای مطلع کند. در روبه رو، والدین نیز نباید حمایتاحساسی و مالی خود را در طول بارداری از مادر جانشین کوتاه کنند.

قیمت رحم اجاره ای در ایران

هزینه رحم اجاره ای تنها بخشی از مبلغی است که باید در فرایند اجاره رحم بپردازید و قیمت ثابت و مشخصی ندارد. هزینه کلی طبق معمول شامل موارد زیر می‌بشود:

• هرگونه هزینه‌ درمان، دارو، آزمایش و سونوگرافی؛
• آزمایش‌های صلاحیت باروری؛
• برسی‌های روانی؛
• ایاب‌وذهاب به کلینیک؛
• مسائل حقوقی و قانونی؛
• دستمزد کلینیک.

توافق در خصوص هزینه‌ها از با اهمیت ترین قسمت‌های قرارداد بین شما و مادر جانشین است. دقت داشته باشید که حمایتمالی و روحی و اجتماعی از مادر جانشین جهت روحیه بهتر او و درنتیجه به‌دنیاآمدن نوزادی سالم می‌بشود.

قوانین حقوقی اجاره رحم در ایران

قانونی اختصاصی رحم اجاره ای در ایران وجود ندارد، اما قانونی درمورد اهدای جنین در سال ۱۳۸۳ به قبول شورای نگهبان رسید که می‌توان از مفاد آن برای تعریف قوانین اجاره رحم منفعت برد. بنا به این قانون، در شرایط زیر می‌توانید عمل به اجاره رحم کنید:

• برای این که فرایند اجاره رحم طی بشود، ملزوم است هر دو زن و شوهر رضایت داشته باشند. در صورت رضایت طرفین، زن و شوهر باید خواست خود را به دادگاه تحویل دهند. در صورتی که والدین صلاحیت ملزوم را داشته باشند، خواست توسط قاضی قبول شده و فقط در این صورت می‌توانند عمل به اجاره رحم کنند.
• زوجین باید گواهی پزشکی ناباروری داشته باشند و این گواهی توسط دادگاه قبول بشود. در این صورت این زوج می‌توانند به کلینیک‌های مجاز در عرصه درمان ناباروری و اجاره رحم مراجعه کرده و از آنها پشتیبانی بگیرند. برای این منظور، نیاز است رضایت‌نامه کتبی والدین متقاضی و مادر جانشین را به کلینیک اراعه دهند. سپس کلینیک‌های نام‌برده با مراعات قوانین شرعی، فرایند لقاح مصنوعی و انتقال جنین به رحم مادر جانشین را انجام خواهند داد.

دقت داشته باشید که قانون مشخصی درمورد رحم اجاره ای وجود ندارد، بعد اگر مشکل حقوقی پیش بیاید، حل‌کردن آن زیاد دشوار خواهد می بود. در این چنین شرایطی، قرارداد درست و اصولی برای شما نجات‌دهنده است. در این خصوص قانون ۱۰ مدنی نیز به پشتیبانی شما می‌آید و به قراردادتان اعتبار می‌بخشد. قانون ۱۰ مدنی اختیار بیشتری به طرفین قرارداد می‌دهد و تنظیم قرارداد را راحت‌تر می‌کند. این قانون گفتن می‌کند:

قراردادهای خصوصی نسبت به افرادی که آن را منعقد نموده‌اند در صورتی که ناموافق صریح قانون نباشد، نافذ است.»

درنهایت مواظب باشید در دام دلالان این حوزه نیفتید. امکان سوءاستفاده حقوقی و مالی در طی فرایند از عوارض رحم اجاره ای محسوب می‌بشود.

مدارک موردنیاز والدین در دادگاه برای اجاره رحم

برای این که خواست خود برای اغاز فرایند رحم اجاره ای پیش ببرید، به یک سری مدارک پایه نیاز دارید. فهرست مدارک ملزوم برای اجاره رحم عبارت‌اند از:

1. اصل شناسنامه والدین؛
2. کپی از صفحات اول و دوم شناسنامه والدین؛
3. اصل و کپی سند ازدواج؛
4. چند قطعه عکس ۳×۴ از والدین؛
5. دفترچه بیمه؛
6. گواهی پزشکی عدم ابتلا به بیماری‌های بدون درمان؛
7. سونوگرافی تأییدشده از نظر حجم و ذخیره تخمدان مادر متقاضی؛
8. گواهی پزشکی مبنی بر لزوم اجاره رحم.

شرایط قبول صلاحیت والدین در دادگاه برای اجاره رحم

پیش از این گفتیم تا هنگامی قبول دادگاه را دریافت نکنید، نمی‌توانید برای انجام قانونی فرایند رحم اجاره ای عمل کنید. برای دریافت قبول صلاحیت دادگاه ملزوم است هم شما و هم همسرتان شرایط زیر را داشته باشید:

• گواهی پزشکی اراعه دهید که طبیعی نمی‌توانید بچه‌دار شوید.
• از نظر جسمانی سالم باشید و هیچ‌گونه بیماری غیرقابل‌درمانی نداشته باشید.
• به هیچ‌گونه مواد مخدر و دخانیات اعتیاد نداشته باشید.
• تابعیت ایران را داشته باشید.
• صلاحیت اخلاقی داشته باشید.
• سابقه کیفری نداشته باشید.
• حالت روحی و روانی مناسبی داشته باشید.

شناسنامه نوزاد حاصل از اجاره رحم

پیش از تولد نوزاد، بهتر است شما و مادر جانشین در بیمارستان حاضر شوید و قراردادتان را به مسئولان بیمارستانی که قرار است نوزاد در آن متولد بشود، اراعه دهید. این‌طوری نام مادر واقعی در گواهی تولد ثبت می‌بشود و بعدا زمان گرفتن شناسنامه نوزاد با مشکلات کمتری روبه رو می‌شوید.

ربط مادر جانشین با نوزاد

امروزه زیاد تر از روش دوم که در ابتدا توضیح دادیم، منفعت گیری می‌بشود. در این چنین شرایطی جنین از لقاح تخمک و اسپرم زوج متقاضی به وجود آمده است که ربطی به مادر جانشین ندارد. مادر جانشین تنها جنین را در رحم خود تا لحظه تولد نگه می‌دارد و هیچ شباهت و ربط بیولوژیکی و ژنتیکی‌ای بین آنها نخواهد می بود. بهتر است برای جلوگیری از تشکیل وابستگی احساسی بین مادر جانشین و نوزاد می‌توانید در قرارداد قید کنید که بعد از زایمان، نوزاد را به او نشان ندهند.

شما بگویید

منفعت گیری از رحم اجاره ای امیدی تازه برای زوج‌هایی است که به دلایلی نابارورند. خوشبختانه این روش از لحاظ قانونی و فقهی مشکلی ندارد و در سرزمین ما نیز قابل‌اجراست. یقیناً باید در نظر داشت که فرایند اجاره رحم و تولد فرزند مسیر آسانی نیست و ملزوم است آمادگی روحی و روانی ملزوم را داشته باشید. لازمه این مسیر پشتیبانی‌گرفتن از مشاوران، وکیلان معتمد دادگستری، تنظیم قراردادی اصولی و انتخاب مادر جانشین یقین است.

منبع های دیگر: mashhadlaw

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.