دسته: سلامتی

شب زمان، هنگامی که چراغ‌ها خاموش خواهد شد و سکوت به خانه می‌رسد، تعداد بسیاری از ما انتظار داریم اسایش و سکوت و نهایتاً خواب به سراغمان بیاید. اما برای عده‌ای، همین ساعات پایانی شب به میدان جنگ درونی تبدیل می‌بشود؛ جنگی بین خستگی جسم و نیاز روح به ساعتِ من.

احتمالا برای‌تان پیش آمده باشد که هنگامی دیگر همه کارها همه شد، یک دفعه دل‌تان بخواهد یک تکه دیگر سریال ببینید، در شبکه‌های اجتماعی چرخی بزنید یا به کاری بپردازید که در طول روز زمان آن را نداشتید و این‌گونه است که دیرتر از آنچه تصمیم داشتید به رختخواب می‌روید. این حرکت به تعلل انتقام‌جویانه در خوابیدن شهرت یافته؛ اتفاق‌ای روان‌شناختی که در سال‌های تازه دقت پژوهشگران خواب و حرکت را به خود جلب کرده است.

اگر تصمیم دارید با مفهوم اهمال کاری انتقامی قبل از خواب و راهکارهایی برای مقابله با آن آشنا شوید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

اهمال کاری انتقامی قبل از خواب به چه معناست؟

کلمه «اهمال کاری انتقامی قبل از خواب» به رفتاری اشاره دارد که در آن فرد، علی‌رغم آگاهی بر این‌که باید سریع بخوابد، با تأخیر به عمد در رفتن به رختخواب، وقتی را برای خود بعد می‌گیرد یا آزادی شبانه‌اش را بازمی‌یابد.

در این حالت، افراد امکان پذیر تا دیر زمان بیدار بمانند و مشغول فعالیت‌هایی شوند که در طول روز موفق به انجام آن‌ها نشده‌اند؛ همانند مطالعه، گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی، تماشای فیلم یا گفتگو با دوستان. آن‌ها آگاه‌اند که فردا صبح خسته خواهند می بود، اما همین «زمان من» برایشان قیمت دارد، حتی اگر به قیمت افت کیفیت خواب و سلامتشان همه بشود.

این اتفاق با مفهوم عمومی اهمال کاری خواب مرتبط است. اما با خصوصیتی مهم یعنی تعلل انتقامی، انگیزه غالب، بازپس‌گیری کنترل و زمان تفریح در روبه رو فشارهای روزانه، نه فقطً بی‌توجهی یا از دست دادن حس گذر زمان.

دیر زمان خوابیدن با تعلل انتقام جویانه در خوابیدن چه تفاوتی دارند؟

بعضی اوقات افراد فکر می‌کنند هر نوع دیر خوابیدن به معنی اهمال کاری انتقامی در خواب است، اما این دو حرکت از نظر روان‌شناختی تفاوت‌های اساسی دارند. دیر خوابیدن امکان پذیر نتیجه‌ی عادت، برنامه کاری یا اختلالات خواب باشد، درحالی‌که تعلل انتقام‌جویانه نوعی تصمیم آگاهانه برای به تعویق انداختن خواب به‌خاطر حس نداشتن اختیار در طول روز است.

در واقع، فرد با آگاهی از خستگی و نیاز به استراحت، باز هم انتخاب می‌کند بیدار بماند تا وقتی را به خودش تعلق دهد. تفاوت‌های مهم بین این دو حرکت عبارت‌اند از:

نشانه‌های مهم اهمال کاری در خواب

احتمالا برای تعداد بسیاری از ما این سوال پیش آمده باشد که از کجا بفهمیم حرکت شبانه‌مان نوعی اهمال کاری در خواب است یا فقط عادت به بیدار ماندن. تشخیص این قضیه کار ساده‌ای نیست، اما روان‌شناسان اعتقاد دارند که این اتفاق نشانه‌هایی اشکار دارد که در حرکت و احساسات فرد به درستی دیده می‌بشود. اگر چند مورد از نشانه‌های زیر را در خود مشاهده می‌کنید، گمان بسیاری وجود دارد که دچار اهمال کاری انتقامی قبل از خواب باشید.

۱. به تعویق انداختن مداوم زمان خواب بدون علت منطقی

یکی از آشکارترین نشانه‌ها، تأخیر همیشگی در خوابیدن است، درحالی‌که کار الزامی‌ای برای انجام دادن وجود ندارد. برای مثال، شخص می‌داند باید بخوابد اما تصمیم می‌گیرد فقط «چند دقیقه» دیگر در گوشی بماند یا ویدئویی دیگر تماشا کند و این چند دقیقه به ساعت‌ها تبدیل می‌بشود.

۲. آگاهی از خستگی اما بی‌توجهی به آن

افراد مبتلا به اهمال کاری در خواب طبق معمولً خسته‌اند و حتی حس سنگینی پلک‌ها را دارند، اما آگاهانه تصمیم می‌گیرند بیدار بمانند. آن‌ها می‌گویند: «می‌دانم باید بخوابم، ولی تا این مدت دلم نمی‌خواهد روزم همه بشود.».

۳. حس پشیمانی در صبح و تکرار همان حرکت در شب سپس

این افراد هر صبح با خستگی، تمرکز پایین و گاه حس گناه از کم‌خوابی بیدار خواهد شد، اما شب سپس باز همان چرخه را تکرار می‌کنند. این تکرار، نشانه‌ای از شکل‌گیری الگوی رفتاری پایدار است که به ‌سختی شکسته می‌بشود.

۴. بیدار ماندن برای انجام کارهای لذت‌قسمت غیرضروری

آنچه در این نوع تعلل اهمیت دارد، انتخاب فعالیت‌ها است. فرد طبق معمولً سراغ کارهایی می‌رود که حس لذت، اسایش یا آزادی به او خواهند داد؛ همانند تماشای فیلم، بازی با تلفن یا مطالعه موضوعات غیرکاری. این حرکت، واکنشی ناخودآگاه برای جبران افتزمان شخصی در طول روز است.

۵. افت کیفیت خواب و بی‌نظمی در ساعت خوابیدن

در تاثییر اهمال کاری انتقامی قبل از خواب، نظم خواب کاملاً از بین می‌رود. فرد امکان پذیر هر شب در ساعت متغیری بخوابد، خواب سبک و ناپیوسته‌ای داشته باشد و صبح‌ها حس استراحت نکند. این بی‌نظمی در نهایت تبدیل خستگی مزمن و افت بازده روزانه می‌بشود.

۶. حس نارضایتی از روز و میل به جبران آن در شب

افرادی که روزهایشان پر از ماموریت های و سختی کاری است، طبق معمولً شب زمان با حس نارضایتی یا ناکامی مواجه خواهد شد. ذهن آن‌ها برای جبران این حس، زمان خواب را قربانی می‌کند تا مقداری آزادی یا کنترل مجدد به‌دست آورد.

دلایل اهمال کاری در خواب

اهمال کاری انتقامی قبل از خواب، رفتاری پیچیده و چندوجهی است که از ترکیب عوامل روانی، اجتماعی و رفتاری به‌وجود می‌آید. هیچ‌کس از ابتدا تصمیم نمی‌گیرد که خواب خود را قربانی کند، بلکه این حرکت به‌مرور زمان و در تاثییر فشارها، نارضایتی‌ها و کمبودهای روزمره شکل می‌گیرد. با اهمیت ترین دلایل ابراز این اتفاق شامل موارد زیر می باشند:

انواع تعلل انتقام‌جویانه در خوابیدن

تعلل انتقام‌جویانه در خوابیدن در ظاهر برای همه یکسان به نظر می‌رسد، اما در واقع اشکال و شدت‌های مختلفی دارد. روان‌شناسان این حرکت را بر پایه انگیزه‌ها و نوع فعالیت‌هایی که افراد در زمان بیداری انجام خواهند داد، به چند دسته تقسیم کرده‌اند. شناخت این انواع پشتیبانی می‌کند تا هر شخص بتواند الگوی رفتاری خودش را تشخیص دهد و راحت‌تر آن را اصلاح کند.

تأثیرات تعلل انتقام جویانه در خوابیدن بر جنبه‌های گوناگون زندگی

تعلل انتقام‌جویانه در خوابیدن، فقط عادت شبانه نیست؛ بلکه رفتاری است که می‌تواند همانند دومینو بر جنبه‌های گوناگون زندگی تاثییر بگذارد. از سلامت جسمی گرفته تا تمرکز، روابط اجتماعی و حتی حس رضایت از زندگی، همه انها تحت تأثیر این نوع اهمال کاری قرار می‌گیرند. با اهمیت ترین تأثیرات اهمال کاری انتقامی قبل از خواب عبارت‌اند از:

چه افرادی دچار تعلل انتقام جویانه در خوابیدن می باشند؟

اهمال کاری انتقامی قبل از خواب رفتاری نیست که به گروه خاصی محدود بشود، اما پژوهش‌ها نشان خواهند داد برخی افراد بیشتر از دیگران مستعد دچار شدن در آن می باشند. ویژگی‌های شخصیتی، شرایط کاری، حالت خانوادگی و سبک زندگی نقش مهمی در ابراز این اتفاق دارند. گروه‌هایی که زیاد تر در معرض این حرکت قرار دارند عبارت‌اند از:

افراد پرمشغله و دارای شغل‌های فشرده

افرادی که روزهایشان با کارهای متعدد، جلسات پیاپی یا مسئولیت‌های سنگین پر شده است، طبق معمولً حس می‌کنند همه ساعات روز در اختیار دیگران است. این افراد شب را فرصتی برای بازپس‌گیری آزادی شخصی می‌دانند. بیدار ماندن برایشان وقتی است که می‌توانند اختیار زندگی خود را حس کنند، حتی اگر ناچار شوند خستگی روز سپس را به جان بخرند.

والدین، به‌اختصاصی مادران شاغل

مادرانی که در طول روز بین کار بیرون از خانه، مراقبت از فرزندان و امور خانه در رفت‌وآمدند، زیاد تر هیچ وقتی برای خود ندارند. هنگامی شب فرزندانشان می‌خوابند، حس می‌کنند بالاخره وقتی برای نفس کشیدن دارند. در نتیجه، تصمیم می‌گیرند مقداری زیاد تر بیدار بمانند تا از سکوت لذت ببرند، حتی اگر ساعت از نیمه‌شب قبل باشد.

دانشجویان و افراد جوان

جوان‌ترها طبق معمولً به علت انعطاف‌پذیری بدن و ذهن، تأثیر کم‌خوابی را جدی نمی‌گیرند. علاوه‌بر این، آن‌ها زیاد تر حس می‌کنند کنترل مقداری بر برنامه‌های روزانه دارند. به این علت شب را وقتی برای رهایی از محدودیت‌ها می‌بینند. این حرکت در بین دانشجویان ساکن خوابگاه زیاد رایج است.

افراد دچار با استرس‌های کاری یا عاطفی

افرادی که از سختی روانی، اضطراب یا خستگی روحی رنج می‌برند، طبق معمولً تمایلی به خوابیدن ندارند، چون ذهنشان دچار افکار ناتمام روز است. بیدار ماندن برایشان نوعی تلاش جهت فرار از تنش‌ها یا آرام کردن ذهن خواهد می بود. آن‌ها حس می‌کنند اگر بخوابند، فردا مجدد همان چرخه استرس‌زا را توانایی خواهند کرد.

افراد با ویژگی‌های شخصیتی خاص (کمال‌گراها و کنترل‌طلب‌ها)

افرادی که میل شدیدی به کنترل امور دارند، طبق معمولً در برابر فشارهای بیرونی حس محدودیت می‌کنند. هنگامی شب فرا می‌رسد، تمایل دارند با بیدار ماندن حس کنترل را مجدد به دست آورند. این حرکت برایشان نوعی جبران است، هرچند در ظاهر بی‌اهمیت به نظر برسد.

افراد دچار بی‌نظمی در برنامه‌ی زندگی یا خواب

افرادی که ساعت خواب و بیداری مشخصی ندارند یا شغل‌هایی با شیفت شب دارند، طبق معمولً به‌سختی می‌توانند زمان خواب خود را تنظیم کنند. در این شرایط، شب‌های طویل بیداری به‌مرور زمان به عادت تبدیل می‌بشود و فرد بدون تصمیم خاصی تا دیروقت بیدار می‌ماند.

افرادی که حس نارضایتی از روزمرگی دارند

اهمال کاری انتقامی قبل از خواب در بین افرادی که حس می‌کنند زندگی‌شان تکراری و بدون شوق شده، شایع‌تر است. برای آن‌ها شب، فرصتی است برای شکستن این یکنواختی؛ وقتی که می‌توانند با دیدن فیلم، مطالعه یا مرور شبکه‌های اجتماعی حس زندگی مجدد را توانایی کنند.

راهکارهایی برای درمان اهمال کاری در خواب

اهمال‌کاری انتقامی قبل از خواب، هرچند در ظاهر بی‌زیان و حتی دل‌چسب به نظر می‌رسد، در واقع نشانه‌ای از نارضایتی عمیق از سبک زندگی است. درمان آن نیازمند ترکیبی از آگاهی، نظم، تحول عادت‌ها و بهبود کیفیت زندگی روزانه است.

راه حلهای مؤثر و کاربردی که می‌تواند به افت این حرکت و برگشت به خواب سالم پشتیبانی کنند، عبارت‌اند از:

۱. شناخت و پذیرفتن حرکت

اولین قدم، آگاهی از حرکت است. تا وقتی که فرد نپذیرد دیر خوابیدن نوعی جبران است نه استراحت، نمی‌تواند تغییری تشکیل کند. یادداشت کردن الگوهای خواب، ساعات بیداری و کارهایی که قبل از خواب انجام می‌دهید، پشتیبانی می‌کند علت مهم این حرکت را بشناسید.

۲. برنامه‌ریزی برای زمان شخصی در طول روز

اگر در روز وقتی برای خود نداشته باشید، طبیعی است که شب را به جبران تعلق دهید. تلاش کنید در بین کار یا بعد از آن، حتی برای چند دقیقه، فعالیتی لذت‌قسمت و شخصی انجام دهید. همین کار ساده، حس کنترل بر زندگی را افزایش داده و نیاز به بیداری شبانه را افت می‌دهد.

۳. تشکیل روتین خواب منظم

زمان خواب و بیداری خود را ثابت نگه دارید. بدن انسان به ریتم اشکار عادت می‌کند. تنظیم ساعت خواب، خاموش کردن وسایل الکترونیکی حداقل نیم ساعت پیش از خواب و داشتن محیطی آرام و تاریک می‌تواند تأثیر بسیاری داشته باشد.

۴. جلوگیری از مصرف زیاد فضای مجازی پیش از خواب

منفعت گیری از تلفن همراه و شبکه‌های اجتماعی یکی از مهم‌ترین دلایل بیداری طویل شبانه است. بهتر است تلفن را از تخت خواب دور نگه دارید و به جای آن فعالیت‌هایی همانند مطالعه کتاب یا گوش دادن به موسیقی آرام انجام دهید.

۵. مدیریت استرس روزانه

استرس یکی از ریشه‌های مهم اهمال کاری انتقامی قبل از خواب است. انجام تمرین‌های تنفسی، مدیتیشن، ورزش سبک و برنامه‌ریزی برای کارها می‌تواند سختی روز را افت دهد و ذهن را برای خواب آماده کند.

۶. یادگیری نه گفتن به ماموریت های بیشتر از اندازه

بعضی اوقات ریشه اهمال‌کاری شبانه در پرتلاشی روزانه است. اگر همیشه خود را دچار تعهدات بی‌آخر کرده‌اید، باید یاد بگیرید اعتدال برقرار کنید و به نیازهای شخصی‌تان نیز احترام بگذارید.

۷. تحول نگرش نسبت به خواب

برخی افراد خواب را اتلاف زمان می‌دانند، درحالی‌که خواب کافی پایه‌ی منفعت‌وری، اسایش و سلامتی است. فهمیدن این مسئله که خواب نه آخر روز بلکه اغاز بازسازی ذهن و بدن است، نگاه فرد را تحول می‌دهد.

۸. در صورت نیاز، مراجعه به روان‌شناس یا مشاور خواب

اگر همه‌ی کوششها بی‌نتیجه ماند و هم چنان بیداری شبانه ادامه داشت، گمان وجود مشکل عمیق‌تر همانند اضطراب، افسردگی یا اختلال خواب وجود دارد. مشورت با متخصص می‌تواند به شناسایی و درمان مؤثر پشتیبانی کند.

نتیجه‌گیری

اهمال‌کاری انتقامی قبل از خواب، تنها به‌تعویق ‌انداختن زمان خواب نیست؛ بلکه پیامی خاموش از درون انسان مدرن است که بین خواسته‌ها، ماموریت های و افتزمان شخصی دچار شده است. می‌توان این حرکت را فریادی برای بازپس‌گیری کنترل از روزهایی دانست که در شتاب و سختی سپری خواهد شد. اما حقیقت این است که بیدار ماندن تا نیمه‌شب، نه نشانه آزادی، بلکه نشانه خستگی از نداشتن آن است.

درمان این حرکت، نه در اجبار به سریع خوابیدن، بلکه در اصلاح سبک زندگی نهفته است. هنگامی در طول روز برای خود زمان می‌گذاریم، به نیازهای عاطفی و ذهنی‌مان دقت می‌کنیم و بین کار و استراحت اعتدال برقرار می‌کنیم، دیگر نیازی به «انتقام شبانه» نداریم. بدن و ذهن ما به جای مقاومت در برابر خواب، آن را به‌گفتن فرصتی برای تجدید انرژی می‌پذیرند. برای داشته باشید که خواب، تنها یک الزام زیستی نیست؛ بلکه نوعی احترام به خود است.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

آیا تا به حال به پاهای خود نگاه کرده‌اید و از تجمع چربی‌های ناهموار و ظاهر پوست پرتقالی آن حس ناخوشایندی داشته‌اید؟ تعداد بسیاری از افراد با این چالش روبه رو می باشند و زیاد تر آن را به سلولیت نسبت خواهند داد. اما حقیقت این است که امکان پذیر با عارضه‌ای کاملاً متفاوت به نام لیپیدما (Lipedema) روبرو باشید. فهمیدن تفاوت لیپیدما و سلولیت تنها یک نوشته ظاهری نیست، بلکه کلیدی برای انتخاب مسیر درمانی صحیح و دستیابی به سلامت پایدار است.

این دو عارضه با وجود شباهت‌های ظاهری، از نظر ماهیت، علائم و راه حلهای درمانی تفاوت‌های بنیادینی با یکدیگر دارند. نادیده‌گرفتن این تفاوت‌ها می‌تواند به سال‌ها تلاش بی‌نتیجه برای درمان، رژیم‌های غذایی سخت و ورزش‌های طاقت‌فرسا منجر بشود، در حالی که مشکل مهم در جای فرد دیگر است. در این مقاله، این دو عارضه را بازدید می‌کنیم تا یک بار برای همیشه به همه سوالات شما در رابطه تفاوت لیپیدما و سلولیت جواب دهیم.

لیپیدما، فراتر از چربی ساده

لیپیدما یک اختلال مزمن و زیاد تر ارثی در توزیع بافت چربی است که عمدتاً پاها، ران‌ها و باسن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این عارضه تقریباً به طور انحصاری در زنان رخ می‌دهد و طبق معمولً در دوران بلوغ، بارداری یا یائسگی اغاز یا تشدید می‌بشود. برخلاف چاقی معمولی، چربی لیپیدما در برابر رژیم غذایی و ورزش زیاد مقاوم است.

لیپیدما که بعضی اوقات به آن «سندرم چربی دردناک» نیز حرف های می‌بشود، یک بیماری پزشکی است که در آن سلول‌های چربی به طور غیرطبیعی متورم شده و در زیر پوست تجمع می‌یابند. این تجمع چربی به طور متقارن در هر دو پا اتفاق می‌افتد و به طور اشکار مچ پا و مچ دست‌ها را دچار نمی‌کند؛ به همین علت، ظاهری همانند به دستبند یا پابند در این نواحی تشکیل می‌بشود که مرز بین بافت سالم و بافت دچار را مشخص می کند.

علائم و نشانه‌های لیپیدما

برای فهمیدن بهتر تفاوت لیپیدما و سلولیت، شناخت علائم لیپیدما الزامی است:

سلولیت چیست؟ چالشی رایج برای زیبایی پوست

سلولیت یک عارضه پوستی زیاد شایع است که علتایجاد فرورفتگی و ناهمواری در سطح پوست، به‌اختصاصی در نواحی ران، باسن و شکم می‌بشود. این حالت که به «پوست پرتقالی» نیز معروف است، یک بیماری محسوب نمی‌بشود و خطری برای سلامتی فرد ندارد، اما می‌تواند از نظر زیبایی برای تعداد بسیاری از افراد ناخوشایند باشد.

دلایل ابراز سلولیت

سلولیت وقتی تشکیل می‌بشود که تارهای همبند (Fibrous Septae) که پوست را به عضلات زیرین متصل می‌کنند، به طور عمودی قرار گرفته و چربی‌های زیر پوست را به سمت بالا سختی خواهند داد. این سختی علتمی‌بشود که توده‌های چربی از بین این تارها بیرون زده و آن ظاهر ناهموار و چال‌همانند را روی سطح پوست تشکیل کنند. عواملی همانند ژنتیک، هورمون‌ها، سبک زندگی و ضخامت پوست در ابراز آن نقش دارند.

نشانه‌های بارز سلولیت

• ظاهر پوست پرتقالی: وجود فرورفتگی‌ها و برآمدگی‌های کوچک روی پوست.
• عدم وجود درد: سلولیت طبق معمولً دردناک نیست، مگر در موارد زیاد شدید.
• عدم تقارن: امکان پذیر در یک ناحیه زیاد تر از ناحیه دیگر دیده بشود.
• وابستگی به حالت بدن: با سختی دادن پوست یا انقباض عضلات، نمایان‌تر می‌بشود.
• شایع در زنان: به علت ساختار متفاوت بافت همبند، در زنان زیاد شایع‌تر از مردان است.

تفاوت‌های لیپیدما و سلولیت در یک نگاه

بهترین راه برای جمع‌بندی و فهمیدن سریع تر، قیاس مستقیم این دو عارضه است. جدول زیر به شما پشتیبانی می‌کند تا به روشنی با اهمیت ترین وجوه اختلاف لیپیدما و سلولیت را مشاهده کنید:

چرا تشخیص صحیح این دو عارضه اهمیت دارد؟

تشخیص نادرست و برداشت کردن لیپیدما به گفتن سلولیت یا چاقی ساده، می‌تواند تبدیل سرخوردگی عمیق و صدمه‌های روحی و جسمی بشود. فرد مبتلا به لیپیدما امکان پذیر سال‌ها خود را به علت عدم پیروزی در افت وزن سرزنش کند، در حالی که مشکل او ریشه در یک بیماری پزشکی دارد که نیازمند رویکرد درمانی متغیری است.

از نظر دیگر، لیپیدما در صورت عدم مدیریت صحیح می‌تواند پیشرفت کرده و به مرحله های شدیدتر همانند «لیپو-لنف‌ادم» (Lipo-Lymphedema) منجر بشود که در آن سیستم لنفاوی نیز صدمه دیده و ورم شدیدتری تشکیل می‌بشود. به این علت، تشخیص زودهنگام توسط پزشک متخصص، قدم اول برای کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی است.

راه حلهای تشخیص لیپیدما و سلولیت

مسیر تشخیص برای لیپیدما و سلولیت کاملاً متفاوت است و فهمیدن این فرآیند به شما پشتیبانی می‌کند تا بدانید چه وقتی باید به جستوجو نظر متخصص باشید.

تشخیص لیپیدما

تشخیص لیپیدما یک فرآیند بالینی است که باید توسط یک پزشک متخصص (همانند متخصص عروق، غدد یا پزشکی با دانش کافی در عرصه بیماری‌های لنفاوی) انجام بشود. این تشخیص بر پایه مجموعه‌ای از شواهد و معاینات صورت می‌گیرد:

• معاینه فیزیکی دقیق: پزشک به جستوجو علائم کلیدی (تقارن، بافت چربی، علامت کاف، حساسیت و درد) خواهد می بود.
• بازدید اسبق پزشکی و خانوادگی: سوال در رابطه زمان اغاز علائم (طبق معمولً در دوران بلوغ، بارداری یا یائسگی)، سابقه خانوادگی و مقاومت در برابر رژیم‌های غذایی.
• رد کردن دیگر بیماری‌ها (تشخیص افتراقی): قسمت مهمی از تشخیص، مطمعن از این است که علائم ناشی از بیماری‌های دیگر (همانند لنف‌ادم، چاقی مفرط یا نارسایی مزمن وریدی) نیست.

تشخیص سلولیت

تشخیص سلولیت زیاد ساده‌تر است و زیاد تر به طور بصری انجام می‌بشود:

• برسی ظاهری
• سیستم درجه‌بندی: متخصصان پوست امکان پذیر از یک سیستم درجه‌بندی برای تعیین شدت سلولیت منفعت گیری کنند:

این برسی به هیچ آزمایش خاصی نیاز ندارد و طبق معمولً خود فرد نیز می‌تواند آن را تشخیص دهد.

درمان لیپیدما و سلولیت

بعد از تشخیص قطعی، مسیر درمان و مدیریت برای هر یک از این دو عارضه به طور کامل از فرد دیگر جدا می‌بشود.

مدیریت لیپیدما: تمرکز بر کنترل علائم و پیشگیری

از آنجایی که لیپیدما یک بیماری مزمن است، مقصد مهم درمان، کنترل علائم، افت درد، جلوگیری از پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی است.

۱. درمان‌های خانگی (راه حلهای غیرتهاجمی)

این راه حلها خط اول مدیریت لیپیدما می باشند و فرد می‌تواند تعداد بسیاری از آن‌ها را در خانه انجام دهد:

۲. درمان‌های کلینیکی و پزشکی

• ماساژ تخلیه لنفاوی (MLD): این یک نوع ماساژ زیاد ملایم و تخصصی است که توسط درمانگر آموزش‌دیده انجام می‌بشود. مقصد آن تحریک سیستم لنفاوی برای تخلیه مایعات اضافی از بافت‌ها و افت تورم و سنگینی است.
• لیپوساکشن تخصصی: در مرحله های گسترش یافتهتر یا وقتی که راه حلهای محافظه‌کارانه کافی نیستند، جراحی لیپوساکشن با تکنیک‌های خاص (همانند Water-Jet Assisted یا Tumescent) می‌تواند به طور دائمی سلول‌های چربی بیمار را حذف کند. این جراحی یک عمل درمانی برای افت درد و بهبود تحرک است و نباید با لیپوساکشن زیبایی نادرست گرفته بشود.

پیکر تراشی؛ آشنایی با راه حلهای جراحی و غیرجراحی

بهبود ظاهر سلولیت

درمان سلولیت کاملاً بر جنبه زیبایی متمرکز است و مقصد آن بهبود ظاهر پوست است:

۱. راهکارهای خانگی و سبک زندگی

۲. درمان‌های کلینیکی و زیبایی

برای نتایج محسوس‌تر و ماندگارتر، راه حلهای کلینیکی زیر در دسترس می باشند:

• لیزر و رادیوفرکوئنسی: این دستگاه‌ها با منفعت گیری از گرما، تشکیل کلاژن را تحریک کرده و می‌توانند به سفت شدن پوست و شکستن باندهای فیبروزی پشتیبانی کنند.
• شاک‌ویو تراپی (Acoustic Wave Therapy): با منفعت گیری از امواج صوتی، به شکستن بافت‌های همبند سفت و بهبود گردش خون پشتیبانی می‌کند.
• سابسیژن (Subcision): در این روش، پزشک با منفعت گیری از یک سوزن مخصوص، باندهای فیبروزی را که پوست را به سمت پایین می‌کشند، قطع می‌کند تا سطح پوست آزاد و صاف‌تر بشود.
• تزریق فیلر: در برخی موارد، تزریق فیلرهایی همانند اسکالپترا (Sculptra) می‌تواند با تحریک کلاژن‌سازی، به پر کردن فرورفتگی‌ها و بهبود ظاهر پوست پشتیبانی کند.

سوال‌های متداول

۱. آیا رژیم غذایی و ورزش می‌توانند لیپیدما را درمان کنند؟

خیر. رژیم غذایی و ورزش به تنهایی نمی توانند چربی‌های ناشی از لیپیدما را از بین ببرند، چون این چربی‌ها ماهیت متغیری با چربی‌های ناشی از اضافه وزن معمولی دارند. با این حال، نگه داری وزن سالم و سبک زندگی فعال می‌تواند از تجمع چربی زیاد تر جلوگیری، علائم را کنترل کرده و به سلامت عمومی بدن پشتیبانی کند.

۲. آیا امکان پذیر یک فرد همزمان به لیپیدما و سلولیت مبتلا باشد؟

بله، از آنجایی که سلولیت در بیشتر از ۸۰ درصد زنان شایع است، فرد مبتلا به لیپیدما نیز می‌تواند همزمان در نواحی دچار دچار سلولیت باشد. این هم‌پوشانی بعضی اوقات تشخیص را دشوارتر می‌کند، اما یک پزشک باتجربه با دقت به علائم کلیدی همانند درد، تقارن و عدم درگیری مچ پا می‌تواند این دو را از هم تفکیک کند.

۳. از کجا بفهمم مشکل من لیپیدما است یا چاقی مفرط؟

با اهمیت ترین وجه اختلاف در توزیع چربی است. در چاقی، چربی به طور کلی در سراسر بدن، از جمله صورت، شکم، دست‌ها و پاها توزیع می‌بشود. اما در لیپیدما، تجمع چربی به طور نامتناسب در پایین‌تنه (پاها، ران‌ها و باسن) متمرکز است و بالاتنه امکان پذیر لاغر باقی بماند. این چنین، چربی لیپیدما به لمس حساس و دردناک است.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

آیا تا به حال بهترین ایده‌هایتان در یک لحظه کاملاً تنها به ذهنتان رسیده است؟ احتمالا در یک حمام طویل، میانه پیاده‌روی در طبیعت، یا حتی وقتی که در سکوت شب، در حال خیال پردازی هستید. در دنیای پرهیاهوی امروز که پر از ارتباطات و اطلاعات است، تنهایی زیاد تر کم اهمیت به نظر می‌رسد. اما حقیقت این است که انزوا، یکی از نیرومندترین ابزارهای ما برای شکوفایی خلاقیت است. در این مقاله، یاد می‌گیریم چطور تنهایی را تبدیل به راهی برای خلاقیت کنیم.

روانشناسان، کریستوفر لانگ و جیمز اَوریل، ربط دیرینه‌ی بین تنهایی و خلاقیت را «آن‌قدر فراگیر که تقریباً به یک کلیشه تبدیل شده است» توصیف کرده‌اند: دانشمندی تنها در آزمایشگاه، نویسنده‌ای در کلبه‌ای در جنگل، یا نقاشی در یک استودیوی خالی. اما آیا واقعاً تنهایی خلاقیت می‌آورد؟ بر پایه تحقیقات روان‌شناسی، در ادامه به پنج راه اشاره شده است که تنهایی می‌تواند جرقه‌ی خلاقیت را بزند.

۱. تاثییر حمام

اگر بهترین ایده‌هایتان در حمام به ذهنتان می‌رسد، تنها نیستید. رایج‌ترین مکان‌هایی که افراد در آن‌ها لحظه‌های ناگهانی «آها!» را توانایی می‌کنند، شامل حمام، زمان رانندگی و در میانه ورزش است. اگرچه همیشه این فعالیت‌ها را تنها انجام نمی‌دهید، این توانایی‌ها طبق معمولً فرصتی برای دوری از سیل اطلاعاتی فراهم می‌کنند که در تعامل های اجتماعی در معرض آن قرار می‌گیریم.

تنهایی، فرصتی برای دوری از این حجم ورودی‌ها فراهم می‌کند و به ذهن ما اجازه می‌دهد آزادانه پرسه بزند. این تفکر آزاد، نواحی‌ای از مغز ما را تحریک می‌کند که به گفتن شبکه‌ی حالت پیش‌فکر شناخته خواهد شد و انعطاف‌پذیری شناختی (یعنی توانایی تفکر خارج از چارچوب) را تحکیم می‌کنند. به این علت، اگر در موضوعی گیر کرده‌اید، اجازه دهید ایده‌هایتان با مقداری استراحت (یا یک دوش، یک رانندگی یا یک پیاده‌روی!) زنده شوند.

۲. از خیال‌پردازی استقبال کنید

ذهن سرگردان می‌تواند در مسیر خلاقیت قرار بگیرد، اما بعضی اوقات اوقات افکارمان به جاهای منفی می‌روال و نشخوار فکری ما را مضطرب می‌کند. برای حل این مشکل، تلاش کنید به جای نگاه به قبل، به آینده نگاه کنید. فلورانس روبی و همکارانش دریافتند که سرگردانی ذهنی درمورد‌ی قبل و با تمرکز بر دیگران، به گمان زیاد حال آدم‌ها را بد می‌کند.

در روبه رو، خیال‌پردازی درمورد‌ی آینده و با تمرکز بر خود، علتافزایش حس مثبت می‌بشود. اجازه دادن به ذهن برای پرسه زدن در تنهایی می‌تواند راه‌های فکری جدیدی را باز و به شما در حل مشکلات پشتیبانی کند. با این حال، مهم است که این سرگردانی ذهنی خود آگاه انجام بشود. چرا؟ چون که برای برخی افراد، خیال‌پردازی می‌تواند به یک باتلاق تبدیل بشود.

۳. یک کار فردی درست را انتخاب کنید

آیا کارهای خاصی وجود دارند که به تنهایی می‌توانیم برای به جریان انداختن خلاقیتمان انجام دهیم؟ بر پایه تحقیقات بنجامین برد، باید «نقطه‌ی ایده‌آل» بین کارهای کسل‌کننده و کارهای پرفشار را اشکار کنید.

در یک آزمایش، از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا به گفتن یک آزمون خلاقیت، کاربردهای غیرمعمول برای اشیاء معمول را فهرست کنند، اما در شرایط گوناگون. نتایج شگفت‌آور می بود: افرادی که در یک استراحت، یک کار با سختی متوسط انجام دادند (برچسب زدن اعداد فرد و زوج روی صفحه)، ایده‌های تازه بیشتری نسبت به افرادی تشکیل کردند که کارهای پرفشارتر انجام دادند، در طول استراحت هیچ کاری نکردند یا اصلاً استراحت نداشتند.

انجام کاری که سختی بسیاری ندارد، به مغز اجازه می‌دهد تا مشکلات را حل کند. چرا؟ چون در میانه این کارهای «نه چندان پرفشار»، ذهن شما آزاد است تا پرسه بزند و به جاهایی می‌رود که اساساً به شما پشتیبانی می‌کند نقاط را در ذهنتان به هم وصل کنید.

۴. بگذارید جریان بگیرد

اتفاق‌ی فرد دیگر که با خلاقیت مرتبط است، حالت فلو (Flow) است. این مفهوم توسط روانشناس شناخته شده، میهای چیکسِنت‌میهای به گفتن یک «توانایی‌ی بهینه» تعریف شده است.

حالت غرقگی، وضعیتی است که فرد در آن عمیقاً دچار یک فعالیت خاص می‌بشود، حس مطمعن به نفس و خودآگاهی پایین دارد و خود و اطرافش را فراموش می‌کند. اگرچه زیاد تر این حالت در بین ورزشکاران نخبه دیده می‌بشود، اما نویسندگان، هنرمندان، ماجراجویان و گیمرها نیز توانایی شبیهی دارند. برخی می‌گویند که تنهایی برای دستیابی به حالت غرقگی واقعی الزامی است.

با این حال، به نظر می‌رسد که شخصیت فرد مهم است. لیو و چیکسِنت‌میهای دریافتند که شرکت‌کنندگانی که برون‌گراتر بودند، حالت غرقگی بیشتری را در فعالیت‌های اجتماعی گزارش کردند. در طرف مقالبل درون‌گراها زیاد تر در تنهایی این حالت را توانایی می‌کردند. با این وجود، چیکسِنت‌میهای به تعداد بسیاری از مزایای دیگر تنهایی اشاره کرد و در نهایت او گفت:

«تعامل با دیگران می‌تواند راه خوبی برای یک زندگی لذت‌قسمت باشد، اما فرد باید یاد بگیرد که از تنهایی نیز لذت ببرد تا برخی از کارهای زندگی را که به تمرکز مطلق نیاز دارند، به انجام رساند.»

۵. نگه داری اعتدال

اگرچه تنهایی زمان‌های منحصر به فردی را فراهم می‌کند، اما نمی‌توان نقش همکاری و او مباحثه در فرآیند خلاقیت را نادیده گرفت. همانند تعداد بسیاری از چیزها در زندگی، بهترین گزینه یک گزینه‌ی متعادل است.

رونا کورد و پل پائولوس دریافتند افرادی که بین جلسات طوفان فکری فردی و گروهی تناوب برقرار می‌کردند، ایده‌های تازه بیشتری نسبت به افرادی تشکیل کردند که تنها در حالت فردی یا گروهی جستوجو خلاقیت می باشند. در برخی مرحله های فرآیند خلاقیت، دوره‌های تنهایی برای گسترش‌ی کامل ایده‌ها، انجام تحقیقات فشرده یا اجازه دادن به ذهن برای بازیگوشی سودمند خواهد می بود.

با این حال، قرار گرفتن در معرض دیدگاه‌های دیگران، تبادل ایده و دریافت بازخورد نیز مهم است. افراد اجتماعی تمایل دارند جستوجو محیط‌های مشارکتی باشند، در حالی که افرادی که تنهایی را ترجیح خواهند داد، برای جستوجو کردن کوششهای خلاقانه به تنهایی پناه می‌برند. با این حال، به نظر می‌رسد هر دو محیط، مزایای منحصر به فردی برای این فرآیند فراهم می‌کنند.

تنهایی: بستر رشد ایده‌ها

در نهایت، تنهایی بستری عالی برای رشد ایده‌ها است. برای رهایی از یک مشکل، استراحت کنید و مدتی را تنها بگذرانید. فعالیتی را انتخاب کنید که به ذهن شما اجازه دهد بازیگوشی کند. مدل ایده‌آل آن است این فعالیت «نه زیاد خسته‌کننده» و «نه زیاد درگیرکننده» باشد. برای پشتیبانی زیاد تر به فرآیند خلاقیت، بین دوره‌های تنهایی و زمان با دیگران تناوب برقرار کنید. این رویکرد «متعادل» نه تنها خلاقیت را شکوفا، بلکه به سلامت عمومی شما نیز پشتیبانی می‌کند.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

دوراهی انتخاب بین گوشت تازه یا منجمد زیاد تر آدم‌ها را سردرگم می‌کند. ما زیاد تر معتقدیم که گوشت تازه سالم‌تر و مقوی‌تر است، اما زیاد‌ها گوشت منجمد را به‌علت ماندگاری زیاد تر و دسترسی راحت‌تر ترجیح خواهند داد. کدام بهتر است؟ در این دوراهی باید عاقلانه و آگاهانه تصمیم گرفت. ابتدا باید دانست که انجماد واقعا قیمت غذایی گوشت را پایین می‌آورد یا برعکس، راه خوبی برای نگه داری کیفیت و جلوگیری از فساد است؟ در این راهنما مفصل به این نوشته پرداخته‌ایم.

آشنایی با مفهوم گوشت «تازه» و «منجمد»

گوشت تازه با طعم لذیذ، بافت نرم و کیفیت عالی از دام تازه‌ذبح‌شده به‌دست می‌آید. این گوشت در برابر آلودگی‌ و فساد صدمه‌پذیر است و اگر در شرایط محیطی مناسب نباشد، زیاد سریع از بین می‌رود.

گوشت منجمد در حالت انجماد بافت سفت و سنگی دارد. علت این سفتی انجماد کامل آب حاضر در گوشت و راه اندازی کریستال‌های یخ زیاد ریز است. بعداز این فرایند، رشد میکروارگانیسم‌ها در بافت گوشت غیرممکن و ماندگاری گوشت به‌نحوه قابل‌اعتنایی زیاد تر می‌بشود.

تفاوت‌های مهم گوشت تازه و گوشت منجمد

برای خرید از اسنپ پروتئین نمی‌دانید سراغ گوشت تازه یخ‌زده بروید؟ بگذارید فرق این دو گوشت را برای‌تان شرح دهیم.

تفاوت در بافت و طعم

فرق مهم گوشت تازه و منجمد در بافت‌ آنهاست: اولی نرم و انعطاف‌پذیر،‌ دومی کاملا سفت‌و‌سخت. بعداز ذبح دام به گوشت تازه مقداری استراحت خواهند داد و آن را به همان صورت روانه بازار می‌کنند. ولی گوشت منجمد در دستگاه‌های بزرگ صنعتی فریز می‌بشود تا بی‌آنکه بافت گوشت لطمه‌‌ای ببیند، کاملا یخ بزند.

طبیعی‌ست بعداز انجماد، طعم و ظاهر گوشت مقداری کم شدن کند و لطافت اولیه را نداشته باشد. به‌خصوص که زیاد‌زمان‌ها نگهداری نامناسب و طویل‌زمان در فریزر علت «سوختگی» گوشت می‌بشود. به‌همین‌خاطر زیاد‌ها مصرف گوشت تازه را ترجیح خواهند داد.

قیمت غذایی (ویتامین‌ها و پروتئین‌ها)

کم شدن کیفیت و قیمت غذایی یک دغدغۀ جدی در رابطه گوشت یخ‌زده است. حقیقتا در مرحله یخ‌زدایی بخشی از ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و مواد معدنی گوشت از دست می‌رود، اما اگر کل گوشت در یک مرحله مصرف بشود جای نگرانی نیست. درصورت تکرار چرخه انجماد و یخ‌زدایی، غشای سلول‌های عضلانی صدمه می‌بینید و کل ترکیبات سودمند گوشت همراه با خونابه‌ خارج می‌بشود.

ایمنی و ماندگاری (ریسک آلودگی یا رشد باکتری‌ها)

انجماد طول عمر همه مواد غذایی، ازجمله انواع گوشت را بالا می‌برد. بعد اگر ماندگاری طویل‌زمان برای‌تان مهم است، زمان خرید گوشت سراغ انواع منجمد بروید. انجماد بهترین روش نگهداری است و کاملا جلوی رشد انواع باکتری، کپک و مخمر را می‌گیرد. درحالی‌که گوشت تازه حتی اگر در بهترین شرایط ممکن نگهداری بشود، در بهترین حالت ۲ تا ۳ روز ماندگار است و باید به‌شدت مصرف بشود.

تفاوت قیمتی گوشت تازه و منجمد

اگر گوشت منجمد باکیفیت و سالم باشد، اختلاف قیمت گوشت آن با گوشت تازه قابل‌اعتنا نیست. یقیناً گوشت یخ‌زده که با گفتن «گوشت برزیلی» جهت تنظیم بازار اراعه می‌بشود، طبق معمول ارزان‌تر از گوشت گرم و تازه‌ذبح ایرانی است.

تفاوت ازنظر دسترسی

گوشت تازه همیشه آماده‌به‌مصرف است و بعداز خرید، بلافاصله قابل‌منفعت گیری؛ ولی هربار باید برای خرید گوشت از قصابی زمان بگذارید. درحالی‌که گوشت منجمد همیشه در فریزر خانه‌تان حاضر‌آماده است و این زحمت را از دوش شما برمی‌دارد. فقط به یخ‌زدایی نیاز دارد که باید وقتی برایش در نظر بگیرید. اکثر خانواده‌ها برای دسترسی راحت‌تر به گوشت سالم، خرید عمده و نگهداری به‌صورت یخ‌زده را به خرید گوشت تازه ترجیح خواهند داد.

آیا گوشت تازه سالم‌تر است؟

عموم مردم بر این باورند که گوشت تازه سالم‌تر از گوشت یخ‌زده است. بافت نرم و لطیف و رنگ روشن این نوع گوشت‌ این حس را منتقل می‌کند که حاوی مقادیر زیاد تر پروتئین، ویتامین‌ و املاح است. از‌طرفی (برخلاف برخی گوشت‌های بسته‌بندی‌شده) خیال مصرف‌کننده بابت نبوده است افزودنی‌های شیمیایی، نمک، نیتریت و طعم‌دهنده‌ها راحت‌تر است.

با‌این‌حال نتایج پژوهش‌ها بیانگر آن است که گوشت منجمد اگر درست حمل بشود و به‌شدت در فریزر قرار گیرد، قیمت غذایی زیاد بالا (تقریبا به‌اندازه گوشت تازه) دارد. فرایند انجماد بافت گوشت را برای میکروارگانیسم‌ها غیرقابل‌زیست می‌کند. به‌همین‌خاطر گوشت منجمد به‌ندرت فاسد می‌بشود و به‌مراتب کمتر از گوشت تازه عامل مسمومیت غذایی است. درکل، گوشت منجمد تا وقتی که یخ‌زده بماند، برای مصرف ایمن است.

مزایا و معایب گوشت تازه و منجمد

هریک از این دو نوع گوشت پراستفاده، مزایا و معایب خود را دارند. گوشت تازه خوش‌مزه است و گوشت منجمد ماندگار! گوشت تازه آماده‌به‌مصرف است و گوشت منجمد همیشه‌سالم.

در جدول زیر مزایا و معایب هر ۲ نوع گوشت را به‌صورت موردی گفتن کرده‌ایم.

نکات مهم در انتخاب و نگهداری گوشت

• رنگ گوشت تازه قرمز روشن است. تیرگی یا خاکستری‌بودن بافت گوشت نشانۀ کهنگی است.
• بافت گوشت تازه سفت و ارتجاعی است. جای سختی انگشت باید روی بافت گوشت بماند.
• بوی گوشت تازه باید طبیعی و ملایم باشد. بوی ترشیدگی یا شدت نشانه فساد است.
• رنگ چربی گوشت باید سفید یا کرم روشن باشه (نه زرد تیره).
• گوشت تازه را در کیسه‌های مخصوص فریزر یا ظروف دربسته نگه دارید تا با هوا در تماس نباشد.
• گوشت تازه را از پروتئینی‌های معتبر و خوش‌نام بخرید.
• گوشت تازه را در بسته‌های کوچک (مناسب هر وعده) فریز کنید تا یک تکه گوشت چند مرتبه یخ‌زدایی و فریز نشود.
• هیچ زمان گوشت را در دمای محیط یا زیر آب گرم یخ‌زدایی نکنید.
• گوشت خام را جدا از مواد غذایی پخته یا آماده‌به‌مصرف نگهداری کنید.

سخن آخر

سلامت گوشت زیاد تر از آنکه به تازه یا منجمد‌بودنش وابسته باشد، به شرایط نگهداری، حمل‌و‌نقل و نحوۀ آماده‌سازی آن بستگی دارد. گوشت تازه را اگر درست نگهداری نکنیم، زیاد سریع تبدیل می‌بشود به محل تجمع آلودگی و باکتری‌ها. درحالی‌که با مراعات اصول انجماد و یخ‌زدایی، قیمت غذایی گوشت منجمد تا حد بسیاری نگه داری می‌بشود؛ حتی یقین و بهداشتی‌تر هم هست! به این علت تازگی به‌تنهایی دال بر سلامت گوشت نیست. گوشتی سالم و مغذی است که با آگاهی و از جای مناسب انتخاب بشود!

راه‌حل‌هایی برای این که هم قشنگ بمانیم هم سالم

از همان لحظه‌ای که انسان چشم به جهان گشود، با پرسشی همیشگی مواجه شد: «من چرا اینجا هستم؟» این سوال همانند صدایی درونی، قرن‌ها است که در ذهن بشر طنین‌انداز شده و او را به جست‌وجویی بی‌آخر کشانده است. انسان‌ها مدام به جستوجو اشکار کردن راز معمای خلقت در ایمان معنویت، اندیشه و استدلال فلسفی بوده‌اند. ما مدام از خود می‌پرسیم که «مقصد از خلقت انسان چیست؟»

اشکار کردن جواب برای این سوال که مقصد از خلقت انسان چیست، می‌تواند آینده ما را بسازد. هر پاسخی که داده می‌بشود، جهت زندگی‌مان را تعیین می‌کند: این که چطور تصمیم بگیریم، چه ارزشی برای خود قائل شویم و چطور با جهان و دیگران ربط برقرار کنیم. با دقت به اهمیت نوشته، در این مقاله به‌طور کامل درمورد مقصد از خلقت انسان از منظرهای گوناگون سخن بگویید می‌کنیم.

دیدگاه ادیان الهی درمورد مقصد از خلقت انسان

سوال از چرایی و مقصد آفرینش انسان، از با اهمیت ترین و بنیادی‌ترین دغدغه‌های ادیان الهی بوده است. هر یک از ادیان، بر پایه جهان‌بینی خاص خود، تفسیری اراعه داده‌اند که نه‌تنها جواب به پرسشی نظری است، بلکه زندگی پیروان را در عمل هم جهت‌دهی می‌کند. در ادامه جواب ادیان الهی به پرسشم مقصد از خلقت انسان چیست را مرور می‌کنیم.

دین اسلام

اسلام، به‌گفتن یکی از با اهمیت ترین ادیان توحیدی، پاسخی روشن و ژرف به این سوال اراعه می‌دهد. قرآن کریم در سوره ذاریات می‌فرماید: «و ما خلقت الجن و الانس الا لیعبدون»؛ یعنی «جن و انس را نیافریدم مگر برای عبادت من». اما عبادت در اینجا فقطً به معنی انجام اعمال عبادی همانند نماز یا روزه نیست؛ بلکه خواسته، سبک زندگی توحیدی است. زندگی‌ای که همه ابعاد آن، از اخلاق فردی تا تعامل اجتماعی، در راستای تقرب به خداوند و تجلی صفات الهی باشد.

قرآن در جای دیگر، مقصد خلقت را آزمایش انسان معارفه می‌کند: «الذی خلق الموت و الحیاه لیبلوکم أیکم أحسن عملا». یعنی زندگی و مرگ برای آزمودن انسان است؛ آزمونی که مشخص می کند چه فردی در میدان عمل به عدل، صداقت و ایمان، سربلند بیرون می‌آید. به این علت، انسان در نگاه اسلام موجودی است که با اختیار و آزادی انتخاب، زمان دارد به کمال واقعی خود برسد.

در روایات اهل‌بیت نیز مقصد آفرینش انسان با مفهوم «قرب الهی» پیوند خورده است. امام علی(ع) در نهج‌البلاغه می‌فرماید: «خدایا! تو ما را نیافریدی تا سودی به خودت رسانی، بلکه آفریدی تا ما را بیازمایی.» این سخن مشخص می کند که مقصد از خلقت انسان، چیزی فراتر از نیاز خداست؛ چراکه خداوند بی‌نیاز مطلق است. مقصد در حقیقت، برگشت انسان به مقام عبودیت و رشد معنوی خویش است.

دین مسیحیت

در مسیحیت، مبنای مهم فهمیدن مقصد خلقت انسان، آموزه «همانند خدا بودن» است. مطابق کتاب مقدس، خداوند انسان را « به طور خویش» آفرید. معنی این شباهت، فقطً جسمانی نیست، بلکه به جنبه‌های روحانی همانند توانایی محبت، عدل‌ورزی، آفرینندگی و آزادی اراده اشاره دارد. به این علت، انسان مأمور است تا با تجلی این ویژگی‌ها در زندگی فردی و اجتماعی، عکس خدا را در زمین بازتاب کند.

از منظر مسیحیت، مقصد نهایی انسان رستگاری است. نخستین گناه علتفاصله انسان از خدا شد، اما به باور مسیحیان، با آمدن مسیح و قربانی شدن او، راه برگشت و نجات گشوده شد. بعد مقصد آفرینش، نه‌تنها زیستن اخلاقی و عادلانه، بلکه پذیرفتن فیض الهی و رسیدن به حیات جاودان در کنار خداست. به گفتن دیگر، مقصد انسان در مسیحیت اتحاد مجدد با خداوند از رهگذر عشق و ایمان است.

دین یهودیت

در یهودیت نیز مقصد آفرینش انسان در پیوندی ناگسستنی با رابطه او با خداوند تعریف می‌بشود. در متون تلمودی و تفاسیر تورات، پافشاری بسیاری بر این مسئله وجود دارد که انسان برای اطاعت از دستورات الهی و تحقق عدل و اخلاق آفریده شده است. او ماموریت دارد جهان را جای بهتری بسازد و «تیکون عالم» را محقق کند.

از منظر دین یهودیت، انسان شریک خدا در ادامه آفرینش است. یعنی خداوند جهان را آفرید، اما انسان ماموریت دارد آن را آباد و کامل کند. این نگاه، هم بُعد معنوی دارد (پرستش و نزدیکی به خدا) و هم بُعد عملی (زندگی بر پایه اخلاق و عدل اجتماعی).

دین زرتشت

در آیین زرتشتی، مقصد آفرینش انسان با مبارزه دائمی بین خیر و شر گره خورده است. جهان عرصه رویارویی اهورا‌مزدا با اهریمن است. انسان آفریده شده تا در این مبارزه نقش فعال داشته باشد و با پیروی از سه اصل بنیادین «پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک» پشتیبانی‌گر نیروهای خیر باشد.

به این علت، انسان در نگاه زرتشتی فقطً موجودی منفعل نیست، بلکه رزمنده‌ای است که ماموریت دارد با انتخاب‌های آگاهانه، در پیروزی نهایی خیر بر شر شریک باشد. مقصد خلقت، رسیدن به جهانی است که در آن راستی و نور بر افترا و تاریکی چیره می‌بشود.

نگاه فلسفی به مقصد از خلقت انسان

در این قسمت، سوال «مقصد خلقت انسان چیست؟» را از منظر فلسفه بازدید می‌کنیم. فلسفه همانند آیینه‌ای است که زوایای نهان سوال را آشکار می‌کند؛ از بنیادی‌ترین آن‌ها یعنی وجود و ماهیت انسان، تا آزادی و قیمت اخلاقی و سرانجام معنی و پوچی.

فلسفه ذات یا وجود؛ آیا انسان پیش از آمدن معنایی دارد؟

یکی از او گفت و گو‌های مهم در فلسفه، مسأله نسبت بین «ذات» و «وجود» است. فیلسوفان سنتی همانند ارسطو و بعداً امانوئل کانت بر این باورند که ذات انسان، یعنی آنچه انسان باید باشد، پیش از وجود او تعریف شده؛ یعنی مقصد و معنی از پیش در ذات او نهفته است. انسان در مسیر زندگی باید مطابق آن ذات حرکت کند تا به کمال برسد. آرمان‌های فضیلت اخلاقی، خردمندی، عدل، شجاعت و همانند آن‌ها در این دیدگاه‌ها نقش حیاتی دارد.

مفهوم معنی و زندگی نیک؛ فضیلت‌گرایی و سعادتمندی

تعداد بسیاری از فیلسوفان، به اختصاصی در سنت یونان باستان، از قبیل ارسطو و فیلسوفان اخلاقی بعدی، مقصد خلقت انسان را به زندگی نیک یا سعادت پیوند داده‌اند. زندگی‌ای که فرد در آن توانمندیهای انسانی‌اش را به شکلی شکوفا به کار گیرد، در جامعه تأثیر بگذارد، روابط انسانی‌اش سالم باشد و با خردمندی حرکت کند. سعادت در این دیدگاه فقطً توانایی لذت یا رفاه مادی نیست، بلکه تحقق ویژگی‌هایی چون عدل، صداقت، دوستی، شجاعت و خرد است.

اگزیستانسیالیسم و پوچی؛ روبه رو با اضطراب آزادی

وجودگرایی فلسفی، با تفکیکی که بین «وجود» و «ماهیت» می‌گذارد، انسان را در موقعیتی قرار می‌دهد که باید خودش معنی بسازد. اما این آزادی، باری سنگین است؛ چراکه با ادراک این امکان که هیچ مقصد از پیش تعیین‌شده‌ای وجود ندارد، انسان با پوچی، اضطراب و ناباوری مواجه می‌بشود. فیلسوفانی همانند سارتر، کامو، کی‌یرکگارد این نوشته را بازدید کرده‌اند. کامو در مفهوم «آشوب» مشخص می کند که جهان ما بعضی اوقات چنان سرد و بی‌اعتناست که انسان در برابر آن حس پوچی می‌کند. اما آنچه انسان را می‌سازد این است که با آگاهی از این حالت، هم چنان زندگی کند، عشق بورزد و خلق کند.

قیمت‌ها و اخلاق؛ نقش اخلاق در خلق معنی

در فلسفه اخلاق، تعداد بسیاری اعتقاد دارند که مقصد انسان بی‌ربط با حسن و قبح اخلاقی نیست. اگر ما بخواهیم زندگی معنی داشته باشد، باید قیمت‌هایی را انتخاب کنیم؛ قیمت‌هایی که به دیگران، جامعه و جهان‌شمول انسانیت اعتبار می‌بخشند.

دیدگاه علمی درمورد خلقت و مقصد انسان

علم، با مباحث قابل سنجش و مشاهده سروکار دارد. به همین علت هنگامی علم به سوال مقصد از خلقت انسان چیست جواب می‌دهد، زیاد تر به بازدید چگونگی پیدایش انسان، تکاملی بودن فرایندها و تأثیراتی که انسان بر محیط و جامعه دارد می‌پردازد. با اهمیت ترین دیدگاه‌های علمی درمورد مقصد خلقت انسان شامل موارد زیر می باشند:

پیدایش انسان و نظریه‌ی تکامل

یکی از با اهمیت ترین نظریه‌های علمی در رابطه با خلقت انسان، نظریه‌ی تکامل است. نظریه‌ای که گفتن می‌کند انسان ریشه در اجداد مشترک با دیگر موجودات زنده دارد و ویژگی‌های زیستی‌اش طی میلیون‌ها سال تحول کرده‌اند. چارلز داروین و بعد از او زیست‌شناسان تکاملی نشان داده‌اند که فرایندهایی همانند جهش‌های ژنتیکی، انتخاب طبیعی، بقا و سازگاری با محیط علتشده‌اند انسان‌ها به شکلی که اکنون می باشند برسند.

روانشناسی رشد، معنی و مقصد زندگی

روانشناسان رشد و معنویت مطالعه می‌کنند که انسان‌ها چطور معنی را در زندگی خود می‌سازند، چطور مقصد‌های شخصی و اجتماعی برای خود تعریف می‌کنند و چطور این مقصد‌ها بر سلامت روان و رفاه آن‌ها مؤثرند.

برای مثال، نظریه‌هایی همانند خود تعیین‌کننده‌‌بودن، نشان خواهند داد که نیازهای روانی بنیادی همانند حس تعلق، لیاقت و استقلال، اگر برآورده شوند، به رشد انسان پشتیبانی می‌کنند. این چنین روانشناسی معنوی بازدید می‌کند که ازمایش ها معنوی، حس تعلق به چیزی بزرگتر و یا یافتن معنی، چطور می‌تواند برای انسان امید، انگیزش و جهت‌دهی فراهم کند.

رابطه مقصد خلقت با سعادت و کمال انسان

تعداد بسیاری از متفکران و ادیان اعتقاد دارند مقصد از خلقت انسان با سعادت و کمال انسان پیوندی جدانشدنی دارد. به گفتن دیگر، خداوند یا طبیعت، انسان را برای آن نیافریده که در چرخه‌ای بی‌مقصد زندگی کند، بلکه این مسیر آفرینش بستری است برای رسیدن به تعالی، رضایت درونی و شکوفایی توانایی های نهفته. با اهمیت ترین روابط بین مقصد از خلقت انسان با سعادت و کمال انسان عبارت‌اند از:

۱. سعادت

مفهوم سعادت یا خوشبختی از کهن‌ترین دغدغه‌های بشری است. افلاطون سعادت را هماهنگی روح می‌دانست، ارسطو آن را در یودایمونیا (یعنی شکوفایی و نیک‌بختی درونی) جست‌وجو می‌کرد و فیلسوفان اسلامی همانند فارابی و ابن‌سینا سعادت را در شناخت حقیقت و نزدیک شدن به مبدأ اعلی تعریف می‌کردند. در ادیان الهی نیز، سعادت نه‌ فقط لذت‌های زودگذر دنیوی بلکه آرامشی پایدار و رضایتی عمیق است که در سایه‌ی ربط با خدا و انجام ماموریت های انسانی حاصل می‌بشود.

۲. کمال

کمال به معنی تحقق تدریجی ظرفیت‌های وجودی انسان است. همان گونه که دانه‌ای کوچک در دل خاک توانایی درختی تنومند شدن را دارد، انسان نیز در وجود خود توانایی های عقلانی، اخلاقی و معنوی دارد که باید آن‌ها را شکوفا کند. تفاوت انسان با دیگر موجودات در همین است که او می‌تواند با انتخاب و تلاش، از مرتبه‌ای پایین به مرتبه‌ای عالی برسد. قرآن می‌فرماید: «لقد خلقنا الانسان فی احسن تقویم ثم رددناه اسفل سافلین الا الذین آمنوا و عملوا الصالحات»؛ یعنی انسان در بهترین صورت آفریده شد، اما می‌تواند به پست‌ترین درجات هم سقوط کند. این آیه مشخص می کند که مسیر کمال اختیاری است و سعادت به شرط انتخاب درست به دست می‌آید.

پیوند سعادت و مقصد آفرینش

هنگامی می‌گوییم «مقصد از خلقت، رسیدن انسان به سعادت و کمال است»، در حقیقت اعتراف می‌کنیم که همه‌ی مسیر زندگی ما معنادار است. رنج‌ها، انتخاب‌ها، مسئولیت‌ها و کوششها بخشی از سفر بزرگ‌تر می باشند. اگر سعادت را به مثابه مقصد در نظر بگیریم، کمال همان راهی است که باید طی بشود. هر چه انسان در مسیر کمال حرکت کند، به سعادت نزدیک‌تر می‌بشود.

سعادت فردی و جمعی

مسئله مهم این است که سعادت و کمال فقط در بُعد فردی معنی اشکار نمی‌کنند. انسان موجودی اجتماعی است و خوشبختی او در پیوند با سعادت دیگران تعریف می‌بشود. اگر جامعه‌ای در ظلم، فقر و جهل غرق باشد، حتی انسان‌های نیکوکار نیز اسایش و سعادت حقیقی نخواهند داشت. از همین رو، مسئولیت اجتماعی، عدل‌خواهی و پشتیبانی به دیگران بخشی جدایی‌ناپذیر از مسیر کمال و مقصد خلقت می باشند.

از چرخه هستی تا معنی

اشکار کردن جواب «مقصد از خلقت انسان چیست»، همانند نوری است که مسیر طویل زندگی را روشن می‌کند و به ما مشخص می کند که هر انتخاب، هر تصمیم و هر تلاش ما، بخشی از یک طراحی بزرگ‌تر است. بازدید دیدگاه‌های دینی در این مقاله نشان داد که انسان موجودی مختار و مورد قیمت است که با عبادت، اخلاق و رشد معنوی می‌تواند به قرب الهی و کمال دست یابد. نگاه فلسفی نیز پافشاری کرد که معنی و مقصد زندگی نه‌تنها می‌تواند ذاتی باشد، بلکه انسان توانایی ساختن آن را با انتخاب‌های آگاهانه دارد و حرکت در مسیر فضیلت، خرد و اخلاق، او را به سعادت نزدیک می‌کند.

دیدگاه علمی با تمرکز بر تکامل، روانشناسی و شرایط محیطی، مشخص می کند که مسیر خلقت انسان فرایندی پیچیده است که عرصه‌ی رشد، یادگیری و شکل‌گیری معنی را فراهم کرده. نهایتاً، نقش اختیار و مسئولیت، پل پیوندی است بین مقصد خلقت و تحقق سعادت و کمال انسان. انسانی که با آگاهی انتخاب می‌کند و مسئولیت عمل خود را می‌پذیرد، می‌تواند استعدادها و توانمندیهایش را به شکوفاترین حالت رساند و به اسایش و رضایتی پایدار دست یابد.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید