دسته: سلامتی

اگر هنگامی دیگران به پیروزی می‌رسند، حس ناراحتی می‌کنید، بدانید که تنها نیستید. اسم این حس حسادت است؛ اسمی که احتمالا از آن خوشتان نیاید یا شرم داشته باشید. حسادت احساسی پیچیده است اما این را هم بدانید که کاملا طبیعی است. خبر خوب این است که ما می‌توانیم این حس را از حالت منفی و مخرب به حالتی سازنده و سودبخش درآوریم. با ما همراه باشید تا ببینیم چطور این چنین چیزی امکان پذیر و با حسادت به پیروزی دیگران چه کنیم؟

حس حسادت چطور است و چه اثری دارد؟

هنگامی فردی از اطرافیان ما موفق می‌بشود، امکان پذیر انگار به او تبریک بگوییم و ابراز خوشحالی کنیم. اما از سویی دیگر فهمید می‌شویم در درونمان به جای خوشحالی، حس غم، اضطراب یا خشم داریم. احتمالا حتی در دل آرزو کنیم که او ناکامی بخورد یا موفقیتش به‌نحوی خدشه‌دار بشود تا ما حس آسودگی کنیم.

در کنار این احساسات منفی امکان پذیر از خود بپرسیم که ما واقعا کی هستیم؟ چرا نمی‌توانیم از پیروزی دیگران خوشحال باشیم و از آنها حمایتکنیم؟ و این چرخه افکار منفی همین‌طور ادامه می‌یابد و لایه‌ای سنگین از شرم را نیز به بار احساسات بد ما اضافه می‌کند. حسادت با موج‌های منفی نیرومندی که دارد، می‌تواند ضربه‌های تخریب‌کننده‌ای به روح خودمان بزند. هنگامی این قوت تخریب‌گر با شرم همراه می‌بشود، در ما تشکیل افسردگی و ناامیدی می‌کند.

ریشه‌های حس ناراحتی از پیروزی و نشاط دیگران

ریشه‌ها و دلایل ناراحتی از پیروزی دیگران می‌تواند عوامل گوناگونی باشد. برخی از آنها را ذکر می‌کنیم.

هراسِ از دست دادن

در زندگی نسبت به چیزهایی حس مالکیت داریم و آنها را متعلق به خود می‌دانیم. بعضی اوقات امکان پذیر در رابطه با آنها برخی از افراد را رقیب خود بدانیم و دچار هراس از دست دادن شویم. شریک عاطفی، مرتبه شغلی، شأن و اعتبار اجتماعی و مواردی از این دست، چیزهایی می باشند که می‌ترسیم آنها را از دست بدهیم.

آرزوهای محقق نشده

از کودکی آرزوهای تعداد بسیاری داشته‌ایم و که برخی از آنها محقق نشده‌اند. افرادی که به‌اختصاصی در کودکی در محرومیت بسیاری به‌سر برده‌اند، حس غم و حقارتی ریشه‌دار را توانایی می‌کنند. بعضی اوقات حس ناراحتی از پیروزی دیگران صورتی تازه از آن چیزی است که در کودکی به‌خاطر دیدن برخورداری کودکی دیگر و محرومیت خود چشیده‌ایم.

مطمعن‌به‌نفس کم

تماشای پیروزی دیگران برای فردی که خود مطمعن‌به‌نفس برداشتن هیچ قدمی را ندارد، خوشایند نیست. ما بعضی اوقات برای ضعف‌هایمان است که از قدرتمندی دیگران حس نامطلوبی داریم.

نارضایتی از شرایط جاری زندگی

اگر در وضعیتی ناخشنود‌کننده زندگی می‌کنیم، در صورت دیدن پیروزی و رضایت دیگران به آن‌ها حسادت می‌کنیم.

تمایل به کمال‌گرایی

دریای انتظارات و خواسته‌ها بی‌آخر است اما یک کمال‌گرا این چنین باوری ندارد. او همیشه با دیدن پیروزی دیگران در خود حس نقص می‌کند و می‌خواهد به‌ همه آنچه دیگران رسیده‌اند برسد؛ هرچند که آنان هزاران نفر باشند که به هزاران مطلوب گوناگون رسیده‌اند!

ناکامی‌های متوالی

ناکامی خوردن برای چندبار می‌تواند برای ما الگویی ذهنی از ناموفق بودن بسازد. به این ترتیب، ما بعد از ناکامی‌های متوالی به این باور می‌رسیم که توان موفق شدن در هیچ عرصه‌ای را نداریم. بعد اگر فردی موفق بشود، به یاد ناکامی‌های خود می‌افتیم و این خوشایند نیست.

شیوه تربیتی نادرست و قیاس شدن در کودکی

اگر سبک حرکت خانواده با ما مدام بر مبنای قیاس با دیگران بوده است، این علت محکمی برای حسادت ما در بزرگسالی است. یک کودک در تاثییر قیاس با دیگر کودکان نه‌تنها ترغیب به اصلاح حرکت خود نمی‌بشود بلکه نسبت به آن کودکان دیگر، حس منفی اشکار می‌کند. او فکر می‌کند علت محبوب نبودنش نزد خانواده، دیگران می باشند. این الگوی روانی تا بزرگسالی ادامه می‌یابد و همه ابعاد زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

زندگی در معرض حملات مجازی: ما در جامعه‌ای آنلاین زندگی می‌کنیم که در آن جایگاه، دستاوردها و روابط از طریق یک لنز فیلتر شده و یک‌طرفه به ما اراعه می‌بشود. حتی اگر در کودکی هم تربیتی قیاس‌ای نداشته باشیم، این زندگی ما را داخل یک مسابقه ابدی با دیگران می‌کند.

چرا حس شرم داریم؟

از هر فرهنگی که باشیم، باور بد بودن حسادت، باوری است که با آن بزرگ شده‌ایم چون این باور، ریشه‌های کهن‌الگویی دارد. نتایج منفی حسادت چندین دفعه در افسانه‌ها و حتی کتب مقدس تکرار شده است. برمبنای این منبع های، قدمت حسادت به اغاز خلقت می‌رسد. برای مثال حسادت ابلیس به آدم یا حسادت قابیل به برادر خود. در همین منبع های کهن‌الگویی و اساطیری نیز می‌بینیم که شخصیت‌های حسود، ضعف‌ها و کاستی‌هایی شدید دارند. آنها بد عمل می‌کنند و به نتایج بدی می‌رسند که عقوبت حسادت‌ورزی است.

جای تردید نیست که آثار حسادت بر روان ما مخرب است. اما نباید نادیده گرفته بشود یا تکذیب بشود. حسادت به‌اختصاصی هنگامی با شرم می‌آمیزد، به احساسی طرد شده تبدیل می‌بشود. ما با نپذیرفتنش، آن را به اعماق ناخودآگاه می‌ر‌انیم و تلاش می‌کنیم با این ترفند، تسکینی موقت اشکار کنیم. غافل از این که این حس هضم نشده به چرخه‌ای از فرافکنی روانی تبدیل می‌بشود و مجدد به ما سلام می‌کند. ازاین‌بعد، احساسات منفی خود را به دیگران نسبت می‌دهیم.

زمان حس غم و اندوهی که تحت تأثیر حسادت وجودمان را فراگرفته است، باید پذیرا باشیم و صادقانه به درون خود نگاه کنیم. باید آگاه باشیم آنچه مشاهده کردنش در دیگران برایمان دشوار است، طبق معمول با چیزی ربط دارد که بیشتر از همه می‌خواهیم یا برایمان مورد قیمت است. بعد هیچ حس ناخوشایندی را بعد نزنیم چون سرنخی از آن قسمت وجود ماست که نیازمند دقت یا بازسازی است.

الزامی است که با تمایل خود برای داشتن چیزی که به سختی در دیگران تحمل می‌کنیم، کنار بیاییم. اگر به شغل تازه یک دوست حسادت می‌کنیم، احتمالا از شغل خودتان ناخشنود هستیم. اگر به رابطه عاطفی اشخاصی حسادت می‌کنیم، امکان پذیر حس افتربط عاطفی و یا ناتوانی در صمیمیت داشته باشیم. اگر هنگامی دیگران خوشحالند، حس غم یا خشم داریم، امکان پذیر چیزهای بسیاری وجود داشته باشد که اکنون از آنها خوشحال نیستیم.

چطور تهدید را به زمان تبدیل کنیم؟!

بعد از پذیرفتن حس حقیقی خود، زمان آن است که از آن در راستای خودآگاهی و رشد پشتیبانی بگیریم.

۱. احساست خود را بشناسید

باید آشکار و شفاف در رابطه حس حسادت خود سخن بگویید یا فکر کنید. با این روش، فهمیدن این که زخم‌هایتان ریشه در چه حقایق و وقایعی دارد، ساده‌تر می‌بشود. خودآگاهی و شناخت نسبت به خود، علاوه بر ناکامی‌ها و احساسات منفی، از پیروزی‌های و جنبه‌های مثبت شما پرده برمی‌دارد.

شما با این خودآگاهی قیمت واقعی خودتان را می‌فهیمد و می‌توانید پیروزی‌هایتان را هم ببینید و از آنها لذت ببرید.

خوداندیشی یک اندوخته‌گذاری است. حسادت و احساسات ناخوشایندِ خود را به گفتن فرصتی برای رشد در نظر بگیرید.. به خودتان این اجازه را بدهید که مشفقانه با خود حرکت کنید. پذیرفتن ویژگی‌ها و حس سپاس از خود را پرورش دهید. به این ترتیب، قوت بیشتری در مدیریت احساسات خود خواهید یافت. بله! حسادت یک زهر است اما پادزهر آن نیز نزد شما است و آن پادزهر، عشق به خود است.

۲. پشت پرده هر پیروزی را ببینید

با حس ناراحتی زمان پیروزی دیگران، قدری تأمل کنید. به این فکر کنید که فردی که پیروزی او را می‌بینید، برای رسیدن به این شرایط چه هزینه‌هایی داده است. هر پیروزی یا شادکامی هزینه‌هایی دارد؛ همانند زمان، سخت‌کوشی، انرژی جسمی، روانی و عاطفی. فهمیدن رنج نهان شده در هر نشاط و ناکامی‌های نردبان شده برای رسیدن به هر پیروزی، می‌تواند در احساسات ما نیز اعتدال برقرار کند. ضمن این که فهمیدن این هزینه نوعی رمزگشایی و راهنمایی است تا دریابید برای سفر خود به سوی پیروزی باید چه قدم‌هایی بردارید.

زیاد تر ما کوششهایی که افراد برای رسیدن به پیروزی خود می‌کنند، نمی‌بینیم. تنها آن پاداش نهایی حسادت‌برانگیز را می‌بینیم. ملزوم است همیشه به خود یادآوری کنیم که هیچ کس کامل نیست. ما طبق معمول از صدمه پذیری‌ها یا نقص‌های فرد مورد حسادت خود، آگاهی چندانی نداریم..

۳. پتانسیل نهان در غم شما

حسادت هشداری در رابطه با ضعف مطمعن‌به‌نفس ماست. این ضعف، صدمه‌های بزرگ‌تری به جز احساسات ناخوشایند برای ما خواهد داشت. اعتمادبه‌نفس کم ما را در همه عرصه‌ها فلج می‌کند.

باید آگاه باشیم که انچه در ما حس غم پدید می‌آورد، می‌تواند پتانسیلی بکر در وجود ما باشد. این احساسات مربوط به باور ما درمورد خودمان می باشند. طبیعی است فردی که خود را با لیاقت پیروزی نمی‌داند، هنگامی آن را در دیگران می‌بیند، حس غم می‌کند. دوست داریم به چیزی تبدیل شویم اما حس نمی‌کنیم لیاقتش را داریم. این توانایی دردناکی است که عامل آن نه فرد مورد حسادت، که افتعزت نفس ماست و باید درمان بشود!

۴. دایره اطرافیانتان را بازنگری کنید

احتمالا در خانواده‌ای بزرگ شده‌ایم یا اطرافیانمان افرادی بوده‌اند که به ما آموخته‌اند افتخار کردن به پیروزی‌ها نادرست است. این نتیجه دیدگاهی است که به‌شکلی افراطی تصمیم دارد جلوی غرور و تکبر را بگیرد اما خود به یک صدمه منجر می‌بشود. اگر پیروزی‌های ما توسط مراقبانمان به طور با لیاقت سپاس نشده باشد، در نگه داری و لذت بردن از پیروزی‌ها ناتوان خواهیم می بود. هنگامی دچار این ناتوانی هستیم، دیگر مهم نیست چه چیزهایی داریم، چه مقدار دلنشین هستیم یا چه توانایی‌هایی کسب کرده‌ایم. ما آن را حس نمی‌کنیم بعد همانند این است که وجود ندارند و در زندگی ما تأثیر نخواهند داشت.

در این چنین شرایطی ملزوم است در دایره اطرافیان خود تجدیدنظر کنیم. این کار اصلا آسان نیست اما می‌تواند در زندگی ما تغییراتی اساسی تشکیل کند. قدم اول همین آگاه بودن است. همین که خوداندیشی را به نظرات و دیدگاه‌های اطرافیانمان معطوف نکنیم، قدم بزرگی برای خود برداشته‌ایم.

۵. از زهر حسادت، پادزهر رشد بسازید

بعد از این که به ریشه‌های درونی و بیرونی حسادت خود پی بردیم، می‌توانیم برای تبدیل آن به یک نیروی سازنده تلاش کنیم. منفعت‌مندی از پشتیبانی یک مشاور که توانایی و دانش کافی برای هدایت ما داشته باشد، یک الزام است. می‌توانیم برای افزایش آگاهی از کتاب‌ها و مقالات یا توانایی‌های مورد قیمت دیگران پشتیبانی بگیریم. مهم این است که تحول رویه دهیم و یک نیروی منفی را به محرکی در راستای اهداف مثبت تبدیل کنیم.

حسادت: نیروی تخریب‌کننده‌ای که باید ریشه‌اش را بشناسیم

حسادت می‌تواند تخریب‌گری قوی باشد اگر آن را نپذیریم و ریشه‌های آن را نشناسیم. تاریک‌ترین سایه‌های حسادت می‌تواند به رفتارهای مخرب نسبت به خود یا دیگران بیانجامد. احتمالا با احساسات شدید و رنج‌آور حسادت دست و پنجه نرم می‌کنیم یا این احساسات ناخوشایند، زندگیمان را مختل کرده است. ما دچار دردهایی درونی هستیم. به‌قدر کافی عشق دریافت نکرده‌ایم؛ عزت نفس مقداری داریم و یا توالی ناکامی‌ها در ما به حس موهوم ناشایست بودن منجر شده است. هیچ‌زمان برای تحول دیر نیست. این‌بار که از پیروزی دیگران حس ناراحتی کردید، به جای این که بر «کافی نبودن خود» یا «محق نبودن دیگران» تمرکز کنید، حسی سالم نسبت به خود را درونی کنید. یک درمانگر می‌تواند به شما در تشکیل عزت نفس و عبور از احساسات ناخوشایند پشتیبانی کند.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

تاثییر اسپات لایت (Spotlight Effect) حالتی را توصیف می‌کند که افراد تمایل دارند گمان کنند دقت دیگران به آن‌ها بیشتر از حد واقعی است. به عبارت دیگر، این گرایش ما انسان‌ها است که مدام حس کنیم در کانون دقت قرار داریم. این سوگیری در زندگی روزمره ما به کرات ابراز می‌کند، چه در موقعیت‌های مثبت (همانند وقتی که در اراعه‌ای زیاد موفق عمل کرده و در تخمین مقدار تحسین همکارانمان مبالغه می‌کنیم) و چه در موقعیت‌های منفی (همچون وقتی که اراعه را خراب کرده و حس می‌کنیم همه دارند پشت سرمان به آن می‌خندند). در ادامه این مقاله به‌صورت کامل درمورد تاثییر اسپات لایت سخن بگویید کرده‌ایم، اگر می‌خواهید اطلاعات کاملی از این اختلال داشته باشید تا انتهای این نوشته همراه ما باشید.

این سوگیری کجا رخ می‌دهد؟

فکر کنید برای مهمانی به خانه‌ی دوست خود می‌روید و تصادفاً مقداری از نوشیدنی‌تان روی پیراهنتان می‌ریزد. هنگامی که برای تمیز کردن خود به سمت دستشویی می‌روید، حس می‌کنید که همه افراد حاضر در مهمانی شما را در حال انجام کاری احمقانه می‌بینند و به ‌شدت خجالت‌زده می‌شوید. بااین‌حال، چند هفته سپس هنگامی این نوشته را با دوستانتان نقل می‌کنید، هیچ‌کس حتی آن حادثه را به یاد نمی‌آورد.

با آنکه شما در آن لحظه حس می‌کردید که در مرکز دقت قرار دارید، اما حقیقت بر خلاف فکر شما بوده است. دیگران نیز بیشتر از حد مشغول نگرانی درمورد‌ی چگونگی مورد قضاوت قرار گرفتن خودشان بودند؛ احتمالا به‌خاطر یک اظهارنظر ناخوشایند که به دوستی حرف های‌اند، از انتخاب پیراهن غیر معمول خود پشیمان بودند، یا در این فکر بودند که آیا بیشتر از حد تنقلات مصرف کرده‌اند. به همین علت می‌توان او گفت همه‌ی ما در حال قدم زدن در دنیای فکری کوچک خود هستیم که زیاد تر اوقات، تنها برای خودمان قابل رؤیت‌اند.

تأثیرات فردی

تاثییر اسپات لایت علتمی‌بشود که ما دیدگاهی اغراق‌آمیز نسبت به اهمیت خود برای اطرافیانمان داشته باشیم. در نتیجه، در رابطه موقعیت‌ها دچار قضاوت نادرست شویم و تصمیماتی را بر پایه احساسات بیشتر از حد متورمِ مرئی بودن خود اتخاذ کنیم. از تأثیرات فردی تاثییر اسپات لایت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. خودآگاهی و حسرت

این باور که دیگران مدام با دقت به ما دقت دارند، می‌تواند برای سلامت روان ما زیان‌آور باشد و با تشکیل حس خودآگاهی مانع پیشرفت ما بشود. این کار نه‌تنها می‌تواند عزت‌نفس را کم کند، بلکه اگر مدام در دام تاثییر اسپات لایت بیفتیم، امکان پذیر زمان‌هایی را بر پایه این گمان نادرست که دیگران ما را به‌خاطر آن‌ها مورد تحلیل و قضاوت قرار خواهند داد، از دست بدهیم. متأسفانه، این نوشته زیاد تر علتمی‌بشود که با حسرت به قبل‌ی خود بنگریم.

آیا کاری وجود دارد که هیچ زمان آن را امتحان نکرده‌اید، برای این که فکر می‌کردید علتمی‌بشود به شکل ناخوشایندی نزدیک شوید یا بدتر از آن، با قبول اجتماعی روبه رو نشوید؟ تعداد بسیاری از ما می‌توانیم زمان‌هایی را به یاد آوریم که از جستوجو کردن یک شغل، یک سرگرمی یا حتی فردی خاص، به علت هراس از قرار گرفتن در کانون دقت، اجتناب کرده‌ایم. این می‌تواند یک مسیر شغلی باشد که بیشتر از حد غیرمتعارف به نظر می‌رسید، یک فعالیت دشوار و زیاد علنی همانند اسکیت ‌سواری یا چیزی به سادگی رقصیدن در یک مهمانی.

با وجود داشتن این حسرت‌ها، پیامدهای تاثییر اسپات لایت هم چنان در زندگی روزمره ما خود را نشان خواهند داد. امکان پذیر آن رنگ‌های جسورانه را در پشت کمد نگه داریم یا هم چنان مدل مویی را که دیگر دوست نداریم، نگه داری کنیم. حتی امکان پذیر دوستی‌ها و روابط عاشقانه‌ی عالی را از دست بدهیم، فقطً به این علت که نمی‌خواهیم از سایه‌ها بیرون بیاییم و پا به مرکز دقت بگذاریم.

زیاد تر اوقات، ما همه این ازمایش ها را از دست می‌دهیم، چون می‌ترسیم که دیگران ما را تماشا می‌کنند، قضاوت می‌کنند و هر شرمساری کوچکی را برای سال‌ها برای خواهند سپرد. اما، پژوهش‌ها نشان خواهند داد که این هراس‌ها اغراق‌آمیز می باشند؛ مردم کمتر از آنچه ما انتظار داریم فهمید اشتباهات و کاستی‌های ما خواهد شد. حتی گمان این که آن‌ها فهمید تغییرات در اعمال یا ظاهر شما در طول زمان شوند نیز زیاد نیست.

چه در جلسه‌ای کلامتان را گم کرده باشید، چه نتوانسته باشید موهای ژولیده‌ی صبحگاهی‌تان را مرتب کنید، یا لکه‌ای روی پیراهن خود بیابید که از چرخه‌ی شستشو جان سالم به در برده است، گمان بسیاری وجود دارد که مقدار دقت دیگران به این انحرافات از حالت عادی شما را بیشتر از حد واقعی ببینید. به گمان قوی، این موارد به جز خودتان، کاملاً از دید همگان مخفی خواهند ماند.

۲. اختلال اضطراب اجتماعی

تاثییر اسپات لایت می‌تواند به اختلال اضطراب اجتماعی نیز دامن بزند، که پیامدهای زیان‌بار بسیاری بر سلامت جسمی و روانی فرد دارد. فهمیدنِ همیشگیِ تحت نظارت بودن، می‌تواند اضطراب اجتماعی را تحکیم کرده و به تداوم این اختلال پشتیبانی کند. در افرادی که دچار اضطراب اجتماعی می باشند، زیاد تر شواهدی که هراس آن‌ها از قضاوت اجتماعی را قبول می‌کند، خودساخته است. به این معنی که آن‌ها نتیجه‌گیری‌های خود را در رابطه این که چطور در نظر دیگران نمود می‌کنند و دیگران چه فکری درمورد‌ی آن‌ها دارند، می‌سازند و زیاد تر شواهدی که خلاف این را مشخص می کند (نحوه‌ی عکس العمل واقعی مردم به آن‌ها) نادیده می‌گیرند.

نظرِ برسی اجتماعی تنها این هراس را وخیم‌تر می‌کند. پژوهش‌ها نشان خواهند داد که افراد دارای اضطراب اجتماعی، سطوح بالاتری از تاثییر اسپات لایت را گزارش کرده و کارکرد خود در انجام ماموریت های را هنگامی که تحت برسی اجتماعی قرار می‌گیرند، منفی‌تر قضاوت می‌کنند. به همین علت است که افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی می‌توانند به شدت از موقعیت‌هایی بترسند که به گمان زیادً کارکرد اجتماعی‌شان در آنجا مورد قضاوت قرار می‌گیرد، همانند مصاحبه‌های شغلی، سخنرانی‌های عمومی، مجامع اجتماعی، قرارهای اول، او گفت و گو‌های گروهی، و حتی تعامل های آنلاین.

متأسفانه، این دقت متمرکز بر خود که در افراد دارای اضطراب اجتماعی دیده می‌بشود، در واقع می‌تواند کارکرد آن‌ها را مختل کند. فکر کنید هنگامی همه حواس شما فهمید این باشد که فرد دیگر چطور شما را قضاوت می‌کند، نگه داری یک مکالمه چه مقدار دشوار می‌بشود. این نوشته فقط هراس از کارکرد ضعیف در موقعیت‌های اجتماعی آینده را تشدید کرده و به این اختلال اجازه می‌دهد که خود را تحکیم و تثبیت کند.

تلاش برای تحول این باور که دیگران مدام ما را زیر نظر دارند و در رابطه ما فکر می‌کنند، قسمت مهمی از درمان اضطراب اجتماعی است. زیاد تر، ترکیبی از روان‌درمانی و دارو برای افرادی که با اضطراب اجتماعی مواجه می باشند، مورد قیمت است، چون ماهیت این اختلال مدیریت آن را به تنهایی زیاد دشوار می‌کند.

۳. تأثیرات سیستمی

از آنجایی که تاثییر اسپات لایت بر نحوه‌ی حرکت ما در محیط‌های اجتماعی تأثیر می‌گذارد، می‌تواند بر صداهایی که در محیط‌های آکادمیک و کسب‌وکار شنیده خواهد شد نیز تاثییر بگذارد. این کار افراد را در به ‌اشتراک گذاشتن دیدگاه‌ها یا ایده‌هایشان، به علت هراس از قضاوت، مردد می‌کند. این قضیه تنوع صداها در محیط‌های گروهی را محدود کرده و این چنین تصمیم‌گیری‌های گروهی را به سود افرادی منحرف می‌کند که تمایل به سلطه بر او گفت و گو‌ها دارند.

۴. افتحضور صدای اقلیت‌ها

تاثییر اسپات لایت می‌تواند هر فردی را نسبت به سخن بگویید کردن در او گفت و گو‌های گروهی محتاط کند. بااین‌حال، مطالعه‌ای مشخص می کند که اقلیت‌ها به علت هراس از مورد برسی منفی قرار گرفتن، زیاد تر تمایل دارند صدای خود را محدود کنند. پژوهشگران در بازدید تاثییر اسپات لایت در بین دانشجویان علوم مقطع کارشناسی، دریافتند که تعداد بسیاری از دانشجویان دلواپس قضاوت شدن به علت پرسیدن سؤالات زیاد در کلاس یا شراکت بیشتر از حد در او گفت و گو‌های گروهی بودند و به نظر می‌رسد این هراس اقلیت‌ها را زیاد تر تحت تأثیر قرار می‌دهد.

برای مثال، دانشجویان سال اولی دانشگاه و دانشجویان دارای معلولیت هراس بیشتری از مورد برسی منفی قرار گرفتن به علت این رفتارها نسبت به دانشجویان دیگر دارند. در نتیجه، آن‌ها زیاد تر تمایل دارند که در رابطه جواب‌های خود بیشتر از حد فکر کنند و کمتر در او گفت و گو‌ها شراکت داشته باشند. مسئله‌ی مهم این است که دانشجویان زیاد تر دلواپس قضاوت شدن توسط دیگران برای این رفتارها می باشند تا این که خود اعتراف کنند که دیگران را برای همان رفتارها قضاوت می‌کنند.

۵. پویایی گروهی و تصمیم‌گیری

حس این که در موقعیت‌های اجتماعی زیاد قابل رؤیت هستیم، می‌تواند علتبشود که ما سهم خود در او گفت و گو‌های گروهی را مهم و اثرگذار قلمداد کنیم. در حقیقت، عمل های ما طبق معمولً کمتر از آنچه گمان می‌کنیم، جلب دقت می‌کنند. برای مثال، یک مطالعه نشان داد که شرکت‌کنندگان در او گفت و گو‌های گروهی، اهمیت رفتارهای خود را برای دیگر اعضای گروه بیشتر از حد واقعی برآورد می‌کردند. چه اظهارات توهین‌آمیز گفتن کرده باشند و چه شراکتهای مثبتی که او گفت و گو گروه را پیش برده است، شرکت‌کنندگان فکر می‌کردند که نظرات آن‌ها برجسته‌تر از آنچه واقعاً بودند، به نظر می‌رسد.

چرا این نوشته اهمیت دارد؟

برخی از افراد امکان پذیر به علت هراس از مورد قضاوت منفی قرار گرفتن، در به اشتراک گذاشتن ایده‌هایشان تردید داشته باشند. درحالی‌که اعضای غالب‌ گروه امکان پذیر دچار اعتمادبه‌نفس بیشتر از حد شوند که دیدگاه‌هایشان ارزشمندتر از آن چیزی است که دیگران واقعاً باور دارند. این کار می‌تواند پویایی قوت حاضر در گروه‌ها را تحکیم کند و به سوگیری همرنگی (conformity bias) یا تفکر گروهی (groupthink) منجر بشود. وضعیتی که در آن، گروه در نهایت بر تصمیماتی که تنها منعکس‌کننده‌ی نظرات تعداد معدودی از اعضای غالب است، توافق می‌کند.

چرا این اتفاق می‌افتد؟

تاثییر اسپات لایت trx یک نمونه از اغتشاشات شناختی است که به‌گفتن سوگیری‌های خودمحورانه (Egocentric Biases) شناخته خواهد شد. این نوع سوگیری شناختی، روشی دیدن ما را مخدوش می‌کند، چراکه علتمی‌بشود بیشتر از حد به دیدگاه‌های خودمان تکیه کنیم، به جای این که خود را برای در نظر گرفتن دیدگاه‌های دیگران تعدیل کنیم.

یک مثالی رایج دیگر از سوگیری خودمحورانه، تاثییر اجماع کاذب (False Consensus Effect) است که علتمی‌بشود فکر کنیم زیاد تر افراد دیگر، باورها و نظراتی شبیه ما دارند. این چنین، توهم شفافیت (Illusion of Transparency) نیز وجود دارد که توصیف می‌کند چطور مردم تمایل دارند باور کنند دیگران قادرند تشخیص دهند که ما دقیقاً در حال چه فکری یا چه احساسی هستیم.

به نوعی، همه‌ی ما در زندگی روزمره‌ی خود، نقش یک روانشناس اجتماعی آماتور را بازی می‌کنیم و ما دائماً در تلاشیم تا بفهمیم چرا دیگران به روشای که می‌گویند، حرکت می‌کنند یا خیر. بااین‌حال، همانطور که تعداد بسیاری از سوگیری‌های خودمحورانه نشان خواهند داد، ما تمایل داریم که حتی بدون تصمیم، خودمان را محور قرار دهیم؛ چون تنها نقطه ‌نظری که به آن دسترسی مستقیم داریم، دیدگاه خودمان است. این بدان معناست که تفسیر ما از یک موقعیت، فیلتر شده از طریق افکار و احساسات خودمان به دست می‌آید.

کانون دقت، توهمی که سایه می‌اندازد

تاثییر اسپات لایت (Spotlight Effect) پرده از روی یک سوگیری خودمحورانه‌ی رایج برمی‌دارد که در آن ما اهمیت خود و مقدار دقت دیگران به اعمال و ظاهر خود را به شکلی اغراق‌آمیز برآورد می‌کنیم. این توهم که ریشه در اتفاق‌ی روانشناختی لنگر انداختن و آگاهی بیشتر از حد ما نسبت به تفاوت‌های خودمان دارد، می‌تواند پیامدهای فردی و سیستمی عمیقی داشته باشد. از یک سو، علتاضطراب اجتماعی، خودآگاهی بیشتر از حد و حسرت ناشی از، از دست دادن زمان‌ها (شغل، سرگرمی یا روابط) به علت هراس از قضاوت می‌بشود. از نظر دیگر، در محیط‌های گروهی، مانع از به اشتراک‌گذاری ایده‌ها شده، صدای اقلیت‌ها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و به تفکر گروهی پشتیبانی می‌کند. برای تسلط بر این دام شناختی، باید با به‌کارگیری تکنیک‌هایی چون بازسازی شناختی، دیدگاهمان را نسبت به حقیقت تنظیم کنیم و بپذیریم که زیاد تر، دیگران به اندازه‌ای که ما فکر می‌کنیم، دچار اشتباهات و تفاوت‌های ما نیستند.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید