دسته: اموزش

هنگامی سخن بگویید از قاتلان سریالی به بین می‌آید، ذهن زیاد تر ما به سمت چهره‌های مخوف و داستان‌های پر از خشونتی از مردان قاتل کشیده می‌بشود. اما در دنیای جرم‌شناسی، زیرشاخه‌ای هولناک از زنان قاتل سریالی وجود دارد که با نقابی از مطمعن و محبت، جنایت‌های خود را پیش می‌برند. این دسته که با گفتن «بیوه سیاه» شناخته خواهد شد، نام خود را از عنکبوتی به همین نام گرفته‌اند که زیاد تر بعد از جفت‌گیری، شریک نر خود را از بین می‌برد. این زنان نیز به شکل استعاری، همسران خود را بعد از دستیابی به منافع مالی به قتل می‌رسانند. پرونده کلثوم اکبری، معروف به «قاتل سریالی مازندران»، یکی از تازه ترین و تکان‌دهنده‌ترین مثالهای این اتفاق در ایران است که فرصتی برای تحلیل عمیق این نوع جنایت فراهم می‌کند.

در این مقاله، به تحلیل روانشناختی و جرم‌شناختی این دسته از قاتلان می‌پردازیم، پرونده کلثوم اکبری را با جزئیات واقعی آن بازدید کرده و او را با مثالهای شبیه بین‌المللی قیاس می‌کنیم.

«بیوه سیاه» کیست؟

کلمه «بیوه سیاه» (Black Widow) از کجا آمده است؟ این نام مستقیماً از دنیای طبیعت و از نام عنکبوتی گرفته شده که ماده آن زیاد تر بعد از جفت‌گیری، شریک نر خود را از بین می‌برد. در قرن بیستم، رسانه‌ها این استعاره قوی را برای توصیف زنانی به کار بردند که با الگویی شبیه، همسران خود را بعد از دستیابی به منافع مالی به قتل می‌رساندند. اگرچه آمار دقیقی از این قاتلان وجود ندارد، اما این اتفاق یک الگوی نادر اما تکرارشونده در تاریخ جنایت است.

یک قاتل از نوع «بیوه سیاه» مشخصات رفتاری و روانی زیاد دقیقی دارد که او را از دیگر مجرمان نزدیک می‌کند. فهمیدن این ویژگی‌ها کلید شناخت افرادی همانند کلثوم اکبری است.

۱. انگیزه مهم: قتل برای منفعت مالی

برخلاف تعداد بسیاری از قاتلان سریالی مرد که با انگیزه‌های جنسی یا روانی دست به جنایت می‌زنند، انگیزه مهم بیوه سیاه تقریباً همیشه مالی است. مقصد نهایی آن‌ها تصاحب اموال، ارث، یا پول بیمه عمر قربانی است. آن‌ها جنایت را یک راه بین‌بر برای رسیدن به ارامش و رفاه اقتصادی می‌بینند.

۲. روش قتل: آرام، بی‌صدا و فریبنده

این قاتلان به ندرت از راه حلهای خشونت‌آمیز و پر سر و صدا منفعت گیری می‌کنند. راه حلهای آن‌ها زیاد تر خاموش و حساب‌شده است تا مرگ قربانی، طبیعی یا اتفاقی نمود کند.

• منفعت گیری از سم: رایج‌ترین روش در بین این قاتلان، منفعت گیری از سمومی است که تشخیص آن‌ها در بدن دشوار است.
• تشکیل حادثه ساختگی: صحنه‌سازی یک حادثه همانند سقوط از پله.
• خفگی: در مواردی که قربانی ضعیف و ناتوان است.

این راه حلها به قاتل زمان می‌دهد تا بدون جلب دقت، صحنه را ترک کرده و داستان خود را برای دیگران روایت کند.

۳. الگوی انتخاب قربانی

قربانیان بیوه‌های سیاه طبق معمولً با دقت انتخاب خواهد شد و ویژگی‌های مشترکی دارند:

• مردان مسن و تنها: زیاد تر مردانی که همسر خود را از دست داده‌اند یا ربط نزدیکی با فرزندانشان ندارند.
• حالت مالی مناسب: دارای املاک، بعد‌انداز یا حقوق بازنشستگی قابل دقت.
• صدمه‌پذیری عاطفی: افرادی که به جستوجو یک همدم برای فرار از تنهایی می باشند و به راحتی مطمعن می‌کنند.

۴. ویژگی‌های شخصیتی قاتل

این زنان زیاد تر دارای اختلالات شخصیتی جدی می باشند که به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون عذاب وجدان، نقشه‌های خود را عملی کنند.

• فقدان شدید همدلی: آن‌ها قادر به فهمیدن یا حس درد و رنج دیگران نیستند.
• توانایی بالا در فریب و بازیگری: می‌توانند برای ماه‌ها یا سال‌ها نقش یک همسر دلسوز و مهربان را بی‌نقص بازی کنند.
• خودشیفتگی و خودبزرگ‌بینی: خود را مستحق ثروت دیگران می‌دانند و جنایت را حق خود برداشت می‌کنند.
• شخصیت ضداجتماعی: قوانین و هنجارهای اجتماعی برایشان بی‌معناست و تنها منافع شخصی برایشان اهمیت دارد.

قیاس پرونده کلثوم اکبری با قاتلان سریالی شبیه

پرونده کلثوم اکبری همانند کتاب درسی، همه ویژگی‌های کلاسیک یک قاتل از نوع بیوه سیاه را به نمایش می‌گذارد. او با شناسایی مردان مسن و ثروتمند در شهرهای گوناگون استان مازندران، خود را به گفتن یک زن تنها و نیازمند محبت معارفه می‌کرد و بعد از جلب مطمعن و ازدواج با آن‌ها، نقشه قتل را اجرا می‌کرد.

نقطه اغاز تحقیقات: شکی که یک پرونده را باز کرد

بر پایه گزارش‌های پلیس، این پرونده وقتی به جریان افتاد که خانواده آخرین قربانی، یعنی یک پیرمرد ۸۲ ساله، به مرگ ناگهانی او مشکوک شدند. سردار حسن مفخمی، فرمانده انتظامی مازندران، در مصاحبه‌های خود اشاره کرد که شکایت فرزندان این مرد مبنی بر گمان «مرگ مشکوک» و ناپدید شدن برخی اسناد مالی، کلید مهم ورود کارآگاهان به این پرونده می بود.

اعترافات و جزئیات تکان‌دهنده

بعد از دستگیری، کلثوم اکبری در اعترافات خود به قتل چندین نفر از همسرانش اعتراف کرد. او در بخشی از اعترافاتش او گفت:

«با شناسایی افراد مسن و پولدار که به تنهایی زندگی می‌کردند، به بهانه‌های گوناگون با آن‌ها مطرح دوستی می‌ریختم و بعد از مدتی به عقدشان درمی‌آمدم. سپس از آن با خوراندن داروهای گوناگون، آن‌ها را به قتل می‌رساندم و اموالشان را تصاحب می‌کردم.»

روش قتل: یک سناریوی تکراری

روش کار کلثوم اکبری یک سناریوی ثابت داشت. او با خوراندن ترکیبی از داروها، شامل داروهای خواب‌آور قوی و داروهای دیابت در نوشیدنی‌های گوناگون، علتافت شدید سختی، سرگیجه و در نهایت ایست قلبی قربانیان خود می‌شد. این روش علتمی‌شد تا علت مرگ، سکته یا عوارض ناشی از کهولت سن تشخیص داده بشود و برای سال‌ها فردی به ماهیت جنایی این مرگ‌ها شک نکند. انگیزه نهایی او، همان گونه که رئیس پلیس آگاهی مازندران نیز پافشاری کرد، فقطً انگیزه مالی و طمع برای به دست آوردن املاک و دارایی‌های همسرانش می بود.

این پرونده به وضوح مشخص می کند که چطور یک فرد با منفعت گیری از نقاب دلسوزی و مطمعن، می‌تواند به یک شکارچی خاموش و خطرناک تبدیل بشود.

مثالهای شبیه بین‌المللی: اتفاق‌ای جهانی

برای فهمیدن بهتر اتفاق بیوه سیاه، قیاس پرونده کلثوم اکبری با مثالهای مشهور جهانی زیاد راهگشاست.

بل گونس (Belle Gunness) – بیوه سیاه نروژی-آمریکایی

او یکی از معروف‌ترین قاتلان سریالی زن در تاریخ است. بل گونس در اغاز قرن بیستم، با انتشار کردن آگهی ازدواج در روزنامه‌ها، مردان ثروتمند را به مزرعه خود در ایندیانا می‌کشاند. بعد از مدتی، آن‌ها را به قتل می‌رساند و اموالشان را تصاحب می‌کرد. تخمین زده می‌بشود او بیشتر از ۴۰ نفر را به قتل رسانده باشد. شباهت او با کلثوم اکبری در منفعت گیری از ازدواج به گفتن ابزاری برای به دام انداختن قربانیان و انگیزه کاملاً مالی، زیاد قابل دقت است.

نانی داس (Nannie Doss) – مادربزرگ خندان

نانی داس که به علت ظاهر مهربان و لبخند همیشگی‌اش به این نام معروف می بود، در میانه قرن بیستم، چهار همسر، مادر، خواهر و نوه‌هایش را با سم آرسنیک به قتل رساند. انگیزه مهم او در قتل همسرانش، به دست آوردن پول بیمه عمر آن‌ها می بود. روش او یعنی منفعت گیری از سم (همانند قرص‌های حل‌شده توسط کلثوم اکبری) و ظاهر فریبنده‌اش، او را به یک نمونه کلاسیک از بیوه‌های سیاه تبدیل کرده است.

مری آن کاتن (Mary Ann Cotton) – پیشگام بیوه‌های سیاه

مری آن کاتن احتمالا یکی از اولین و مشهورترین مثالهای ثبت‌شده از اتفاق بیوه سیاه در تاریخ مدرن باشد. او که به گفتن پرستار کار می‌کرد، سه تن از چهار همسر خود و ۱۱ فرزندش را برای به دست آوردن پول بیمه ناچیز آن‌ها با سم آرسنیک مسموم کرد و به قتل رساند. پرونده او مشخص می کند که این الگوی رفتاری حتی در دوران ویکتوریا و در شرایطی که زنان دسترسی محدودی به منبع های مالی داشتند نیز وجود داشته است. روش قتل با سم و انگیزه مالی، او را مستقیماً با کلثوم اکبری مرتبط می‌کند.

۴. جودی بوئنوآنو (Judi Buenoano) – بیوه سیاه فلوریدا

جودی که لقب «بیوه سیاه» را از رسانه‌ها دریافت کرد، همسر اول خود را برای دریافت پول بیمه عمر ارتش با سم آرسنیک به قتل رساند. او بعدها پسر معلول خود را نیز با غرق کردن به قتل رساند و تلاش کرد نامزد دیگرش را با یک بمب دست‌ساز در ماشینش منفجر کند. پرونده او نشان‌دهنده تنوع در راه حلهای قتل و در عین حال، ارامش در انگیزه مالی است که در پرونده کلثوم اکبری نیز مشاهده می‌بشود.

۵. جولیا توفانا (Giulia Tofana) – سم‌فروش رنسانس

جولیا توفانا خود مستقیماً همسرانش را نمی‌کشت، بلکه یک کسب‌وکار مرگبار را اداره می‌کرد. او یک سم بی‌رنگ و بی‌بو به نام «آکوا توفانا» تشکیل می‌کرد و آن را در قالب لوازم آرایشی به زنانی می‌فروخت که تصمیم داشتند از شر همسران آزارگر یا ثروتمند خود خلاص شوند. تخمین زده می‌بشود که سم او عامل مرگ بیشتر از ۶۰۰ مرد در سراسر ایتالیا بوده است. اگرچه انگیزه او ترکیبی از تجارت و پشتیبانی به زنان دیگر می بود، اما پرونده‌اش نشان‌دهنده منفعت گیری تاریخی از سم به گفتن سلاح خاموش زنان برای رسیدن به اهدافشان است؛ همان روشی که کلثوم اکبری قرن‌ها سپس در ایران به کار او گفت.

زنگ خطری برای جامعه

پرونده کلثوم اکبری و مثالهای شبیه جهانی آن، بیشتر از داستانی فقطً جنایی، یک هشدار اجتماعی است. این پرونده‌ها نشان خواهند داد که قاتلان سریالی همیشه چهره‌ای مخوف ندارند؛ بعضی اوقات آن‌ها در نقاب یک همسر دلسوز یا یک مادربزرگ مهربان ظاهر خواهد شد. تحلیل روانشناختی این افراد به ما پشتیبانی می‌کند تا الگوهای رفتاری آن‌ها را بهتر بشناسیم و از نظر دیگر، به ما یادآوری می‌کند که انزوای اجتماعی سالمندان و فقدان شبکه‌های حمایتی قوی، چطور می‌تواند آن‌ها را به اهدافی آسان برای این چنین شکارچیان بی‌رحمی تبدیل کند. شناخت این اتفاق، اولین قدم برای پیشگیری از تکرار تراژدی‌های شبیه در آینده است.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

بوگاتی این هفته ماشین جدیدی را رونمایی می‌کند، خودرویی که یکی از لوکس‌ترین و گران‌ترین اتومبیل‌های روی زمین است. معارفه بوگاتی سولیتیر (Solitaire) بخشی از استراتژی تازه بوگاتی است، برنامه‌ای که این برند را به تولیدکننده خودروهای انحصاری، خاص، سفارشی و تک‌ساخت تبدیل می‌کند. در واقع بوگاتی تصمیم دارد خطوط مونتاژ خود را تعطیل کند و به تولیدکننده خودروهای سلطنتی برای پادشاهان و شاهزادگان تبدیل بشود.

یقیناً خط تشکیل بوگاتی اکنون نیز خاص به حساب می‌آید، چرا که خودروهای بوگاتی با دست ساخته خواهد شد. استراتژی تازه بوگاتی تشکیل و معارفه مدل‌های را تحت تاثییر قرار خواهد داد، خودروهایی به بازار اراعه خواهد شد که تنها یک نمونه از آن‌ها به تشکیل خواهد رسید.

استراتژی تازه بوگاتی، برگشت به دوره اقتصاد طلایی

چرخش بوگاتی به سمت تشکیل خودروهای انحصاری، تصمیم جدیدی نیست. این شرکت در نخستین روزهای فعالیت خود، تنها خودروهای انحصاری و خاص تشکیل می‌کرد. یکی از مشهورترین محصولات این شرکت در دوران قبل، بوگاتی تایپ ۵۷ اس‌سی آتلانتیک می بود. به حرف های «ژان بوگاتی»، موسس و مدیر این شرکت، تایپ ۵۷ اس‌سی آتلانتیک نشان‌دهنده یک تاثییر هنری روی چهار چرخ می بود.

استراتژی تازه بوگاتی، نشان دهنده برگشت این شرکت به نیمه اول قرن بیستم است. در آن دوران صنعت تشکیل بدنه‌های خاص برای خودروهای تشکیل زیاد، رونق تعداد بسیاری داشت. در آن زمان مشتریان بعد از خرید شاسی، موتور و گیربکس، بدنه را به طور سفارشی در اختیار می‌گرفتند. حذف محدودیت‌های تشکیل زیاد، فضای کاری گسترده‌ای را برای طراحان و تیونرها پدید می‌آورد. آن‌ها می‌توانند هرچه مشتری می‌خواهد، بدون نگرانی و محدودیت در محصول نهایی اعمال کنند.

به نظر می‌رسد برخلاف رویه برخی کشورها، بازار جهانی در حال برگشت به دوران اقتصاد طلایی است. در این دوران گروه کوچکی از مصرف‌کنندگان آن‌قدر ثروتمند خواهد شد که یک ابرخودرو تشکیل زیاد نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای آن‌ها باشد. به زودی بازار خودروهای چند میلیون دلاری دلنشین خواهد شد، در حالی‌که بازار خودروهای چند هزار دلاری از رونق خواهد افتاد.

تابه‌حال شده که کلید خانه را روی میز گذاشته باشید و چند دقیقه سپس با دستپاچگی همه، خانه را برای اشکار کردن همان کلید، زیر و رو کنید؟ یا احتمالا در حال سخن زدن با فردی، یک دفعه یادتان نیاید داشتید درمورد چه چیزی سخن بگویید می‌کردید؟ اگر این اتفاق‌ها برایتان آشناست، به گمان زیاد حافظه مختصر‌مدتتان به تمرین نیاز دارد.

حافظه مختصر‌زمان، همانند جایی برای نگهداری اطلاعاتی است که فقط برای چند لحظه به آن‌ها نیاز داریم. این حافظه در تصمیم‌گیری‌ها، انجام چند کار همزمان و حتی در روابط اجتماعی نقش مهمی دارد. بازی‌های فکری می‌توانند در تحکیم این حافظه به شما پشتیبانی کنند. در ادامه این مقاله چند بازی فکری برای تحکیم حافظه مختصر زمان معارفه کرده‌ایم که در این عرصه به شما پشتیبانی خواهند کرد.

معارفه انواع بازی فکری برای تحکیم حافظه مختصر زمان

بازی‌های فکری مخصوص حافظه مختصر‌زمان نه تنها علتتقویت ذهن خواهد شد، بلکه توانایی‌ای مفرح حتی اعتیادآور و زیاد مورد قیمت برای همه گروه‌های سنی به شمار می‌آیند. این بازی‌ها به مغز فرمان خواهند داد که اطلاعات را با دقت بیشتری پردازش کرده، سریع تر بازیابی کند و تمرکز بیشتری داشته باشد. از با اهمیت ترین و مؤثرترین این بازی‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. بازی فکری تطابق تصاویر

بازی تطابق تصاویر، یکی از ساده‌ترین و مؤثرترین بازی‌ها برای تحکیم حافظه مختصر‌زمان است. در این بازی، مجموعه‌ای از کارت‌ها یا تصاویر وجود دارد که به‌صورت جفت‌هایی شبیه کنار هم چیده شده‌اند. بازیکن باید با نگاه‌کردن به محل کارت‌ها، جای آن‌ها را در ذهن خود ثبت کرده و بعد از برگرداندن، تصاویر شبیه را به‌صورت جفت اشکار کند.

راز تأثیرگذاری این بازی در تحریک هم‌زمان حافظه بصری و تمرکز ذهنی نهفته است. در این بازی، مغز به‌طور پی‌درپی در حال ذخیره‌سازی مکان، رنگ، شکل و جزئیات تصاویر خواهد می بود. هرچه سطح بازی دشوارتر و تعداد کارت‌ها زیاد تر بشود، بار ذهنی نیز افزایش اشکار می‌کند. به همین علت مغز ناچار می‌بشود با منفعت‌گیری از تمرکز زیاد تر، مسیرهای عصبی جدیدی را در حافظه مختصر‌زمان فعال کند.

از بازی‌های کلاسیک این دسته می‌توان به Memory Cards یا نسخه‌های گسترش یافتهتر دیجیتالی همانند Brainwell و Lumosity اشاره کرد. حتی می‌توان این بازی را به‌سادگی با کشیدن دایره‌هایی روی کاغذ و نوشتن حروف یا اشکال داخل آن‌ها همانند‌سازی کرد. این بازی نه‌تنها برای کودکان دلنشین است بلکه بزرگسالان نیز می‌توانند از آن به‌گفتن تمرینی روزانه برای نگه داری هوشیاری ذهنی منفعت گیری کنند.

۲. بازی فکری پنتاگو

پنتاگو، بازی‌ای است که در ظاهر احتمالا زیاد تر بر استراتژی و علتتأکید داشته باشد، اما در لایه‌های نهان‌تر خود، حافظه مختصر‌زمان را به‌خوبی به چالش می‌کشد. این بازی رومیزی با طراحی مینیمال اما عمیق، از چندین خانه و مهره راه اندازی شده و مقصد مهم آن چیدن پنج مهره هم‌رنگ به‌صورت ردیفی است. با این تفاوت که بعد از هر حرکت، یکی از قسمت‌های صفحه نیز چرخانده می‌بشود. همین ویژگی چرخشی است که حافظه را داخل میدان بازی می‌کند.

در پنتاگو، بازیکن باید نه‌تنها حرکات قبل خود و حریف را به یاد داشته باشد، بلکه تأثیر احتمالی چرخش صفحه بر موقعیت مهره‌ها را نیز در نظر بگیرد. این یعنی ذهن باید در هر لحظه، اطلاعات تصویری بسیاری را در حافظه نگه دارد، به تحلیل سریع بپردازد و برای حرکت بعدی تصمیم بگیرد.

پنتاگو به‌اختصاصی برای نوجوانان و بزرگسالانی که به جستوجو تحکیم هم‌زمان تمرکز، پیش‌بینی و حافظه مختصر‌زمان می باشند، یکی از بازی‌های زیاد سودمند به شمار می‌آید. توانایی این بازی به شکل گروهی یا حتی دو نفره، ذهن را داخل بازی چندلایه‌ای می‌کند که هر لحظه‌اش سرشار از تمرین برای مغز است.

۳. بازی اشکار کردن تفاوت‌ها

در نگاه اول، بازی اشکار کردن تفاوت‌ها همانند سرگرمی‌ای ساده و تصویری است؛ اما در حقیقت این بازی از قدرتمندترین ابزارها برای تحکیم حافظه مختصر‌زمان و این چنین افزایش دقت و تمرکز محسوب می‌بشود. در این بازی، دو عکس انگارً شبیه کنار هم قرار می‌گیرند که تفاوت‌های جزئی در آن‌ها وجود دارد. بازیکن باید با دقت به هر دو عکس نگاه کند و اختلافات آن‌ها را شناسایی کند.

کاری که مغز در این روال انجام می‌دهد زیاد پیچیده‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد. ابتدا اطلاعات تصویری هر دو عکس در حافظه مختصر‌زمان ثبت می‌بشود؛ سپس مغز اغاز به قیاس جزءبه‌جزء آن‌ها می‌کند. این قیاس سریع نیاز به دقت زیاد، تمرکز دیداری و ثبت دقیق اطلاعات لحظه‌ای دارد. درست به همین علت است که انجام مداوم این بازی، قوت تشخیص تصویری و نگهداری داده‌های دیداری را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.

نسخه‌های گوناگون این بازی از کتاب‌های چاپی گرفته تا اپلیکیشن‌های موبایل وجود دارند که برخی حتی با محدودیت وقتی، شدت چالش ذهنی را زیاد تر می‌کنند. این بازی برای کودکان، افراد سال‌خورده یا افرادی که حس می‌کنند تمرکزشان افت یافته، گزینه‌ای بسیار و قابل مطمعن است.

۴. بازی چی گم شده؟

چی گم شده؟، بازی‌ای است که زیاد تر از آن‌چه فکر می‌کنید، به حافظه مختصر‌زمان سختی می‌آورد. روش بازی ساده به نظر می‌رسد و به این صورت است که چند شیء یا عکس به بازیکن نشان داده می‌بشود، سپس یک یا چند مورد از آن‌ها برداشته یا نهان خواهد شد و بازیکن باید تشخیص دهد کدام آیتم‌ها حذف شده‌اند. اما پشت این سادگی، سازوکار عمیق ذهنی نهفته است که مغز را به ثبت سریع، به‌خاطرسپاری آنی و بازیابی سریع اطلاعات ناچار می‌کند.

در این بازی، مغز باید در بازه‌ای زیاد مختصر، اطلاعات بصری بسیاری را ثبت و در حافظه مختصر‌زمان ذخیره کند. بعد از تحول صحنه، ذهن باید بدون دسترسی مجدد به اطلاعات اولیه، تفاوت‌ها را شناسایی کرده و جواب دهد. این فرایند برای حافظه مختصر‌زمان نوعی تمرین حافظه سریع و دقیق است.

این بازی نه‌تنها در خانه با چند وسیله ساده قابل اجراست، بلکه در تعداد بسیاری از کلاس‌های تحکیم ذهن و کاردرمانی نیز مورد منفعت گیری قرار می‌گیرد. حتی می‌توان آن را با درجه‌بندی سختی متفاوت اجرا کرد؛ برای مثالً با افزودن آیتم‌های شبیه یا افزایش شدت نمایش بازی را سخت‌تر کرد. این بازی در واقع تمرینی عالی برای عکس العمل مغز به تغییرات محیطی است و می‌تواند حتی در زندگی روزمره برای تمرکز و دقت زیاد تر، اثرگذار باشد.

۵. بازی جدول حروف درهم

جدول حروف درهم، نوعی بازی تحلیلی-دیداری است که به صبر، تمرکز و حافظه مختصر‌زمان نیاز دارد. در این بازی، جدولی مملو از حروف به‌صورت اتفاقی در کنار هم قرار گرفته‌اند و بازیکن باید کلماتی را که در جهت‌های گوناگون (افقی، عمودی، مورب) نهان شده‌اند، شناسایی کند. اما این کار به همین سادگی نیست؛ چون ذهن باید با شدت زیاد، الگوهای زبانی را از بین پراکندگی ظاهری بیرون بکشد.

نقش حافظه مختصر‌زمان در این بازی وقتی پررنگ می‌بشود که بازیکن تلاش می‌کند حروف دیده‌‌شده را به‌صورت موقتی در ذهن خود نگه دارد، آن‌ها را به کلمه تبدیل کرده و سپس مسیر احتمالی آن را جستوجو کند. مغز در این فرایند، به‌طور هم‌زمان دچار اسکن تصویری، تجزیه ساختار واژه‌ها و ثبت موقعیت آن‌ها می‌بشود. این کار به تحکیم حافظه فعال و افزایش شدت پردازش ذهنی پشتیبانی خواهد کرد.

این بازی هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان قابل اجراست، به‌خصوص افرادی که با یادگیری زبان یا توانایی‌های نوشتاری درگیرند. نسخه‌های چاپی، دیجیتالی و حتی آنلاین آن با موضوعات گوناگون (همانند حیوانات، اشیاء، افعال) حاضر است. این تنوع در بازی علتمی‌بشود نه‌تنها حافظه تحکیم بشود بلکه به شکل انعطاف‌پذیرتری هم عمل کند.

۶. بازی کلمات معکوس

در نگاه اول امکان پذیر بازی کلمات معکوس مقداری شگفت به نظر برسد، اما همین غیرمنتظره بودن، نقطه قوت آن است. در این بازی، یک کلمه به بازیکن داده می‌بشود و او باید آن را به‌صورت برعکس نقل کند. برای مثالً اگر کلمه کتاب باشد، جواب باید باتک باشد. این بازی ذهن را وادار می‌کند تا الگوهای زبانی آشنا را به شکل غیرعادی بازسازی کند؛ امری که حافظه مختصر‌زمان را به‌شدت دچار می‌کند.

در جریان این بازی، مغز باید ابتدا کلمه را بشنود یا ببیند، سپس آن را در خود نگه دارد، موقعیت حروف را به شدت بازسازی کند و نهایتاً جواب دهد. همه این مرحله های در بازه وقتی کوتاهی رخ می‌دهد، بدون این که زمان مرور یا تکرار مجدد اطلاعات فراهم باشد. این روال جهت تمرین بسیار‌ای برای حافظه مختصر‌زمان، تمرکز شنیداری و توانایی‌های شناختی می‌بشود.

این بازی به‌اختصاصی برای تحکیم توانمندیهای ذهنی در زبان‌آموزی، کار با کلمات و این چنین بهبود کارکرد شناختی در سالمندان سودمند است. حتی می‌توان آن را به‌شکل گروهی یا رقابتی برگزار کرد تا بار ذهنی افزایش یابد و جذابیت آن زیاد تر بشود. نسخه‌های پیشرفته این بازی در قالب اپلیکیشن نیز وجود دارد، اما حتی بدون هیچ ابزار خاصی هم می‌توان آن را اجرا کرد و از نتایج شگفت‌انگیزش منفعت‌مند شد.

۷. بازی شمارش معکوس ذهنی

بازی شمارش معکوس ذهنی، یکی از تمرین‌هایی است که در عین سادگی، قوت چشمگیری در تحکیم حافظه فعال دارد. در این بازی، فرد باید از یک عدد اشکار (برای مثالً ۱۰۰) اغاز کرده و با فاصله‌های عددی معین (برای مثالً ۳، ۵ یا ۷) به عقب بشمارد. یعنی ۱۰۰، ۹۷، ۹۴ و به همین ترتیب ادامه دهد. احتمالا این کار در ابتدا ساده به نظر برسد، اما وقتی که بازه وقتی محدود و شرایط بازی پیچیده‌تر بشود، مغز باید اطلاعات اعداد قبلی را به شدت در حافظه مختصر‌زمان نگه داشته و بر پایه آن محاسبه کند.

مسئله‌ی کلیدی در این بازی، تداوم تمرکز و بازخوانی مداوم اطلاعات به‌روز در ذهن است. مغز باید بتواند ضمن یادآوری آخرین عدد حرف های‌‌شده، فاصله عددی را نیز به‌خاطر بسپارد و با منفعت گیری از محاسبه ذهنی، عدد بعدی را به‌درستی اظهار کند. این فرایند پی‌درپی علتمی‌بشود مسیرهای عصبی مرتبط با حافظه کاری به‌مرور تحکیم شوند.

این بازی برای بزرگسالانی که با کم شدن تمرکز یا کند شدن ذهن مواجهند، زیاد سودمند است. این چنین معلمان می‌توانند آن را در کلاس‌های درس برای تحکیم دقت دانش‌آموزان به کار ببرند. اگر شمارش عددی به‌صورت گروهی و با تحول الگو انجام بشود (برای مثالً یکی از عدد ۶۰ با فاصله ۴ بشمارد، فرد دیگر از ۷۵ با فاصله ۶)، چالش ذهنی بازی دوچندان می‌بشود.

۸. بازی اشکار کردن اشیاء

این بازی که در اصل نوعی تمرین تحکیم حافظه بصری محسوب می‌بشود، از آن دسته فعالیت‌هایی‌ست که در هر سن و موقعیتی قابل اجراست. بازی به این صورت است که مجموعه‌ای از اشیاء در مکانی اشکار قرار می‌گیرند، فرد چند ثانیه زمان دارد آن‌ها را مشاهده کند. سپس اشیاء جمع خواهد شد یا پوشیده خواهد شد و فرد باید نام همه آن‌ها را به یاد بیاورد یا جای دقیقشان را اشکار کند.

در این تمرین، مغز باید اطلاعات تصویری چندگانه را به‌شدت ثبت و دسته‌بندی کند. برخی اشیاء امکان پذیر همانند به هم باشند یا در موقعیت‌هایی نامعمول قرار گرفته باشند. همین قضیه، بازی را به تمرینی قوی برای حافظه مختصر‌زمان تبدیل می‌کند.

این بازی را می‌توان با کودکان در خانه، با سالمندان در مراکز توانبخشی و حتی در محیط‌های آموزشی برای تحکیم دقت و شدت یادآوری دانش‌آموزان اجرا کرد. این چنین نسخه‌های دیجیتالی این بازی نیز وجود دارد که تصاویر را فقط برای چند ثانیه نمایش خواهند داد و سپس از کاربر می‌خواهند همه جزئیات را به‌خاطر بیاورد.

۹. بازی عکس یک ‌ثانیه‌ای

فکر کنید فقط یک ثانیه زمان دارید به تصویری نگاه کنید و بعد از آن باید به سوال‌هایی درمورد آن جواب دهید. چه رنگی در عکس غالب می بود؟ چند نفر وجود داشتند؟ در سمت راست عکس چه چیزی دیده می‌شد؟ و سؤالات مرتبط فرد دیگر از این دست باید پرسیده بشود. این بازی که با گفتن «عکس یک‌ثانیه‌ای» شناخته می‌بشود، تمرینی بسیار برای حافظه مختصر‌زمان و دقت دیداری است.

در این بازی، فرد فقط یک لحظه مختصر برای پردازش اطلاعات دارد؛ به این علت مغز ناچار است در آن لحظه از همه ظرفیت حافظه سریع خود منفعت گیری کند تا بیشترین جزئیات ممکن را ثبت کند. این نوع فشرده‌سازی اطلاعات ذهنی علتتحریک جدی حافظه مختصر‌زمان و تحکیم کارکرد آن می‌بشود. ذهن بعد از دیدن عکس، باید سریعاً بدون این که مجدد به عکس دسترسی داشته باشد، آنچه به یاد می‌آورد را بازیابی کند.

این تمرین برای نوجوانان، دانشجویان و افرادی که در محیط‌های پرتلاطم و پرسرعت فعالیت دارند، زیاد مؤثر است. این چنین روان‌شناسان از این روش برای سنجش دقت دیداری و ظرفیت حافظه مختصر‌زمان در آزمون‌های شناختی منفعت گیری می‌کنند. بازی عکس یک‌ثانیه‌ای با تصاویر ساده یا پیچیده قابل اجراست و با افزایش شدت و سختی، ذهن را به میدان تمرینی پرفشار ولی سازنده می‌کشاند.

۱۰. بازی داستان‌سازی با کلمات اتفاقی

فکر کنید چهار یا پنج کلمه کاملاً بی‌ربط همانند درخت، قطار، یخچال، گربه و خورشید به شما داده می‌بشود و شما باید با همین کلمات، یک داستان مختصر و منسجم بسازید. این تمرین ساده اما چالش‌برانگیز، یکی از ابزارهای خلاقانه و در عین حال اثربخش برای تحکیم حافظه مختصر‌زمان است.

در این بازی، ذهن باید کلمات اتفاقی را ابتدا ثبت کرده، در حافظه فعال خود نگه دارد و سپس با کنار هم قرار دادن آن‌ها، یک مسیر داستانی خلق کند. همه این مرحله های نیازمند هماهنگی بین حافظه، تخیل، تمرکز و توانایی زبانی است. مغز در میانه ساخت داستان، دائماً بین ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات جابه‌جا می‌بشود و همین روال، حافظه مختصر‌زمان را به تحرک وا‌می‌دارد.

این بازی نه‌تنها برای کودکان و نوجوانان در کلاس‌های ادبیات یا خلاقیت مناسب است، بلکه بزرگسالان نیز می‌توانند از آن برای فعال نگه‌داشتن ذهن و افزایش قوت تمرکز منفعت گیری کنند. چالش این بازی را می‌توان با افزایش تعداد کلمات یا افت زمان ساخت داستان زیاد تر کرد. مسئله کلیدی اینجاست که در هر بار بازی، مغز باید با شرایط کاملاً تازه مواجه بشود و همین غیرقابل ‌پیش‌بینی بودن، تمرینی بسیار برای حافظه مختصر‌زمان خواهد می بود.

۱۱. بازی نقل‌قول یادت بمونه

بعضی اوقات نگه داری کردن جمله‌ای از زبان فرد دیگر، سخت‌تر از برای سپردن یک لیست عددی است. بازی نقل‌قول یادت بمونه، دقیقاً بر همین مبنا طراحی شده است. در این بازی، جمله‌ای نسبتاً طویل یا پیچیده برای چند ثانیه خوانده می‌بشود یا نمایش داده می‌بشود و سپس از فرد خواسته می‌بشود آن را به‌طور کامل و دقیق نقل کند. چالش اینجاست که نه‌تنها کلمات، بلکه ترتیب و لحن جمله نیز اهمیت دارد.

این بازی، تمرینی کلاسیک برای حافظه کلامی مختصر‌زمان است؛ چون مغز باید در لحظه، جمله‌ای را به‌صورت کامل ضبط کند، ساختار آن را در ذهن نگه دارد و بدون تحریف نقل کند. این چنین مهارتی در زندگی روزمره کاربرد تعداد بسیاری دارد.

برای اجرای مؤثر این بازی می‌توان از جملات معروف، نقل‌قول‌های ادبی، دیالوگ‌های فیلم یا حتی جملات ساخته‌شده توسط خود بازیکن منفعت گیری کرد. اگر به مرور، جملات طویل‌تر یا دشوارتر شوند، تأثیر بازی در تحکیم حافظه به‌مراتب زیاد تر می‌بشود. این بازی را می‌توان به‌صورت گروهی نیز اجرا کرد و با تکرار پیاپی، مسیرهای عصبی حافظه کلامی را تحکیم کرد.

حافظه مختصر‌زمان، گنجی در لحظه‌های ساده

حافظه مختصر‌زمان، در ظاهر بخشی کوچک از توان ذهنی ماست، اما ستون مهم تعداد بسیاری از تصمیم‌ها، یادگیری‌ها و عکس العمل‌های سریع ما در زندگی روزمره را راه اندازی می‌دهد. اگر این قسمت از ذهن دچار اختلال یا ضعف بشود، حتی انجام ساده‌ترین کارها هم به چالشی بزرگ تبدیل می‌بشود. اما خوشبختانه تحکیم حافظه مختصر‌زمان نه نیاز به تجهیزات خاص دارد و نه به آموزش پیچیده؛ کافیست بازی فکری برای تحکیم حافظه مختصر زمان را به‌صورت مداوم انجام دهیم.

همه بازی‌هایی که در این مقاله معارفه شدند، با سازوکاری هوشمندانه حافظه را مقصد قرار خواهند داد، ذهن را فعال نگه می‌دارند و از طریق تکرار، تمرکز، یادآوری و تحلیل، مسیرهای جدیدی در مغز تشکیل می‌کنند. اگر توانایی انجام بازی‌های شبیه را دارید، آن‌ها را به ما نیز معارفه کنید.

تکنیک‌هایی برای به‌خاطر سپردن اطلاعات و بازیابی آنها در زمان مناسب

به‌نظر می‌رسد که انتظار کاربران روبه‌آخر است و شرکت OpenAI به‌زودی از GPT-5 به‌گفتن گسترش یافتهترین مدل هوش مصنوعی خود رونمایی خواهد کرد.

به نقل از رویترز، دو نفر از آزمایش‌کنندگان اولیه مدل GPT-5 به این خبرگزاری حرف های‌اند که از توانایی این مدل در کدنویسی و حل مسائل علمی و ریاضی شگفت‌زده شده‌اند، اما اعتقاد دارند مقدار جهش از GPT-4 به GPT-5 به‌اندازه جهش از GPT-3 به GPT-4 دیدنی نیست. این آزمایش‌کنندگان که توافق‌نامه‌های محرمانگی امضا کرده‌اند، نخواستند نامشان در این گزارش برده بشود.

مدل هوش مصنوعی GPT-5 به‌زودی انتشار می‌بشود

شرکت OpenAI تا این مدت واکنشی به این قضیه نشان نداده است. جهش GPT-4 بر پایه قوت محاسباتی زیاد تر و داده‌های گسترده‌تر صورت گرفت، و OpenAI امیدوار می بود که افزایش مقیاس به روشای شبیه، به‌طور مداوم تبدیل بهبود مدل‌های هوش مصنوعی بشود.

اما این شرکت در مسیر افزایش مقیاس با چالش‌هایی روبه رو شد. یکی از این چالش‌ها قضیه دسترسی به دیتاهای تازه برای آموزش مدل‌ها می بود. «ایلیا سوتسکیور»، دانشمند ارشد قبل OpenAI، سال قبل حرف های می بود که رشد مقدار داده‌های ملزوم برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی با رشد توان پردازشی همگام نیست.

سوتسکیور به این حقیقت اشاره داشت که مدل‌های زبانی بزرگ با منفعت گیری از مجموعه داده‌های عظیمی آموزش می‌بینند که همه اینترنت را در بر می‌گیرند و آزمایشگاه‌های هوش مصنوعی گزینه فرد دیگر برای دسترسی به حجم گسترده‌ای از داده‌های متنی تولیدشده توسط انسان ندارند.

علاوه‌بر مشکل افتداده، مشکل دیگر این می بود که فرایند آموزش مدل‌های بزرگ به‌علت پیچیدگی بالای سیستم، زیاد تر در معرض خرابی‌های ناشی از سخت‌افزار قرار دارد. این چنین پژوهشگران امکان پذیر تا آخر این فرایند که امکان پذیر ماه‌ها طول بکشد از کارکرد نهایی مدل‌ها خبری نداشته باشند.

شرکت OpenAI تا این مدت تاریخ دقیق اراعه GPT-5 را اظهار نکرده، اما منبع های آگاه می‌گویند که این مدل به‌زودی در دسترس کاربران قرار خواهد گرفت. «بوریس پاور»، رئیس قسمت تحقیقات کاربردی OpenAI، در پستی در شبکه اجتماعی X نوشت: «شوق‌زده‌ام که ببینم عکس العمل عمومی به GPT-5 چطور خواهد می بود.»

در نشست خبری کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین، فعالان این صنعت به اراعه آمارها و تحلیل‌های مرتبط با دلایل واقعی خاموشی‌ها پرداختند. آنها ضمن رد اتهامات وارده به صنعت ماینینگ، وزارت نیرو را به آمارسازی متهم کرده و مشکلات ساختاری شبکه برق سرزمین را عامل مهم ناترازی انرژی گفتن کردند

به نقل از دیجیاتو، «علی بابک‌نیا»، رئیس کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین در این نشست که یکشنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۴ برگزار شد، با اشاره به زمان‌های از دست رفته این صنعت او گفت: «ماینینگ می‌توانست فرصتی اختصاصی برای تشکیل ۵ هزار شغل مستقیم و تزریق ۶ هزار میلیارد تومان اندوخته باشد. اما به جای آن، وزارت نیرو ماینینگ را به گفتن دشمن و مسبب مشکلات صنعت برق گفت.»

پیشنهادهایی که رد شد

او افزود: «نظر کردیم به اجازه احداث نیروگاه یا منفعت گیری از گازهای فلر را بدهند. نظر دیگرمان این می بود که فعالان صنعت نیروگاه‌‌های تعطیل شده را مجددا راه‌اندازی کنند. اگر با این پیشنهادها موافقت می‌شد، نه‌تنها صنعت تعطیل نمی‌شد، بلکه احتمالا امروز ناترازی و قطعی برق هم نداشتیم. اما متاسفانه با این پیشنهادها موافقت نشد و این زمان‌ها از دست رفت.

بابک‌نیا با اصرار بر این که استخراج رمزارز مسبب خاموشی‌ها نیست، او گفت: «ماینینگ مجاز از اواسط اردیبهشت‌ماه کاملا متوقف شده است. از نظر دیگر در دوره جنگ ۱۲ روزه ادارات، دانشگاه‌ها و مدارس و صنایع در حالت تعطیلی بودند و مصرف انرژی نداشتند. این چنین با قطع اینترنت، کل فعالیت ماینینگ متوقف شد. این قضیه مشخص می کند که فناوری و استخراج رمزارز اثری در ناترازی ندارند. اما فردی توضیح نداد که چرا باز هم قطعی‌های چندباره و چند ساعته داشتیم.»

او در ادامه گفت: «در دوران جنگ تماس‌های بسیاری داشتیم که ماینرهای خانگی، به طور داوطلبانه ماینرهای خود را خاموش کردند. این عمل حاکی از همدلی و وحدت مردم در شرایط سخت با وجود سرکوب این صنعت است.»

۶ هزار مگاوات اتلاف در شبکه توزیع برق

او با اظهار این که افتبرق سرزمین ۲۷ هزار مگاوات برآورد می‌بشود، به ذکر دلایل ناترازی و افتبرق پرداخت و او گفت: «محققان حوزه انرژی در کارگروه ماینینگ دلایل قطعی برق را به طور کارشناسی بازدید کرده‌اند. بر پایه این تحقیقات، مهم‌ترین علت ناترازی، اتلاف بالای برق در شبکه توزیع است.»

بابک‌نیا در ادامه گفت: «شبکه توزیع برق با اتلاف ۶ هزار مگاوات ساعت به طور میانگین روبه رو است. برای فهمیدن بهتر، این مقدار معادل تشکیل برق ۶ نیروگاه اتمی بوشهر یا مصرف میانگین شهر تهران است. این در حالی است که مقدار اتلاف شبکه توزیع برق در آلمان ۴ درصد، در ژاپن ۵ درصد، در آمریکا ۶ درصد و در ترکیه ۸ درصد است. عربستان سعودی نیز با گرمای شدیدی که دارد، تنها با ۶ تا ۷ درصد اتلاف در شبکه توزیع روبه رو است.

به حرف های او، شبکه توزیع، بزرگ‌ترین دزد برق سرزمین است.

نیروگاه‌ها فرسوده‌اند

بابک نیا دومین عامل افتبرق را فرسودگی و راندمان پایین نیروگاه‌های مقیاس بزرگ سرزمین گفت و او گفت: «این نیروگاه‌ها کمتر از ۴۰ درصد مصوب راندمان دارند که این قضیه مدام محل اختلاف وزارت نیرو و نفت بوده است. باید او گفت وزارت نیرو در بهینه‌سازی و مدیریت این نیروگاه‌ها کم‌کاری کرده است.»

افزایش جمعیت ناشی از مهاجران قانونی و غیرقانونی عامل فرد دیگر می بود که رئیس کارگروه ماینینگ برای افتبرق ذکر کرد و افزود: «مهاجرت علتافزایش ۳ تا ۹ میلیون نفری جمعیت سرزمین شده که این مهاجران بر افزایش مصرف موثرند. اما این مهاجرت یکباره اتفاق نیفتاده و وزارت نیرو باید با پیش‌بینی قضیه، برای آن برنامه‌ریزی می‌کرد.»

وزارت نیرو طلب ۱۵۰ همتی اندوخته‌گذاران را نمی‌دهد

به حرف های بابک‌نیا، بدهی انباشته وزارت نیرو به اندوخته‌گذاران عامل دیگر ناترازی انرژی است. او گفت: «بدهی وزارت نیرو به قسمت خصوصی به ۱۵۰ هزار میلیارد تومان رسیده و این قضیه به معنی واقعی اندوخته‌گذاران را فلج کرده و فراری داده است. به همین علت هم الان که به گسترش نیاز داریم، اندوخته‌گذار ترجیح می‌دهد داخل این سیاهچاله نشود.»

این فعال صنعت رمزارز با گفتن این که «کافی می بود با اندوخته‌گذار خوب برخورد می‌شد تا در گسترش صنعت فعال بشود،‌ در ادامه گفت: «اندوخته‌گذار به فضای امن، قانون پایدار، ارامش مدیریتی و وصول مطالبات در زمان اشکار دارد و وزارت نیرو در همه این عرصه‌ها خلف وعده کرده است.»

حمایتمخرب از واردات و اسمبل لوازم خانگی پرمصرف، علت فرد دیگر است که بابک‌نیا برای ناترازی انرژی نقل کرد و گفت: «الزامات برچسب انرژی برای کالای وارداتی A و B و برای کالای تشکیل داخل C و D تعیین شده است. اما اتفاقات تازه نشان داد که اصلاً تشکیل داخلی لوازم خانگی نداریم و این صنعت از تشکیل یک برد ساده نیز ناتوان است. همین قانون به ظاهر حمایتی از تشکیل کننده داخلی علتشده مصرف انرژی در سرزمین ۲۰ درصد افزایش اشکار کند.»

ظرفیت تاسف‌برانگیز نیروگاه‌های تجدیدپذیر

به حرف های او، عامل دیگر افتبرق، غفلت ۱۵‌ ساله وزارت نیرو در احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر است.

بابک‌نیا با گفتن این که کل ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر منصوبه سرزمین ۱۵۰۰ مگاوات است، او گفت: «این در حالی است که ترکیه با ۸۵ میلیون جمعیت، ۲۲ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر منصوبه دارد و امارات ۱۰ میلیون نفری ۶ هزارمگاوات. در واقع سرانه تشکیل برق نیروگاه‌های تجدیدپذیر ۲۵۲ مگاوات به ازای هر میلیون نفر و در امارات ۵۹۴ مگاوات به ازای هر یک میلیون نفر است. اما در ایران فقط ۱۸ مگاوات به ازای هر یک میلیون نفر.»

مظنونین همیشگی: ماینر، کولر و هندوانه

او این چنین بی‌توجهی به مقررات و مطرح‌های صرفه‌جویی و بهینه‌سازی را عامل فرد دیگر برای افتبرق دانست و افزود: «وزارت نیرو هیچ مطرح گسترش‌ای برای اجرای بهینه سازی و صرفه جویی انجام نداده و هر بار به مشکل خورده مصرف کننده را مسبب ناترازی معارفه کرده است. از دید آنها یک روز ماینرها مقصرند، یک روز کولرگازی و کولر آبی و یک روز هم هندوانه. در واقع همه مقصرند به جز شخص وزیر و وزارت نیرو.»

بابک‌نیا در قسمت فرد دیگر از سخن بگویید‌های خود اصرار کرد که کل مصرف صنعت ماینینگ مجاز پیش از خاموش شدن ماینرها، ۵ مگاوات  از ۷۳۴ مجوز صادر شده بوده است.

او او گفت: «با بازدید این موارد به این نتیجه می‌رسیم که ماینینگ عامل ناترازی نیست. بلکه مشکلات بنیادین ناشی از سیاست‌گذاری‌های نادرست این حالت را به وجود آورده است.»

رئیس کارگروه ماینینگ در ادامه گفت: «در روبه رو با تکنولوژی‌های نوظهور به‌جای برخوردهای قهری، آمار سازی و متهم سازی باید با پشتیبانی قسمت خصوصی برنامه ریزی دقیق انجام داد و جذب اندوخته‌گذار قسمت خصوص را مورد نظر داشت. علاوه بر از بین بردن مشکل ناترازی و اشتغال، ماینینگ می‌توانست در شرایط تحریم‌های مالی بین‌المللی نقش مهمی ایفا کند که همه‌ به راحتی از دست رفت.»

احداث نیروگاه خورشیدی برای صنعت رمزارز به‌صرفه نیست

رئیس کارگروه ماینینگ انجمن بلاکچین در ادامه، درمورد امکان احداث نیروگاه خورشیدی برای تامین برق مزارع استخراج رمزارز او گفت: «در مصوبه دولت ۶ راهکار برای تامین برق استخراج پیش‌بینی شده که احداث نیروگاه خورشیدی گران‌ترین آنهاست. ۵ راهکار دیگر همانند منفعت گیری از گازهای فلر، بهینه‌سازی و منفعت گیری از ظرفیت گواهی‌های صرفه‌جویی می بود که هیچ زمان اجازه فعالیت در این عرصه‌ها به ما داده نشد. در عرصه گواهی صرفه‌جویی گازی نیز در قالب مابه‌التفاوت اجرای مقررات، تعرفه را برای مزارع رمزارز دو برابر کرده‌اند.»

او این چنین از تبعیض علیه صنعت ماینینگ انتقاد کرد و او گفت: «در صورت احداث نیروگاه، صنایع کافی است ۲۰ درصد بالاتر از نیاز خود را تشکیل و داخل شبکه کنند تا از خاموشی مستثنی شوند. اما برای صنعت ماینینگ این رقم ۵۰۰ درصد درنظر گرفته شده است.

فلر را می‌سوزانند و به صنعت ماینینگ نمی‌دهند

بابک‌نیا اصرار کرد که در شرایط جاری، بهترین روش برای ماینرها وجود در بازار بهینه‌سازی است. او او گفت: «شبکه برق امکان تامین انرژی مورد نیاز ما را ندارد. هر مگاوات نیروگاه خورشیدی ۳۵۰ هزار دلار هزینه دارد و هیچ ماینری نیز حاضر نیست ظرفیت نیروگاه خورشیدی ۵ برابر نیاز خودش را تشکیل کند. انحصاری به وجود آمده که به ماینرها اجازه وجود در بهینه‌سازی و منفعت گیری از گاز فلر را نمی‌دهند و حاضرند فلر را بسوزانند ولی به ایرانی ندهند.»

او با گفتن این که برای صنعت استخراج تعرفه برق صادراتی ۴۸۰۰ تومان در نظر گرفته شده است، او گفت: «ما علاوه بر این هزینه‌های فرد دیگر همانند عوارض برق‌رسانی، مالیات بر قیمت افزوده و عوارض تبصره ۱۴ را هم باید بپردازیم. این در حالی است که ماینرها در ایران ۶ ماه در سال هم روشن نیستند. قیاس کنید با فارم‌ها در روسیه که کل هزینه‌شان ۵ سنت و در آمریکا ۴ تا ۶ سنت است.»

بابک‌نیا در آخر هشدار داد: «امروز ماینرها متهم افتبرق می باشند اما با پیشرفت فناوری، فردا نوبت مراکز پردازش هوش مصنوعی خواهد می بود.»

آمار ماینینگ در ایران غیرواقعی است

«مسیح علوی»، دبیر کارگروه استخراج رمز ارز انجمن بلاکچین ایران، نیز در این نشست به ادعای وزیر نیرو درمورد ماینینگ زیرزمینی و غیرمجاز جواب داد.

او با رد ادعای این که ۵ درصد ماینینگ جهان در ایران انجام می بشود، او گفت: آمار دقیقی در این عرصه حتی از سوی وزارت نیرو نیز وجود ندارد یعنی حتی نمی‌دانیم چه تعداد دستگاه ماینر خانگی در سرزمین وجود دارد.

علوی او گفت: «آمار ماینرهای غیرمجاز با وجود برخوردها، مدام روال افزایشی دارد و از رقم‌های اعلامی ۲۵۰ هزار و ۵۰۰ هزار دستگاه، امسال به ۹۰۰ هزار دستگاه رسیده است. این آمارها درست نیست و بهتر می بود دراین‌باره صحت‌سنجی انجام بگیرد.»

اندوخته‌گذاران را به امارات و عمان فراری دادیم

او با گفتن این که با عدم حمایتاز ماینینگ در سرزمین، زمان‌های طلایی از دست رفته است، تصریح کرد: «پیش از آنکه صنعت استخراج قانونی بشود، ناظر علاقه اندوخته‌گذاران داخلی و خارجی برای فعالیت در سرزمین بودیم. این علاقه به علت برق ارزان نبوده است، بلکه امکان تشکیل زیرساخت مناسب و نیروی متخصص آنها را علاقه‌مند می‌کرد. اما در حالی که به این اندوخته‌گذاران در سرزمین مجوز داده نشد، کشورهای منطقه برای آنها فرش قرمز پهن کردند و همه آن اندوخته‌ها به کشورهایی همانند امارات و عمان کوچ کردند و در آن کشورها نیروگاه و مزرعه استخراج تاسیس کردند.

علوی با گفتن این که وزارت نیرو مطابق قانون مکلف بوده ۸۰ درصد تشکیل برق را از طریق قسمت خصوصی و شکل دادن بازارهای آزاد همانند بورس انرژی تامین کند، او گفت: «اندوخته‌گذاران داخلی را که تصمیم ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار تصمیم اندوخته‌گذاری داشتند و حتی عمل به ثبت‌خواست واردات کرده بودند. اما با جوی که برای صنعت استخراج تشکیل شد و سپس برخوردهای قهری،‌ اندوخته‌گذار ریسک فعالیت در سرزمین را تحمل نکرد.»

در دنیای پیشرفته امروز، بازی برای کودکان فقطً نباید شوق و سرگرمی باشد. آن‌ها از پایین‌ترین سنین باید در بازی‌ها با مفاهیم گوناگون آشنا شوند و توانایی‌های خود را ارتقا دهند. به گفتن دیگر می‌توان او گفت که بازی‌ برای ۹ ساله‌ها، ابزارهایی قوی برای رشد ذهنی، تحکیم توانایی‌های شناختی و حتی ارتقاء هوش اضطراب شناخته خواهد شد. در این مقاله، بهترین بازی فکری برای کودکان ۹ ساله معارفه شده است. اگر می‌خواهید به تحکیم توانایی فرزند خود پشتیبانی کنید، تا انتها همراه ما باشید.

معارفه بازی فکری برای کودکان ۹ ساله

در ۹ سالگی، کودکان دیگر به بازی‌های ساده‌ و ابتدایی بسنده نمی‌کنند. آن‌ها می‌خواهند کشف کنند، بسازند، حل قضیه کنند و به رقابت بپردازند. بازی‌های فکری دقیقاً همان چیزی می باشند که کودکان ۹ ساله نیاز دارند. این بازی‌ها به‌طور غیرمستقیم توانایی‌هایی را آموزش خواهند داد که در آینده‌ای نه‌چندان دور، در مدرسه و حتی زندگی روزمره به پشتیبانی آن‌ها خواهند آمد. برخی از بهترین این بازی‌ها عبارت هستند از:

۱. اشکار کردن چیزها

بازی‌هایی که بر پایه اشکار کردن اشیا طراحی شده‌اند، از محبوب‌ترین و مؤثرترین بازی‌های فکری برای کودکان ۹ ساله به شمار می‌روال. این بازی‌ها در قالب‌های مختلفی اراعه خواهد شد؛ از بازی‌های رومیزی تا اپلیکیشن‌ها و کتاب‌های تصویری. مهم نیست ابزار آن چیست، مهم این است که کودک شما دچار جست‌وجو، مشاهده دقیق و پردازش بصری می‌بشود.

در این بازی‌ طبق معمولً تصویری شلوغ و پر از جزئیات در اختیار کودک قرار می‌گیرد و از او خواسته می‌بشود اشیای خاصی را در آن اشکار کند. این شیء امکان پذیر یک حیوان، وسیله یا حتی شخصیت کارتونی باشد. در ظاهر ساده است، اما پشت این سادگی، چالش‌های شناختی عمیقی نهفته است. کودک باید تمرکز کند، الگوها را تشخیص دهد و از بین اطلاعات مزاحم، آنچه را که به دنبالش می‌گردد، بیرون بکشد. این توانایی‌ها در تحکیم دقت انتخابی، حافظه دیداری و دقت در جزئیات نقش بسزایی دارند.

حتی می‌توانید در محیطی که اشیاء گوناگون قرار دارد، این بازی را انجام دهید. به این صورت که از کودک بخواهید همه وسایل را به دقت بازدید کند و جای آن‌ها را برای بسپارد. سپس از او بخواهید چند لحظه بیرون از اتاق بماند و جای یک یا چند وسیله را تحول دهید. اکنون کودک باید با دقت به اطلاعات اولیه‌ای که به ذهن خود سپرده، وسایلی که جابه‌جا شده‌اند را اشکار کند.

۲. برج شوق

بازی برج شوق یا همان Jenga از کلاسیک‌ترین بازی‌های فکری برای همه سنین است، اما برای کودکان ۹ ساله، این بازی در سطح فرد دیگر از چالش قرار دارد. بازی از قطعات چوبی راه اندازی شده که به‌صورت عمودی روی هم چیده شده‌اند و بازیکنان باید به نوبت یک قطعه را بدون این که برج فرو بریزد از برج بیرون بکشند و روی بیشترین سطح آن قرار دهند.

در نگاه اول امکان پذیر این بازی فقط تمرین اعتدال باشد، اما کودک در این بازی با مفاهیم وزن، تمرکز، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری در شرایط سختی آشنا می‌بشود. او باید پیش‌بینی کند کدام قطعه امن‌تر است، کدام حرکت برج را بی‌ارامش می‌کند و چه راهکاری برای نگه داری ارامش دارد. این دقیقاً همان تفکر انتقادی و آینده‌نگر است که در آموزش رسمی زیاد بر آن پافشاری می‌بشود.

از نظر دیگر، برج شوق علتتقویت هماهنگی چشم و دست، توانایی‌های حرکتی ظریف و کنترل هیجانات می‌بشود. شوق لحظه‌ای که برج می‌لرزد، کودکان را غرق در تمرکز می‌کند و علتمی‌بشود مفهوم «دقت» را به‌صورت عملی فهمیدن کنند. مسئله دلنشین این است که بازی را می‌توان به‌صورت گروهی انجام داد، این کار علتمی‌بشود توانایی‌های اجتماعی کودک نیز در طول بازی پرورش یابد.

۳. بازی فکری دست چین

دست‌ چین یکی از بازی‌های پرطرفدار و خلاقانه در بین بازی‌های فکری است که برای کودکان ۹ ساله جذابیت بسیاری دارد. این بازی بر پایه‌ی شدت عمل، تمرکز ذهنی و تشخیص الگوها طراحی شده است. در جعبه‌ی بازی طبق معمولً چندین لیوان رنگی، کارت‌های عکس و یک زنگ قرار دارد. مقصد بازی این است که کودک با نگاه کردن به کارت، ترتیب اشکار‌شده را سریع تر از بقیه بازیکنان با لیوان‌ها بچیند و با زدن زنگ اظهار کند که کار او همه شده است.

ساختار بازی دست چین ساده به نظر می‌رسد، اما این سادگی پشتوانه‌ای از آموزش‌های غیرمستقیم دارد. کودک باید کارت را در چند ثانیه تحلیل کند، رنگ‌ها را برای بسپارد، ترتیب را بفهمد و بدون نادرست، ترکیب درست را بسازد. همه‌ی این‌ها در وقتی مختصر اتفاق می‌افتد و ذهن کودک را به شکلی شگفت‌انگیز دچار می‌کند. در واقع پردازش سریع اطلاعات، هماهنگی عصب و عضله ،این چنین دقت بصری، همه انها در جریان این بازی تحکیم خواهد شد.

از دیگر مزایای بازی فکری دست‌ چین، می‌توان به تشکیل حس رقابت سالم و رشد توانایی حل قضیه در لحظه اشاره کرد. این بازی هم به‌صورت تک‌نفره و هم گروهی قابل انجام است که همین قابلیت انعطاف‌پذیری، آن را به انتخابی مناسب برای محیط‌های آموزشی و خانوادگی تبدیل می‌کند.

۴. بازی فکری دکتر اکتشاف

بازی فکری دکتر اکتشاف ترکیبی دلنشین از علت، تحلیل بصری، شدت عمل و هماهنگی ذهنی–حرکتی است که کودکان ۹ ساله را به دنیایی از آزمایش‌های فرضی می‌برد. در بسته‌ی بازی دکتر اکتشاف، طبق معمولً تعدادی لوله آزمایش شفاف، توپ‌ رنگی و کارت‌ چالش وجود دارد. هر کارت، تصویری از چیدمان خاصی از توپ‌ها در لوله‌ها مشخص می کند و بازیکنان باید با منفعت گیری از همان تعداد لوله و توپ، ترکیب نمایش‌داده‌شده را بازسازی کنند. اما این کار فقط با جابه‌جایی توپ‌ها بین لوله‌ها (بدون این که توپ‌ها لمس شوند یا از لوله خارج شوند) مجاز است.

اینجاست که کودک داخل یک دنیای فکری پویا و مبتنی‌بر تفکر سیستمی می‌بشود. او باید مسیر جابه‌جایی‌ها را پیش‌بینی کند، اشتباهاتش را اصلاح کرده و در نهایت با کمترین حرکت به مقصد برسد. این بازی نه‌تنها توانایی حل قضیه را پرورش می‌دهد، بلکه علترشد تفکر مرحله‌به‌مرحله و تمرکز در شرایط رقابتی می‌بشود.

دکتر اکتشاف بازی‌ بسیار‌ای برای پرورش ذهن‌های تحلیل‌گر و تحکیم هوش فضایی–منطقی است. اگر به جستوجو بازی‌ای هستید که کودک شما را دچار چالش علمی–عملی کند، این بازی انتخابی بی‌نظیر خواهد می بود.

۵. بازی بوم بال

بوم بال، یکی از متفاوت‌ترین و خلاقانه‌ترین بازی‌ فکری برای کودکان ۹ ساله است که تمرکز، شدت و هماهنگی چشم و دست را در بستری پر از شوق و خنده به چالش می‌کشد. این بازی ترکیبی از عکس العمل سریع و کنترل حرکات بوده که در عین سادگی، زیاد دلنشین و غیرقابل پیش‌بینی است.

مکانیسم بازی به این شکل است که تعدادی بادکنک یا توپ در یک دستگاه قرار می‌گیرند. بازیکنان با منفعت گیری از کارت‌ها یا تاس‌ها، دستورات مختلفی برای حرکت‌دادن قطعات دریافت می‌کنند و با هر حرکت، خطر ترکیدن بادکنک یا سقوط توپ زیاد تر می‌بشود.

این بازی فراتر از یک چالش خنده‌دار است؛ کودک در این بازی می‌آموزد چطور با اضطراب موقعیت کنار بیاید، دقت زیاد در حرکات داشته باشد و پیامد تصمیم‌هایش را بسنجد. از نظر روان‌شناسی رشد، این توانایی برای کودکانی که در کنترل هیجانات، مدیریت اضطراب یا به افزایش اعتمادبه‌نفس نیاز به تمرین دارند، زیاد سودمند است.

۶. بازی فکری جت ست

در بازی فکری جت‌ ست، کودک شما داخل دنیای شدت، جهت‌یابی و هوش منطقی می‌بشود. جت‌ست بازی رومیزی مدرنی است که از طراحی گرافیکی دلنشین و مکانیزم‌های تفکر استراتژیک منفعت گیری می‌کند تا ذهن کودکان ۹ ساله را داخل مسیری پر از چالش‌های مغزی کند.

در این بازی، طبق معمولً تعدادی صفحه یا کارت با مسیرهای گوناگون فضایی وجود دارد که بازیکن باید با منفعت گیری از آن‌ها مسیری هوشمند برای رسیدن به مقصد تعیین‌شده تشکیل کند. اما چالش اینجاست که مسیرها قابل تغییرند و بازیکن باید سریع تصمیم بگیرد، جهت حرکت را تعیین کند و رقیب ها را نیز در نظر بگیرد.

جت ‌ست توانایی‌هایی همانند حل قضیه، تصمیم‌گیری سریع، مدیریت زمان، برنامه‌ریزی و هوش فضایی–تصویری را در کودک فعال می‌کند. چون هر حرکت در این بازی نیازمند تفکر لحظه‌ای و تحلیل شرایط است. این چنین این بازی به کودکان پشتیبانی می‌کند تا مفهوم مسیر‌یابی، تبدیل جهت‌ها و منفعت گیری بهینه از منبع های محدود (همانند کارت‌ها یا حرکات) را فهمیدن کنند.

۷. بازی فکری گلوکز

نام گلوکز، احتمالا در نگاه اول برای یک بازی شگفت به نظر برسد، اما دقیقاً همانند مولکول گلوکز سوخت ذهن کودکان ۹ ساله را فراهم می‌کند. گلوکز یک بازی ایرانی‌ است که با طراحی بی همتا و مکانیزم‌های خلاقانه، حافظه، شدت پردازش ذهنی و تمرکز را به چالش می‌کشد.

در این بازی، کودکان باید ترکیب‌های خاصی از رنگ‌ها، اشکال یا الگوها را برای بسپارند و سپس در مختصر‌ترین زمان، آن‌ها را بازسازی کنند یا تشخیص دهند. روال بازی به‌صورت مرحله‌ای پیچیده‌تر می‌بشود و کودک مدام دچار فرایندهای رمزگشایی، استدلال سریع و بازیابی حافظه مختصر‌زمان می‌ماند. هر نادرست، فرصتی برای یادگیری زیاد تر است و هر پیروزی، اعتمادبه‌نفس را تحکیم می‌کند.

یکی از نقاط قوت بازی گلوکز این است که به‌صورت گروهی نیز قابل اجراست و در عین حال، روحیه‌ی رقابت سالم را در کودکان تحکیم می‌کند. این چنین کودک یاد می‌گیرد که در شرایط سختی وقتی، بدون آشفتگی فکر کند و مدیریت ذهنی در لحظه داشته باشد.

بازی فکری، پلی بین نشاط و شکوفایی ذهنی کودک

دنیای کودکان ۹ ساله، دنیایی‌ مملو از کنجکاوی، انرژی، تخیل و تمایل به توانایی‌های تازه است. در این چنین سنی، بازی دیگر فقطً وسیله‌ای برای گذراندن زمان نیست، بلکه ابزاری قوی برای پرورش توانایی‌های ذهنی، شناختی، اجتماعی و حتی اضطراب کودک است. همان گونه که در این مقاله دیدید، هر یک از بازی‌ فکری برای کودکان ۹ ساله که معارفه ‌شد، بخشی از ذهن کودک (از تحکیم حافظه دیداری گرفته تا پرورش علت، تمرکز، خلاقیت و توانایی حل قضیه) را مقصد قرار خواهند داد.

تکنیک‌هایی برای به‌خاطر سپردن اطلاعات و بازیابی آنها در زمان مناسب

گروهی از زیست‌شناسان تکاملی و دانشمندان ژنوم، منشأ پیدایش سیب‌زمینی را به یک پیوند اتفاقی در میلیون‌ها سال پیش نسبت داده‌اند. این گیاه در واقع از ترکیب با یک گیاه دیگر به‌وجود آمد که احتمالا انتظارش را نداشته باشید: گوجه‌فرنگی.

به نقل از CNN، چیزی که امروز با نام سیب‌زمینی می‌شناسیم نزدیک به ۱۰ هزار سال پیش برای نخستین‌بار کشت شده است. سیب‌زمینی کار خود را در کوه‌های آند در آمریکای جنوبی اغاز کرد و سپس تبدیل به یک محصول کلیدی شد که جهان به آن وابسته است. اما از آنجا که گیاهان به‌خوبی در اسبق فسیلی نگه داری نمی‌شوند، تبار آن تا حد بسیاری ناشناخته باقی‌مانده می بود.

بیشتر از ۹ میلیون سال پیش سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی با یکدیگر پیوند خوردند

محققان ۴۵۰ ژنوم از گونه‌های سیب‌زمینی کشت‌شده و وحشی را تحلیل کردند و ژن‌ها نشان دادند که یک نیای گوجه‌فرنگی وحشی باستانی به‌طور طبیعی نزدیک به ۹ میلیون سال پیش با گیاهی همانند سیب‌زمینی به نام اتابروسوم (Etuberosum) پیوند خورده است. به‌عبارت‌دیگر، این دو گیاه که هر دو نزدیک به ۱۴ میلیون سال پیش از یک نیای مشترک منشعب شده بودند، با هم جفت‌گیری کرده‌اند. نتایج این تحقیق در ژورنال Cell انتشار شده است.

گوجه‌فرنگی‌ها و اتابروسوم‌ها توانایی رشد غده‌های زیرزمینی نداشتند (بخشی بزرگ و خوراکی از گیاهان کشت‌شده همانند سیب‌زمینی، یام و تارو که زیر زمین رشد می‌کنند)، اما گیاه هیبریدی حاصل پیوند آنها این چنین قابلیتی داشت.

غده‌ها به‌گفتن روشی نوآورانه برای ذخیره مواد مغذی زیر زمین در گیاه سیب‌زمینی تکامل یافتند، چون اقلیم و محیط کوه‌های آند سردتر شد و بعد از کشت‌پذیرشدن، به یکی از پایه‌های غذایی مهم انسان‌ها تبدیل گردید. هم‌اکنون بیشتر از ۱۰۰ گونه وحشی سیب‌زمینی وجود دارد که دارای غده می باشند، یقیناً همه آنها قابل‌خوردن نیستند.

دانشمندان این چنین موفق شدند ژن‌هایی را که هر یک از گیاهان برای تشکیل غده‌ها فراهم کرده‌اند رمزگشایی کنند. فهمیدن منشأ و چگونگی تکامل سیب‌زمینی در نهایت می‌تواند به دانشمندان پشتیبانی کند تا گونه‌های مقاوم‌تری از سیب‌زمینی پرورش دهند که در برابر بیماری‌ها و تغییرات آب‌وهوایی مقاوم باشند.