دسته: اموزش

وقتی قدرت تحلیل موقعیت‌های مختلف و درک مسائل را داشته باشید، بهترین تصمیم را برای حل مشکلات می‌گیرید. مهارت های تحلیلی اکتسابی هستند و می‌توانید آنها را یاد بگیرید. توانایی تحلیل مهارتی نرم است که در جنبه‌های شغلی و شخصی زندگی کاربرد دارد. با مهارت‌های تحلیلی می‌توانید جوانب مختلف مسئله‌ای را که با آن مواجهید بررسی کنید و بهترین راهکار را برای آن ارائه دهید. در بازار کار مدرن، بسیاری از کارفرمایان به مهارت‌های نرم مانند قدرت تحلیل کارکنان توجه ویژه‌ای نشان می‌دهند. در این مقاله توضیح می‌دهیم مهارت‌های تحلیلی چه هستند و چطور می‌توان آنها را ارتقا داد.

مهارت تحلیلی چیست؟

مهارت تحلیلی یعنی درک مسئله، تفسیر آن، تحقیق درباره راهکارهای موجود و پیداکردن بهترین راهکارها برای حل آن مسئله. شما برای انجام این فرایند به تفکر تحلیلی نیاز دارید. افرادی که به‌شیوه تحلیلی به مسائل فکر می‌کنند، با آزمون و خطا راهکارهای احتمالی را می‌سنجند تا به بهترین راه‌حل برسند. این افراد به‌محض اینکه با شرایط ویژه‌ای مواجه می‌شوند، آن را تجزیه‌وتحلیل می‌کنند و پیشنهادهایی برای حل مسئله یا رسیدن به هدف تعیین‌شده ارائه می‌دهند.

مهارت‌های تحلیلی شامل ۶ مهارت نرم می‌شوند که در ادامه هریک را بررسی کرده‌ایم.

۱. تفکر انتقادی

تفکر انتقادی یعنی به‌دست‌آوردن اطلاعات درباره یک موضوع و گرفتن تصمیم نهایی بر اساس این اطلاعات. در تفکر انتقادی، راهکارهای سنتی برای حل مسائل مختلف ارزیابی و با روش‌های نوین و بهینه جایگزین می‌شوند. افرادی که انتقادی فکر می‌کنند، مسائل و راهکارها را ارزیابی می‌کنند و در صورتی که راهکار بهتری برای حل مسئله وجود داشته باشد، از آن استفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، آنها عادت‌های قدیمی را بر هم می‌زنند تا راهکارهای بهینه با بازدهی بیشتر ارائه دهند.

بیایید با یک مثال ساده تفکر انتقادی را توضیح دهیم. اگر همیشه عادت دارید از یک مسیر مشخص به محل کارتان برسید، این بار با تفکر انتقادی مسیر را بررسی کنید. آیا مسیری که به آن عادت دارید،‌ نزدیک‌ترین مسیر به محل کار شماست یا می‌توانید راه بهتری برای رسیدن به مقصد پیدا کنید؟ برای پاسخ‌دادن به این سؤال مسیرهای دیگر، مسافت و میزان ترافیک آنها را بسنجید و از برنامه‌های مسیریاب کمک بگیرید تا متوجه شوید بهترین مسیر بین خانه و محل کارتان چیست و آیا از آن استفاده می‌کنید یا خیر.

۲. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و اطلاعات

اولین گام برای حل مسئله این است که کاملا آن را درک کنید و اطلاعات موجود درباره آن را بررسی کنید. هرچقدر اطلاعات بیشتری درباره مسئله داشته باشید، پیداکردن راهکار مناسب برای آن ساده‌تر خواهد بود و راه‌حل جامع‌تری ارائه خواهید داد. مثلا وقتی مدیر یک رستوران اطلاعاتی درباره ساعت ورود مشتریان یا پرفروش‌ترین غذای رستوران داشته باشد، برای حجم زیاد سفارشات آماده می‌شود و خدمات خوبی به مشتریان ارائه می‌دهد. درنتیجه مشتریان راضی خواهند بود و سودآوری رستوران بیشتر می‌شود. در کسب‌وکارهای بزرگ، موقعیت شغلی برای مدیریت داده‌‌ها وجود دارد که این مسئله نشان‌دهنده اهمیت اطلاعات در کسب‌وکارهاست.

۳. تحقیق و بررسی

به‌کمک تحقیق و بررسی می‌توانید بهترین راه‌حل مسئله را پیدا کنید. فرایند تحقیق برای هر مسئله‌ای متفاوت است؛ گاهی اوقات با پرس‌وجو از افراد متخصص می‌توانید تحقیقات خود را انجام دهید و گاهی لازم است با آزمون و خطای عملی تحقیق کنید. تحقیق درباره مسئله ممکن است تیمی یا فردی انجام شود.

بخش‌های مختلف مهارت‌های تحلیلی با هم ارتباط دارند. مثلا در فرایند تحقیق و بررسی متوجه می‌شوید که چه داده‌هایی برای حل مسئله کاربردی و ارزشمندند و باید با دقت بیشتری آنالیز شوند. حتی ممکن است داده‌های جدیدی درباره مسئله به دست آورید. با استفاده از تفکر انتقادی در فرایند تحقیق و بررسی نیز راهکارهای مختلف برای حل مسئله را پیدا می‌کنید.

۴. خلاقیت

گاهی اوقات لازم است نتایجی را که از تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به دست می‌آورید به شیوه‌ای دیگر بررسی کنید و از جنبه‌ای به آنها نگاه کنید که دیگران به آن توجه نمی‌کنند. همیشه اولین راهکاری که برای حل مسئله به ذهن می‌رسد، بهترین راهکار نیست. گاهی اوقات باید افراد با خلاقیت خود راهکارهای تازه‌ای خلق کنند. افرادی که مهارت‌های تحلیلی خوبی دارند، خارج از چارچوب فکر می‌کنند تا راهکاری مؤثر برای چالش پیش رو ارائه دهند.

۵. مهارت حل مسئله

بعد از اینکه مسئله را درک کردید، باید راه‌حل‌هایی خلاقانه برای آن ارائه دهید. می‌توان گفت تمام مهارت‌های تحلیلی در توانمندی افراد برای حل مسئله نمود پیدا می‌کنند. وقتی قدرت حل مسئله داشته باشید، می‌توانید با توجه به اطلاعاتی که درباره موضوع مدنظر به دست آورده‌اید و ارزیابی‌هایی که انجام داده‌اید، راهکارهای احتمالی برای آن را بیابید. سپس با ارزیابی راهکارها بهترین راهکار را پیدا کنید و وارد فرایند اجرا شوید.

۶. مهارت‌های ارتباطی

وقتی به‌کمک تفکر انتقادی، تحلیل داده و مهارت حل مسئله راهکار بهینه برای مسئله را پیدا کردید، باید اطلاعات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و آنها را برای اجرای ایده‌هایتان متقاعد کنید. گاهی اوقات بعضی از کارکنان راهکارهای اجرایی و بهینه‌ای برای حل مسائل به فکرشان می‌رسد، اما به‌خاطر نداشتن مهارت ارتباطی، ایده‌هایشان را مطرح نمی‌کنند و مسئله حل‌نشده باقی می‌ماند.

برای به اشتراک گذاشتن نتایجی که به دست آورده‌اید، به مهارت‌های زیر نیاز دارید:

روش تفکر تحلیلی

اولین گام برای تفکر تحلیلی درک رابطه علت و معلول است. افرادی که به‌شیوه تحلیلی فکر می‌کنند، ابتدا دنبال علت مسئله می‌گردند. آنها اتفاقاتی را که در طول فرایند حل مسئله رخ می‌دهند به‌دقت بررسی می‌کنند تا با درنظرگرفتن تمام جوانب راهکاری برای حل مشکل ارائه دهند.

برای درک ساده‌تر می‌توانیم فرایند تفکر تحلیلی را به ۵ مرحله تقسیم کنیم:

• درک مسئله؛
• جمع‌آوری اطلاعات درباره مسئله به‌کمک آزمون و خطا یا سایر روش‌های تحقیقی؛
• پیداکردن راهکارهای احتمالی حل مسئله؛
• سنجش عملکرد را‌ه‌حل‌های مسئله با توجه به اطلاعات موجود یا آزمون و خطا؛
• اجرای بهترین راهکار و سنجش نتایجی که به دست می‌آید.

چرا مهارت تحلیلی اهمیت دارد؟

بعضی از مشاغل مانند مدیریت داده کاملا بر مبنای مهارت‌های تحلیلی هستند و برخورداری از این توانمندی‌ها برای افرادی که چنین منصبی دارند، ضروری است. علاوه‌بر این، مهارت‌های تحلیلی برای سایر موقعیت‌های شغلی هم کاربرد دارند. افرادی که این مهارت‌ها را یاد گرفته‌اند، می‌توانند فرایندها را بهینه‌سازی کنند و عملکرد شرکت را بهبود دهند. مثلا اگر توسعه‌دهنده محصول مهارت‌های تحلیلی را یاد گرفته باشد، با استفاده از نظرات مشتریان داده‌های جدیدی درباره محصول به دست می‌آورد. سپس با تحلیل این اطلاعات جدید راهکارهایی برای به‌روزرسانی محصول ارائه می‌دهد؛ این راهکارها انتظارات مشتریان را برآورده می‌کنند و رضایت آنها را افزایش می‌دهند.

تکنیک‌های تقویت مهارت تحلیلی

مهارت‌های نرم مانند عضله‌اند و وقتی از آنها استفاده می‌کنید، تقویت می‌شوند. تقویت مهارت‌های نرم را از محیط کارتان شروع کنید و در حیطه اختیار خود، به‌کمک تفکر تحلیلی برای مسائل مختلف راهکار ارائه دهید.

چند تکنیک برای تقویت مهارت‌های تحلیلی عبارت‌اند از:

• درباره رشته تخصصی خود اطلاعات بیشتری به دست آورید و به‌روز باشید. نتیجه داشتن اطلاعات بیشتر درباره یک موضوع، تحلیل دقیق‌تر شرایط و ارائه بهترین راهکار است.
• در محل کارتان، چالش‌های مشتریان را بررسی کنید و برای ساده‌سازی فرایند ارتباط مشتری با کسب‌وکار و حل مشکلات آنها راه‌حل ارائه دهید.
• نیازهای جدید کسب‌وکارتان را شناسایی کنید و راهکارهایی بهینه برای برآورده‌کردن این نیازها ارائه دهید.

انجام بعضی کارها در اوقات فراغت نیز سبب تقویت مهارت‌های تحلیلی شما می‌شود، از حمله:

• ورزش‌های گروهی انجام دهید.
• کتاب‌هایی بخوانید که قدرت تحلیل شما را به چالش می‌کشند.
• در اوقات فراغت خود، بازی‌های فکری و برد گیم انجام دهید.

چطور مهارت‌های تحلیلی خود را به کارفرما نشان دهیم؟

مهارت‌های تحلیلی برای کارفرمایان امروزی اهمیت بسیاری دارند. اگر در مصاحبه و رزومه به کارفرما نشان دهید که این توانمندی‌ها را دارید، احتمال استخدام خود در موقعیت شغلی دلخواهتان را افزایش می‌دهید.

اولین چیزی که کارفرما درباره شما مطالعه می‌کند، رزومه شماست. پس هنگام رزومه‌نویسی خلاصه به مهارت‌های تحلیلی اشاره کنید. مثلا در بخش خلاصه رزومه، خود را شخصی تحلیلگر یا دارای تفکر انتقادی معرفی کنید. همچنین می‌توانید در بخش سوابق، درباره مسائلی بنویسید که به‌کمک مهارت‌های تحلیلی حل کرده‌اید. اگر هم احساس می‌کنید مهارت‌های تحلیلی برای موقعیت شغلی مدنظرتان ضروری هستند، می‌توانید مستقل در بخش «مهارت‌ها» به آنها اشاره کنید.

نشان‌دادن قدرت تحلیل در مصاحبه شغلی حضوری ساده‌تر است. پیش از اینکه در جلسه مصاحبه حاضر شوید، فهرستی از دستاوردهایی که به‌کمک مهارت‌های تحلیلی داشته‌اید تهیه کنید تا هنگام صحبت درباره آنها حضور ذهن داشته باشید. دقت کنید پاسخ‌هایی که به سؤالات کارفرما می‌دهید یا تجربه‌هایی که تعریف می‌کنید، باید با شرح شغل موقعیت مدنظر مطابقت داشته باشند. این‌گونه نشان می‌دهید که برای فعالیت در آن موقعیت شغلی بهترین گزینه‌اید.

کلام آخر

در این مقاله توضیح دادیم مهارت‌های تحلیلی چه هستند، شامل چه توانایی‌هایی می‌شوند و چطور می‌توان آنها را تقویت کرد. مهارت‌های نرم تفاوت بین نیروی کار خوب با نیروی کار عالی‌اند. افرادی که در کنار یادگیری یک تخصص، مهارت‌های جانبی چون ارتباط‌سازی، خلاقیت، تفکر انتقادی و حل مسئله را نیز در خود تقویت می‌کنند، می‌توانند جایگاه شغلی بهتری داشته باشند. مطالعه و یادگیری درباره مهارت‌های نرم و توانمندی‌های تحلیلی به شما کمک می‌کند تشخیص دهید به یادگیری چه مهارت‌هایی نیاز دارید.

آیا کسی را می‌شناسید که خود را دانای کل بداند؟ این افراد نظر مخالف خود را با صدای رسا و با لحنی مغرورانه بیان می‌کنند و به‌احتمال زیاد هرگز نشنیده‌اید که کلمه «نمی‌دانم» را به زبان بیاورند. معاشرت با این افراد بسیار سخت و خطرناک است، زیرا اگر مراقب سلامت روان خود نباشید، احتمال دارد به شما آسیب بزنند. در این مقاله، روش‌هایی کاربردی و مؤثر برای مواجهه با این افراد را مطرح می‌کنیم. با ما همراه باشید.

دانای کل کیست؟

همه ما یکی را می‌شناسیم که فکر می‌کند همه چیز را می‌داند در حالی که دانش و توانایی‌های واقعی خود را در نظر نمی‌گیرد. این افراد تمایل دارند مکالمه را کاملا در دست بگیرند؛ نظرات دیگران را نادیده می‌گیرند و بدون در نظر گرفتن جوانب مختلف تصمیم می‌گیرند. آنها طوری رفتار می‌کنند که انگار همه‌جا بوده‌اند و همه‌چیز را تجربه کرده‌اند و برای هر مسئله‌ای راه‌حلی دارند. کارشناسان به چنین افرادی دانای کل می‌گویند.

زندگی با کسی که خود را دانای کل می‌داند بسیار دشوار است. این افراد شنوندگان خوبی نیستند و با هر چیزی مخالفت می‌کنند تا حرف خود را به کرسی بنشانند. بعضی از آنها حتی رفتاری پرخاشگرانه و بی‌رحمانه دارند و با قلدری اطرافیان خود را آزار می‌دهند.

آیا دانای کل بودن نشانه بیماری روانی است؟

برخی از افراد ممکن است برای مخفی‌کردن احساس ناامنی یا جبران شکست‌های گذشته‌شان نقاب دانای کل بزنند. آنها می‌خواهند با این کار ضعف‌های شخصیتشان را پنهان کنند و در محیط اجتماعی انسانی آگاه و موفق به نظر برسند. گاهی هم افرادی که خود را دانای کل می‌دانند، اختلال شخصیت خودشیفته یا عقده برتری دارند. افراد مبتلا به این بیماری معمولا دیگران را تحقیر می‌کنند تا احساس بهتری به خود داشته باشند. بر اساس راهنمای تشخیصی اختلالات روانی، اگر فردی حداقل ۵ مورد از ویژگی‌های زیر را داشته باشد، ممکن است به این بیماری مبتلا باشد:

• نیاز به تحسین بیش از حد دارد؛
• درباره هوش و دستاوردها و استعدادهای خود اغراق می‌کند؛
• فکر می‌کند منحصربه‌فرد است و فقط افراد خاصی می‌توانند او را درک کنند؛
• رفتارهای متکبرانه دارد؛
• درباره عقل، زیبایی، قدرت و موفقیت خود فانتزی‌های بزرگی دارد؛
• فکر می‌کند مستحق جایگاهی بسیار بالاست؛
• انتظار دارد دیگران با او رفتار ویژه‌ای داشته باشند و از او اطاعت کنند؛
• به دیگران حسادت می‌کند و فکر می‌کند دیگران به او حسودی می‌کنند؛
• از دیگران برای منافع شخصی خود سوءاستفاده می‌کند؛
• مایل نیست یا نمی‌تواند با دیگران همدلی کند.

چرا مردم این‌گونه رفتار می‌کنند؟

کسی که خود را دانای کل می‌داند، ممکن است اختلال شخصیت داشته باشد یا صرفا دچار کمبود اعتمادبه‌نفس باشد. طبق تحقیقات، هیچ علت مشخصی برای اختلال شخصیت خودشیفته وجود ندارد. کارشناسان معتقدند که ژنتیک، فشار عصبی و محیط زندگی در دوران کودکی در بروز این اختلال نقش دارند. در سایر موارد هم احساس ناامنی و بی‌کفایتی موجب می‌شود افراد بخواهند ضعف‌های خود را پشت نقاب دانای کل پنهان کنند.

راهکارهای مقابله با این افراد

بودن در کنار افرادی که خود را دانای خود می‌دانند احساسات پیچیده‌ای ایجاد می‌کند. این افراد خود را برتر نشان می‌دهند و باعث می‌شوند ما احساس ناراحتی، عصبانیت، حقارت یا ناامنی کنیم. تعامل با این افراد سخت و طاقت‌فرساست، اما روش‌هایی وجود دارند که بتوانید شرایط را مدیریت کنید و رابطه اثربخش و مفیدی با آنها بسازید.

البته صحبت‌کردن درباره روش‌های برخورد مناسب آسان‌تر از عمل‌کردن به آنهاست. شما برای مهار واکنش‌های خود به زمان و تمرین مداوم نیاز دارید. در ادامه، برخی از روش‌های مواجهه صحیح با چنین افرادی را مطرح می‌کنیم که ممکن است در موقعیت‌های مختلف برایتان مفید باشد.

۱. آرامش خود را حفظ کنید

عصبانیت یکی از احساسات طبیعی انسان است و در بعضی موقعیت‌ها برای ما مفید است، اما اگر با فردی سروکار دارید که خود را دانای کل می‌داند، ممکن است عصبانیت همه‌چیز را بدتر کند. در مواجهه با این افراد سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید. این‌طوری می‌توانید مسئله را واضح ببینید و آن را به‌خوبی تحلیل کنید.

قبل از پاسخ‌دادن به هر حرفی، ابتدا فکر کنید. بیشتر مردم شنوندگان خوبی نیستند و وقتی طرف مقابل در حال صحبت است، به او توجه نمی‌کنند و در ذهنشان به پاسخ فکر می‌کنند. تلاش کنید فعالانه گوش دهید، دقیق فکر کنید و سپس پاسخ بدهید. پاسخ حساب‌شده باعث می‌شود احترام بیشتری دریافت کنید و فرصتی برای عیب‌جویی به دانای کل ندهید.

۲. مسئله را شخصی نکنید

درک کنید که رفتار این افراد به شما ربطی ندارد. کسانی که خود را دانای کل می‌دانند با شما مشکل ندارند؛ آنها برای مقابله با احساسات و چالش‌های درونی خود این‌طور رفتار می‌کنند. اگر به الگوی رفتاری آنها در طولانی‌مدت توجه کنید، می‌بینید با همه افراد چنین برخوردی دارند.

برای مقابله با کسانی که خود را دانای کل می‌دانند، مرزهای خود را تعیین کنید. آنها ممکن است به حدومرز شما توجهی نداشته باشند و رفتار خود را تغییر ندهند، اما پس از مدتی که شما روی مرزهای خود پافشاری کنید، ناخودآگاه می‌فهمند که شما شخصیتی قوی دارید و رفتار بهتری از خود نشان می‌دهند.

۳. بحث نکنید

افرادی که خود را دانای کل می‌دانند اعتقاد دارند که همه‌چیز را درباره شما، موقعیت‌های مختلف و کل جهان می‌دانند. آنها در بحث و مناظره ماهرند و فرصتی به دیگران نمی‌دهند که صحبت کنند. به نظر می‌رسد آنها برای هر حرفی پاسخی آماده دارند و یاد گرفته‌اند استدلال‌هایی ظاهرا منطقی مطابق اهداف خود بسازند و در موقعیت‌های مختلف آن را ارائه کنند.

طبیعی است وقتی می‌شنویم فردی حرف نادرستی می‌زند، بخواهیم از خودمان دفاع کنیم اما در برخورد با این افراد بهتر است آگاهانه عمل کنیم و وارد بحث نشویم چراکه آنها شما را در دوری باطل گرفتار می‌کنند و اجازه نمی‌دهند برنده شوید. در این شرایط بهتر است راهی پیدا کنید که با مهربانی و هم‌دردی نظرتان را بیان کنید یا اگر آنها به شما حمله کردند، تحت‌تأثیر قرار نگیرید. از گفت‌وگو خارج شوید و وقتی توهم برتری آنها فروکش کرد، صحبت‌هایتان را ادامه دهید. علاوه‌بر این، می‌توانید به‌جای درگیرشدن در یک مکالمه طولانی، گفت‌وگو را را با یک جمله ساده مانند «از این پیشنهاد شما متشکرم» پایان دهید.

۴. نقاط قوت خود را بدانید

تعامل با کسانی که خود را دانای کل می‌دانند، خسته‌کننده است و انرژی زیادی می‌طلبد. اعتمادبه‌نفس سلاحی مؤثر برای مقابله با این افراد است. اگر سعی می‌کنند شما را تخریب کنند، در این دام گرفتار نشوید. نقاط قوت و توانایی‌هایتان را در ذهن داشته باشید و از آنها کمک بگیرید. علاوه‌بر این، اعتمادبه‌نفس سبب می‌شود هنگام تعامل با این افراد احساس حقارت و بی‌کفایتی نکنید.

فراموش نکنید که رفتار این افراد از احساس ناامنی آنها نشئت می‌گیرد و نمی‌دانند چه تأثیر بدی روی دیگران دارند، بنابراین در برخورد با کسی که خود را دانای کل می‌داند هوشیار و آگاه باشید. بر توانایی‌هایتان تکیه کنید و اجازه ندهید به سلامت روان شما آسیب بزنند.

۵. همدل باشید

سعی کنید در برخورد با کسی که خود را دانای کل می‌داند همدل باشید. این راهکار کمی دشوار به نظر می‌رسد، اما تلاش کنید دیدگاه و موقعیت او را درک کنید. این افراد اغلب از کمبود عزت نفس یا مسئله‌ای شخصی در عذاب‌اند و نقاب دانای کل را برای خود انتخاب کرده‌اند که آزرده نشوند. به‌جای عصبانی‌شدن، آنها را درک کنید؛ از مجادله با آنها بپرهیزید و با همدلی با این افراد سخن بگویید.

به یاد داشته باشید دانای کل شما را احمق یا بی‌سواد فرض نمی‌کند. او به شما احترام می‌گذارد، اما متوجه تفاوت واقعیت با عقیده نیست، بنابراین خونسرد باشید و پاسخ‌های غیرمنطقی آنها را نشنیده بگیرید.

۶. با آمار و مثال صحبت کنید

اگر در جایگاه مدیر وارد جلسه با دانای کل می‌شوید، باید صداقت و صراحت خود را نشان دهید. مشاوران می‌گویند افراد حاضر در جلسه از رفتار مدیر جلسه الگوبرداری می‌کنند؛ بنابراین خوب است جملاتی را بیان کنید که انعطاف‌پذیری شما را نشان دهند و فضای جلسه را صلح‌آمیز نگه دارند. مثلا بگویید: «بیایید ایده‌هایمان را بیان کنیم تا برای این مسئله پاسخ‌های متنوعی پیدا کنیم». این رفتار به تمام افراد فرصت ابراز عقیده می‌دهد و دانای کل نمی‌تواند گفت‌وگو را به دست بگیرد.

اگر هم در حال ارائه موضوعی به مدیر یا کارفرمای خودید، با بیان آمار و دلایل صحبت کنید. به اطلاعات خود مطمئن باشید و قبل از جلسه آنها را بررسی کنید. هرچقدر آمار و اطلاعات دقیق‌تری داشته باشید، دانای کل فرصت کمتری برای مداخله در صحبت‌هایتان خواهد داشت.

۷. شوخ‌طبع بمانید

کسانی که خود را دانای کل می‌دانند رفتار تدافعی و تهاجمی دارند. بدترین کاری که در برابر آنها می‌توانید انجام دهید، ایجاد احساس خطر برای آنهاست. صحبت‌کردن با طعنه و کنایه احساس ترس را تداعی می‌کند و تأثیری منفی بر مکالمات شما خواهد داشت. در عوض یک نفس عمیق بکشید، لبخند بزنید و با شوخ‌طبعی گفت‌وگو را ادامه دهید. شوخ‌طبعی نشان‌دهنده صمیمیت و دوستی بین افراد است و در موقعیت پرتنش فرد را خلع سلاح می‌کند.

۸. سؤال بپرسید

دانای کل از مخالفت و بیان دیدگاه‌های انتقادی لذت می‌برد. اگر این موقعیت برای شما آزاردهنده است، با پرسش‌هایی او را به چالش بکشید. این کار او را مجبور می‌کند که قبل از صحبت‌کردن کمی فکر کند و پاسخ غیرمنطقی ندهد. وقتی با کسی حرف می‌زنید که خود را دانای کل می‌داند، محترمانه از او سؤال بپرسید. مثلا بپرسید چرا معتقد است که چیزی درست است یا منابع خود را از کجا پیدا کرده‌. پرسیدن سؤالات اصولی و دقیق به‌مرور به آنها می‌آموزد که قبل از صحبت‌کردن، باید منابع و دلایل معتبری برای گفته‌هایشان پیدا کنند.

۹. بازخورد سازنده ارائه کنید

شاید باورتان نشود، اما دانای کل از تأثیر منفی رفتارش بر دیگران بی‌خبر است. همیشه به نظر می‌رسد این افراد اعتمادبه‌نفس زیادی دارند اما اغلب از احساس ناامنی و بی‌کفایتی رنج می‌برند. اگر رفتار دانای کل شما را آزار می‌دهد، بهتر است او را به نوشیدن یک فنجان قهوه یا جلسه‌ای خصوصی دعوت کنید و در فضایی آرام و امن، احساس خود را به او بگویید. در بیان احساسات خود صادق باشید و عزت نفس او را هدف نگیرید. مثلا می‌توانید بگویید: «بعضی اوقات برای من سخت است که نظرم را بیان کنم، چون خجالتی هستم و نمی‌توانم صحبت دیگران را قطع کنم. آیا می‌توانی کمی صبر کنی تا صحبتم تمام شود و بعد نظراتت را بگویی؟»

در جلسات نیز می‌توانید از این تکنیک استفاده کنید. اگر کسی که خود را دانای کل می‌داند وارد مکالمه شما شد، می‌توانید صریح و مؤدبانه درخواست خود را بیان کنید. مثلا بگویید: «من برای نظرات شما احترام زیادی قائلم، اما در حال حاضر منظور دیگری دارم. آیا می‌توانید فقط در مورد این موضوع بخصوص نظرات‌تان را بگویید؟»

۱۰. رابطه خود را محدود کنید

اگر تمام روش‌های قبل را امتحان کردید و همچنان به نتیجه‌ای نرسیدید، رابطه خودتان را با دانای کل محدود کنید. چنین افرادی را بیرون دعوت نکنید، به مکان‌های موردعلاقه‌شان سر نزنید و پاسخ تماس‌های تلفنی غیرضروری آنها را ندهید. شاید فکر کنید این رفتار ظالمانه و دور از ادب است، اما فراموش نکنید که سلامت روان شما از همه‌چیز مهم‌تر است.

اگر همکاری دارید که خود را دانای کل می‌داند، شرایطتان سخت‌تر است، چراکه نمی‌توانید به‌راحتی از معاشرت با او اجتناب کنید. در این حالت، می‌توانید وانمود کنید که صدایشان را نمی‌شنوید یا مؤدبانه لبخند بزنید و سکوت کنید. علاوه‌بر این، می‌توانید با جملاتی کوتاه موضوع گفت‌وگو را تغییر دهید یا به آنها اجازه ندهید خیلی صحبت کنند.

سخن آخر

معاشرت با افرادی خود را دانای کل می‌دانند انرژی زیادی از شما می‌گیرد و ممکن است رفتار بد آنها تا مدت‌ها شما را آزار دهد. فراموش نکنید که سلامت روان شما مهم‌تر از هر رابطه اجتماعی است و باید با روشی مناسب با این افراد صحبت کنید تا در دامشان گرفتار نشوید.

اگر این مقاله برایتان مفید بوده است، آن را با دوستان خود به اشتراک بگذارید و نظرتان را برایمان بنویسید.

مکعب روبیک بازی فکری سرگرم‌کننده‌ای است که علاقه‌مندان فراوانی دارد. برای حل این مکعب شگفت‌انگیز روش‌های مختلفی وجود دارد که بعضی ساده و ابتدایی و بعضی نیز پیشرفته و دشوارند. در این مقاله، قصد داریم ساده‌ترین روش حل مکعب روبیک را به شما آموزش دهیم. با کمی دقت و تمرین کافی می‌توانید در اجرای این روش مهارت پیدا کنید و مکعب روبیک را فقط در ۲ یا حتی ۱ دقیقه حل کنید.

آشنایی با مکعب روبیک

پیش از آموزش تصویری حل مکعب روبیک ابتدا باید با بعضی از اصول اولیه و ساختار این مکعب آشنا شوید. مکعب روبیک ۳ لایه و ۶ وجه دارد. این ۶ وجه با رنگ‌های سبز، قرمز، آبی، نارنجی، زرد و سفید مشخص می‌شوند. رنگ‌های زرد و سفید، نارنجی و قرمز و سبز و آبی همیشه مقابل هم قرار می‌گیرند.

در مرکز هر وجه قطعه‌ای وجود دارد که یک رنگ دارد و فقط می‌تواند در جای خود بچرخد. موقعیت این قطعه را نمی‌توان تغییر داد و همیشه در جای خود ثابت است. رنگ این قطعه رنگ سایر قطعه‌های وجه را مشخص می‌کند. یعنی اگر قطعه مرکزی یک وجه سفید است، باید قطعه‌های سفید در اطراف آن قرار بگیرند. قطعه‌های مرکزی ساختار پایه‌ای مکعب را تشکیل می‌دهند و قطعه‌های لبه مکعب، که ۱۲ عدد هستند، در دو طرف خود دو رنگ دارند. قطعه‌های گوشه مکعب نیز ۸ عدد هستند و هریک ۳ سطح با رنگ‌های مختلف دارند.

الگوریتم‌های مکعب روبیک

برای حل مکعب روبیک باید از فرمول‌ها یا الگوریتم‌هایی استفاده کنیم. هر الگوریتم توالی مشخصی از حرکات است که باید طبق ترتیب مشخصی انجام شوند. در این روش ساده و ابتدایی حل مکعب روبیک ۳در۳ فقط باید ۷ الگوریتم یا بیشتر را بیاموزید. در روش‌های پیشرفته‌تر مانند CFOP، که در آن می‌توان مکعب را سریع‌تر حل کرد، باید تا ۷۸ الگوریتم مختلف را حفظ کنید. بنابراین بهتر است که ابتدا این روش ساده را یاد بگیرید، سپس در صورت تمایل برای حل سریع مکعب روبیک در زمانی کمتر از ۱ یا ۲ دقیقه روش‌های پیشرفته‌تر را بیاموزید.

آشنایی با حروف‌خوانی مکعب روبیک

پیش از یادگیری الگوریتم‌ها باید با حروف‌خوانی یا notation مکعب روبیک آشنا شوید. مکعب روبیک از وجه بالا (up face)، وجه جلو (front face)، وجه راست (right face)، وجه چپ (left face)، وجه پایین (down face) و وجه پشت (back face) تشکیل شده است.

اینکه چه رنگی را برای وجه بالا یا پایین در نظر می‌گیرید، به خودتان بستگی دارد. فعلا نگران وجه‌های کناری نباشید، بعدا سراغ آنها می‌رویم. در اینجا رنگ قرمز را به‌عنوان وجه پایین در نظر می‌گیریم. بنابراین باید تمام قعطه‌های قرمز در وجه پایین و تمام قطعه‌های نارنجی در وجه بالا قرار بگیرند. پس از انتخاب رنگ قرمز به‌عنوان وجه پایین، در تمام مراحل حل‌کردن مکعب قرمز باید در پایین قرار بگیرد. بهتر است در دفعات بعدی حل مکعب روبیک نیز از همین رنگ‌ها استفاده کنید، زیرا موجب می‌شود که الگوها را راحت‌تر تشخیص دهید.

برای جهت‌های مختلف چرخاندن هر وجه حروف و نمادهایی وجود دارند. می‌توانید هر وجه را در جهت عقربه‌های ساعت یا خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. جهت چرخاندن هر وجه بر اساس موقعیتش نسبت به شما تعیین می‌شود. برای ساده‌ترشدن کار هر وجه را با حرف اختصاری مربوط به محل قرارگیری آن می‌نامیم، یعنی:

• وجه بالا (up face): U
• وجه پایین (down face): D
• وجه جلو (front face): F
• وجه پشت (back face): B
• وجه راست (right face): R
• وجه چپ (left face): L

حرکت وجه بالایی در جهت عقربه‌های ساعت را با U نشان می‌دهیم. بنابراین U یعنی وجه بالا را در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. حرکت وجه بالا خلاف جهت عقربه‌های ساعت را نیز با U’ نشان می‌دهیم. U یعنی وجه بالایی را یک‌چهارم یک دور کامل در جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید و U’ یعنی وجه بالایی را یک‌چهارم یک دور کامل خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. همین حالت درباره سایر وجه‌های مکعب نیز صادق است، یعنی:

• چرخش وجه جلو در جهت عقربه‌های ساعت: F
• چرخش وجه جلو خلاف جهت عقربه‌های ساعت: ‘F
• چرخش وجه راست در جهت عقربه‌های ساعت: R
• چرخش وجه راست خلاف جهت عقربه‌های ساعت: ‘R
• چرخش وجه چپ در جهت عقربه‌های ساعت: L
• چرخش وجه چپ خلاف جهت عقربه‌های ساعت: ‘L
• چرخش وجه پایین در جهت عقربه‌های ساعت: D
• چرخش وجه پایین خلاف جهت عقربه‌های ساعت: ‘D
• چرخش وجه پشت در جهت عقربه‌های ساعت: B
• چرخش وجه پشت خلاف جهت عقربه‌های ساعت: ‘B

فراموش نکنید که جهت عقربه‌های ساعت یا خلاف جهت عقربه‌های ساعت به زاویه نگاه شما به آن وجه بستگی دارد. بنابراین زمانی که وجهی را می‌چرخانید، می‌توانید تصور کنید که ساعتی روی آن قرار دارد تا راحت‌تر بتوانید به یاد بیاورید که وجه را در چه جهتی بچرخانید.

در این روش حل مکعب روبیک بیشتر از وجه راست، بالا، چپ و جلو استفاده می‌کنیم. بنابراین باید با دو دسته حرف زیر که به به‌ترتیب معادل «چرخش در جهت عقربه‌های ساعت» و «چرخش خلاف جهت عقربه‌های ساعت» هستند، بیشتر آشنا باشید. پیش از شروع باید به‌خوبی با این حروف و معنی آنها آشنا شوید:

• U L R F
• ‘U’ L’ R’ F

پس از آشنایی با این نکات و مقدمات زمان آن رسیده است که آموزش حل مکعب روبیک را شروع کنیم.

مراحل حل مکعب روبیک

لایه اول

در ابتدا باید ۴ قطعه لبه قرمز را در بالا و اطراف مربع نارنجی قرار دهیم (مانند گلی نارنجی با گلبرگ‌های قرمز). مکعب را بررسی کنید و قطعه‌های لبه قرمز را پیدا کنید. سپس آنها را بالا و کنار قطعه مرکزی نارنجی قرار دهید. اگر قطعه لبه قرمز در وجه سمت راست است، این وجه را بچرخانید تا لبه قرمز کنار قطعه نارنجی وسط قرار بگیرد. ولی اگر سطح قرمز آن در سمت نامناسبی قرار دارد و با چرخاندن وجه در کنار قطعه نارنجی قرار نمی‌گیرد، اول دو لایه زیرین را بچرخانید و سپس با چرخاندن وجه راست، سمت قرمز قطعه مدنظر را کنار قطعه نارنجی وسط قرار دهید.

پس از تشکیل گل با مرکز نارنجی و گلبرگ‌های قرمز باید رنگ سطوح مجاور قطعه‌های لبه قرمز را با رنگ مرکز وجه‌های جانبی هماهنگ کنید. پس از هماهنگ‌شدن رنگ قطعه لبه با مرکز هر وجه نیز آن وجه را ۱۸۰ درجه بچرخانید. این کار را برای تمام وجه‌های جانبی انجام دهید.

سپس مکعب را برگردانید و نگاهی بیندازید. تمام قطعه‌های لبه قرمز باید در محل درست خود قرار گرفته باشند.

مکعب را برگردانید و وجه قرمز را تا پایان حل مکعب روبیک در سمت پایین نگه دارید. اگر با معکب روبیک آشنا باشید، می‌توانید صلیب قرمز را بدون شروع کار با وجه مخالف، یعنی وجه نارنجی، تشکیل دهید. تشکیل گل قرمز با مرکز نارنجی فقط کار را برای افراد تازه‌کار آسان‌تر می‌کند و با پیشرفت در حل مکعب روبیک می‌توانید این مرحله را حذف کنید.

مرحله بعد قراردادن قطعه‌های گوشه قرمز در محل مربوط به آنهاست. در کل ۸ قطعه گوشه وجود دارد (۴ عدد در لایه سوم و ۴ عدد در لایه اول) که باید جابه‌جا شوند تا در موقعیت درست قرار بگیرند. بعضی از گوشه‌های قرمز در وجه پایینی قرار دارند که باید به وجه بالایی منتقل شوند تا بتوانید آنها را به موقعیت درست خود در لایه اول ببرید. بعضی از گوشه‌های قرمز در لایه سوم یا بالایی روبه‌بالا هستند، یعنی سطح قرمز آنها روبه‌بالا است. این مشکلی است که بعدا راه‌حلش را می‌گوییم.

ابتدا در لایه بالایی به‌دنبال گوشه‌های قرمزی بگردید که در آنها رنگ قرمز در سمت راست یا چپ قطعه قرار دارد. می‌دانیم که این قطعه‌ها به لایه سوم تعلق ندارند و باید به پایین و محل اصلی خود منتقل شوند. برای این کار باید توجه کنید که رنگ قرمز قطعه در کدام سمت قرار دارد، زیرا باید لایه سوم را در همان جهت بچرخانید. به دو رنگ دیگر قطعه نیز توجه کنید، زیرا باید لایه سوم به‌اندازه‌ای بچرخد که از دو مرکز مربوط به آن رنگ‌ها عبور کند. مثلا اگر یک سمت قطعه گوشه قرمز و دو سمت دیگر آن زرد و آبی هستند، باید آن لایه را بچرخانید تا از وجه‌های زرد و آبی عبور کند.

سپس دقت کنید که با توجه به رنگ‌های قطعه گوشه مدنظر، محل مناسب آن کجاست. با چرخاندن وجه مربوط به موقعیتی که قطعه گوشه باید در آن قرار بگیرد به‌سمت بالا و سپس چرخاندن لایه سوم به‌سمت آن وجه، قطعه گوشه را در محل مناسب خود قرار دهید. سپس با برگرداندن وجه جانبی به محل خود قطعه گوشه در جای درست قرار می‌گیرد.

برای جابه‌جایی گوشه‌هایی که سمت بالای آنها قرمز است، باید طوری لایه سوم یا بالایی را بچرخانید که رنگ قرمز قطعه مدنظر از بالا به سمت راست یا چپ آن منتقل شود. سپس مراحل بالا را انجام دهید تا قطعه گوشه به محل مناسب خود در لایه اول منتقل شود. با انجام این مراحل باید وجه قرمز کامل شود و تمام قطعه‌های قرمز در محل مناسب خود قرار بگیرند.

لایه دوم

پس از تکمیل لایه اول باید سراغ لایه دوم بروید. از‌آنجاکه نمی‌خواهیم آنچه در لایه اول انجام داده‌ایم به هم بریزد، باید از الگوریتم‌ها استفاده کنیم. قطعه‌های مرکزی لایه دوم در محل خود قرار دارند و فقط باید ۴ قطعه لبه را به موقعیت اصلی‌شان منتقل کنیم.

ساده‌ترین راه برای شروع این است که به‌دنبال قطعه لبه‌ای در لایه بالایی بگردید که به آن لایه تعلق ندارد. می‌دانیم که تمام قطعه‌های لایه بالایی باید نارنجی باشند، بنابراین باید قطعه‌هایی را که نارنجی نیستند به لایه دوم ببریم. ابتدا رنگ سطح جانبی قطعه لبه موجود در لایه سوم را که می‌خواهید جابه‌جا کنید، با رنگ قطعه مرکزی هماهنگ کنید و سپس الگوریتم مناسب را اجرا کنید.

مثلا اگر این قطعه به رنگ‌های سفید و آبی است و سطح جانبی قطعه سفید است، لایه سوم را می‌چرخانیم تا سطح سفید قطعه در بالای قطعه مرکزی سفید قرار بگیرد (مانند تصویر بالا). رنگ سطح بالایی این قطعه مشخص می‌کند که باید به چه سمتی بچرخد تا در جای خود قرار بگیرد. مثلا در شکل بالا قطعه لبه سفید و آبی باید به‌سمت راست بچرخد. برای جابه‌جایی قطعه لبه به‌سمت راست از الگوریتم URU’R’ U’F’UF و برای جابه‌جایی آن به‌سمت چپ از الگوریتم ‘U’L’UL UF U’F استفاده کنید.

گاهی در شرایطی قرار می‌گیریم که در آن قطعه لبه در لایه دوم در محل درست خود قرار نمی‌گیرد و رنگ‌های آن با مرکز وجه‌های جانبی خود منطبق نیستند، مثلا سطح آبی قطعه لبه کنار قطعه مرکزی زرد و سطح زرد آن کنار مرکز آبی قرار گرفته است.

در این حالت باید ابتدا الگوریتم URU’R’ U’F’UF را اجرا کنید تا قطعه مدنظر به لایه سوم برود، سپس بر اساس اینکه باید به‌سمت راست یا چپ بچرخد، یکی از الگوریتم‌های بالا را انجام دهید.

پس از انجام این مراحل باید تمام قطعه‌های لایه دوم در محل مناسب خود قرار بگیرند.

لایه سوم

لایه سوم چالش‌برانگیزترین بخش کار است، زیرا تکمیل آن دشوارتر از دو لایه قبلی است. البته این کاملا منطقی است. هرچه به تکمیل نهایی مکعب روبیک نزدیک‌تر می‌شوید، الگوریتم‌ها نیز چالش‌برانگیزتر می‌شوند، زیرا فقط باید قطعه‌های مشخصی را جابه‌جا کنید و قطعه‌هایی را که قبلا در جای درست خود قرار داده‌اید به هم نریزید.

باید تمام قطعه‌های نارنجی را به‌سمت بالا قرار دهید. ابتدا باید «الگوریتم صلیب» (cross algorithm) را اجرا کنید تا صلیبی نارنجی در بالای مکعب ایجاد شود. اگر یک قطعه لبه نارنجی در بالا دارید، پیش از انجام الگوریتم آن را در سمت راست قرار دهید.

الگوریتمی که در اینجا استفاده می‌کنیم ‘FRU R’U’F است. پس از اجرای الگوریتم، خطی نارنجی در مرکز خواهید داشت.

مکعب را طوری بچرخانید که این خط، افقی قرار بگیرد و سپس دوباره الگوریتم ‘FRU R’U’F را انجام دهید. درنهایت صلیبی نارنجی خواهید داشت.

البته باید توضیحاتی هم بدهیم. حالت‌های احتمالی فراوانی برای قرارگرفتن رنگ نارنجی در بالا وجود دارد. فقط دقت کنید که باید یکی از مربع‌های نارنجی را در سمت راست قرار دهید و سپس الگوریتم را اجرا کنید. اگر هیچ لبه نارنجی‌ای در بالا وجود ندارد، الگوریتم را در هر جهتی که می‌خواهید انجام دهید. درنهایت با انجام الگوریتم یک لبه نارنجی خواهید داشت که می‌توانید آن را در سمت راست وجه بالایی مکعب قرار دهید و دوباره الگوریتم را اجرا کنید تا درنهایت به صلیب نارنجی برسید.

پس از ایجاد صلیب نارنجی باید سراغ الگوریتم بعدی بروید که الگوریتم چرخش گوشه نام دارد و عبارت است از R’ U2 R U R’ U R. با انجام این الگوریتم ۳ قطعه گوشه در جهت عقربه‌های ساعت می‌چرخند. گوشه‌ای که در پایین و سمت راست وجه بالا قرار دارد نمی‌چرخد. هدف این است که همه سطوح نارنجی به‌سمت بالا قرار بگیرند. (باید چند بار این الگوریتم را اجرا کنید تا تمام سطوح نارنجی به‌سمت بالا قرار بگیرند.) پس از انجام این کار سراغ قطعه‌های گوشه لایه بالایی بروید.

ابتدا دقت کنید که آیا هیچ قطعه گوشه‌ای در محل مناسب خود قرار گرفته است یا نه. اگر چنین است، آن را در سمتی که دور از شماست قرار دهید.

الگوریتم R’ F R’ B2 R F’ R’ B2 R2 جای ۲ قطعه گوشه نزدیک به شما را با هم عوض می‌کند و محل ۲ گوشه دیگر را تغییر نمی‌دهد. اگر همه گوشه‌ها در محل مناسب خود قرار نگرفته‌اند، باید این الگوریتم را چند بار انجام دهید. (پس از هربار انجام الگوریتم، در صورت نیاز لایه بالایی را بچرخانید تا گوشه‌ها در محل مربوط به خود قرار بگیرند.)

وقتی تمام گوشه‌ها در محل مناسب خود قرار گرفتند، باید سراغ قطعه‌های لبه لایه سوم بروید.

اگر یکی از لبه‌ها در محل درست قرار گرفته است، آن را در جهت مخالف و دور از خود قرار دهید.

اگر چنین قطعه‌ای ندارید، این الگوریتم را رو به هر وجه جانبی که می‌خواهید انجام دهید. این الگوریتم ۳ قطعه لبه نزدیک شما را می‌چرخاند و عبارت است از R U’ RU RU RU’ R’U’ R2. پس از اجرای این الگوریتم مکعب روبیک شما کامل می‌شود و تمام قطعه‌ها در جای خود قرار می‌گیرند.

نکات پایانی

پس از مدتی تمرین، حتی دیگر الگوریتم‌ها را به خاطر نخواهید آورد و حرکات را خودکار انجام می‌دهید. ولی قبل از رسیدن به این مرحله الگوریتم‌ها را یادداشت کنید و با توجه به آنها حرکات را انجام دهید. چند بار اول سرعت زیادی نخواهید داشت، که البته خوب است، زیرا با یک چرخش اشتباه در لایه سوم مجبور می‌شوید تمام مراحل را دوباره از اول شروع کنید. بنابراین در انجام چرخش‌ها دقت کنید و سعی نکنید که در تلاش‌های اول مکعب را سریع حل کنید. پس از سه‌چهار بار حل مکعب روبیک بیشتر با مراحل آن آشنا می‌شوید و سرعت شما افزایش می‌یابد. پس از ۲۰ بار حل‌کردن مکعب نیز می‌توانید آن را در چند دقیقه انجام دهید. هرچه بیشتر تمرین کنید، حل مکعب برای شما آسان‌تر می‌شود.