برچسب: بیماری های پوستی

همه می‌دانیم که جای نیش برخی از حشرات می‌تواند زیاد دردناک و درعین حال خطرناک باشد. اما بعضی اوقات‌اوقات به‌علت تشخیص داده نشدن نوع حشره، امکان پذیر زمان از دست رفته و جان ما در معرض خطر قرار گیرد. به این علت تشخیص جای نیش حشرات گوناگون روی بدن زیاد حیاتی است، به‌خصوص اگر در مناطقی زندگی می‌کنیم که حشرات به وفور وجود دارند . در مقاله زیر شما را با علائم نیش حشرات گوناگون، تشخیص و درمان آن‌ها و نکات مهم برای جلوگیری از نیش حشرات آشنا می کنیم.

مهم نیست که در دریا، کوهستان یا حتی حیاط خانه خودتان قرار داشته باشید، حیات وحش همیشه راهی اشکار می‌کند تا از خود و قلمروی خود محافظت کند.

حشراتی همانند زنبور‌ها، مورچه‌ها، مگس‌ها، کک‌ها، پشه‌ها و… می‌توانند نیش بزنند.

نیش‌ این‌گونه حشرات زیاد تر دردناک است. در زیاد تر موارد، واکنشی آلرژیک نسبت به سمی که آنها داخل بدن می‌کنند، روی می‌دهد. زیاد تر نیش‌ها و گاز این حشرات، به‌جز مقداری سوزش مختصر، تاثییر فرد دیگر ندارند، اما برخی از آنها می‌توانند خطر مرگ به‌همراه داشته باشند؛ به‌خصوص اگر شما آلرژی شدیدی نسبت به نیش حشرات داشته باشید.

پیشگیری بهترین درمان است. به این علت باید بتوانید جای نیش حشرات گوناگون را تشخیص دهید. نوع حیوانات و حشراتی که باید آنها را بشناسید بستگی به محل زندگی شما و مقصد مسافرتی‌تان دارد.

فصلی که در آن قرار دارید هم مهم است؛ به‌گفتن مثال پشه‌ها و زنبورها عموما در طول تابستان خود را نشان خواهند داد.

هشدار: این مقاله حاوی تصاویری است که امکان پذیر آزاردهنده باشند.

شکلِ جای نیش حشرات گوناگون

شکل جای نیش حشرات بستگی به این دارد که چه حشره‌ای شما را نیش زده باشد. نگاهی به تصاویر زیر بیندازید تا نوع حشره را تشخیص بدهید.

۱. جای نیش پشه

نیش پشه، کوچک، گرد و مقداری پف‌کرده است که به‌شدت خود را مشخص می کند. جای نیش به‌رنگ قرمز در می‌آید. جای آن سفت و متورم می‌بشود و اغاز به خارش می‌کند. پشه امکان پذیر در چند ناحیه شما را نیش زده باشد.

۲. نیش مورچه‌های آتشین

این شرایط نیازمند مراقبت اورژانس پزشکی است. باید به‌شدت نسبت به درمان این عارضه عمل کنید. مورچه‌های آتشین موجودات کوچک، خشن، قرمز یا سیاه‌رنگی می باشند که جای نیش دردناکی دارند. جای نیش آنها به‌رنگ قرمز در می‌آید، باد کرده و تاول می‌زند.

جای نیش آنها به‌زمان یک هفته علتاحساس خارش می‌بشود. برخی‌ها امکان پذیر نسبت به جای این نیش‌ها، عکس العمل‌های آلرژیک جدی نشان دهند که علتمی‌بشود تنفس مشکل بشود.

۳. جای نیش کک

طبق معمول به طور دسته‌ای در تکه پایینی پاها و به‌شدت خودشان را نشان خواهند داد. جای نیش قرمز است و علتخارش می‌بشود.

۴. نیش ساس

جای نیش ساس خارش بسیاری تشکیل می‌کند و به‌صورت نقاط قرمز کوچک که داخل آن سیاه است، در می‌آید. جای این نیش‌ها عموما روی دست‌ها، گردن یا پا قرار دارد و می‌تواند تاول بزند.

۵. نیش مگس

درد و خارش ایجادشده ناشی از عکس العمل بدن به عفونت جای نیش مگس است. در زیاد تر موارد این نوع نیش‌ها بی‌آزار می باشند، اما می‌تواند به عکس العمل آلرژیک تبدیل بشود. در سفر به کشورها و مناطقی که بیماری‌های بومی دارند، حتما از پیراهن‌های آستین‌بلند منفعت گیری کنید.

۶. نیش شپش

«شپش سر و شش بدن» انواع گوناگون انگل‌های شپشی می باشند که روی بدن انسان تاثییر می‌گذارند. شپش از خون تغذیه می‌کند و علتواکنش دستگاه ایمنی و خارش جای نیش می‌بشود. اندازه‌ی شپش‌های بالغ به‌اندازه‌ی یک دانه کنجد است. شپش‌های کوچک‌تر به‌اندازه‌ی شوره سر کوچک می باشند.

۷. نیش جرب خرمن

جرب خرمن در دسته‌ی کنه‌سانان قرار می‌گیرد. عکس العمل دستگاه ایمنی بدن به این نیش علتایجاد خارش و درد می‌بشود. جای نیش چیگرز تاول می‌زند و به‌صورت چرکین در می‌آید. محل قرارگیری نیش‌ها به‌صورت گروهی است و به‌شدت علتایجاد حس خارش می‌بشود.

۸. نیش کنه

درد و تاول زدن در ناحیه‌ی گزش، خارش، سوزش و تنگی نفس از ویژگی‌های این نوع نیش است. زخم ایجادشده زمان زمان طویل باقی می‌ماند. جای نیش‌ها زیاد کم به‌صورت گروهی دیده خواهد شد.

۹. نیش گال

نشانه‌های آن سپس از ۴-۶ هفته ظاهر می‌بشود. محل نیش به‌شدت می‌خارد و تاول‌های کوچک تشکیل می‌بشود. جای نیش‌ها به‌صورت خطی در کنار هم قرار می‌گیرند.

۱۰. نیش عنکبوت

نیش این حشره جزءِ موارد اورژانسی محسوب می‌بشود و نیازمند مراقبت پزشکی است. زیاد تر عنکبوت‌ها خطری برای انسان‌ها ندارند و تاثییر نیش آنها همانند نیش زنبور می‌ماند. عنکبوت‌های خطرناک شامل تارانتولا، عنکبوت گرگی، عنکبوت هوبو و قهوه‌ای است. جای نیش آنها به‌صورت جای جوش چرک‌دار همراه با یک ناحیه‌ی قرمزشده است. عکس العمل‌های شدید آلرژیک به نیش عنکبوت نیازمند مراقبت‌های پزشکی است.

۱۱. نیش عنکبوت قهوه‌ای

این جای نیش یک عنکبوت قهوه‌ای است که ۶ جفت چشم دارد. این عنکبوت در جاهای تاریک و ساکت همانند کمد لباس و قفسه‌ی کتاب‌ها قرار می‌گیرد و زیاد تر در مناطقی همانند آمریکای جنوبی، مرکزی و ایالات متحده دیده می‌بشود. این عنکبوت تهاجمی نیست و فقط وقتی دعوا می‌کند که حس خطر کند. جای نیش قرمز و کناره‌های آن سفید است.

درد این نیش متوسط تا زیاد زیاد است و بین ۲ تا ۸ ساعت سپس از گزش عنکبوت خود را مشخص می کند.

بعضی اوقات‌اوقات عوارض جانبی همانند تب، خارش کل بدن، حالت تهوع، کم خونی همولیتیک، رابدومیلیز (واپاشی ماهیچه مخطط) و ازکارافتادن کلیه هم دیده می‌بشود.

۱۲. نیش عنکبوت بیوه سیاه

نیش این نوع عنکبوت خطرناک است و نیاز به رسیدگی پزشکی دارد. رنگ عنکبوت سیاه و درخشان است و روی شکمش خط‌های قرمزی دارد. این عنکبوت حالت تهاجمی ندارد، ولی نیش آن علتدرد عضله و اسپاسم در بازوها، پاها، شکم و کمر می‌بشود. عوارض جانبی آن شامل لرزش، تورم، ضعف، حالت تهوع، سردرد و… است. محل گزش نیز قرمز و مرکز آن سفید می‌بشود.

۱۳. نیش عنکبوت هوبو

سم این عنکبوت را در دسته‌ی سموم زیان اور برای انسان قرار نمی‌دهند. نیش آن ضرری چندانی ندارد و علتدرد محدود و تورم می‌بشود. جای نیش قرمز است و اطراف زخم زیاد تر علتخارش می‌بشود.

۱۴. نیش عنکبوت گرگی

عنکبوت گرگی عنکبوتی بزرگ به‌رنگ خاکستری و قهوه‌ای است که زیاد تر در آمریکا یافت می‌بشود. حالت تهاجمی ندارد و موقع حس خطر دعوا می‌کند. نیش این عنکبوت خارش و تاول قرمز تشکیل می‌کند که ظرف ۷ تا ۱۰ روز درمان می‌بشود.

۱۵. نیش مگس جنگلی

این حشره مگسی بزرگ است که از خون تغذیه می‌کند و در طی روز فعال است. محل گزش به‌شدت اغاز به سوزش می‌کند. خارش، قرمزی و تاول زدن از عوارض جانبی نیش این حشره می باشند.

۱۶. نیش زنبور

درد، قرمزی پوست و خارش از نشانه‌های آن است و ناحیه‌ای سفید در محل نیش تشکیل می‌بشود. زنبور فقط می‌تواند یک بار شما را نیش بزند.

۱۷. نیش زنبور زرد

این زنبور دارای خطوط زرد و سیاه به دور خود است و بال‌های بلند مشکی دارد. زنبور زرد حشره‌ای مهاجم است و چندین بار نیش می‌زند. تورم، حساسیت، خارش و قرمزی پوست از عوارض جانبی نیش این حشره است.

۱۸. نیش زنبور گاوی

درد شدید، قرمزی پوست، تاول و خارش از عوارض جانبی نیش این حشره است و ناحیه‌ی گزش متورم می‌بشود. زنبور گاوی مهاجم است و چندین بار نیش می‌زند.

۱۹. نیش عقرب

حشره‌ای هشت پا که دو دست یا گیره‌ی بزرگ دارد. نیش عقرب در دم آن قرار دارد. انواع گوناگون عقرب با درجات گوناگون سمی بودن در سراسر دنیا وجود دارند.

درد شدید، مورمورشدن پوست، بی‌حسی و تورم از نشانه‌های آن است. برخی نشانه‌های نادر هم می‌توانند ابراز کنند، همانند: تنفس سخت، انقباض ناگهانی عضلانی، تعریق، هذیان گفتن، حالت تهوع، افزایش ضربان قلب، بی‌قراری و تحریک‌پذیری. این نشانه‌ها در کودکان نسبت به بزرگسالان شدیدتر است.

۲۰. نیش هزارپا

شما عکس نیش هزارپا را در عکس بالا می‌بینید. هزارپاها حشراتی با بدن کشیده و تعداد بسیاری پا می باشند که برخی گونه‌های آن‌ها می‌توانند نیش بزنند یا مواد سمی ترشح کنند. نیش هزارپا طبق معمولً در مواقعی اتفاق می‌افتد که حس خطر کند یا لمس بشود.

علائم جای نیش هزارپا روی بدن شامل درد خفیف تا متوسط، قرمزی، تورم و حس سوزش در محل گزش است. در برخی موارد، امکان پذیر پوست دچار تاول، خارش و بی‌حسی بشود. اگر نیش از سوی طوری سمی باشد، علائم شدیدتری همانند تهوع، سردرد، تب یا لرز نیز امکان پذیر ابراز کند. زیاد تر نیش‌های هزارپا خطرناک نیستند، اما در کودکان، سالمندان یا افرادی با سیستم ایمنی ضعیف می‌توانند عوارض بیشتری تشکیل کنند. در صورت مشاهده عکس العمل‌های شدید، باید فوراً به پزشک مراجعه بشود.

۲۱. نیش خرخاکی

خرخاکی‌ها حشراتی کوچک، بی‌خطر و زیاد تر شب‌زی می باشند که بدن گرد و پوسته‌ای سخت دارند و طبق معمولً در محیط‌های مرطوب و تاریک زندگی می‌کنند. این موجودات نیش نمی‌زنند و خطری برای انسان ندارند.

خرخاکی‌ها نه نیش دارند و نه دندان‌های مناسب برای گاز گرفتن پوست انسان. اگرچه ظاهر آن‌ها امکان پذیر برای برخی ترسناک باشد، اما آن‌ها زیاد تر به تجزیه مواد آلی مرده پشتیبانی می‌کنند و نقش مفیدی در اکوسیستم دارند. به این علت، اگر خرخاکی‌ای روی شما راه رفت یا در خانه دیدید، جای نگرانی از نیش یا گزش نیست.

چه چیزی علتواکنش بدن نسبت به جای نیش حشرات می‌بشود؟

سمی که ازطریق نیش حشرات داخل بدن می‌بشود، علتواکنش دستگاه ایمنی خواهد شد. عکس العمل بدن در زیاد تر موارد شامل قرمزی و تورم پوست است. عوارض دیگر شامل خارش و درد می‌بشود. اگر شما نسبت به سم حشرات حساسیت داشته باشید، امکان پذیر دچار شوک آنافیلاکتیک شوید که موقعیت مرگبار پزشکی است. در این موارد، تنفس مشکل‌تر می‌بشود. این امکان وجود دارد که بر تاثییر نیش برخی حشرات دچار بیماری‌های عفونی شوید. بعد جای نیش حشرات گوناگون تا حدی می‌تواند خطرناک باشد.

چه افرادی درمعرض خطر گزیدگی و نیش حشرات قرار دارند؟

هر فردی درمعرض این خطر قرار دارد، اما اگر زمان بیشتری را در بیرون از خانه به‌خصوص نواحی جنگلی و روستایی می‌گذرانید، شما درمعرض خطر بیشتری قرار دارید. کودکان و سالمندان عکس العمل شدیدتری به نیش حشرات نشان خواهند داد.

تشخیص نیش حشرات

زیاد تر افراد سپس از این که حشره‌ای آنها را نیش می‌زند، فهمید آن خواهد شد چراکه به‌شدت حشره را مشاهده می‌کنند. یقیناً شما نباید حشره را تحریک کنید. اگر حشره مرده است تلاش کنید لاشه‌ی آن را برای نشان دادن به دکتر همراه خود داشته باشید. در‌این‌صورت تشخیص درمان آسان‌تر می‌بشود. این نوشته به‌خصوص درمورد عنکبوت زیاد مهم است، چراکه برخی گونه‌ها سم‌های خطرناکی دارند.

درمان جای نیش حشرات گوناگون

زیاد تر نیش حشرات را می‌توان در خانه درمان کرد. اگر نیش حشره هم چنان درون پوست قرار دارد آن را خارج کنید. محل آن را با آب شست‌وشو دهید و از یک بسته یخ برای افت درد و تورم منفعت گیری کنید. کرم‌های معمولی ضدخارش، قرص‌های ضددرد و آنتی‌هیستامین‌ها را می‌توان برای افت عوارض منفعت گیری کرد. این چنین می‌توانید از ترکیب آب و جوش شیرین برای افت خارش منفعت گیری کنید.

اگر عکس العمل شما و یا دیگران به نیش حشره شدید می بود با اورژانس تماس بگیرید. قبل از رسیدن اورژانس تلاش کنید دقت داشته باشید که لباس فرد موردنظر در تنش راحت‌ بوده و او به یک طرف دراز کشیده باشد. اگر تنفس او قطع شد از عمل CPR منفعت گیری کنید.

اگر عنکبوت قهوه‌ای و بیوه‌ی سیاه شما را نیش زد، حتی اگر نشانه‌ها‌ی آن چندان مشهود نیست، باز هم به اورژانس مراجعه کنید. این نوشته برای نیش عقرب نیز صدق می‌کند.

در طویل‌زمان چه انتظاری داشته باشیم؟

زیاد تر، نیش حشرات سپس از چند روز بهتر خواهد شد. منطقه‌ی گزش را طی چند روز سپس هم زیر نظر داشته باشید. اگر محل زخم بدتر شد با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر نیش برخی حشرات به‌شدت درمان نشود، می‌تواند خطر مرگ در پی داشته باشد. درصورت ابراز نشانه‌های جدی، گمان دارد پزشک اپی‌نفرین تجویز کند؛ این هورمونی است که از ابراز شوک آنافیلاکتیک جلوگیری می‌کند.

نکات مهم برای جلوگیری از نیش حشرات

هنگامی در کنار کندو یا لانه‌ی حشرات قرار دارید، احتیاط بیشتری به‌خرج دهید. هنگامی در طبیعت قرار دارید، نکات زیر را مراعات کنید:

• کلاه و لباسی بپوشید که همه‌ی اعضای بدن‌تان را می‌پوشاند.
• از رنگ‌های خنثی منفعت گیری کنید و از پوشیدن لباس‌هایی که مطرح‌شان گل‌دار است، خودداری کنید.
• از عطر و لوسیون‌های معطر منفعت گیری نکنید.
• غذاها و نوشیدنی‌ها را بپوشانید.
• از شمع سیترونلا (دور کننده حشرات) منفعت گیری کنید.
• جای نیش حشرات گوناگون روی بدن را جدی بگیرید

حشره ساس، این حشره‌ی خون‌خوار و مزاحم، با وجود جثه‌ی ریز زیاد قوی است! این حشره امکان پذیر به هر خانه‌ای هجوم بیاورد و طبق معمول از بین بردن آن کار سختی است. در این مقاله شما را با حقیقت هایی در رابطه ساس، درمان نیش ساس، علائم نیش ساس و راه حلهای خانگی برای از بین بردن ساس و پیشگیری از هجوم ساس ها آشنا می کنیم.

ساس، حشره‌ای کوچک و بدون بال است که فقط از خون موجودات خونگرم تغذیه می‌کند. انسان، یکی از بهترین میزبان‌ها برای دو گونه‌ی مهم ساس است.

دو نوع از انواع ساس، از خون انسان تغذیه می‌کنند، ساس گرمسیری (Cimex hemipterus) و ساس معمولی یا ساس تختخواب (Cimex lectularius). این نوع از ساس ها حتی در مقبره‌ی مصریان باستان که قدمت آنها به ۳۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد نیز اشکار شده‌اند.

بیشتر از میلیون‌ها سال است که ساس ها به‌گفتن انگل لانه‌ی پرندگان شناخته خواهد شد و در لانه‌ی پرنده‌ها و محل زندگی خفاش‌ها زندگی می‌کنند. برخی از انواع ساس، یاد گرفته‌اند که خود را با محیط زندگی بشر وفق دهند.

ساس های تازه متولدشده که با نام شفیره (نیمف) شناخته خواهد شد، زیاد کوچک ولی قابل‌مشاهده‌اند و تقریبا به‌اندازه‌ی دانه‌ی خشخاش می باشند. ساس های بالغ در نزدیک به ۶ میلی‌متر طول دارند و شکل بدن‌شان درصورتی که درحال غذا خوردن نباشند، بیضی و تخت است. سپس از غذا خوردن، اندازه‌ی آنها دو برابر می‌بشود. نیمف‌ها، تخم ساس و حشره‌های بالغ، با چشم‌ غیرمسلح به‌وضوح قابل دیدن می باشند.

در زبان انگلیسی، این حشرات «bedbug» یا همان حشره‌ی تختخواب نام‌ گرفته‌اند، چرا که تختخواب انسان‌ها بهترین مکان برای زندگی این موجودات است. مبل‌های راحتی، تشک تخت، لباس و دیگر وسایل نرم و پارچه‌ای می‌توانند محیط مناسبی برای زندگی این حشرات باشند. این حشرات این چنین تاریکی را ترجیح خواهند داد. امکان پذیر که ساس ها در همه انواع خانه‌ها، کشتی‌های کروز، سنگرها، سربازخانه‌ها و… اشکار شوند و مشکلات بسیاری را برای ساکنان این اماکن تشکیل کنند.

هنگامی از نزدیک به این حشرات نگاه کنید، فهمید می‌شوید که رنگ آنها از سفید و روشن تا قهوه‌ای تیره و نارنجی تیره متغیر است. سپس از غذا خوردن، امکان پذیر که قطره‌ای سیاه یا قرمز در داخل بدن آنها به چشم بخورد. این حشرات طبق معمول در درز و شکاف‌ها و مکان‌های تاریک پناه می‌گیرند.

باید بدانید: ساس از چی بدش میاد

• نور شدید: ساس‌ها به نور علاقه‌ای ندارند و زیاد تر در مکان‌های تاریک و مرطوب پناه می‌برند.
• سر و صدا: سر و صدا و لرزش‌ها می‌تواند ساس‌ها را از جاهای پناهگاهیشان دور کند.
• حرکت‌های سریع: ساس‌ها از حرکت‌های سریع و ناگهانی می‌ترسند و طبق معمولً در روبه رو با این حرکات فرار می‌کنند.
• محیط خشک: ساس‌ها در محیط‌های خشک به راحتی زندگی نمی‌کنند و نیاز به رطوبت دارند.
• مواد طبیعی معطر: بوهایی همانند نعناع، اسطوخودوس، سیر و لیمو می‌توانند ساس‌ها را دفع کنند.
• تمیزی: ساس‌ها تمایل دارند در مکان‌های آلوده و کثیف پناه بگیرند، به این علت تمیز نگه داشتن محیط می‌تواند مانع از جذب آن‌ها بشود.
• مواد شیمیایی دفع حشرات: اسپری‌های حشره‌کش یا مواد شیمیایی شبیه نیز می‌توانند ساس‌ها را دور کنند.

درمان ساس چیست؟

 

1. شستشوی با دمای بالا: لباس‌ها، ملحفه‌ها و روبالشی‌ها را در دمای بالا بشویید. حرارت زیاد می‌تواند ساس‌ها و تخم‌های آن‌ها را از بین ببرد.

2. جاروبرقی کشیدن: برای از بین بردن ساس‌ها از شکاف‌ها، درزها و لابه‌لای تخت‌ها، جاروبرقی کشیدن زیاد موثر است. بعد از جاروبرقی کشیدن، کیسه را بلافاصله در خارج از خانه دور بیندازید.

3. منفعت گیری از اسپری حشره‌کش: اسپری‌های مخصوص ساس یا حشره‌کش‌های عمومی می‌توانند به افت جمعیت ساس‌ها پشتیبانی کنند. از این اسپری‌ها در نواحی صدمه‌دیده منفعت گیری کنید.

4. پوشاندن شکاف‌ها: درزها و شکاف‌های دیوارها و درب‌ها می‌توانند مکان‌های پناه‌جویی برای ساس‌ها باشند. آن‌ها را با سیلیکون یا فوم پر کنید.

5. بخار دادن: منفعت گیری از بخار داغ یکی از موثرترین راه حلها برای کشتن ساس‌ها است. بخار را می‌توان روی ملحفه‌ها، تشک‌ها و مناطق صدمه‌دیده منفعت گیری کرد.

6. تماس با متخصص: اگر مشکل شما شدید است یا نمی‌توانید به تنهایی آن را حل کنید، بهتر است از خدمات حرفه‌ای پاکسازی منفعت گیری کنید. متخصصان می‌توانند ساس‌ها را به طور کامل از بین ببرند.

حقیقت هایی درمورد ساس

• ساس ها حشراتی کوچک و بدون بال می باشند که از خون موجودات خونگرم تغذیه می‌کنند.
• زیاد تر ساس ها هنگامی از خون میزبانان خود تغذیه می‌کنند که آنها در خواب باشند.
• ساعت اوج فعالیت ساس ها برای غذا خوردن بین نیمه‌شب تا ۵ صبح است.
• جای نیش ساس امکان پذیر سریعا ظاهر بشود یا امکان پذیر که ابراز آن تا ۱۴ روز طول بکشد.
• ساس ها باید به‌طور مرتب تغذیه شوند تا بتوانند تشکیل همانند کنند، تخم بگذارند و زنده بمانند.

نشانه‌های وجود ساس در خانه

1. یکی از آشکار‌ترین نشانه‌های وجود ساس ها در خانه این است که طبق معمول افراد از گزش توسط حشرات درطول شب شکایت می‌کنند. اگر فهمید شده‌اید که در موقع خواب، حشره‌ای شما را نیش زده، تختخواب خود را به‌دقت بازدید کنید تا نشانه‌های فعالیت ساس ها را اشکار کنید.
2. به‌دقت ملحفه‌ها و روتختی را چک کنید. درزهای تشک و گوشه‌ها و فنرهای تخت را بازدید کنید تا این حشرات یا تخم آنها را اشکار کنید. تخم ساس همانند به دانه‌ی خشخاش با رنگ‌ سفید و روشن است.
3. می‌توان نشانه‌هایی از فعالیت ساس ها را زیر کاغذدیواری‌هایی که بلند شده‌اند و در نزدیکی تختخواب قرار دارند، در گوشه‌وکنار میزها، کمدها و دراور مشاهده کرد.
4. روی تشک و دیگر وسایل اطراف تخت، به‌جستوجو لک‌های قهوه‌ای تیره بگردید. این لک‌ها ادرار یا مدفوع ساس می باشند. ادرار این حشرات، مایعی به رنگ قهوه‌ای روشن یا سیاه است که توسط پارچه‌ها جذب می‌بشود و رنگ آن باقی می‌ماند یا به‌شکل دانه‌های ریز، خشک می‌بشود.
5. اگر تعداد بسیاری ساس‌ در یک مکان جمع شده باشند، بویی همانند به بوی گشنیز تشکیل می‌کنند.

مبارزه با ساس‌ها

از آنجا که ساس می‌تواند در هر گوشه و درز و شکافی از منزل نهان شوند، از بین بردن آنها کار راحتی نیست. یکی از بهترین پیشنهاد‌ها برای از بین بردن این حشرات این است که از یک متخصص مهار آفات پشتیبانی بگیرید.

خارج کردن وسایل اضافی و مرتب کردن به‌هم‌ریختگی‌ها، زمان و فضای کمتری را برای نهان شدن به ساس ها می‌دهد و این چنین، بازرسی خانه و اشکار کردن ساس ها و از بین بردن آنها را برای شما راحت‌تر می‌‌کند.

برخی از شرکت‌های دفع آفت و سمپاشی، از شما خواست می‌کنند تا قبل از حضورشان در منزل، وسایل را از دیوار جدا کنید و تشک تخت را بلند کنید و به دیوار تکیه دهید. برخی از شرکت‌ها ترجیح خواهند داد که خانه را دست‌نخورده تحویل‌شان دهید تا خودشان به‌دقت همه‌جا را بازدید کنند و محل زندگی حشرات را اشکار کنند.

راه حلهای خانگی برای از بین بردن ساس

برای خلاصی از شر این حشرات موذی راه حلهای بسیاری وجود دارد که نحوه‌ی منفعت گیری از آنها، به مقدار هجوم و وجود ساس بستگی دارد. در مرحله های اولیه‌ی اشکار شدن این حشرات در خانه، با برخی از راه حلهای ساده و طبیعی می‌توان از شرشان خلاص شد. اگر تعداد آنها و دامنه‌ی توزیع آنها گسترده شده باشد، این راه‌های ابتدایی، کاری از پیش نمی‌برند.

انواع حشره‌کش‌ها در فروشگاه‌ها اراعه خواهد شد، ولی طبق معمول به‌اندازه‌‌ای قوی نیستند که بتوانند روی ساس‌ها تأثیرگذار باشند. در شرایط حادتر، افراد ناچار خواهد شد که برای بیرون کردن آنها از شرکت‌های دفع آفات و سمپاشی، پشتیبانی بگیرند.

برخی از عوامل علتخواهد شد که از بین بردن این حشرات، به‌سختی تحت کنترل قرار بگیرد. اولین مورد این است که تشخیص آنها سخت است، چون ساس حشره‌ی کوچکی است و به‌راحتی در مکان‌های تنگ و کوچک، نهان می‌بشود.

برای خلاصی از شر این حشرات، این چند مسئله را در نظر داشته باشید:

از بین بردن ساس کار راحتی نیست، چون این حشرات نسبت به آفت‌کش‌ها و حشره‌کش‌های معمولی مقاوم می باشند و اگر دقت کافی نداشته باشید، به‌راحتی دیده نمی‌شوند.

برای این که در زمان وجود آنها در خانه، از گزش ساس در امان بمانید، تشک و تخت را با روکش مخصوص بپوشانید.

وسایل و لوازم اضافه را از اتاق دور کنید و آنها را در محیط باز کاملا با جاروبرقی تمیز کنید. با این کار، تعداد حشرات و تخم آنها افت اشکار می‌کند.

درصورتی که شرایط حادی داشته باشید، امکان پذیر به پشتیبانی متخصصان نیاز اشکار کنید. شرکت‌های خدماتی بسیاری در عرصه‌ی دفع حشرات و آفات تخصص دارند که این کار را برایتان انجام خواهند داد و پشتیبانی آنها، در از بین بردن ساس زیاد تأثیرگذار و به گمان زیاد آخرین راه است.

۱. عمل های اولیه و طبیعی برای مبارزه با ساس

اولین قدم در از بین بردن ساس این است که محل اختفای آنها را اشکار کنید.

درصورتی که فردی مورد گزش ساس قرار بگیرد، امکان پذیر قطره‌های خون را در ملحفه خود مشاهده کند. زخم، ورم پوست تا شعاع پنج سانتی‌متری و خارش شدید می‌توانند از علائم گزش ساس باشند.

گزش توسط ساس طبق معمول شب‌ها صورت می‌گیرد، چرا که زیاد تر ساس‌ها در تختخواب نهان خواهد شد و طبق معمول این تشک و تختخواب می باشند که مورد دعوا‌ی ساس ها قرار می‌گیرند.

طول بدن ساس ها از نوزادی تا بلوغ کامل از یک تا ۶ میلی‌متر افزایش اشکار می‌کند؛ بعد امکان پذیر که در اطراف تخت و درز دیوار، ساس هایی با اندازه‌های متفاوت ببینید.

۲. برداشتن تشک

یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهید این است که تشک تخت را بردارید و تخت را کاملا خالی کنید.

برای انجام این کار:

1. ابتدا روتختی را بردارید و بلافاصله داخل دو کیسه‌ی پلاستیکی قرار دهید و درب آن را محکم کنید تا حشرات و تخم‌ها به‌ جای فرد دیگر منتقل نشوند.
2. ملحفه‌ها و روتختی‌ها را برای حداقل ۳۰ دقیقه در آب داغ بشویید و در دمای بالا برای زمان ۳۰ دقیقه خشک کنید. پلاستیک داخلی ملحفه را وقتی باز کنید که ملحفه‌ها را به‌طور کامل داخل ماشین لباسشویی گذاشته‌اید.
3. برای از بین بردن حشرات و تخم آنها، تا جایی که امکان پذیر با دقت کامل، همه‌جا را جارو کنید. با این کار امکان پذیر حشراتی که در جاهای دور از دسترس نهان شده‌اند، از بین نروند.
4. محتویات کیسه جاروبرقی یا کل کیسه را در فضای باز به یک کیسه‌ی پلاستیکی منتقل کنید و درب آن را کاملا محکم ببندید.
5. یقین شوید که تخت شما کاملا از حشره‌ها و تخم آنها پاک شده است. برای این کار، آن را کاملا با اسپری‌های حشره‌کش، از وجود حشرات پاک کنید.

۳. پوشاندن تخت

دومین قدم کلیدی برای منع حشرات از ورود به تخت این است که آن را کاملا بپوشانید. برای این کار، کاورهای پارچه‌ای مخصوصی وجود دارند که حشرات داخل آنها به دام می‌افتند و از بیرون نیز نمی توانند داخل آن شوند.

برای این کار می‌توانید از ملحفه‌های مخصوص زیپ‌دار منفعت گیری کرد. هزینه‌ی منفعت گیری از این کاورها و ملحفه‌ها، که در فروشگاه‌ها وجود دارد، زیاد کمتر از معاوضه تشک تخت است. این پوشش باید برای حداقل یک سال، روی تخت باقی‌ بماند.

منفعت گیری از کاورها، نقاط غیرقابل‌دسترس را از دید حشرات دور نگه می‌دارد و اشکار کردن آنها را راحت‌تر می‌کند. این چنین برای پیشگیری از ورود حشرات به تشک تازه نیز الزامی است.

قبل از این که تخت را بپوشانید، حتما مرحله‌ی یک را که شامل اشکار کردن حشرات و از بین بردن و جارو کردن آنهاست، انجام دهید.

۴. تله‌هایی برای به دام انداختن حشرات

دام‌های خاصی برای دور کردن حشرات از تخت وجود دارند که طبق معمول بین محل نهان شدن حشرات و محل خواب میزبان، قرار می‌گیرند.

یکی از این دام‌ها، پدهای چسبناک مخصوصی می باشند که در پایه‌ی تخت قرار می‌گیرند و حشرات را جذب می‌کنند، ولی این کار ظاهر ناخوشایندی دارد و محیط را کثیف می‌کند.

مواد و ابزارهای خاصی برای از بین بردن ساس در بازار و فروشگاه‌های آنلاین وجود دارند، ولی برخی از آنها را می‌توان در منزل نیز تهیه کرد.

تخت را از دیوار فاصله بدهید و یقین شوید که ملحفه با زمین در تماس نیست، به این ترتیب، تا حدی حشرات را از تختخواب خود دور نگه می‌دارید.

۵. گرما

شستن لباس‌ها و ملحفه با آب داغ، یکی از راه حلهای مؤثر برای از بین بردن ساس است.

هنگامی که دمای بدن و محیط اطراف ساس ها به بیشتر از ۴۵ درجه برسد، آنها می‌میرند. درنتیجه قرار دادن حشرات در معرض دمای بالا برای زمان یک ساعت آنها را در هر مرحله‌ای از عمر خود که باشند، از بین می‌برد. در دمای بالای ۶۰ درجه، همه‌ی ساس ها به‌شدت از بین می‌روال.

با وجود این، دور از انتظار است که با گرم کردن دمای اتاق، ساس ها از بین بروند، چون دمای زیاد بالایی نیاز است. این کار امکان پذیر ساس ها را در سراسر منزل پخش کند، چرا که به‌جستوجو محیط خنک‌تر و برای دوری از گرما، به اتاق‌های مجاور نقل‌مکان می‌کنند.

۶. سرما

ساس ها در دمای زیاد پایین نیز می‌میرند. یقیناً برای از بین رفتن ساس با دمای پایین، باید حداقل ۴ روز در معرض دمای کمتر از ۱۸- سانتیگراد قرار بگیرند. برای این که همه‌ی ساس ها کشته شوند و تخم‌ها از بین بروند و دمای هوای پایین، به سوراخ‌ها و درزها نفوذ کند، چهار روز زمان نیاز است.

برای منفعت گیری از این شرایط می‌توانید اشیا کوچکی را که آلوده به ساس و تخم این حشره می باشند، در فریزر نگهداری کنید و دوره‌ی چهار روزه را از وقتی حساب کنید که شیٔ موردنظر کاملا به دمای منفی ۱۸ درجه رسیده باشد. این زمان برای اجسام حجیم‌تر، به مراتب زیاد تر می‌بشود.

یقیناً به نقل از EPA، فریزرهای خانگی به‌اندازه‌‌ای سرد نیستند که بتوانند ساس را از بین ببرند و برای این منظور وقتی بیشتر از ۴ روز نیاز دارند.

سیستم‌های گازی که برای فریز کردن سریع طراحی شده‌اند، تأثیرگذار نیستند و حتی امکان پذیر دامنه‌ی وجود ساس ها را گسترده‌تر کنند، چون به‌علت سختی هوای تشکیل‌شده، حشرات به اطراف پراکنده خواهد شد.

خاموش کردن وسایل گرمایشی و باز گذاشتن درب‌ و پنجره‌ها روش مناسبی برای مبارزه با ساس نیست؛ چرا که تحت هیچ شرایطی دمای اتاق تا این حد پایین نمی‌آید.

ترک کردن و خالی گذاشتن اتاق برای زمان بیشتر از یک سال، می‌تواند برای کشتن ساس ها مؤثر باشد، چرا که این حشرات برای زمان طویل بدون ماده‌ی غذایی باقی می‌همانند. یقیناً امکان پذیر به اتاق‌ها یا واحدهای مجاور نقل‌مکان کنند و مجدد برگردند.

۷. مواد شیمیایی برای منفعت گیری‌ی خانگی

شما می‌توانید از برخی مواد شیمیایی که در فروشگاه‌های آنلاین یا فروشگاه‌های وابسته موجودند، منفعت گیری کنید. فراموش نکنید که منفعت گیری از این مواد در محیط بسته خطرناک است.

زیاد مهم است که همیشه از مواد دارای مجوز و تأییدیه منفعت گیری کنید و به‌دقت دستورالعمل آن را بخوانید و مطابق دستور عمل کنید.

این مواد عبارت هستند از:

• پیرترین (pyrethrins) و پیرتروئید (pyrethroids) که از گل داوودی به دست می‌آیند
• مواد خشک‌کننده‌ای همانند بوریک اسید و خاک دیاتومه که پوشش محافظ بدن حشرات را از بین می‌برند
• مواد زیست‌شیمیایی همچون روغن چریش که به‌صورت پرس سرد تشکیل شده باشد
• پیرول (pyrroles)
• نیکوتینوئید (neocotinoids)، نوع مرکبی از نیکوتین که بر سیستم عصبی حشرات تأثیر می‌گذارد
• تعدیل‌کننده‌های رشد حشرات که فرآیند رشد آنها را مختل می‌کند

موقع خرید این محصولات حتما دقت کنید که مجوز ملزوم را داشته باشند و روی لیبل آنها حتما کلمه‌ی ساس درج شده باشد، چون برخی از حشره‌کش‌ها، برای همه‌ی انواع حشرات مناسب نیستند.

زمان منفعت گیری از این مواد، به‌طور دقیق دستورالعمل‌های منفعت گیری از آنها را جستوجو کنید تا در تماس مستقیم با حشرات و محل زندگی آنها قرار گیرند.

کنترل آفات و حشرات توسط متخصص

حشره‌کش‌هایی که در دسترس عموم قرار دارند طبق معمول در شرایط حاد، به‌اندازه‌ی کافی مؤثر نیستند و نمی توانند به جاهای دور از دسترس و مخفیگاه حشرات راه اشکار کنند. در این شرایط بهتر است که از متخصصان دفع آفات و حشرات پشتیبانی بگیرید.

یکی از حشرات را بگیرید و عکسی از آن بیندازید تا به متخصص وابسته نشان دهید. متخصصان تشخیص خواهند داد که با چه نوع حشره‌ای طرف می باشند، به این علت حشره‌کش‌های مناسب را تهیه می‌کنند.

این متخصصان طبق معمول با راه حلهای غیرشیمیایی اغاز می‌کنند و در صورت بی‌نتیجه بودن این راه حلها، امکان پذیر از انواع حشره‌کش‌های شیمیایی و سمپاشی منفعت بگیرند.

برخی سم‌ها و حشره‌کش‌ها نیاز به مجوز دارند و تنها برخی از متخصصان اجازه‌ی منفعت گیری ازاین سموم را دارند.

مواد شیمیایی مورداستفاده توسط شرکت‌های دفع آفات و حشرات

متخصصان سمپاشی منازل طبق معمول از این مواد شیمایی منفعت گیری می‌کنند:

• پیرترین (pyrethrins) و پیرتروئید (pyrethroids): این مواد، رایج‌ترین حشره‌کش‌های مورداستفاده برای دفع ساس ها می باشند. پیرترین از گل داوودی تهیه می‌بشود و پیرتروئید همسان شیمیایی آن است. این مواد بر سیستم عصبی حشره‌ها تأثیر می‌گذارند. برخی از انواع ساس ها به این داروهای شیمیایی، به‌خصوص به محصولات قدیمی‌تر، مقاوم شده‌اند.

• سیلیکات: این ماده شامل خاک دیاتومه است و جزو مواد خشک‌کننده محسوب می‌بشود. این ماده، پوشش بیرونی بدن حشرات را از بین می‌برد و از طریق خشک کردن آب بدن، حشرات را نابود می‌کند. از آنجا که تأثیر این ماده بر حشرات فیزیکی است، به همین علت حشرات نمی توانند نسبت به آن مقاوم شوند.

• کاربامات (Carbamates): این مواد از پیرترین و پیرتروئیدها مؤثرترند، ولی به نظر می‌رسد که حشرات درحال مقاوم شدن به این ماده می باشند.

• نیکوتینوئید: این مواد مؤثر می باشند و تا بحال حشرات مقاومتی نسبت به آنها نشان نداده‌اند. این ماده هیچ‌گونه رسوب و اثری برجا نمی‌گذارد.

• پیرول: این ماده با شدت مقداری تاثییر می‌کند و مقدار اثرگذاری آن محدود است، ولی هیچ مقاومتی دربرابر آن نشان داده نشده است.

خشک‌کننده‌ها انتخاب‌هایی مؤثر برای از بین بردن ساس می باشند. منفعت گیری از این مواد مزایای مختلفی دارد:

• دارای ماندگاری طویل است
• برای پستانداران کم‌ترین مسمومیت را تشکیل می‌کند
• کم‌ترین گمان تشکیل مقاومت را دارد
• به‌گفتن روش پیشگیری‌کننده نیز قابل‌منفعت گیری است

پیشگیری از هجوم حشره ساس

یکی از با اهمیت ترین نکات کلیدی برای افت ریسک هجوم ساس، این است که به‌شدت وجود آنها را تشخیص دهید. هرچه تعداد آنها کمتر باشد، از بین بردن‌شان راحت‌تر و سریع تر است.

می‌توان در هر یک از چهار مرحله‌ی زیر با هجوم ساس ها مقابله کرد:

1. وقتی که برای اولین بار دیده خواهد شد
2. وقتی که هجوم آنها در بخشی از منزل تثبیت می‌بشود
3. هنگامی که تعداد حشرات روز‌به‌روز درحال افزایش است
4. هنگامی که مشکل به جاهای گوناگون گسترش اشکار می‌کند

این نکات می‌توانند در بازرسی و کشف سریع ساس زیاد مؤثر باشند:

• ملحفه‌ها را به‌منظور اشکار کردن لکه‌های ریز خون، بازدید کنید
• در بدن خود به‌جستوجو جای گزش ساس باشید
• محل استراحت حیوانات خانگی را به‌دقت بازدید و نظارت کنید

فاکتورهایی که کنترل ساس‌ها را سخت می‌کنند، عبارت هستند از:

• به‌هم‌ریختگی و شلوغی، به‌خصوص زیر تخت
• درز دیوارها که جای مناسبی برای نهان شدن ساس است
• هجوم ساس به واحدهای مجاور

دیگر نکات برای پیشگیری از هجوم ساس

1. اجتناب از خرید وسایل دست‌دوم: بهتر است که تخت و وسایل دست‌دوم نخرید، ولی درصورتی که تصمیم خرید دارید، حتما باید آنها را به‌دقت بازدید کنید و بعدا به خانه بیاورید.
2. کم کردن به‌هم‌ریختگی‌ها: به‌هم‌ریختگی و شلوغی وسایل یکی از دلایل تجمع ساس‌ها است، چرا که در این شرایط جای مناسب و کافی برای نهان شدن خواهند داشت. کم کردن این بی‌نظمی‌ها، زمان را برای نهان شدن آنها افت می‌دهد.
3. پر کردن درزها: برای پر کردن درزها و شکاف‌ها می‌توانید از مواد مخصوص و خمیرهای درزگیر منفعت گیری کنید، بهتر است که آنها را با چوب پر نکنید.
4. چک کردن اتاق هتل: ساس می‌تواند همراه با چمدان و وسایل از اتاق هتل یا خانه‌ی دیگران، به خانه‌ی شما راه اشکار کند. قبل از اقامت در جایی، حتما اطراف آن را به‌دقت بازدید کنید تا اثری از ساس در آن نباشد.
5. جلوگیری از پخش شدن ساس ها: با دور نگه‌داشتن تخت از دیگر وسایل یا پوشاندن آن با کاور مخصوص، از پخش شدن ساس‌ها به دیگر تکه‌های منزل پیشگیری کنید.

در روبه رو با ساس از چه کارهایی اجتناب کنیم؟

اگر در محل زندگی خود با هجوم ساس ها روبه رو شدید:

• نترسید و به‌جستوجو حشره‌کش مناسب باشید، اسایش خود را نگه داری کنید و برای از بین بردن آنها برنامه‌ریزی کنید.
• از سموم دست‌ساز، باغی و کشاورزی منفعت گیری نکنید، چون تأثیرات مخربی دارند و امکان پذیر مشکل شما را چند برابر کنند.
• از حشره‌کش‌ها و سمومی که مجوز و تأییدیه ندارند منفعت گیری نکنید.
• حشره‌کش‌ها را روی بدن خود اسپری نکنید، چون این کار می‌تواند برای سلامتی شما خطرناک باشد.
• از الکل، نفت و گازوئیل برای دور کردن حشرات منفعت گیری نکنید چون این کار امکان پذیر جهت آتش‌سوزی بشود.
• وسایل را از اتاقی به اتاق دیگر جابه‌جا نکنید یا آنها را دور نیندازید. جابه‌جا کردن وسایل فقط علتمنتشر کردن زیاد تر ساس می‌بشود، تعداد بسیاری از این وسایل به‌راحتی قابل پاک‌سازی می باشند.
• وسایل را داخل پلاستیک سیاه و در آفتاب نگذارید چون این کار، گرمای ملزوم برای کشتن ساس ها را فراهم نمی‌کند.

درمان نیش ساس

درمان علائم نیش ساس عبارت است از:

• کرم‌های موضعی همانند کورتیزون برای بهبود خارش؛
• منفعت گیری از آنتی‌بیوتیک خوراکی، درصورتی که به‌علت التهاب پوست اطراف محل گزش، عفونتی تشکیل شده باشد؛
• منفعت گیری از داروهای کورتیکواستروئید، درصورتی که فرد عکس العمل‌های شدید آلرژیک داشته باشد؛
• داروهای آنتی‌هیستامین برای بهبود عکس العمل‌های آلرژیک.

زیاد تر آثار نیش و گزش این حشرات در یک تا دو هفته سپس از گزش، بهبود اشکار می‌کنند.

علائم نیش ساس

زیاد تر ساس ها درهنگام خواب از بدن میزبان خود تغذیه می‌کنند. مکیدن خون کاملا بدون درد انجام می‌بشود، به همین علت است که طبق معمول فرد میزبان فهمید نمی‌بشود.

این حشرات درحال مکیدن خون، مقداری از بزاق دهان خود را داخل پوست میزبان می‌کنند. اگر آنها برای چند هفته به‌طور مستمر تنها یک میزبان را بگزند، آن فرد امکان پذیر نسبت به بزاق ساس و مواد شیمیایی حاضر در آن حساس‌تر بشود. به همین علت امکان پذیر تعداد بسیاری از افراد درنهایت به گزش این حشرات عکس العمل آلرژیک نشان دهند.

ساس، همانند کک‌، در یک ردیف نیش می‌زند. تقریبا در هر ردیف طبق معمول دو تا سه جای گزش مشاهده می‌بشود. به گمان زیاد به این خاطر است که در موقع مکیدن خون، به دلایل گوناگون متوقف می‌بشود و مجدد با فاصله‌ی یکی دو سانت از محل گزش قبلی، کار خود را از سر می‌گیرد.

جای گزش حشرات امکان پذیر تا ۱۴ روز بعد از گزیدگی ابراز کند، ولی طبق معمول در چند روز نخست ظاهر می‌بشود. گزش ساس ها بزرگ‌تر از گزش کک است و طبق معمول در مرکز آن نقطه‌ی قرمزی وجود ندارد. جای گزش این حشرات، متورم و قرمز می‌بشود.

زیاد تر افرادی که مورد گزش ساس قرار می‌گیرند هیچ علائمی نشان نمی‌دهند و حتی فهمید این اتفاق نمی‌شوند. به همین علت، پی بردن به وجود و هجوم این حشرات و از بین بردن آنها، کار سختی است. یقیناً برخی از افراد امکان پذیر بیمار شوند و حالت تهوع داشته باشند. گمان تشکیل اسکار یا عفونت پوستی بر تاثییر خاراندن پوست نیز وجود دارد.

در مواد نادر، امکان پذیر که افراد به گزش ساس عکس العمل آنافیلاکسی نشان دهند. آنافیلاکسی یا بیش‌دفاعی، نوعی عکس العمل آلرژیک جدی است که به‌طور ناگهانی اغاز می‌بشود و می‌تواند تبدیل مرگ بشود. آنافیلاکسی طبق معمول با علائمی همانند ضایعات جلدی، خارش پوست، تورم گلو و سختی خون پایین همراه است. ابراز عکس العمل آسمی به گزش ساس، نادر ولی امکان پذیر.

علت‌ها

ساس ها حشراتی تطبیق‌پذیر می باشند و دلایل و راه حلهای بسیاری برای وجود و هجوم‌ آنها به منازل وجود دارد. این حشرات می‌توانند همانند مسافران قاچاق همراه با چمدان و وسایل، از خانه‌ای به خانه‌ی دیگر منتقل شوند. به همین علت، باید زمان خرید وسایل دست دوم همانند میز و کمد، حسابی مواظب باشید و این وسایل را پیش از آوردن به منزل به‌دقت بازدید کنید. این چنین، هیچ زمان از تشک دست‌دوم منفعت گیری نکنید. شما می‌توانید با بازرسی دقیق علائم، وجود ساس ها را تشخیص دهید.

حتی خانه‌های خالی و انگار تمیز هم امکان پذیر ساس داشته باشند. ساس می‌تواند بیشتر از دو ماه بدون غذا زندگی کند. حتی امکان پذیر از طریق حفره‌ها وسوراخ‌های دیوار و این چنین لوله‌ها و کابل‌هایی که سیم لوله‌کشی آب در آنها قرار دارد، از واحدی به واحد دیگر آپارتمان نقل مکان کند.

پیشگیری

پیشگیری از هجوم این حشرات، کار زیاد سختی است. می‌توانید تخت و تشک را با کاورهای مخصوصی بپوشانید که برخی از افراد برای تسکین آلرژی نیز از آن منفعت گیری می‌کنند. طبق معمول شرکت‌های دفع آفات، این کاورها را می‌فروشند و یقیناً در فروشگاه‌های گوناگون امکان پذیر آنها را اشکار کنید.

سپس از پوشاندن تخت و تشک آن، تعدادی از ساس ها در کاور می‌همانند و درنهایت بر تاثییر عدم تغذیه‌ می‌میرند. منفعت گیری از کاور برای تخت‌های تازه مانع از ورود حشرات به درزهای آن می‌بشود و تختخواب را تمیز و عاری از هرگونه حشره نگه می‌دارد.

درهنگام سفر، برای افت ریسک انتقال ساس به منزل‌تان، هیچ زمان چمدان را روی تختخواب قرار ندهید. این چنین بهتر است که سپس از سفر، داخل چمدان و دیگر قسمت‌های آن را با جاروبرقی تمیز کنید و محتویات کیسه‌ی جاروبرقی را سریع دور بریزید. خالی کردن کیسه را در فضای باز انجام دهید.

لباس‌های سفر را از دیگر لباس‌های خود جدا کنید و هرچه سریع تر، آنها را با آب داغ بشویید.

اگر فهمید وجود ساس در منزل شدید، با متخصص وابسته تماس بگیرید و تلاش نکنید که خودتان آنها را از بین ببرید. ساس ها امکان پذیر در لباس‌های شما از اتاقی به اتاق دیگر منتقل شوند و اگر بدون داشتن تخصص و توانایی و آگاهی بخواهید خودتان آنها را بیرون کنید، امکان پذیر اوضاع بدتر بشود.

گرچه ساس‌ها ناقل بیماری نیستند، ولی می‌توانند روی کیفیت زندگی شما تأثیر بگذارند و علتایجاد استرس، آشفتگی، ناراحتی، خجالت و حتی خواب ناآرام شوند.

حقیقت هایی درمورد ساس ها و بیرون کردن آنها از خانه

درادامه چند مسئله‌ی مهم را نقل می‌کنیم که باید درهنگام بیرون کردن ساس ها از خانه یا جست‌وجو برای اشکار کردن آنها، در نظر داشته باشید.

ساعت اوج فعالیت ساس ها برای غذا خوردن از نیمه‌شب تا ۵ صبح است. یقیناً ساس های گرسنه، هر زمان از روز امکان پذیر تغذیه کنند، ولی طبق معمول نور آفتاب را دوست ندارند و تاریکی را ترجیح خواهند داد. هر بار تغذیه‌ی آنها بین ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می‌کشد و سپس از این زمان، حشره به محل نهان شدن خود برمی‌گردد.

ساس ها هر ۵ تا ۱۰ روز، تغذیه می‌کنند. ولی می‌توانند تا ۷۰ روز بدون غذا زندگی کنند. یک ساس که تغذیه‌ی مرتبی داشته باشد، تا چند ماه زنده می‌ماند.

ساس ها میزبانان خود را با جست‌وجوی گرمای بدن و دی اکسید کربن حاضر در بازدم، اشکار می‌کنند.

ساس ابتدا پوست میزبان را سوراخ می‌کند و سپس بزاق خود را در آن تزریق می‌کند. این بزاق حاوی ترکیبی از بی‌حس‌کننده‌ها است، به همین علت فرد میزبان، درد گزش حشره را حس نمی‌کند. این چنین وجود ترکیبات ضدانعقاد خون در بزاق این حشره، مکیدن خون را تسهیل می‌کند. بعد از این فرآیند، ساس تا سیر شدن کامل خون میزبان خود را می‌مکد. جای گزش ساس، تا زمان ابراز عکس العمل‌های پوستی اشکار نمی‌بشود. امکان پذیر ظاهر شدن جای گزش ساس، تا ۱۴ روز طول بکشد.

ساس‌ها وقتی می‌توانند تشکیل همانند کنند که کاملا بالغ شده باشند. ساس ماده، روزانه ۷ تخم می‌گذارد که این تعداد درطول عمر ساس می‌تواند به صدها تخم برسد.

نتایج تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۶ روی ساس ها صورت گرفت، نشان خواهند داد که با وجود مقاومت این حشرات دربرابر نابودی، خطر چندانی برای سلامتی انسان ندارند و حضورشان زیاد تر علتآزار و رنجش میزبان می‌بشود تا بیماری او. هیچ ارتباطی بین ساس و بیماری‌های انسانی کشف نشده است.

بزرگ‌ترین مشکلاتی که امکان پذیر توسط ساس برای سلامتی انسان تشکیل بشود، ابراز عفونت‌های ثانویه‌ی باکتریایی است که بر تاثییر خاراندن محل گزش تشکیل خواهد شد و مستقیما از گزش ساس ناشی نمی‌شوند. خاراندن پوست امکان پذیر علتخراشیدگی و بریدگی آن بشود و باکتری‌های سطح پوست را به قسمت‌های عمیق‌تر آن منتقل کند.

منبع هر عفونت باکتریایی درواقع از خود بدن انسان است و ربطی به وجود ساس ها ندارد.

باورهای نادرست درمورد ساس

ساس ها تقریبا همه جای دنیا اشکار خواهد شد و امکان پذیر به هر خانه‌ای در هر محله و شهری هجوم ببرند، ولی طبق معمول در مناطق شهری بیشترند. درمورد ساس ها این نکات را به یاد داشته باشید:

• ساس ها علتانتقال بیماری نمی‌شوند.
• هجوم ساس در بین افراد کم‌درآمد زیاد تر نیست.
• هم در خانه‌های تمیز و هم در خانه‌های کثیف و نامرتب امکان پذیر اشکار شوند.
• با چشم غیرمسلح قابل‌دیدن می باشند.

همیشه مواظب محیط اطراف خود باشید چون از بین بردن ساس ها در مرحله های اولیه‌ی حضورشان، همیشه راحت‌تر است.

اکنون که پاندمی کرونا رو به آخر است، مسافرت مردم به نقاط گوناگون جهان علتشده تا بیماری جدیدی به نام آبله میمون گسترش یابد. این بیماری بر تاثییر ویروس آبله میمون منتقل می‌بشود و شیوع بسیاری در آفریقا دارد، اما در دیگر مناطق جهان نیز دیده می‌بشود. علائم این بیماری نادر همانند آنفولانزا می باشند و امکان پذیر تا هفته‌ها از بین نروند. از آنجایی که درمان شناخته‌شده‌ای برای آن وجود ندارد، خوب است که علائم، شدت‌بخشیدن به بهبودی و راه حلهای پیشگیری از آن را بشناسید. با ما همراه باشید.

آبله میمون چیست؟

آبله میمون (monkeypox) شیوع بسیاری ندارد و با ویروس آبله میمون منتقل می‌بشود. فرد بیمار جوش و علائمی همانند آنفولانزا را توانایی خواهد کرد. این بیماری، همانند بیماری معروف آبله، با ویروسی از خانواده اورتوپاکس‌ویروس (orthopoxvirus) تشکیل می‌بشود.

این بیماری در سال ۱۹۵۸، وقتی که یک بیماری همانند آبله بین میمون‌های آزمایشگاهی گسترش یافت، شناسایی شد. انتقال آن عموما از طریق تماس فرد با جوندگان صورت می‌گرفت، اما بعضی اوقات هم از تماس پوستی با فرد آلوده منتقل می‌شد. اکنون، دو نوع شناخته‌شده از ویروس ام پاکس وجود دارد که کلاد (clade) نامیده می‌بشود. یک نوع از این بیماری در آفریقای مرکزی کشف شده است که به آن کلاد ۱ (Clade I) حرف های می‌بشود. نوع دیگر آن نیز در غرب آفریقا مشاهده شده است که کلاد ۲ (Clade II) نام گرفته است. همه‌گیری آبله میمون بین سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳با سویه دوم از کلاد دوم (Clade IIb) شیوع اشکار کرده است؛ این سویه نسبت به نوع آفریقای غربی خفیف‌تر است.

آیا آبله میمون قابل ‌درمان است؟

خبر خوب آن است که بیماری آبله میمون را می‌توان ازجمله بیماری‌های خودمحدودشونده دانست؛ به‌ عبارت ‌دیگر، این بیماری به‌مرور زمان و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود خواهد یافت. علائم آبله میمون در عرض ۲ تا ۴ هفته خود به خود درمان خواهد شد و تنها کافی است که بیمار در این زمان، زیرنظر پزشک متخصص باشد.

در طول زمان بهبودی، مصرف مایعات زیاد الزامی است. این چنین، پزشک متخصص امکان پذیر انواع آنتی‌بیوتیک را برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه تجویز کند. هرچند که بیماری آبله میمون را نمی‌توان بیماری کشنده‌ای دانست؛ اما به‌هرحال، باید آن را جدی گرفت. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این بیماری را با شدت بیشتری توانایی خواهند کرد.

مقدار شیوع آبله میمون چه مقدار است؟

خوشبختانه، شیوع آبله میمون اکنون، زیاد کم است و می‌توان آن را ازجمله بیماری‌های نادر دانست؛ یقیناً باید این نوشته مهم را در نظر داشت که شمار مبتلایان به این بیماری در آفریقا رو به ‌افزایش است و به‌تازگی، آبله میمون در مناطقی دیده شده است که پیش‌تر، گزارشی از ابتلا به این بیماری در آن مناطق وجود نداشته است.

چه افرادی زیاد تر در معرض آبله میمون می باشند؟

در آفریقا، زیاد تر مبتلایان به این بیماری، افراد زیر ۱۵ سال می باشند. در خارج از آفریقا، به‌خصوص در آمریکا و اروپا، این بیماری زیاد تر در مردان همجنس‌گرا دیده شده است؛ یقیناً این بیماری فقط محدود به این دسته از افراد نیست و تعداد بسیاری از آمار مبتلایان، مربوط به دیگر افراد است. در واقع، همه افراد در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

علائم آبله میمون چه می باشند؟

علائم آبله میمون امکان پذیر از ۱ تا ۲۱ روز بعد از ابتلا به ویروس، خود را نشان دهد؛ یقیناً در زیاد تر اوقات، سپس از ۱هفته می‌توان علائم را مشاهده کرد. علائم این بیماری طبق معمول ۲ تا ۴ هفته باقی‌ خواهد ماند و سپس از آن، رو به بهبودی خواهد رفت. افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، امکان پذیر برای زمان طویل‌تری از علائم این بیماری رنج ببرند.

ازجمله با اهمیت ترین علائم آبله میمون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کهیر یا راش پوستی؛
• تب؛
• لرز؛
• گلودرد؛
• سردرد؛
• درد عضلانی؛
• درد کمر و پشت؛
• خستگی و انرژی کم؛
• غدد لنفاوی متورم.

بثورات پوستی ناشی از آبله میمون، در ابتدا سطحی صاف دارند، رنگشان طبق معمولً قرمز است و تنها اندکی ورم دارند. این برآمدگی‌های کوچک امکان پذیر با درد نیز همراه باشند که در مرحله بعدی، به تاول‌های چرکی تبدیل خواهند شد. در نهایت، چرک این تاول‌ها خالی می‌بشود، تاول‌ها زخم می‌بشود و پوسته‌ای قهوه‌ای‌رنگ روی آن‌ها راه اندازی خواهد شد. همانند یک زخم معمولی، این پوسته قهوه‌ای نیز سپس از مدتی خواهد افتاد.

تاول‌ها امکان پذیر در هر جایی از بدن مشاهده بشود؛ روی لب‌ها، صورت، دست‌ها، پاها و حتی نواحی تناسلی. کل فرایند ابراز بثورات پوستی تا خوب شدن و افتادن پوسته‌های قهوه‌ای‌رنگ، امکان پذیر بین ۲ تا ۴ هفته طول بکشد.

علائم آبله میمون تنها محدود به این موارد نیست؛ برخی از افراد امکان پذیر علائم متغیری را توانایی کنند که ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کهیر و بثورات پوستی، بدون باقی علائم (بعضی اوقات اوقات نیز ابتدا کهیرها ظاهر می‌بشود و بعداً باقی علائم ابراز اشکار می‌کنند.)؛
• علائم آنفولانزا، بدون کهیر پوستی (برخی از افراد امکان پذیر هیچ زمان دچار کهیر پوستی ناشی از آبله میمون نشوند.)؛
• ابراز سبک بثورات روی همه نواحی پوست که شدت برآمدگی‌ها و تاول در آن زیاد کمتر است.

راه های انتقال آبله میمون

بیماری آبله میمون از طریق تماس پوستی با فرد مبتلا منتقل می‌بشود. این چنین، تماس با حیوان آلوده به این ویروس نیز می‌تواند علتانتقال بیماری بشود. به‌صورت دقیق، راه حلهای انتقال این بیماری را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

تماس فیزیکی انسان‌ها که خود شامل موارد زیر می‌بشود:

• تنفس؛ برای مثالً سخن بگویید ‌کردن یا نفس‌ کشیدن نزدیک هم؛
• تماس پوستی، به‌خصوص در نواحی تناسلی و در زمان رابطه جنسی؛
• تماس بزاق فرد با فرد دیگر؛ همانند بوسیدن یا تنفس دهان‌به‌دهان؛
• تماس دهان با پوست؛ همانند بوسیدن یا در زمان رابطه جنسی؛
• قطرات تنفسی یا آئروسل‌ها (ذرات معلق در هوا) در فاصله نزدیک افراد.
• حیوانات بیمار؛ برای مثال در زمان شکار، قصابی‌ کردن یا پختن غذا با گوشت آن‌ها؛ گزیده شدن یا زخمی ‌شدن بدن با دعوا حیوان بیمار؛
• اجسام و اشیا؛ همانند دست ‌زدن به ملحفه یا لباس فرد بیمار، زخمی‌ شدن با سوزن آلوده یا حتی در زمان تتو کردن پوست؛
• بارداری؛ چون در بدن مادر آلوده به این بیماری، جنین نیز آلوده می‌بشود.

پوست زخمی، سطوح مخاطی و این چنین تماس تنفسی، ازجمله رایج‌ترین راه‌های انتقال آبله میمون در بین افراد به حساب می اید. وقتی که یکی از اعضای خانواده یا شریک جنسی فرد، آلوده به این بیماری باشد، باقی افراد نیز به آن مبتلا خواهند شد. افرادی که با شرکای جنسی متعدد در ربط‌اند، زیاد تر در معرض این بیماری قرار دارند.

تشخیص و درمان آبله میمون

از آنجایی که آبله میمون بیماری نادری است، امکان پذیر پزشک شما ابتدا بیماری‌هایی همانند سرخک یا آبله‌مرغان را در نظر بگیرد.

ازآنجایی‌که ابتلا به آبله میمون زیاد نادر است و ازسویی، این بیماری تشابه بسیاری با بیماری‌هایی همانند آبله ‌مرغان یا سرخک دارد، تشخیص آن گاه می‌تواند زیاد دشوار باشد. زیاد از اوقات، پزشک امکان پذیر این عارضه را با بیماری‌های فرد دیگر همانند عفونت‌های باکتریایی پوست، گال، هرپس، تب‌خال یا دیگر بیماری‌های پوستی جنسی و حتی آلرژی دارویی نادرست بگیرد.

افراد بزرگسال امکان پذیر در کنار ابتلا به بیماری آبله میمون، دچار برخی از بیماری‌های پوستی دیگر همانند هرپس نیز باشند. این چنین، در کودکان امکان پذیر این بیماری را با آبله ‌مرغان نادرست بگیرند؛ به همین علت، پزشک متخصص باید از تفاوت آبله مرغان با آبله میمون به‌خوبی آگاهی داشته باشد.

برای تشخیص دقیق آبله میمون در افراد، طبق معمولً مثالبرداری و تست PCR بهترین راه است.

آزمایشگاه طبق معمولً با برداشتن نمونه بافت از ضایعات پوستی این بیماری (طبق معمولً زخم‌های باز) کار خود را اغاز می‌کند. روی این نمونه بافت، تست عکس العمل زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) یا همان تاثییر انگشت ژنتیکی انجام می‌بشود. این چنین، در کنار تست PCR، امکان پذیر برای تشخیص وجود ویروس آبله مرغان یا دیگر آنتی‌بادی‌ها، از بیمار نمونه خون نیز بگیرند.

درمان بیماری آبله میمون و واکسن آن

اکنون، هیچ درمان ضدویروسی تأییدشده‌ای برای آبله میمون وجود ندارد. یقیناً، همان گونه که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، آبله میمون بیماری خودمحدودشونده است و اصلا به درمان نیاز ندارد. تنها درمانی که برای این بیماری وجود دارد، مراقبت از بثورات پوستی ناشی از آن، منفعت گیری از مسکن برای افت درد و این چنین، جلوگیری از افزایش عوارض جانبی ناشی از این بیماری است. این چنین، برخی از داروهای ضدویروسی می‌توانند در درمان این بیماری مؤثر باشند.

هرچند که تا این مدت واکسنی برای جلوگیری از آبله میمون تشکیل نشده است، اما منفعت گیری از واکسن مخصوص آبله می‌تواند جانشین خوبی برای درمان باشد. این واکسن را باید حداکثر تا ۴ روز سپس از تماس با منبع آلوده به فرد تزریق کرد. تزریق واکسن در این فاصله وقتی، می‌تواند به‌طور کامل از ابراز بیماری جلوگیری کند.

چنانچه واکسن بین ۴ تا ۱۴ روز سپس از ابتلا تزریق بشود، نمی‌تواند به‌طور کامل جلوی ابراز بیماری را بگیرد، اما می‌تواند تا حد زیاد بسیاری از شدت علائم آبله میمون بکاهد. روش درمان آبله میمون در ایران نیز دقیقا به همین شکل انجام می‌بشود.

آبله میمون طبق معمول خودبه‌خود درمان می‌بشود و علائم آن ۲ تا ۴ هفته باقی می‌همانند. زیاد تر افراد به درمان خاصی نیاز ندارند. پزشک بعد از تشخیص بیماری، شرایط شما را تحت نظر می‌گیرد و برای بهبود علائم و پیشگیری از کم‌آبی بدن تلاش می‌کند و آنتی‌بیوتیک‌هایی تجویز می‌کند که عفونت‌های باکتریایی ثانویه را، در صورت ابراز، درمان می‌کنند.

اکنون هیچ داروی ضدویروسی برای درمان آبله میمون قبول نشده است. داروهای ضدویروس می‌توانند در بهبودی پشتیبانی کنند، اما تا به حال به‌گفتن درمانی برای این بیماری مورد پژوهش قرار نگرفته‌اند.

نکات مراقبت از خود میانه ابتلا به آبله میمون

درصورتی‌که فرد به بیماری آبله میمون مبتلا شده باشد، ملزوم است نکات مراقبتی خاصی را انجام دهد. این نکات برای پشتیبانی به فرایند درمان خود فرد و این چنین، جلوگیری از ابتلای اطرافیان واجب است. ازجمله نکات مراقبتی در زمان ابتلا به بیماری آبله میمون، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تا جای ممکن در خانه (در یک اتاق دربسته) بمانید و استراحت کنید.
• دستان خود را به‌صورت مکرر با آب و صابون بشویید؛ به‌خصوص قبل و سپس از دست‌ زدن به ضایعات ناشی از این بیماری.
• در زمان وجود در بین افراد دیگر، از ماسک منفعت گیری کنید و این چنین، ضایعات بیماری را بپوشانید.
• وقتی که در خانه تنها هستید، پوست خود را خشک نگه دارید و ترجیحاً روی زخم‌ها و ضایعات را نپوشانید.
• فضاهای مشترک را به‌صورت مکرر ضدعفونی کنید و از دست‌ زدن به اشیای حاضر در فضاهای مشترک خودداری کنید.
• برای شست‌وشوی ضایعات ناشی از آبله میمون، ترجیحاً از ترکیب آب‌نمک یا سرم‌های نمکی منفعت گیری کنید؛ به‌خصوص، اگر ضایعات در دهان باشد.
• برای بهبود بثورات پوستی از حمام سیتز (حمام نشیمن) یا حمام جوش‌شیرین منفعت گیری کنید. این چنین، حمام با آب ولرم و نمک اِپسوم نیز سودمند خواهد می بود.
• برای افت درد ناشی از این بیماری، می‌توانید از قرص‌های مسکن بدون نسخه همانند استامینوفن یا ایبوپروفن منفعت گیری کنید.
• تاول‌های ناشی از بیماری را دست‌کاری نکنید، نترکانید و نخارانید؛ این کار علتمی‌بشود که تاول به نقاط دیگر پوست نیز سرایت کند و علتعفونت بشود. این چنین، روال درمان بیماری نیز طویل و کند خواهد شد.
• از اصلاح موهای زائد در نواحی تاول‌ها خودداری کنید؛ این کار می‌تواند جهت زخم شدن آن نواحی و انتقال تاول‌ها به نقاط سالم پوست بشود.

پیشگیری از آبله میمون

بهترین راهکار برای پیشگیری از ابتلا به آبله میمون، تزریق واکسن آبله است. همان گونه که در قسمت‌های قبلی اشاره کردیم، واکسن آبله می‌تواند تأثیر بسزایی در درمان و این چنین، افت علائم این بیماری داشته باشد. در کنار آن، افراد می‌توانند راهکارهای پیشگیرانه زیر را نیز انجام بدهند تا گمان ابتلا به این بیماری را به حداقل ممکن برسانند:

• خودداری از نزدیک ‌شدن به حیوانات مبتلا به این بیماری یا لمس‌ کردن آن‌ها؛
• اجتناب از تماس فیزیکی با ملحفه و دیگر اشیایی که امکان پذیر به ویروس آلوده باشند؛
• پخت کامل گوشت یا دیگر مواد غذایی در زمان آشپزی؛
• شست‌وشوی مداوم دست‌ها با آب و صابون در طول روز؛
• خودداری از تماس فیزیکی یا نزدیک‌ شدن به افرادی که امکان پذیر آلوده باشند؛
• خودداری از رابطه جنسی با شرکای نامطمئن و برقراری رابطه جنسی امن و منفعت گیری از لوازم مراقبتی همانند کاندوم؛
• منفعت گیری از ماسک در زمان وجود در مکان‌های عمومی؛
• تمیز کردن و ضدعفونی‌ سطوحی که افراد به‌طور مکرر آن را لمس می‌کنند؛
• منفعت گیری از لوازم حفاظت شخصی در زمان مراقبت از افرادی که به این ویروس مبتلا شده‌اند.

طول بیماری و خطر آن

طبق معمول بهبودی این بیماری ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد. ملزوم است فرد مبتلا تا التیام جوش‌ها تحت نظر پزشک باشد. اکنون، بیماری آبله میمون بر تاثییر ویروس غرب آفریقا تشکیل شده، که شدت کمتری دارد.

در زیاد تر موارد، علائم این بیماری بدون نیاز مداخله از بین می‌روال. با این حال، در برخی افراد، امکان پذیر یک عفونت ثانویه علتابراز عارضه‌های دیگر یا حتی مرگ بشود. نوزادان، کودکان و افرادی که ضعف ایمنی عرصه‌ای دارند، زیاد تر در معرض علائم شدید و مرگ ناشی از آبله میمون می باشند.

عارضه‌های ناشی از این بیماری شامل عفونت ثانویه پوست، ذات‌الریه، گیجی و بیماری‌های چشمی است. در قبل، ۱ تا ۱۰ درصد افراد مبتلا به آبله میمون جان خود را از دست داده‌اند. یقیناً باید در نظر داشته باشید که مقدار مرگ‌ومیر بیماری امکان پذیر در شرایط گوناگون و وابسته به عواملی همانند دسترسی به مراقبت پزشکی، متفاوت باشد. در کشورهایی که به‌تازگی با همه‌گیری این بیماری روبه رو شده‌اند تا این مدت مرگ‌ومیری ناشی از آبله میمون مشاهده نشده است.

چه افرادی در معرض ابتلا به آبله میمون قرار دارند؟

افرادی که با فرد مبتلا به این بیماری زندگی می‌کنند یا با او تماس نزدیک (از جمله تماس جنسی) دارند، یا افرادی که دائما با حیواناتی که امکان پذیر آلوده باشند سروکار دارند، زیاد تر در معرض ابتلا می باشند. کادر درمان نیز باید عمل های پیشگیری و مدیریت عفونت را انجام بدهند تا زمان مراقبت از مددجویان مبتلا از خود محافظت کنند. نوزادان، کودکان و افرادی که دارای ضعف ایمنی می باشند زیاد تر در معرض توانایی علائم شدید و در موارد نادر، مرگ می باشند.

افرادی که واکسن آبله را دریافت کرده‌اند امکان پذیر دربرابر آبله میمون نیز ایمنی داشته باشند. یقیناً، افراد جوان کمتر این واکسن را دریافت کرده‌اند چون واکسیناسیون گسترده علیه آبله، بعد از ریشه‌کن شدن آن در سال ۱۹۸۰، متوقف شد. یقیناً حتی افرادی که واکسن آبله را دریافت کرده‌اند نیز باید برای محافظت از خود و دیگران نکات بهداشتی و ایمنی را مراعات کنند.

آبله میمون در چه کشورهایی دیده می‌بشود؟

برای دهه‌های متوالی، آبله میمون زیاد تر در آفریقا یافت می‌شد. با این‌حال، بعضی اوقات اوقات نیز در کشورهای دیگر، از جمله ایالات متحده آمریکا، دیده می‌شد. در بهار سال ۲۰۰۳، اولین همه‌گیری آبله میمون در خارج از آفریقا و در ایالات متحده آمریکا دیده شد. صادرات حیوانات آلوده از غنا به آمریکا علتگسترش عفونت شد.

اکنون این ویروس در چندین سرزمین دنیا گسترش یافته، در حالی که در قبل در این مکان‌ها، که شامل اروپا، قاره آمریکا، آفریقا، غرب اقیانوس آرام و کشورهای شرق مدیترانه می‌بشود، یافت نمی‌شد. آمار ابتلا به آبله میمون حتی در تکه‌هایی از آفریقا نیز نسبت به قبل اغاز بیشتری یافته، برای مثال نیجریه، کنگو و جمهوری مرکزی آفریقا. بنابر گزارش ایرنا تا بحال (مرداد ۱۴۰۱) موارد رسمی از شیوع آبله میمون در ایران گزارش نشده است.

آیا باید دلواپس آبله میمون باشیم؟

ویروس‌های DNA همانند آبله میمون طبق معمول ثابت می باشند و نسبت به ویروس‌های RNA همانند کرونا، با شدت زیاد کمتری تکامل می‌یابند. دانشمندان تا این مدت در تلاشند که با مطالعه توالی ژنتیکی بیماران مبتلا، به تغییراتی که در ویژگی‌های ویروس، برای مثال شدت یا واگیر بودن آن پی ببرند.

بنا بر باور دانشمندان، انتقال ویروس‌ها از طریق حیوانات به انسان‌ها شیوع بیشتری اشکار کرده است. علت این کار می‌تواند گسترش شهرسازی و ربط زیاد تر انسان‌ها با حیوانات وحشی باشد. در واقع این قضیه علتشده تا عوامل بیماری‌زای نادر، زمان‌های بیشتری برای گسترش در جوامع داشته باشند و راحت‌تر به مکان‌های تازه سفر کنند.

این چنین اخیرا نسبت به دهه پیش، افراد زیاد تر سفر می‌کنند و به تکه‌های جدیدی از جهان می‌روال. یکی از دلایل گسترش آبله میمون به دیگر نقاط دنیا نیز همین است. مبتلایان تازه امکان پذیر هیچ‌گاه به کشورهای آفریقایی سفر نکرده باشند و این ویروس را از اطرافیان خود بگیرند.

مسئله مهم این است که با مراعات نکات بهداشتی مربوط به کرونا، یعنی نگه داری فاصله اجتماعی، استفاد از ماسک و شستن دست‌ها و سطوح، می‌توانید خطر ابتلا به این بیماری را افت دهید.

سخن پایانی

دو سال تازه به‌علت همه‌گیری ویروس کرونا برای همه سخت بوده‌اند و اکنون که افراد در حال برگشت به زندگی عادی خود می باشند، به نظر می‌رسد که آبله میمون در حال گسترش باشد. یقیناً خوب است در نظر داشته باشید که این بیماری زیاد نادر است و عموما از طریق روابط نزدیک منتقل می‌بشود. اگر از تماس با افراد مبتلا یا ناقل دوری کنید، دست‌های خود را بشویید و در مناطق شلوغ ماسک بزنید، می‌توانید به‌سادگی از آبله میمون نیز پیشگیری کنید. علائم اولیه این بیماری شامل تب، لرز و بدن‌درد است. اگر بعد از چند روز فهمید جوش‌های پوستی نیز شدید، با پزشک خود تماس بگیرید.

 

 

نویسنده متن مهم: مرضیه ناصری
بازنویسی و به روز رسانی: امیر هوشنگ فرجی

پیسی نوعی بیماری پوستی است که به‌جهت آن رنگدانه پوست از بین می‌رود. این بیماری طبق معمول روی دست‌ها، پیشانی، پاها و صورت اغاز می‌بشود. هرچند پیسی به درمان نیاز ندارد، اگر نمی‌خواهید رنگ پوست‌تان تحول کند، می‌توانید از راه حلهای درمانی منفعت گیری کنید. می‌دانید پیسی چرا اتفاق می‌افتد و علائم و روش درمان آن چیست؟ برای کسب اطلاعات زیاد تر در این باره تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

پیسی چیست؟

ملانوسیت‌ها سلول‌های پوستی می باشند که ملانین یا همان رنگدانه پوست را تشکیل می‌کند. پیسی، برص یا ویتیلگو (vitiligo) نوعی بیماری پوستی است و وقتی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی ملانوسیت‌ها را تخریب می‌کند. به عبارت ساده‌تر، پیسی جهت می‌بشود پوست رنگ یا رنگدانه خود را از دست بدهد. به‌جهت این بیماری، پوست روشن‌تر از رنگ طبیعی‌اش می‌بشود یا به رنگ سفید درمی‌آید. اگر ناحیه بی‌رنگ‌شده کمتر از ۱ سانتی‌متر باشد ماکول و اگر زیاد تر از ۱‌ سانتی‌متر باشد، لکه نامیده می‌بشود. این چنین اگر نواحی مودار بدن دچار پیسی شوند، موی آن تکه‌ها به رنگ سفید یا نقره‌ای درمی‌آیند. ۱درصد افراد در سراسر دنیا بیماری پیسی دارند.

افراد در معرض پیسی

پیسی در هر نژاد و جنسی تشکیل می‌بشود، اما در افرادی با رنگ پوست تیره آشکار‌تر است. هرچند پیسی در هر سنی تشکیل می‌بشود، ماکول‌ها و لکه‌ها طبق معمول قبل از ۳۰سالگی ظاهر خواهد شد. این چنین افراد مبتلا به بیماری‌های خاص مربوط به سیستم ایمنی زیاد تر در معرض ابتلا به پیسی می باشند، از جمله:

نحوه اغاز پیسی

پیسی پوست طبق معمول با ماکول‌ها یا لکه‌های سفید کوچک اغاز می‌بشود که به‌مرور زمان در همه بدن گسترش می‌یابند. این بیماری طبق معمول از دست‌ها، پیشانی، پاها و صورت اغاز می‌بشود، اما امکان پذیر به هر بخشی از بدن از جمله غشای مخاطی (لایه مرطوب دهان، بینی، دستگاه تناسلی و مقعد)، چشم‌ها و گوش داخلی گسترش اشکار کند.

بعضی اوقات لکه‌های بزرگ به رشدشان ادامه خواهند داد، اما طبق معمول این لکه‌ها سال‌ها در یک محل باقی می‌همانند. محل ماکول‌های کوچک‌تر با گذشت زمان تحول می‌کند، چون نواحی خاصی از پوست رنگدانه خود را از دست خواهند داد و مجدد به دست می‌آورند.

مقدار پوست دچار در افراد مبتلا به پیسی متفاوت است. برخی افراد مناطق بی‌رنگ کمتری دارند و بقیه قسمت بسیاری از رنگ پوست را از دست خواهند داد.

انواع پیسی

در کل پیسی به ۲ نوع قطعه‌ای (سگمنتال) و غیرقطعه‌ای (نان‌سگمنتال) تقسیم می‌بشود.

۱. پیسی غیر‌قطعه‌ای

لکه‌ها در هر دو طرف بدن وجود دارند و شدت گسترش آنها آهسته‌تر از حالت دیگر است. این لکه‌ها طبق معمول مساوی و متقارن در هر دو طرف بدن ظاهر می‌بشود و زیاد تر در قسمت‌های در معرض آفتاب بدن همانند دست‌ها، صورت و گردن وجود دارند. این نوع از پیسی به انواع مختلفی تقسیم می‌بشود:

• کلی: شایع‌ترین نوع پیسی است که ماکول‌ها در نقاط گوناگون بدن ظاهر خواهد شد.
• مخاطی: پیسی مخاطی بر غشای مخاطی دهان یا ناحیه تناسلی تاثییر می‌گذارد.
• مربوط به طور: ویتیلیگوی صورت نوعی نادر از این عارضه است که ماکول‌ها در ناحیه کوچکی گسترش اشکار می‌کنند و طی یکی‌دو سال با الگوی خاصی انتشار نمی‌شوند.
• تریکوم: این نوع خالی با مرکز سفید یا بی‌رنگ، ناحیه‌ای با رنگ روشن‌تر و یک ناحیه با رنگ طبیعی پوست تشکیل می‌کند.
• سراسری: نوع نادری از بیماری پیسی است که جهت می‌بشود زیاد تر از ۸۰درصد پوست رنگدانه نداشته باشد.
• کانونی: لکه‌ها کوچک‌ترند و فقط در چند قسمت بدن تشکیل خواهد شد. این لکه‌ها ۱ تا ۲ سال با همان اندازه باقی می‌همانند.

۲. پیسی قطعه‌ای

فقط در یک طرف بدن یا یک ناحیه همانند دست‌ها یا صورت ظاهر می‌بشود. سپس از ۶ تا ۱۲ ماه پایدارتر می‌بشود و بی‌نظمی آن کمتر است. این نوع از پیسی در افراد جوان‌تر شیوع بیشتری دارد. راه حلهای سنتی درمان پیسی همانند نوردرمانی و استروئید موضعی برای این نوع از پیسی مؤثر نیستند.

علت پیسی

نبوده است رنگدانه پوست (ملانین) جهت بیماری پیسی می‌بشود. علت این اتفاق ناشناخته است. بر پایه تحقیقات، بیماری پیسی امکان پذیر نتیجه این اتفاق‌ها باشد:

• بیماری خودایمنی: سیستم ایمنی سلول‌های سالم بدن (ملانوسیت‌ها) را با عوامل خارجی همانند باکتری نادرست می‌گیرد و امکان پذیر به آنها صدمه بزند. در این حالت، سیستم ایمنی عکس العمل بسیاری مشخص می کند، آنتی‌بادی‌ها زیاد خواهد شد و به ملانوسیت‌ها دعوا می‌کنند.
• تغییرات ژنتیکی: جهش یا تحول ژنتیکی در محتوای دی‌ان‌ای (DNA) امکان پذیر بر ملانوسیت‌ها تاثییر بگذارد. بیشتر از ۳۰ جهش ژنتیکی می باشند که امکان پذیر گمان پیسی را افزایش دهند.
• استرس: اگر استرس احساسی یا جسمی مداومی داشته باشید، به‌خصوص سپس از صدمه، احتمالا مقدار رنگ سلول‌های ملانوسیت تحول کند.
• محرک‌های محیطی: عواملی همانند تماس با پرتوهای فرابنفش و سموم شیمیایی نیز احتمالا بر سلول‌های ملانوسیت تاثییر بگذارند.

علائم پیسی

• لکه‌های پوستی یا غشای مخاطی که رنگی ندارند و امکان پذیر سفید یا روشن‌تر از رنگ طبیعی پوست باشند؛
• سفیدشدن مو و ابرو و مژه؛
• تکه‌هایی از مو به‌شکل لکه که به رنگ نقره‌ای، خاکستری یا سفید درمی‌آیند.

علائم امکان پذیر خفیف باشند و تنها ناحیه کوچکی از بدن را دچار کنند یا شدید باشند و ناحیه بزرگی از پوست را در بر بگیرند. برخی افراد مبتلا به پیسی قبل از اغاز بی‌رنگ‌شدن پوست، دچار خارش پوستی خواهد شد.

علائم بیماری امکان پذیر در هر جایی از بدن ظاهر بشود، از جمله:

• دست‌ها؛
• پاها؛
• سوراخ‌های بینی؛
• بازوها؛
• صورت؛
• غشای مخاطی (درون دهان، لب‌ها و بینی)؛
• ناحیه تناسلی.

عوارض پیسی

هرچند پیسی زیاد تر وضعیتی ظاهری است، احتمالا عوارضی در پی داشته باشد، از جمله:

• پوست حساس: ماکول‌ها و لکه‌ها فاقد ملانین می باشند و این قضیه احتمالا نواحی دچار پوست شما را به آفتاب حساس‌تر کند. به همین علت پوست شما به‌جای برنزه‌شدن می‌سوزد.
• ناهنجاری‌های چشمی: افراد مبتلا به پیسی امکان پذیر ناهنجاری‌هایی در شبکیه و تفاوت‌های رنگی در عنبیه داشته باشند. در برخی موارد، امکان پذیر التهاب شبکیه یا عنبیه تشکیل بشود ولی طبق معمول بر بینایی تاثییر نمی‌گذارد.
• امکان ابتلا به بیماری‌های خودایمنی: امکان پذیر گمان ابتلا به بیماری‌های خودایمنی در افراد مبتلا به پیسی زیاد تر باشد که این قضیه بر کارکرد سیستم ایمنی تاثییر می‌گذارد. برخی از بیماری‌های خودایمنی شایع کم‌کاری تیروئید، دیابت و کم‌خونی‌اند.
• تغییرات احساسی: برخی افراد مبتلا به پیسی بابت ظاهر خود خجالت می‌کشند و دچار افت عزت‌نفس خواهد شد که امکان پذیر جهت اضطراب یا افسردگی بشود. به همین علت، این افراد تمایل دارند از دیگران جدا شوند و از محیط‌های اجتماعی پرهیز کنند. در این شرایط باید از روان‌شناس پشتیبانی گرفت.
• التهاب و خشکی پوست؛
• ازدست‌دادن پوست.

در موارد زیاد نادر، درمان‌نکردن پیسی جهت مشکلات چشمی یا حتی ازدست‌دادن شنوایی می‌بشود.

تشخیص پیسی

طبق معمول پزشک با دیدن ظاهر فرد بیماری پیسی را به‌راحتی تشخیص می‌دهد. امکان پذیر پزشک از لامپی مخصوص برای معاینه پوست منفعت گیری کند. این لامپ نور فرابنفش (UV) دارد و سطح پوست را درخشان می‌کند تا پزشک تفاوت پیسی با دیگر بیماری‌ها را تشخیص دهد. علاوه‌بر این، امکان پذیر پزشک از سابقه بیماری و سابقه خانوادگی شما بپرسد و برای برسی زیاد تر از لکه‌ها مثالبرداری کند. آزمایش خون هم برای تشخیص بیماری‌ها مرتبط همانند دیابت و کم‌خونی منفعت گیری می‌بشود.

بیماری‌های شبیه پیسی

بیماری‌های فرد دیگر هم می باشند که جهت تحول پوست و ازدست‌رفتن رنگدانه خواهد شد، از جمله:

• لوسمی شیمیایی: تماس با مواد شیمیایی صنعتی می‌تواند به سلول‌های پوستی صدمه بزند و خطوط یا لکه‌های سفید پوستی را تشکیل کند.
• نوعی عفونت سطحی قارچی پوست (tinea versicolor): این عفونت مخمری می‌تواند لکه‌هایی تشکیل کند که در پوست روشن به رنگ سیاه و در پوست تیره به رنگ روشن دیده خواهد شد.
• زالی یا آلبینیسم: نوعی بیماری ژنتیکی که بدن مقدار زیاد مقداری از ملانین در پوست، مو یا چشم دارد.
• پیتریازیس آلبا: نوعی بیماری که با نواحی قرمز یا فلس‌همانند پوست اغاز می‌بشود و به لکه‌های روشن‌تر فلسی تحول می‌کند.

درمان پیسی

 

از آنجایی‌ که این بیماری به بدن صدمه نمی‌زند و تنها جنبه زیبایی دارد، درمانی برای بیماری پیسی نیاز نیست. اگر پیسی انتشار دارید یا علائم آن بر روحیه شما تاثییر منفی می‌گذارد، می‌توانید از روشی درمانی برای یکدست‌کردن رنگ پوست یا ازبین‌بردن رنگدانه‌های باقی‌مانده منفعت گیری کنید. راه حلهای مختلفی برای بهبود علائم پیسی وجود دارند، از جمله:

• دارودرمانی؛
• نوردرمانی؛
• ازبین‌بردن رنگدانه؛
• جراحی؛
• مشاوره.

۱. دارودرمانی

داروی خاصی برای توقف بیماری پیسی وجود ندارد، اما داروهای خاصی می باشند که می‌توانند روال ازدست‌دادن رنگدانه را آهسته کنند و جهت رشد مجدد ملانوسیت و برگشتن رنگ پوست‌ شوند، از جمله:

• کورتیکواستروئیدها؛
• مهارکننده‌های موضعی مسیر جانوس کیناز؛
• مهارکننده‌های کلسی‌نورین؛
• کلسی‌پوترین.

۲. نوردرمانی

نودرمانی یا فوتوتراپی روشی است که برگشت رنگ پوست را تسهیل می‌کند. پزشک از جعبه‌های نوری فرابنفش نوع بی (B) یا لیزر‌های پزشکی منفعت گیری می‌کند و آن را زمان‌ کوتاهی مستقیم روی پوست شما قرار می‌دهد. برای رسیدن به نتیجه مورد نظر باید چندین جلسه نوردرمانی داشته باشید.

ترکیب داروهای پسورالن خوراکی و نور فرابنفش آ (A) نواحی بزرگ پیسی را درمان می‌کند. این درمان برای افرادی مؤثر است که سر، گردن، تنه، بالای بازو و ران آنها دچار است.

۳. رنگ‌زدایی

این روش رنگ طبیعی پوست را از بین می‌برد تا با نواحی دچار پیسی هماهنگ بشود. در این روش از داروی مونوبنزن منفعت گیری می‌بشود. می‌توان دارو را به لکه‌های رنگ‌دار پوست زد تا هم‌رنگ نواحی دچار پیسی شوند.

۴. جراحی

جراحی هم یکی از گزینه‌های درمانی است، از جمله:

• پیوند پوست: پوست بخشی از بدن برای پوشاندن قسمت دیگر برداشته می‌بشود. باقی‌ماندن جای زخم، عفونت یا نارسایی در تشکیل رنگ از عوارض احتمالی این راه حلاند. این روش جراحی «مینی گرفت» یا جراحی کوچک هم نامیده می‌بشود.
• پیوند تاول: در این پیوند از مکش برای تشکیل آبسه روی پوست منفعت گیری می‌بشود و از تکه بالای تاول برای پیوند به ناحیه دچار پیسی منفعت گیری می‌بشود.
• پیوند ملانوسیت: پزشک مثالای از پوست سالم را برمی‌دارد، ملانوسیت‌های آن را کشت می‌دهد و به ناحیه بدون رنگ بدن تزریق می‌کند.

در برخی شرایط پزشک جراحی را نظر نمی‌دهد، از جمله:

• هنگامی بیماری پیسی سریع انتشار می‌بشود؛
• گمان زیاد تشکیل جای زخم؛
• تشکیل اسکارهای برجسته و بزرگ‌تر از زخم.

۵. مشاوره

مراجعه به مشاور یا روان‌شناس برای بهبود عزت‌نفس و تسلط بر اضطراب یا افسردگی ناشی‌ از تغییرات پوست برخی افراد مبتلا به پیسی مناسب است. پیسی احتمالا جهت پریشانی روانی بشود و روی ظاهر افراد و روابط اجتماعی آنها تاثییر بگذارد. در این صورت امکان پذیر پزشک از شما بخواهد به مشاور مراجعه کنید.

پیشگیری از پیسی

از آنجایی که پیسی علت‌های مختلفی دارد، روشی برای جلوگیری از پیشرفت پیسی وجود ندارد. یقیناً می‌توانید با چند روش گمان انتشار کردن پیسی را افت دهید، از جمله:

سؤالات رایج

۱. آیا پیسی ژنتیکی است؟

بله. ۳۰درصد از موارد پیسی ژنتیکی‌اند و امکان پذیر این بیماری را از والدینتان به ارث ببرید.

۲. آیا پیسی درد دارد؟

خیر. پیسی دردناک نیست، اما امکان پذیر جهت آفتاب‌سوختگی دردناک در نواحی روشن‌تر پوست بشود. به همین علت بهتر است از ضدآفتاب نیرومندتر و لباس‌های مناسب منفعت گیری کنید.

۳. آیا با درمان پیسی رنگ طبیعی پوست برمی‌گردد؟

بله. رنگ پوست طبیعی در ۱۰ تا ۲۰درصد افراد مبتلا به پیسی برمی‌گردد. این اتفاق چند شرط دارد، از جمله:

• تشخیص قبل از ۲۰سالگی؛
• توانایی اوج انتشار کردن بیماری در ۶ ماه یا کمتر؛
• وجود علائم مهم در صورت.

در برخی شرایط گمان برگشت رنگدانه کمتر است، از جمله:

• ابراز علائم پیسی سپس از ۲۰سالگی؛
• وجود علائم در لب‌ها، اندام‌ها و دست‌ها.

۴. آیا می‌توان پیسی را نهان کرد؟

اگر لکه‌های روی پوست‌تان برای شما ناخوشایندند، با چند روش می‌توانید آنها را نهان کنید از جمله:

• از ضدآفتاب با اس.پی.اف (SPF) ۳۰ یا زیاد تر منفعت گیری کنید. این ضدآفتاب می‌تواند تفاوت رنگ بین پوست طبیعی و ناحیه دچار را کم کند.
• از مواد آرایشی برای پوشاندن ناحیه بدون رنگ منفعت گیری کنید.
• موهای سفیدشده را رنگ کنید.
• از تتو در ناحیه دچار پیسی منفعت گیری کنید.

۵. آیا بیماری پیسی واگیردار است؟

خیر. پیسی مسری نیست و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌بشود.

۶. آیا پیبالدیسم و پیسی یکی است؟

خیر. هر دو بیماری مربوط به لکه‌های سفید یا روشن روی پوست یا مو می باشند، اما پیبالدیسم وقتی است که بخشی از پوست ملانوسیت یا سلول‌های تولیدکننده ملانین را ندارد و فرد با این بیماری به دنیا می‌آید. پیسی وقتی اتفاق می‌افتد که بدن شما ملانوسیت دارد، اما این ملانوسیت تخریب می‌بشود. پیسی در طول زندگی اتفاق می‌افتد.

شما بگویید

شما چه مقدار با پیسی آشنایی دارید؟ آیا در اطرافتان فردی به این عارضه مبتلا شده است؟ در صورت تمایل می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.