برچسب: بیماری های زنان

متروراژی و منومتروراژی اصطلاحاتی می باشند که برای خونریزی غیرطبیعی سپس از پریودی، خون‌ریزی طویل‌تر از حد معمول یا خون‌ریزی زیاد شدید به کار می‌روال. بعضی اوقات خون‌ریزی غیرطبیعی بی‌خطر است و بعضی اوقات نشانه مشکلی جدی که امکان پذیر بر باروری فرد تاثییر منفی بگذارد. در این مقاله علائم، علل، راه حلهای تشخیص و گزینه‌های درمانی حاضر برای متروراژی و منومتروراژی را گفتن می‌کنیم. با ما همراه باشید.

متروراژی و منومتروراژی

متروراژی یا خون‌ریزی بین قاعدگی خون‌ریزی واژینالی است که ارتباطی با چرخه قاعدگی ندارد. منومتروراژی نیز خون‌ریزی شدید رحم است که می‌تواند در دوره قاعدگی یا بین دوره‌های قاعدگی رخ دهد. منومتروراژی ترکیبی از دو مشکل گوناگون است:

• منوراژی (menorrhagia): خون‌ریزی شدید در طول قاعدگی؛
• متروراژی (metrorrhagia): خون‌ریزی یا لکه‌بینی بین دوره‌های قاعدگی یا پریود طویل‌تر از هفت روز.

پزشکان کلمه «خون‌ریزی غیرطبیعی رحم» را ترجیح خواهند داد، چون حالت‌های گوناگون را شامل می‌بشود.

همه افرادی که خون‌ریزی غیرطبیعی رحم دارند، علائم خود را گزارش نمی‌کنند و مقدار دقیق شیوع این مشکل اشکار نیست. برآورد می‌بشود که ۱۰ تا ۳۵درصد زنان در سراسر جهان دچار خون‌ریزی غیرطبیعی رحم باشند، گرچه امکان پذیر این رقم زیاد تر از ۳۵درصد باشد.

علائم متروراژی و منومتروراژی

علائم خون‌ریزی غیرطبیعی رحم به علت آن بستگی دارد و امکان پذیر شامل موارد زیر باشد:

• خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی؛
• پریودهایی که زیاد تر از حد معمول (هفت روز یا زیاد تر) طول می‌کشند؛
• سیکل‌های قاعدگی نامنظم؛
• خون‌ریزی در زمان‌های غیرعادی برای مثال بین دو قاعدگی یا بعد از رابطه جنسی.

برخی از زنانی که پریود منظمی دارند در زمان‌های گوناگون در طول چرخه، به‌اختصاصی در زمان تخمک گذاری، خون‌ریزی خفیف یا لکه‌بینی دارند. در این موارد علائمی همانند ناراحتی خفیف و لکه‌بینی در اواسط سیکل طبق معمول عادی است. بعضی اوقات نیز خون‌ریزی دارای الگوست و به نظر می‌رسد که دوره قاعدگی فرد دیگر بین دوره‌های معمول وجود دارد. در مواردی نیز این خون‌ریزی کاملا اتفاقی و پیش‌بینی‌ناپذیر است.

دوره قاعدگی طبیعی نزدیک به پنج روز طول می‌کشد و هر ۲۱ تا ۳۵ روز رخ می‌دهد.

خون‌ریزی غیرطبیعی امکان پذیر بدون درد یا همراه با درد یا دیگر علائم مرتبط با پریود همانند نفخ باشد. طبق معمول خون‌ریزی بین دو قاعدگی سبک است، ولی می‌تواند شدید و حتی در برخی موارد سنگین‌تر از پریودهای معمول فرد باشد. رنگ خون نیز از قهوه‌ای تیره تا صورتی روشن متغیر است. در خون‌ریزی برخی از افراد لخته خون یا مخاط نیز مشاهده می‌بشود.

درمورد ویژگی‌های خون‌ریزی و زمان‌زمان آن با پزشک خود سخن بگویید کنید. این اطلاعات امکان پذیر برای تشخیص علت خون‌ریزی سودمند باشد.

علل خون‌ریزی غیرطبیعی رحم

خون‌ریزی غیرطبیعی رحم دلایل بسیاری دارد، ولی در زیاد تر موارد هورمون‌ها نقشی مهم در آن دارند. در طول هر دوره قاعدگی معمولی تغییرات هورمونی جهت ساخته‌شدن پوشش داخلی رحم برای آمادگی دریافت و تغذیه تخمک بارورشده می‌بشود. اگر لقاح رخ ندهد، پوشش داخلی رحم می‌ریزد و از واژن خارج می‌بشود.

بعضی اوقات پوشش داخلی رحم در مقطع فرد دیگر از چرخه قاعدگی می‌ریزد. تداخل در کارکرد طبیعی هورمون‌هایی که این فرایند را هدایت می‌کنند دلایل مختلفی دارد. برخی از این عوامل ناخوشایندند ولی ضرری ندارند، زمان بسیاری ادامه نمی‌یابند و به‌راحتی درمان خواهد شد.

۱. اغاز قاعدگی و پیش از یائسگی

در اغاز دوره‌های قاعدگی نامنظم‌بودن چرخه‌ها و لکه‌بینی در زمان‌های گوناگون در طول چرخه غیرعادی نیست. طبق معمول با گذشت زمان و تثبیت هورمون‌ها این مشکل رفع می‌بشود. خون‌ریزی غیرقابل‌پیش‌بینی و نامنظم می‌تواند در انتهای دوره باروری زنان، یعنی پیش از ورود به دوران یائسگی، نیز رخ دهد.

۲. استرس

بعضی اوقات اختلال در چرخه قاعدگی در زمان استرس عاطفی و فیزیکی رخ می‌دهد، برای مثال بعد از اغاز شغلی تازه یا میانه مسافرت.

۳. پیشگیری از بارداری و مصرف داروها

اگر فرد شکلی از کنترل بارداری هورمونی همانند مصرف قرص را اغاز یا متوقف کند، امکان پذیر دچار خون‌ریزی غیرطبیعی یا غیرمنتظره بشود. منفعت گیری نامنظم از داروهای پیشگیری از بارداری هورمونی نیز امکان پذیر جهت الگوهای خون‌ریزی غیرطبیعی بشود که بعضی اوقات خون‌ریزی رسوخی (breakthrough bleeding) نامیده می‌بشود. این مشکل طبق معمول وقتی رفع می‌بشود که منفعت گیری از راه حلهای هورمونی تثبیت بشود یا فرد از روش مناسب‌تری برای پیشگیری از بارداری منفعت گیری کند.

دیگر راه حلها و داروهایی که امکان پذیر جهت خون‌ریزی غیرعادی رحم شوند عبارت‌اند از:

۴. سوءتغذیه

سوء تغذیه یا افتوزن می‌تواند جهت خون‌ریزی غیرطبیعی رحم و حتی قطع کامل چرخه قاعدگی بشود. محدودکردن گروه‌های غذایی خاص، برای مثال در رژیم اتکینز (Atkins) یا کتوژنیک، امکان پذیر جهت سوءتغذیه بشود. زنان دچار افتوزن نیز امکان پذیر که در اواسط سیکل تخمک‌گذاری نکنند. چرخه‌های بدون تخمک‌گذاری از دلایل شایع خون‌ریزی‌های نامنظم قاعدگی می باشند.

۵. درمان‌های باروری

زنانی که تحت درمان‌های باروری قرار دارند، طبق معمول علائم مرتبط با قاعدگی را مشاهده می‌کنند، همانند خون‌ریزی در زمان‌های غیرمعمول در طول چرخه، خون‌ریزی زیاد تر یا کمتر از حد معمول یا علائم قبل از قاعدگی.

۶. مشکلات سلامتی و بیماری‌ها

متروراژی و منومتروراژی امکان پذیر نشانه ابتلا به بیماری باشد. گرچه برخی از این بیماریها خوش‌خیم‌اند، درمان‌نکردن برخی از آنها امکان پذیر عواقبی جدی داشته باشد.

زنان دچار مشکلات و بیماری‌های زیر امکان پذیر دچار خون‌ریزی غیرطبیعی رحم شوند:

اضافه‌وزن امکان پذیر تبدیل برهم‌خوردن اعتدال هورمونی و خون‌ریزی غیرطبیعی رحم بشود. فراموش‌کردن برداشتن آی‌یودی نیز امکان پذیر جهت عفونت و خون‌ریزی غیرطبیعی بشود.

بعضی اوقات خون‌ریزی غیرطبیعی رحم از علائم سرطان‌های دستگاه تناسلی است. سرطان‌های زیر می‌توانند جهت متروراژی و منومتروراژی شوند:

۷. مسائل مربوط به باروری و بارداری

خون‌ریزی واژینال یا لکه‌بینی غیرمنتظره می‌تواند از نشانه‌های اولیه بارداری نیز باشد. اگر دچار متروراژی شده‌اید و فکر می‌کنید که امکان پذیر باردار باشید، به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر این خون‌ریزی می‌تواند نشانه حاملگی خارج از رحم باشد.

۸. تروما

تروما ناشی از صدمه نافذ (penetrating، در تاثییر سوراخ‌شدن پوست توسط یک جسم و ورود آن به بافتی از بدن) یا بلانت (blunt، در تاثییر ضربه و بدون تشکیل بریدگی) در واژن یا دهانه رحم یا سوءاستفاده جنسی امکان پذیر جهت خون‌ریزی غیرطبیعی رحم بشود.

تشخیص

پزشک ابتدا سؤالاتی درمورد سلامت عمومی به‌اختصاصی چرخه قاعدگی و فعالیت جنسی می‌پرسد. این چنین امکان پذیر سؤالاتی درمورد سلامت اعضای خانواده بیمار بپرسد برای مثال این که آیا مادر یا خواهرتان تابه‌حال به آندومتریوز، فیبروم رحم یا سرطان دستگاه تناسلی مبتلا شده‌اند یا خیر. دکتر این چنین سؤالاتی درمورد خون‌ریزی می‌پرسد، از جمله:

• زمان اغاز خون‌ریزی؛
• چه مدتی طول می‌کشد؛
• سابقه جنسی فرد؛
• بارداری یا زایمان در قبل.

پزشک همه مشکلات سلامتی و بیماری‌های جاری و اسبق و این چنین داروها و مکمل‌های مصرفی بیمار را بازدید می‌کند. معاینات فیزیکی شامل معاینه لگن، دهانه رحم و تست پاپ اسمیر نیز انجام می‌بشود.

آزمایش‌های ملزوم

بسته به سابقه پزشکی و نتایج معاینه، امکان پذیر برای تشخیص علت خون‌ریزی غیرطبیعی رحم آزمایش‌هایی ملزوم باشند. این آزمایش‌ها امکان پذیر شامل موارد زیر باشند:

• آزمایش خون برای بازدید اختلالاتی که جهت خون‌ریزی شده‌اند، کمبودهای تغذیه‌ای، عفونت‌ها، نشانگرهای التهاب، نحوه لخته‌شدن خون و شمارش کامل سلول‌های خونی؛
• آزمایش‌هایی برای بازدید سطح هورمون‌ها و کارکرد تیروئید؛
• آزمایش نمونه ادرار برای بازدید عفونت یا عفونت‌های مقاربتی (STIs)؛
• تست بارداری چون خون‌ریزی خفیف در مرحله های اولیه بارداری شایع است. (سقط‌جنین جهت خون‌ریزی شدید می‌بشود. تا ۳۵ روز بعد از سقط‌جنین نیز امکان پذیر نتیجه تست بارداری مثبت باشد.)
• سونوگرافی شکم و لگن که به پزشک امکان بازدید وجود هرگونه زائده در اندام‌های تناسلی را می‌دهد که امکان پذیر جهت خون‌ریزی شوند.
• سی تی اسکن یا ام آر آی؛
• بیوپسی بافت‌ها برای بازدید انواع خاصی از سرطان؛
• جراحی (لاپاراسکوپی یا لاپاراتومی)؛
• معاینه هیستروسکوپیِ (hysteroscopic) آندومتر (پوشش داخلی رحم) که در آن گمان وجود فیبروم، پولیپ یا علائم سرطان بازدید می‌بشود.

درمان

درمان به عامل ایجادکننده خون‌ریزی و نیازهای خاص بیمار (همانند تمایل فرد برای بارداری در آینده) بستگی دارد. برای مهار خون‌ریزی یا درمان عامل ایجادکننده آن می‌توان از درمان‌های دارویی یا جراحی منفعت گیری کرد.

بعضی اوقات از راه حلهای پیشگیری از بارداری هورمونی (hormonal contraception) برای درمان خون‌ریزی غیرطبیعی رحم منفعت گیری می‌بشود. ولی مصرف قرص‌های ضدبارداری برای بیمارانی که سابقه لخته‌شدن خون دارند پیشنهاد نمی‌بشود.

۱. تحول سبک زندگی

در برخی موارد متروراژی موقتی است و با تحول سبک زندگی بیمار رفع می‌بشود. می‌توانید ناراحتی خود را با مسکن‌های بدون نسخه (همانند NSAIDها) درمان کنید و هم‌زمان برای افت استرس یا برگشت به روال عادی زندگی عمل کنید. برای مثال اگر افتوزن علت خون‌ریزی غیرطبیعی رحم است، امکان پذیر افزایش وزن جهت بهبود علائم بشود.

۲. درمان‌های هورمونی

انواع خاصی از درمان‌های هورمونی همانند قرص‌های ضدبارداری، آی یو دی و چسب‌های استروژن برای بهبود خون‌ریزی غیرطبیعی مفیدند. از شکل فرد دیگر از درمان به‌نام آگونیست‌های هورمون آزادکننده گنادوتروپین (GnRH) نیز می‌توان منفعت گیری کرد. آگونیست‌های هورمون آزادکننده گنادوتروپین می‌توانند با جلوگیری از تخمک‌گذاری مدتی خون‌ریزی را متوقف کنند یا افت دهند یا خون‌ریزی‌های شدید مرتبط با فیبروم‌ها را مهار کنند. یقیناً نباید این داروها را مدتی طویل مصرف کنید، چون عواض جانبی بسیاری دارند.

۳. اتساع و کورتاژ (D&C)

از راه حلهایی همانند اتساع و کورتاژ وقتی منفعت گیری می‌بشود که خون‌ریزی شدیدی دارید که تبدیل مشکلات فرد دیگر همانند کم خونی شده است. در این روش با ابزاری مخصوص به‌نام کورت (curette)، که ازطریق واژن داخل رحم می‌بشود، مقداری از بافت آندومتر را برمی‌دارند.

گرچه این روش برای فهمیدن علت خون‌ریزی غیرعادی سودمند است، نمی‌تواند مشکل را برای همیشه حل کند. این روش از راه حلهای قبلی تهاجمی‌تر است و خطرات خاص خود را دارد.

۴. جراحی

بهترین روش برای درمان برخی از موارد متروراژی و منومتروراژی جراحی است. روش جراحی منفعت گیری‌شده به علت عرصه‌ای خون‌ریزی غیرطبیعی رحم بستگی دارد و می‌تواند شامل موارد زیر باشد.

۱. آمبولیزاسیون فیبروم رحم (Uterine fibroid embolization)

در این جراحی با قطع خون‌رسانی به فیبروم‌ها آنها را از بین می‌برند. در آمبولیزاسیون فیبروم رحم ذراتی ریز در شریان‌های رحم قرار می‌گیرد که جهت کوچک‌شدن فیبروم‌ها می‌بشود.

۲. میومکتومی (Myomectomy)

در این روش فیبروم‌ها بدون صدمه‌رساندن به رحم و با نگه داری توانایی فرد برای باردارشدن در آینده خارج خواهد شد.

۳. تخریب آندومتر (Endometrial ablation)

در این جراحی با منفعت گیری از لیزر، گرما، الکتریسیته، انرژی مایکروویو یا انجماد پوشش داخلی رحم را از بین می‌برند. اگر می‌خواهید در آینده باردار شوید، نباید از این روش منفعت گیری کنید.

۴. هیسترکتومی (Hysterectomy)

اگر پزشک با دیگر راه حلها نتواند خون‌ریزی غیرطبیعی رحم را مهار کند، امکان پذیر که به‌گفتن آخرین راه‌حل برداشتن رحم را نظر دهد. هیسترکتومی در برخی از مواردی که سرطان جهت خون‌ریزی غیرطبیعی رحم شده است نیز الزامی است.

۵. درمان بیماری‌های عرصه‌ای

اگر متروراژی ناشی از بیماری فرد دیگر باشد، باید آن بیماری را تشخیص دهید و درمان کنید. عفونت‌های مقاربتی طبق معمول با داروهایی همانند آنتی‌بیوتیک‌ها درمان خواهد شد. اگر اشکار بشود که مبتلا به عفونت‌های مقاربتی هستید، باید به شریک جنسی خود خبر دهید و رابطه جنسی ایمن‌تری داشته باشید.

برای درمان بیماری‌هایی که قسمت فرد دیگر از بدن را دچار می‌کنند، همانند مشکلات تیروئید یا اختلالات خونی، به پزشک متخصص مراجعه کنید. طبق معمول بعد از درمان بیماری عرصه‌ای متروراژی رفع می‌بشود.

پیشگیری

نمی‌توان از تعداد بسیاری از عوامل عرصه‌ساز خون‌ریزی غیرطبیعی رحم جلوگیری کرد، ولی می‌توان گمان ابتلا به برخی از بیماری‌هایی را که جهت این مشکل خواهد شد افت داد. برای مثال نگه داری وزن سالم نقشی بالقوه در متعادل نگه‌داشتن هورمون‌ها ایفا می‌کند. اجتناب از رژیم‌های غذایی حاوی مقادیر بسیاری از چربی‌های حیوانی گمان ابتلا به برخی از سرطان‌ها را افت می‌دهد. داشتن رابطه جنسی ایمن نیز می‌تواند گمان ابتلا به برخی از عفونت‌های مقاربتی را افت دهد.

مراجعه به پزشک

اگر فهمید خون‌ریزی غیرطبیعی رحم شدید، به پزشک مراجعه کنید تا علت مهم آن را تشخیص دهد و درمان کند. علائمی که باید مواظب آنها باشید عبارت‌اند از:

• خروج لخته‌های خون به‌اندازه یک سکه یا بزرگ‌تر؛
• نیاز به معاوضه نوار بهداشتی بعد از کمتر از دو ساعت؛
• خون‌ریزی بین پریودها یا خون‌ریزی زیاد تر از یک هفته؛
• علائم کم‌خونی همانند حس خستگی، ضعف یا تنگی نفس؛
• علائم هرزه‌خواری یا پیکا (pica) شامل ریزش مو، رنگ‌پریدگی پوست و میل به خوردن مواد غیرخوراکی (همانند کاغذ، مو و خاک).

اگر یائسه هستید و دچار خون‌ریزی شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید. خون‌ریزی بعد از یائسگی هیچ زمان طبیعی نیست. در صورت خون‌ریزی در دوران بارداری نیز باید به پزشک مراجعه کنید. برخی از دلایل این خون‌ریزی‌ها بی‌ضررند ولی برخی جدی‌اند، به‌اختصاصی اگر خون‌ریزی در اواخر بارداری رخ دهد.

سخن پایانی

در تشخیص این که چه چیزی برای شما طبیعی است خودتان بهترین قاضی هستید. اگر پریودهای شما زیاد شدیدند یا بیشتر از حد معمول طول می‌کشند یا در روزهایی غیر از دوره قاعدگی دچار خون‌ریزی می‌شوید، به پزشک مراجعه کنید. هیچ زمان نباید در سکوت رنج بکشید یا شرمگین باشید. راه حلهای غیرتهاجمی بسیاری وجود دارند که می‌توانند متروراژی و منومتروراژی را درمان کنند و خون‌ریزی شما را افت دهند.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

نارسایی تخمدان نوعی بیماری نادر است که در آن تخمدان‌های زنان قبل از ۴۰سالگی از کار می‌افتند. امکان پذیر این عارضه تبدیل پریودهای نامنظم یا ناباروری بشود. در این مقاله، درمورد علائم، علل و راه حلهای تشخیص و درمان نارسایی اولیه تخمدان می‌گوییم. با ما همراه باشید.

نارسایی تخمدان چیست؟

نارسایی اولیه تخمدان (POI) وقتی رخ می‌دهد که تخمدان‌های فرد سریعتر از موعد از کار بیفتند. تخمدان‌ها غدد کوچکی می باشند که در دو طرف رحم قرار دارند و در فرایند تخمک‌گذاری، تخمک را تشکیل و آزاد می‌کنند.

سن معمول توقف تشکیل تخمک یا همان یائسگی نزدیک به ۵۱سالگی است. برخی زنان زیاد قبل‌تر از رسیدن به این سن یک دفعه فهمید نامنظ‌م‌شدن یا توقف پریودشان خواهد شد و با مراجعه به پزشک در جریان ابتلا به نارسایی اولیه تخمدان قرار می‌گیرند. بعضی اوقات هم در برخی زنان نامنظم‌شدن چرخه قاعدگی کاملا مشهود نیست و این افراد دیرتر فهمید ابتلا به این عارضه خواهد شد.

گفتیم که نارسایی اولیه تخمدان عارضه‌ای نادر است و نزدیک به ۱درصد زنان امکان پذیر به این بیماری مبتلا شوند. گرچه امکان پذیر علائم نارسایی تخمدان از ۱۵ تا ۴۴سالگی ابراز کنند، ابتلا به این عارضه در زنانی با بیشتر از ۳۰ سال سن شایع‌تر است. دلنشین است بدانید که نارسایی تخمدان ربطی به سابقه باروری یا ناباروری فرد ندارد و امکان پذیر هم زنانی که بچه دارند به آن مبتلا شوند و هم زنانی که دچار مشکلات ناباروری می باشند.

تأثیر نارسایی تخمدان بر کارکرد بدن

نارسایی اولیه تخمدان علتکاهش مقدار هورمون استروژن بدن می‌بشود. افت استروژن هم امکان پذیر عوارضی شبیه علائم یائسگی تشکیل کند همانند گرگرفتگی، افت میل جنسی و تغییرات خلقی. نارسایی اولیه تخمدان گمان ابتلا به پوکی استخوان، بیماری قلبی و دیگر بیماری‌ها را نیز افزایش می‌دهد.

تعداد بسیاری از افراد مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان دچار مشکلات ناباروری می باشند، اما این به‌معنی ناباروری مطلق آنها نیست. این افراد می‌توانند با مراجعه به پزشک و منفعت گیری از راه حلهای پشتیبانی‌باروری همانند تخمک اهدایی، آی‌وی‌اف (لقاح مصنوعی) یا مصرف داروهای خاص گمان باردارشدنشان را افزایش دهند.

علائم نارسایی تخمدان

گرچه پریودهای نامنظم یا قطع‌شدن پریود شایع‌ترین علائم نارسایی اولیه تخمدان محسوب خواهد شد، برخی از افراد مبتلا به این عارضه هیچ نشانه خاصی ندارند. دیگر علائم عبارت‌اند از:

علل ابتلا به نارسایی تخمدان

گرچه پزشکان و محققان تا این مدت علت دقیق ابتلای زنان به نارسایی اولیه تخمدان را نمی‌دانند، مطابق پژوهش‌ها علت یک‌سوم موارد مبتلا به این عارضه اختلالات ژنتیکی است. علل دیگر ابتلا به نارسایی اولیه تخمدان عبارت‌اند از:

تشخیص نارسایی تخمدان

طبق معمول پزشک بعد از معاینه فیزیکی، درمورد سابقه پزشکی و حالت چرخه قاعدگی بیمار می‌پرسد. داشتن اطلاعات زیاد تر درمورد چرخه قاعدگی، بارداری‌های قبلی یا منفعت گیری از راه حلهای جلوگیری از بارداری تشخیص دقیق بیماری را برای پزشک راحت‌تر می‌کند. دیگر آزمایش‌هایی که امکان پذیر پزشک برای تشخیص بهتر عارضه تجویز کند، عبارت‌اند از:

• آزمایش بارداری؛
• سونوگرافی لگن (برای مشاهده تخمدان‌ها و رحم)؛
• تست آنتی‌بادی (برای بازدید اختلالات خودایمنی)؛
• آزمایش کاریوتایپ یا آنالیز کروزمومی (برای بازدید اختلالات ژنتیکی)؛
• آزمایش خون برای اندازه‌گیری مقدار هورمون‌های خاص (همانند هورمون‌های محرک فولیکول، استروژن و پرولاکتین).

درمان نارسایی تخمدان اولیه

روش درمان نارسایی اولیه تخمدان به سن بیمار، علائم او و تمایل‌داشتن یا نداشتن به بارداری بستگی دارد. رایج‌ترین راه حلهای درمانی برای نارسایی تخمدان عبارت‌اند از:

• جایگزینی هورمون‌هایی که تخمدان‌ها دیگر تشکیل نمی‌کنند؛
• درمان بیماری‌های عرصه‌ای که علتشدیدترشدن علائم خواهد شد؛
• درمان علائم یا عوارض جانبی نارسایی تخمدان (همانند تعریق شبانه و خشکی واژن).

۱. درمان جایگزینی هورمون (HRT)

زیاد تر افراد مبتلا به نارسایی تخمدان برای مهار علائم و افت عوارض بیماری هورمون‌درمانی طویل‌زمان انجام خواهند داد. هورمون‌درمانی علتترشح هورمون‌هایی در بدن می‌بشود که تخمدان‌ها توانایی تولیدشان را ندارند. امکان پذیر هورمون‌درمانی شامل مصرف استروژن به‌تنهایی یا مصرف استروژن و پروژسترون با هم باشد. این روش درمانی علائمی همانند تعریق شبانه، خشکی واژن و گمان ابتلا به پوکی استخوان را افت می‌دهد. پزشک با دقت به معیارهای گوناگون هورمون‌درمانی را به راه حلهای گوناگون همانند مصرف قرص، پماد، ژل، چسب پوستی یا حلقه واژینال تجویز می‌کند.

۲. راه حلهای درمانی دیگر

راهکارهای دیگر درمان نارسایی اولیه تخمدان یا افت علائم آن عبارت‌اند از:

سؤالات رایج

۱. چه افرادی زیاد تر در معرض ابتلا به نارسایی تخمدان می باشند؟

افرادی که:

• سنشان زیاد تر از ۳۵ سال است.
• سابقه ابتلا به نارسایی تخمدان در خانواده دارند.
• جراحی لگن، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی کرده‌اند.
• دچار اختلالات خودایمنی یا بیماری‌های ژنتیکی خاصی می باشند.

۲. چه بیماری‌هایی با نارسایی تخمدان مرتبط‌اند؟

افراد مبتلا به نارسایی اولیه تخمدان مقدار هورمون استروژن مقداری دارند و مقدار کم استروژن امکان پذیر این افراد را در برابر این بیماری‌ها نیز صدمه‌پذیر کند:

• ناباروری؛
• پوکی استخوان؛
• بیماری قلبی؛
• اضطراب و افسردگی؛
• کم‌کاری تیروئید (تیروئید کم‌کار).

۳. آیا نارسایی تخمدان همان یائسگی زودرس است؟

بعضی اوقات اوقات نارسایی تخمدان با یائسگی زودرس نادرست گرفته می‌بشود، اما این دو کاملا متفاوت‌اند. افراد مبتلا به نارسایی تخمدان امکان پذیر سال‌ها پریودهای نامنظم یا گاه‌به‌گاه داشته باشند و حتی امکان پذیر باردار شوند، اما افرادی که دچار یائسگی زودرس می باشند، پریود نمی‌شوند و امکان باردارشدن هم ندارند.

۴. آیا ابتلا به نارسایی تخمدان تبدیل مشکلات ناباروری می‌بشود؟

گرچه ناباروری یکی از عوارض ابتلا به نارسایی تخمدان اولیه محسوب می‌بشود، امکان پذیر فرد مبتلا به این عارضه بتواند باردار بشود. اگر دچار نارسایی اولیه تخمدان هستید و تصمیم بارداری دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا مناسب‌ترین روش پشتیبانی‌باروری را برایتان تجویز کند. اگر نمی‌خواهید باردار شوید، با پزشک درمورد راه حلهای جلوگیری از بارداری مشورت کنید.

۵. چه وقتی باید به پزشک مراجعه کنیم؟

اگر از آخرین پریودتان سه ماه قبل، به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. امکان پذیر علت متوقف‌شدن پریود شما بارداری، استرس یا تغییرات هورمونی باشد. پزشک با تجویز آزمایش‌های ملزوم و بازدید حالت شما علت قطع‌شدن پریود را شناسایی و در صورت نیاز درمان‌های مناسب را نظر خواهد کرد.

کلام پایانی

نارسایی اولیه تخمدان (POI) وقتی اتفاق می‌افتد که کارکرد تخمدان‌های زنان سریعتر از ۴۰سالگی متوقف می‌بشود. این عارضه گمان ابتلا به بیماری‌هایی همانند پوکی استخوان یا بیماری قلبی را افزایش می‌دهد. طبیعی‌ است که از ابتلا به این عارضه غمگین باشید، مخصوصا اگر در حال عمل برای بارداری بوده‌اید. اما با مراجعه به پزشک، اغاز فرایند درمان و دریافت حمایتمناسب می‌توانید به زندگی سالم و عادی قبل برگردید. درمورد سؤالات و نگرانی‌های خود با پزشک سخن بگویید کنید و به پیشنهاد‌های او عمل کنید.

تابه‌حال برایتان اتفاق افتاده که چند ماه متوالی پریود نشوید؟ علت توقف پریودتان چه بوده است؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان به اشتراک بگذارید.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

خون‌ریزی شدید قاعدگی یا منوراژی (menorrhagia) نوعی اختلال رایج است. منوراژی به خون‌ریزی‌های زیاد تر از هفت روز و جریان خون زیاد تر از حد طبیعی قاعدگی حرف های می‌بشود. اگر خون‌ریزی شدید فعالیت‌های روزمره شما مختل کند، باید به پزشک مراجعه کنید.

منوراژی چیست؟

وقتی که پریود شما زیاد شدید یا طویل است، به آن منوراژی یا خون‌ریزی قاعدگی شدید حرف های می‌بشود. خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی به این معنی است که خون‌ریزی شما زیاد تر از هفت روز طول می‌کشد یا شدتش زیاد تر از حد طبیعی دوران قاعدگی است. امکان پذیر خون‌ریزی شما در در حدی باشد که ناچار شوید چند ساعت متوالی، هر ساعت نوار بهداشتی یا تامپون خود را عوض کنید یا امکان پذیر لخته خونی به‌اندازه یک سکه یا حتی بزرگ‌تر دفع کنید.

منوراژی و بلوغ

بی‌نظمی چرخه قاعدگی در دوران بلوغ زیاد شایع است، به‌طوری که امکان پذیر در یک ماه پریود سبک داشته باشید و ماه سپس پریود شما شدیدتر باشد. اما بزرگ‌سالان طبق معمول پریودهایی در حد منوراژی ندارند و اگر منوراژی دارید، باید درمورد علت آن با پزشک سخن بگویید کنید.

شیوع منوراژی

این خون‌ریزی شدید شایع است و نزدیک به ۲۷ تا ۵۴ درصد افراد دچار آن خواهد شد.

خطر منوراژی

منوراژی طبق معمول عارضه‌ای جدی محسوب نمی‌بشود، اما برخی عوامل عرصه‌ساز منوراژی همانند فیبروئید رحم یا اندومتریوز امکان پذیر بارداری را سخت کنند. این چنین اگر خون بسیاری از دست می‌دهید و علائم آنمی (کم‌خونی فقر آهن) دارید، منوراژی شما امکان پذیر قضیه‌ای جدی باشد. آنمی درمان‌نشده حتی امکان پذیر زندگی را به خطر بیندازد. از طرفی برخی از بیماری‌های عامل خون‌ریزی شدید قاعدگی، همانند سرطان، به مداخله درمانی زودهنگام نیاز دارند. درمورد خطر منوراژی با پزشک سخن بگویید کنید.

علت منوراژی

خون‌ریزی شدید دوران قاعدگی علت‌های مختلفی دارد که می‌توان به مشکلات مربوط به هورمون‌ها، بیماری‌های گوناگون و حتی استرس اشاره کرد.

۱. برهم‌خوردن اعتدال هورمونی

هورمون‌های تولیدشده در بدن همانند استروژن و پروژسترون در تنظیم چرخه قاعدگی و شدت خون‌ریزی نقش دارند. بیماری‌هایی که اعتدال هورمونی را بر هم می‌زنند، امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید قاعدگی شوند از جمله:

افزایش وزن زیاد هم می‌تواند در تشکیل هورمون بدن تداخل تشکیل کند و جهت خون‌ریزی شدید قاعدگی بشود.

۲. رشد تومورهای غیرسرطانی در رحم

رشد تورمور در رحم و بیماری‌هایی که جهت خواهد شد سلول‌ها رشد نامناسبی در رحم داشته باشند، امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید دوران قاعدگی شوند از جمله:

• پولیپ‌ها؛
• فیبروئیدها؛
• آدنومیوز.

۳. تورموهای سرطانی در رحم

بیماری‌هایی که گمان ابراز سرطان‌هایی همانند هایپرپلازی اندومتری را افزایش خواهند داد، امکان پذیر بر سیستم تولیدمثلی تاثییر بگذارند و جهت قاعدگی شدید شوند از جمله:

۴. عفونت

عفونت‌هایی همانند عفونت‌های مقاربتی امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید شوند از جمله:

۵. عوارض بارداری

خون‌ریزی شدید امکان پذیر علامت هشداردهنده عوارض بارداری باشد، از جمله:

• سقط جنین؛
• بارداری خارج رحمی؛
• عوارض سزارین. (تعداد زیاد سزارین‌ امکان پذیر بافت زخمی به‌صورت پاکت تشکیل کند. امکان پذیر خون در این پاکت جمع بشود و جهت خون‌ریزی بعدی بشود.)

۶. عوارض بیماری‌های دیگر

خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی امکان پذیر علامت بیماری‌های دیگر از جمله اختلالات خونی و اختلالات غیرخونی باشد. برخی بیماری‌های رایج که امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید شوند عبارت‌اند از:

۷. داروها

داروهای خاصی امکان پذیر جهت خون‌ریزی شدید در دوران قاعدگی شوند از جمله:

علائم منوراژی چیست

منوراژی علائم مختلفی دارد از جمله:

• درد شکمی؛
• پریود بیشتر از ۷ روز؛
• دفع لخته خون به‌اندازه یک سکه یا بزرگ‌تر (این خون امکان پذیر قرمز، صورتی، قهوه‌ای یا حتی قهوه‌ای مایل به قرمز باشد)؛
• نیاز به بیشتر از یک تامپون یا نوار بهداشتی برای چندین ساعت؛
• نیمه‌شب عوض‌کردن نوار بهداشتی؛
• منفعت گیری هم‌زمان از دو نوار بهداشتی یا تامپون؛
• خون‌ریزی به‌مقدار ۸۰ میلی‌لیتر یا زیاد تر در دوران قاعدگی به‌جای ۳۵ تا ۴۰ میلی‌لیتر؛
• علائم آنمی همانند اضطراب و خستگی و تنگی‌نفس؛
• کنارگذاشتن فعالیت‌ها به‌علت انقباضات دردناک؛
• خون‌ریزی بین پریود؛
• خون‌ریزی سپس از یائسگی.

در زمان آنمی امکان پذیر علائم سندرم پیکه را توانایی کنید که شامل ریزش مو، رنگ‌پریدگی و اصرار به خوردن موارد غیرغذایی (همانند کاغذ، مو یا خاک) است. در صورت داشتن این علائم، حتما به پزشک مراجعه کنید.

عوارض منوراژی

منوراژی امکان پذیر مشکلاتی به همراه داشته باشد، از جمله:

• آنمی؛
• افتآهن؛
• رنگ‌پریدگی؛
• ضعف؛
• خستگی؛
• درد شدید.

اگر عوارض منوراژی را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید.

زندگی با منوراژی

تعداد بسیاری از افرادی که پریودهای شدید دارند، فکر می‌کنند قاعدگی زیاد ناخوشایند و ازردهکننده است. امکان پذیر تعداد بسیاری از این افراد جستوجو راه حلهای درمانی نباشند، اما پریود نباید جهت توقف فعالیت‌های روزمره بشود یا به شما حس ناخوشایندی بدهد.

در دوران قاعدگی باید بتوانید چند کار را انجام دهید، از جمله:

• ۳ تا ۴ ساعت از یک تامپون یا نواربهداشتی استاندارد منفعت گیری کنید؛
• تنها یک محصول قاعدگی را منفعت گیری کنید (دو نوار بهداشتی یا دو تامپون را هم‌زمان منفعت گیری نکنید)؛
• بدون نیاز به نواربهداشتی اضافی یا معاوضه لباس خانه را ترک کنید؛
• فعالیت‌های معمول را انجام دهید؛ بدون تأخیرانداختن کارها، خودداری از رفتن به محیط‌های عمومی یا کنارگذاشتن فعالیت‌های لذت‌قسمت.

اگر پریود در زندگی روزمره شما اختلال تشکیل می‌کند، باید به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص منوراژی

پزشک برای تشخیص منوراژی درمورد سابقه پزشکی و چرخه قاعدگی شما سوال می‌کند. این چنین امکان پذیر سؤالات فرد دیگر هم پرسیده بشود، از جمله:

• زمان اولین پریود؛
• تعداد روزهای پریود؛
• تعداد روزهای با پریود شدید؛
• شرایط اعضای خانواده دچار خون‌ریزی شدید قاعدگی؛
• سابقه بارداری و راه حلهای کنترل بارداری؛
• داروهای مصرفی از جمله داروهای بدون نسخه.

این چنین اگر هم‌زمان از دو نوار بهداشتی منفعت گیری می‌کنید، نمی‌توانید فعالیت‌های روزمره را انجام دهید یا زندگی شما مختل می‌بشود، به پزشک خبر دهید.

آزمایش‌های تشخیصی

امکان پذیر پزشک معاینه بالینی یا آزمایش لگن انجام دهد. چند روش غیرتهاجمی برای تشخیص خون‌ریزی شدید وجود دارند از جمله:

• سونوهیستروگرام: برای بازدید پوشش رحم منفعت گیری می‌بشود. برای بازدید ناهنجاری‌های حفره رحم از سالین منفعت گیری می‌بشود و برای بازدید دقیق‌تر و حساس‌تر پوشش رحم از سونوگرافی منفعت گیری می‌بشود.
• هیستروسکوپی: برای بازدید پولیپ‌ها، فیبروئیدها و دیگر بافت‌های نامنظم درون رحم منفعت گیری می‌بشود. پزشک به‌پشتیبانی هیتروسکوپی می‌تواند واژن، گردن رحم و رحم را مشاهده کند. این چنین پزشک می‌تواند در طول هیستروسکوپی، توده‌های عامل خون‌ریزی همانند پولیپ‌ها و فیبروئیدها را بردارد.

این چنین امکان پذیر با دقت به سن و شدت علائم آزمایش‌های فرد دیگر انجام دهید، از جمله:

• آزمایش خون برای بازدید علائم آنمی، مشکلات لخته‌شدن خون یا بیماری تیروئید؛
• پاپ اسمیر برای بازدید سلول‌های گردن رحم و تغییرات مربوط به سرطان؛
• مثالبرداری اندومتر برای بازدید بافت رحم از نظر وجود سلول‌های سرطانی یا موارد غیرطبیعی دیگر؛
• سونوگرافی ترانس واژینال برای بازدید ظاهر اندام‌ها و بافت‌های لگن؛
• ام.آر.آی (MRI) برای بازدید ساختارهای غیرطبیعی درون رحم برای وقتی که سونوگرافی اطلاعات دقیقی نمی‌دهد؛
• کشت گردن رحم برای بازدید عفونت‌هایی که در سابقه بیماری یا معاینه بالینی اشکار شده‌اند.

درمان منوراژی

درمان با دقت به علت خون‌ریزی، شدت خون‌ریزی، سلامت، سن و سابقه پزشکی شما و این چنین جواب به داروهای خاص و برتری‌ها انجام می‌بشود. برای مثال احتمالا شما نخواهید پریود داشته باشید یا بخواهید خون‌ریزی شما افت اشکار کند. این چنین برنامه شما برای بارداری امکان پذیر بر انتخاب گزینه‌های درمانی تاثییر بگذارد. درمورد نگرانی‌ها و اهدافتان برای درمان با پزشک سخن بگویید کنید.

داروهای منفعت گیری‌شده برای منوراژی

• مکمل آهن برای بهبود ذخیره آهن؛
• داروهای غیراستروئیدی غیرالتهابی همانند ایبوپروفن یا آسپرین برای افت گرفتگی و خون‌ریزی؛
• راه حلهای کنترل بارداری برای تنظیم پریود و سبکی جریان خون؛
• درمان هورمونی برای پشتیبانی به اعتدال استروژن و پروژسترون بدن و افت شدت خون‌ریزی (درمان هورمونی طبق معمول برای خون‌ریزی‌های شدید مربوط به پیش‌یائسگی هم تجویز می‌بشود که می‌تواند با خطراتی همراه باشد. در این مورد با پزشک مشورت کنید)؛
• آگونیست‌های هورمون رهاکننده گنادوتروپین برای توقف یا افت موقت خون‌ریزی با جلوگیری از تخمک‌گذاری؛
• آنتاگونیست‌های هورمون رهاکننده گنادوتروپین برای مهار خون‌ریزی شدید مربوط به فیبروئید؛
• اسپری بینی دموپرسین برای توقف خون‌ریزی مربوط به بیماری ون ویلبراند با پشتیبانی به لخته‌شدن خون؛
• داروهای آنتی‌فیبرینولیتیک همانند ترانکسامیک‌اسید برای جلوگیری از شکستن لخته و خون‌ریزی اضافی.

جراحی‌های مربوط به درمان منوراژی

طبق معمول برای تشخیص و درمان خون‌ریزی شدید قاعدگی از هیستروسکوپی منفعت گیری می‌بشود. در این روش، یک لوله باریک چراغ‌دار داخل واژن می‌بشود و به پزشک اجازه می‌دهد داخل حفره واژن را ببیند. هیستروسکوپی به‌گفتن یک ابزار جراحی دقیق هم منفعت گیری می‌بشود و به پزشک اجازه می‌دهد تا هر توده عامل خون‌ریزی را بردارد.

راه حلهای جراحی فرد دیگر هم وجود دارند از جمله:

• میومکتومی: برداشتن فیبروئیدهای رحم؛
• آمبولیزاسیون شریان رحمی یا ی.آ.ای (UAE): توقف جریان خون از فیبروئیدها و تومورها؛
• ابلیشن اندومتر: تخریب همه یا بخشی از پوشش رحم که طبق معمول پزشک به جستوجو آن عقیم‌سازی را نظر می‌دهد چون در صورت بارداری، جنین در معرض عوراض جدی قرار می‌گیرد؛
• دیلاسیون و کورتاژ رحم: برداشتن بخشی از لایه بیرونی رحم که امکان پذیر زیاد تر از یک‌ بار انجام بشود؛
• هیسترکتومی: جراحی برداشتن رحم که از قاعدگی و بارداری جلوگیری می‌کند.

درمان خانگی منوراژی

درمان‌های خانگی جانشین درمان‌های پزشکی نیستند، اما می‌توانید با برخی راه حلها درد را از بین ببرید یا مقدار خون‌ریزی را افت دهید از جمله:

• نوشیدن آب زیاد؛
• مصرف غذاهای سرشاز از آهن همانند سبزیجات با برگ سبز یا اسفناج؛
• مصرف نوشیدنی‌های گیاهی همانند زنجبیل و دارچین برای تنظیم هورمونی و افت التهاب رحم؛
• منفعت گیری از کیسه آب گرم برای از‌بین‌بردن انقباض و کیسه آب سرد برای افت جریان خون؛
• مصرف غذاهای سرشار از ویتامین سی (C) همانند گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی، مرکبات و فلفل دلمه‌ای برای تحکیم عروق خونی و پشتیبانی به جذب آهن.

منوراژی و محدودیت غذایی

در این دوران از مصرف الکل، غذاهای تند و گوشت قرمز خودداری کنید. الکل جهت کم‌آبی بدن می‌بشود و غذاهای تند (به‌علت تحریک معده) و گوشت قرمز (به‌علت داشتن پروستاگلاندین) جهت افزایش انقباض خواهد شد.

پیشگیری از منوراژی

شما نمی‌توانید جلوی همه عوامل خون‌ریزی شدید قاعدگی را بگیرید، اما می‌توانید برای تشخیص، درمان و مهار خون‌ریزی به پزشک مراجعه کنید تا از کیفیت زندگی شما کاسته نشود.

تفاوت منوراژی و متروراژی

منوراژی خون‌ریزی زیاد شدید یا پریودهای طویل‌تر است. متروراژی خون‌ریزی‌های زیاد شدید خارج از قاعدگی‌های منظم است (مشاهده لکه‌های خفیف بین پریودها در دوران بلوغ و بعضی اوقات سپس از آن شایع است). امکان پذیر شما ترکیبی از پریودهای شدید و خون‌ریزی بین پریود را داشته باشید که به آن منومتروراژی می‌گویند.

در برخی موارد، علائم بیمار امکان پذیر به دلایل فرد دیگر باشد از جمله:

• پلی‌منوراژی: قاعدگی‌های زیاد؛
• الیگومنوره: قاعدگی‌های غیرمداوم؛
• خون‌ریزی سپس از یائسگی: خون‌ریزی که زیاد تر از یک سال سپس از آخرین پریود اتفاق می‌افتد.

شما بگویید

شما چه مقدار با منوراژی آشنایی دارید؟ آیا خون‌ریزی شدید قاعدگی را توانایی کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

الیگومنوره به خون‌ریزی‌های نادر یا غیرمعمول سبک بین دوره‌های قاعدگی حرف های می‌بشود. در واقع الیگومنوره نشانگر چرخه پریودی است که زیاد تر از ۳۵ روز طول می‌کشد یا کمتر از ۹ پریود در سال است. الیگومنوره دلایل مختلفی دارد که برخی از آنها بی‌ضررند، اما در برخی موارد نیز امکان پذیر الیگومنوره نشانه نوعی بیماری جدی باشد. در این مقاله زیاد تر با الیگومنوره، علت ایجادش، علائمش و راه‌های تشخیص و درمان آن آشنا می‌شویم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

الیگومنوره چیست؟

الیگومنوره (Oligomenorrhea) واژه‌ای پزشکی است که برای قاعدگی غیرطبیعی و شامل پریودهای نامنظم به کار می‌رود. چرخه قاعدگی طبیعی طبق معمول هر ۲۸ روز اتفاق می‌افتد و ۴ تا ۷ روز طول می‌کشد. امکان پذیر فاصله بین پریودهای شما منظم ۲۱ یا ۳۵ روز باشد که هم چنان طبیعی است. طبق معمول تعداد روز در پریود یکسان است و یک یا دو دوز کمتر یا زیاد تر می‌بشود. الیگومنوره پریودهای غیرقابل‌‌پیش‌بینی است که امکان پذیر زیاد تر از ۳۵ روز پریود نداشته باشید. در واقع به‌جای پریودهای ماهانه تنها ۶ تا ۸ پریود در سال دارید.

تفاوت الیگومنوره و آمنوره

الیگومنوره و آمنوره هر دو قاعدگی غیرطبیعی‌اند. آمنوره به‌معنی نبوده است پریود است، در حالی که الیگومنوره به قاعدگی نامنظم حرف های می‌بشود. در آمنوره پریود نمی‌شوید یا پریود می‌شوید و برای چندین ماه پریود ندارید، در حالی که در الیگومنوره هم چنان پریود می‌شوید اما پریودهای شما همیشه مطابق برنامه نیست و در واقع پریودهای شما کمتر از حد طبیعی است.

شیوع الیگومنوره

نزدیک به ۱۲ تا ۱۵٫۳درصد از زنان در سنین باروری دچار الیگومنوره خواهد شد. نزدیک به ۱۰ تا ۲۰درصد از افراد با مشکل بارداری الیگومنوره دارند. الیگومنوره زیاد تر همراه با سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) اتفاق می‌افتد. به عبارت دیگر، نزدیک به ۷۵ تا ۸۵درصد افراد مبتلا به سندرم تخدام پلی‌کیستیک قاعدگی نامنظم دارند.

علت الیگومنوره

در چرخه قاعدگی منظم، تغییرات هورمونی به پوشش رحم مطلب می‌دهد تا هر ماه برای تخمک لقاح‌یافته آماده بشود. یقیناً تخمک همیشه راه خود به رحم را اشکار نمی‌کند و وقتی‌ که پوشش نیاز نیست، بافت رحم از بین می‌رود و سپس از گذشتن از گردن رحم، داخل واژن می‌بشود و به‌صورت خون قاعدگی از بدن خارج می‌بشود.

این فرایند تقریبا هر ماه اتفاق می‌افتد، اما تحول طول چرخه قاعدگی طبیعی است و امکان پذیر مقداری طویل‌تر یا مختصر‌تر از ۲۸ روز باشد. باید به روال طبیعی خودتان دقت کنید و هر تحول بزرگی را یادداشت کنید. برای مثال امکان پذیر در حالت طبیعی هر ۳۰ روز یک بار پریود شوید و به‌مرور زمان این زمان زیاد تر بشود و به هر ۳۵ یا ۴۰ روز برسد. این چنین امکان پذیر قاعدگی شما خفیف‌تر از حالت معمول باشد. در برخی موارد، امکان پذیر قاعدگی شما سنگین‌تر بشود، به‌خصوص اگر در فواصل کمتری رخ دهد. این قضیه امکان پذیر به این علت باشد که تخمک‌گذاری اتفاق نیفتاده و پوشش رحم بیشتر از حدی که باید ساخته شده است.

۱. منارک و پیش‌یائسگی

هنگامی اولین چرخه قاعدگی در یک فرد جوان (منارک) اغاز می‌بشود، امکان پذیر سال‌ها زمان ببرد تا پریود او چرخه‌ای منظم اشکار کند. اغاز خون‌ریزی نامنظم و پریودهایی که سنگین‌تر یا سبک‌تر از ماه‌های قبلی‌اند غیرمعمول نیست، اما با گذشت زمان طبق معمول هورمون‌ها تثبیت خواهد شد. تغییرات چرخه قاعدگی امکان پذیر با ورود فرد به مرحله پیش‌یائسگی هم اتفاق بیفتد.

۲. تغییرات زندگی

امکان پذیر چرخه قاعدگی در عکس العمل به تغییرات دیگر زندگی فرد تحول کند. برای مثال بارداری، زایمان و شیردهی امکان پذیر بر پریود فرد تاثییر بگذارند. تغییرات سبک زندگی همانند تعطیلات، استرس کاری، افت وزن زیاد نیز احتمالا بر پریود شما تاثییر بگذارند. سوء‌تغذیه هم می‌تواند جهت بی‌نظمی قاعدگی و حتی توقف آن (آمنوره) بشود. افراد مبتلا به اختلال خوردن همانند بی‌اشتهایی عصبی دچار افت وزن شدیدی خواهد شد که امکان پذیر جهت توقف قاعدگی بشود.

۳. ورزش شدید

افرادی که ورزش شدید انجام خواهند داد امکان پذیر دچار تغییرات چرخه قاعدگی شوند. برخی از ورزشکاران حرفه‌ای در دوران ورزشی خود پریودهای سبک دارند یا پریود نمی‌شوند.

۴. اضافه‌وزن

اضافه‌وزن یا چاقی می‌تواند بر چرخه قاعدگی تاثییر بگذارد. استروژن، هورمون مهم چرخه قاعدگی، در چربی بدن وجود دارد. چربی اضافی مقدار استروژن را افزایش می‌دهد و بر چرخه قاعدگی تاثییر می‌گذارد. بی‌نظمی‌های قاعدگی مربوط به وزن طبق معمول با نگه داری وزن سالم رفع می‌بشود.

۵. داروهای خاص

داروهای خاص از جمله داروهای کنترل بارداری هورمونی می‌توانند تغییرات بسیاری در چرخه قاعدگی فرد تشکیل کنند. مصرف قرص‌، آمپول، پچ، حلقه، آ.یو.دی (IUD) یا ایپملنت‌های کنترل بارداری امکان پذیر جهت تغییرات پریودی بشود.

در برخی افراد امکان پذیر پریودها زیادتر و سنگین‌تر شوند و برخی امکان پذیر پریود خفیف‌تر و نامنظمی را توانایی کنند که الیگومنوره نامیده می‌بشود. منفعت‌گیری نامنظم از راه حلهای کنترل بارداری یا تحول مداوم روش می‌تواند جهت خون‌ریزی غیرطبیعی یا غیرقابل‌پیش‌بینی بشود. بهتر است مداوم از روشی منفعت گیری کنید که برای شما مناسب‌تر است.

هرچند امکان پذیر راه حلهای کنترل بارداری هومورنی جهت تغییرات ناخواسته و عوارض جانبی شوند، طبق معمول برای درمان مشکلات مربوط به چرخه قاعدگی منفعت گیری خواهد شد. برخی افراد برای افت دوره، شدت یا سرکوب کامل چرخه قاعدگی از راه حلهای کنترل بارداری منفعت گیری می‌کنند.

داروهای دیگر هم می‌توانند بر چرخه قاعدگی تاثییر بگذارند، از جمله:

۶. بیماری‌های عرصه‌ای

الیگومنوره امکان پذیر علامت بیماری عرصه‌ای باشد، از جمله:

علائم الیگومنوره

برخی تغییرات در چرخه قاعدگی فرد در طول زندگی طبیعی‌اند. نبوده است پریود یا چرخه قاعدگی گاه‌به‌گاه نامنظم غیرشایع نیست و لزوما به این معنی نیست که مشکلی وجود دارد. هورمون‌های دخیل در چرخه قاعدگی امکان پذیر موقتا تحت‌تأثیر عوامل مختلفی قرار بگیرند. بااین‌حال اگر قاعدگی فرد ناگهانی تحول کند و به شکل طبیعی خود در زیاد تر طول زندگی برنگردد، باید علت تحول اشکار بشود.

نبوده است پریود یا تأخیر در آن شایع‌ترین علامت الیگومنوره است. بااین‌حال با دقت به علت تشکیل الیگومنوره، امکان پذیر علائم فرد دیگر را نیز توانایی کنید از جمله:

• گذشت بیشتر از ۳۵ روز بدون قاعدگی؛
• داشتن کمتر از ۹ پریود در سال؛
• چرخه قاعدگی نامنظم؛
• پریودهای خفیف‌تر از معمول؛
• جوش؛
• سردرد؛
• گرگرفتگی؛
• درد شکمی؛
• ترشح واژنی؛
• اختلال بینایی؛
• موی زیاد روی صورت و بدن.

وقتی‌ که خون‌ریزی متفاوت اتفاق می‌افتد، امکان پذیر علائم دیگر پریود همانند سندرم پیش‌قاعدگی، انقباض و نفخ داشته باشید. این چنین امکان پذیر هیچ علامتی نداشته باشید. امکان پذیر خون قاعدگی به‌رنگ قهوه‌ای تیره، قرمز یا صورتی کم‌رنگ باشد و در زمان پاک‌کردن خودتان، روی نوار بهداشتی یا تامپون یا روی لباس زیرتان فهمید لخته یا مخاط شوید.

تشخیص الیگومنوره

اگر درمورد چرخه قاعدگی‌تان نگرانید، باید به پزشک زنان و زایمان مراجعه می‌کنید. امکان پذیر پزشک درمورد حالت سلامتی شما و چرخه قاعدگی، مشکلات تولیدمثلی یا سابقه سرطان در مادر، خواهر، خاله یا عمه شما سوال کند. این چنین امکان پذیر پزشک شما را معاینه کند و درمورد سابقه رابطه جنسی، بارداری، زایمان، بیماری عرصه‌ای یا انجام جراحی و داروها و مکمل‌های مصرفی شما سوال کند.

درمورد جزئیات خاص مربوط به خون‌ریزی از جمله زمان و شدت آن با پزشک سخن بگویید کنید. پزشک با دقت به این اطلاعات می‌تواند علت الیگومنوره را تشخیص دهد. امکان پذیر پزشک با پشتیبانی اسپکیولوم آزمایش لگن انجام دهد و داخل رکتوم و واژن را بازدید کند. امکان پذیر مقداری حس ناراحتی داشته باشید یا خجالت بکشید، اما این آزمایش سریع همه می‌بشود.

این چنین پزشک علائم مربوط به بیماری‌های برهم‌زننده اعتدال هورمونی را بازدید می‌کند، از جمله:

• بازدید بزرگی غده تیروئید؛
• بازدید علائم مربوط به هورمون‌های مردانه اضافه (همانند موی زیاد صورت و بدن)؛
• بازدید ترشحات شیری نوک سینه.

اگر در هرکدام از مرحله های آزمایش حس درد یا ناراحتی داشتید، بلافاصله به پزشک خبر دهید تا در صورت لزوم آزمایش متوقف بشود.

آزمایش‌های مربوط به الیگومنوره

اگر پزشک علت تحول پریود را تشخیص ندهد، امکان پذیر آزمایش‌های اضافه همانند تست بارداری تجویز کند. آزمایش‌های اولیه طبق معمول تهاجم کمتری دارند و در صورت نیاز آزمایش‌های دیگر تجویز می‌بشود. برای اغاز امکان پذیر آزمایش خون یا ادرار تجویز بشود. این آزمایش می‌تواند به تشخیص تعدادی از عوامل بی‌نظمی قاعدگی پشتیبانی کند.

آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص علت الیگومنوره وجود دارند، از جمله:

• آزمایش خون برای بازدید اختلالات عامل خون‌ریزی، افتمواد مغذی، عفونت، مارکرهای التهابی و عوامل دیگر. در آزمایش خون مقدار تیروئید، هورمون محرک فولیکول (FSH)، هورمون محرک لوتئال (LH)، پرولاکتین، ۱۷-OHP برای هایپرپلازی و قند خون بازدید می‌بشود.
• آزمایش هورمون و کارکرد تیروئید.
• نمونه ادرار برای بازدید عفونت یا بیماری‌های مقاربتی.
• مثالبرداری بافتی برای بازدید انواع سرطان.
• عکس‌برداری (سونوگرافی، سی.تی اسکن یا ام.آر.آی) از اندام‌های تولیدمثلی.

درمان الیگومنوره

به‌محض این که پزشک علت الیگومنوره را تشخیص دهد، گزینه‌های درمانی را اغاز می‌کند. درمان مناسب به حالت شما بستگی دارد. امکان پذیر برخی درمان‌ها برای شما مناسب نباشند. برای مثال کنترل بارداری هورمونی در تعداد بسیاری از افراد برای درمان مشکلات قاعدگی منفعت گیری می‌بشود، اما اگر سابقه لخته‌شدن خون، میگرن با هاله و سختی خون بالا داشته باشید، راه حلهای شامل هورمونی برای شما مناسب نیستند.

۱. تحول سبک زندگی

الیگومنوره به سبک زندگی، وزن، روتین ورزشی، مقدار استرس شما وابسته است. پزشک می‌تواند درمورد تحول سبک زندگی به شما پشتیبانی کند. به‌مرور زمان با استراحت، داشتن برنامه کاری و تنظیم وزن مشکل پریود شما رفع می‌بشود.

۲. درمان کنترل بارداری یا هورمونی

اگر بیماری خاصی دارید که به هورمون جواب می‌دهد، امکان پذیر پزشک از شما بخواهد انواع دیگر راه حلهای کنترل بارداری را برای مدیریت پریود امتحان کنید. حتی وقتی که فعالیت جنسی ندارید یا در قبل رابطه جنسی نداشته‌اید هم می‌توانید از این داروها منفعت گیری کنید.

این داروها به‌شکل قرص، پچ و ایمپلنت پوستی در دسترس‌اند. پزشک می‌تواند در انتخاب گزینه مناسب به شما پشتیبانی کند. می‌توانید بیشتر از یک روش را امتحان کنید، اما نیاز است هر بار قبل از کنارگذاشتن یک روش، چند ماه به بدنتان زمان دهید تا تأثیر آن را ببینید. روش دیگر درمان هورمونی منفعت گیری از آگونیست‌های هورمونی رهاکننده گنادوتروپین است. یقیناً نمی‌توان از این روش به زمان طویل منفعت گیری کرد و عوارض جانبی دارد. در این مورد با پزشک مشورت کنید.

۳. درمان بیماری عرصه‌ای

اگر عفونت مقاربتی داشته باشید، احتمالا باید از آنتی‌بیوتیک منفعت گیری کنید. احتمالا نیاز باشد شریک جنسی شما هم در این رابطه درمان بشود. این چنین برای داشتن رابطه جنسی باید از راه حلهای محافظتی منفعت گیری کنید.

اگر به دلایل فرد دیگر دچار الیگومنوره شده باشید، ملزوم است به پزشک متخصص همان مورد مراجعه کنید. برای مثال برای بیماری تیروئید باید به متخصص غدد مراجعه کنید. وقتی‌ که بیماری شما مهار بشود، الیگومنوره شما هم رفع می‌بشود.

در موارد نادر، امکان پذیر تومورهای سرطانی در سیستم تولیدمثلی وجود داشته باشند که نیاز به پرتودرمانی، شیمی‌درمانی یا جراحی دارند. امکان پذیر در برخی شرایط لوله رحم، رحم، گردن رحم یا همه سیستم تولیدمثلی برداشته بشود و فرد دیگر چرخه قاعدگی نداشته باشد.

پیشگیری از الیگومنوره

الیگومنوره قابل‌پیش‌گیری نیست، اما می‌توانید به‌محض تشخیص، آن را درمان کنید. الیگومنوره به‌خودی‌خود بیماری جدی‌ای نیست، اما ملزوم علت عرصه‌ای آن را بازدید و درمان کنید.

زمان مراجعه به پزشک

اگر زیاد تر از ۳۵ روز پریود نداشتید و پریودهای شما نامنظم است، به پزشک مراجعه کنید. نبوده است یا تأخیر پریود طبیعی نیست و باید علت آن را بازدید کنید. می‌توانید توسط اپلیکشین‌های خاص یا در یک دفتر موارد گوناگون پریودتان را یادداشت کنید، از جمله:

• روز دقیق توقف و اغاز پریود؛
• مقدار و شدت خون‌ریزی؛
• هر علائمی که قبل، میانه یا سپس از پریود توانایی می‌کنید.

الیگومنوره و ناباروی

الیگومنوره امکان پذیر علامت نوعی بیماری عرصه‌ساز ناباروری همانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک باشد. برهم‌خوردن اعتدال هورمونی نیز می‌تواند جهت قاعدگی غیرطبیعی بشود و بارداری شما را سخت کند.

شما بگویید

شما چه مقدار با الیگومنوره آشنایی دارید؟ آیا پریود نامنظم داشته‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

آمنوره فقدان قاعدگی به‌زمان سه ماه یا زیاد تر است. علامت مهم آمنوره قطع پریود است، ولی بسته به علت عرصه‌ای امکان پذیر علائم فرد دیگر نیز داشته باشد. در ادامه با انواع آمنوره، علل و عوامل عرصه‌سازش، علائم و راه‌های تشخیص و درمان آن زیاد تر آشنا می‌شویم.

کارکرد عادت ماهانه

چرخه قاعدگی منظم فرایندی پیچیده است که به‌وسیله هیپوتالاموس و غده هیپوفیز در مغز کنترل می‌بشود. هیپوتالاموس کارکرد غده هیپوفیز را تنظیم می‌کند و غده هیپوفیز نیز تخمک‌گذاری و ترشح هورمون‌هایی همانند استروژن و پروژسترون از تخمدان‌ها را کنترل می‌کند. این هورمون‌ها جهت ضخیم‌شدن پوشش داخلی رحم خواهد شد و آن را برای لانه‌گزینی جنین و بارداری آماده می‌کنند. اگر در آن چرخه بارداری رخ ندهد، دیواره رحم فرومی‌ریزد و همراه با خون از درون کانال واژن خارج می‌بشود. عوامل بسیاری امکان پذیر بر عادت ماهانه تاثییر بگذارند، همانند مشکلات مربوط به اندام‌ها و ساختارهای زیر:

• هیپوتالاموس: غده هیپوفیز را کنترل می‌کند و غده هیپوفیز نیز بر تخمک‌گذاری یا آزادشدن تخمک تاثییر می‌گذارد.
• تخمدان‌ها: تخمک ملزوم برای تخمک‌گذاری و هورمون‌های استروژن و پروژسترون را ذخیره و تشکیل می‌کند.
• رحم: با ضخیم‌شدن پوشش داخلی خود به هورمون‌ها عکس العمل مشخص می کند. این پوشش در صورت باردارنشدن در دوران قاعدگی، فرومی‌ریزد.

آمنوره چیست؟

آمنوره وضعیتی است که به‌جهت آن عادت ماهانه رخ نمی‌دهد. تقریبا یک نفر از هر چهار زن دست‌کم یک بار در طول زندگی خود دچار آمنوره می‌بشود. آمنوره به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌بشود که در ادامه با آنها زیاد تر آشنا می‌شویم.

انواع آمنوره

۱. آمنوره اولیه

در آمنوره اولیه، فرد تا ۱۵سالگی یا طی ۵ سال بعد از اولین علائم بلوغ (همانند رشد سینه‌ها) اولین قاعدگی خود را توانایی نکرده است. طبق معمول این مشکل ناشی از عوامل ژنتیکی (بیماری‌ها یا نقص‌های حاضر در زمان تولد) یا ناهنجاری‌های اکتسابی (بیماری‌ها یا مشکلات ایجادشده بعد از تولد) است.

۲. آمنوره ثانویه

اگر عادت ماهانه منظمی داشته‌اید ولی دست‌کم ۳ ماه است که پریود نشده‌اید یا قبلا قاعدگی نامنظم داشته‌اید و اکنون ۶ ماه پریود نشده‌اید، دچار آمنوره ثانویه شده‌اید. دلایل رایج این نوع آمنوره عبارت‌اند از:

• بارداری؛
• شیردهی؛
• استرس؛
• ابتلا به بیماری‌های مزمن.

علائم آمنوره

علامت مهم آمنوره قطع چرخه قاعدگی است، ولی بسته به علت عرصه‌ای امکان پذیر که علائم فرد دیگر را نیز مشاهده کنید از جمله:

دلایل ابتلا به آمنوره

انواع آمنوره علل مختلفی دارند. برخی از علل طبیعی‌اند و به‌خودی‌خود تشکیل خواهد شد، ولی برخی دیگر نشانه بیماری یا مشکلی می باشند. دلایل طبیعی یا عادی پریودنشدن عبارت‌اند از:

• بارداری (رایج‌ترین علت آمنوره ثانویه)؛
• شیردهی (یا آمنوره شیردهی)؛
• یائسگی؛
• عمل جراحی برداشتن رحم یا تخمدان‌ها.

۱. علل رایج آمنوره اولیه

• مشکلات کروموزومی یا ژنتیکی که بر دستگاه تولیدمثل تاثییر می‌گذارند همانند سندرم ترنر (Turner syndrome)؛
• مشکلات هورمونی ناشی از مشکلات مغز یا غده هیپوفیز؛
• مشکلات ساختاری در اندام‌ها همانند ازدست‌دادن قسمت‌هایی از رحم یا واژن یا رشد ناکامل دستگاه تولیدمثل.

۲. علل رایج آمنوره ثانویه

• برخی از راه حلهای کنترل بارداری همانند تزریق داروی دپو پروورا (Depo-Provera)، ابزارهای داخل رحمی (آیودی یا IUDs) و برخی از قرص‌های ضدبارداری؛
• شیمی درمانی و پرتو درمانی؛
• چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن (Asherman’s Syndrome) که می‌تواند بعد از عمل سزارین، جراحی برای چسبندگی رحم، اتساع و کورتاژ (Dilation and Curettage) تشکیل بشود؛
• سختی روانی یا سختی عصبی (psychological stress) که می‌تواند بر مقدار هورمون‌ها و قاعدگی تاثییر بگذارد؛
• تغذیه نامناسب؛
• افت یا افزایش شدید وزن؛
• عوامل سبک زندگی همانند ورزش زیاد و تمرینات ورزشی شدید، مصرف انرژی زیاد، چربی بدن کم، افتوزن یا وزن ۱۰درصد کمتر از وزن معمولی (زیاد تر در ورزشکاران یا رقصندگان باله رایج است)؛
• مصرف برخی از داروها همانند داروهای ضدحساسیت، سختی خون، ضدروان‌پریشی و ضدافسردگی.

این مشکلات سلامتی زیر نیز امکان پذیر تبدیل آمنوره ثانویه شوند:

• نارسایی تخمدان (POI) که در آن تخمدان‌ها پیش از ۴۰سالگی از کار می‌افتند؛
• آمنوره هیپوتالاموس که در آن آمنوره به‌علت ابراز مشکلی در هیپوتالاموس رخ می‌دهد؛
• اختلالات هیپوفیز همانند تومور خوش‌خیم هیپوفیز یا تشکیل بیشتر از حد هورمون پرولاکتین؛
• عدم اعتدال هورمونی درنتیجه مشکلات سلامتی همانند سندرم تخمدان پلی کیستیک، اختلالات آدرنال و ترشح غیرطبیعی هورمون تیروئید (پرتلاشی تیروئید یا کم کاری تیروئید که جهت قاعدگی نامنظم می‌بشود)؛
• یائسگی زودرس؛
• تومور تخمدان؛
• نداشتن مادرزادی اندام‌های تناسلی همانند رحم، دهانه رحم یا واژن؛
• تنگی یا انسداد واژن که جریان قاعدگی را مسدود می‌کند؛
• چاقی؛
• اختلالات خوردن همانند پرخوری عصبی یا بولیمیا (bulimia) یا بی اشتهایی عصبی (anorexia nervosa)؛
• بیماری‌های مداوم یا مزمن همانند بیماری کلیوی یا بیماری التهابی روده.

عوامل عرصه‌ساز

این عوامل امکان پذیر گمان ابتلا به آمنوره را افزایش دهند:

• سابقه خانوادگی آمنوره یا یائسگی زودرس؛
• مشکلات ژنتیکی یا کروموزومی که بر تخمدان‌ها یا رحم تاثییر می‌گذارند؛
• اضافه‌وزن یا افتوزن؛
• اختلالات خوردن؛
• ورزش شدید و بیشتر از حد؛
• رژیم غذایی ناسالم؛
• استرس؛
• ابتلا به بیماری‌های مزمن.

عوارض آمنوره

آمنوره زندگی فرد را تهدید نمی‌کند، ولی امکان پذیر تبدیل عوارض و مشکلات سلامتی مختلفی بشود، به‌اختصاصی اگر مدتی طویل ادامه اشکار کند. آمنوره گمان ابتلا به موارد زیر را افزایش می‌دهد:

• پوکی استخوان یا بیماری‌های قلبی‌ و عروقی (به‌علت افتاستروژن)؛
• مشکل باردارشدن یا ناباروری (به‌علت عدم تخمک‌گذاری منظم)؛
• درد لگن (اگر مشکلات ساختاری جهت آمنوره ثانویه شده باشند)؛
• افزایش گمان سقط جنین (اگر آمنوره ناشی از عدم اعتدال هورمونی باشد)؛
• سختی روانی یا عصبی ناشی از فقدان قاعدگی.

تشخیص آمنوره

اگر چند ماه پریود نشده‌اید، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک درمورد علائم و سابقه قاعدگی از شما سؤالاتی می‌پرسد و درصورت لزوم، معاینات فیزیکی نیز انجام می‌دهد. امکان پذیر پزشک آزمایش‌هایی را نیز تجویز کند از جمله:

• آزمایش بارداری؛
• آزمایش خون برای بازدید مقدار هورمون‌ها و تشخیص اختلالات تیروئید یا غدد فوق‌کلیوی؛
• آزمایش ژنتیکی برای برسی نارسایی تخمدان به‌اختصاصی اگر کمتر از ۴۰ سال سن داشته باشید؛
• آزمایش‌های تصویربرداری همانند سونوگرافی لگن برای برسی تخمدان‌ها و رحم و ام‌آرآی (MRI) برای بازدید هیپوتالاموس و غده هیپوفیز.

ثبت و پیگیری دوره‌های قاعدگی

بعضی اوقات تشخیص علت آمنوره آسان نیست. هنگامی علت آمنوره اشکار نیست، امکان پذیر پزشک از شما بخواهد تغییرات چرخه قاعدگی خود را ثبت کنید. با ثبت تاریخچه قاعدگی پزشک راحت‌تر می‌تواند علت آمنوره را تشخیص دهد. در ثبت تاریخچه قاعدگی خود (در اپلیکیشن یا دفتر یادداشت) به موارد زیر دقت کنید:

• طول دوره قاعدگی؛
• زمان آخرین پریود؛
• داروهایی که مصرف می‌کنید؛
• تغییرات در رژیم غذایی یا برنامه ورزشی؛
• چالش‌های احساسی همانند استرس.

مهار و درمان آمنوره

اگر قاعدگی به‌علت یائسگی، بارداری یا شیردهی قطع شده باشد، نیازی به درمان نیست. در موارد دیگر نیز عمل های درمانی به علت آمنوره بستگی دارد و امکان پذیر شامل موارد زیر باشد:

• درپیش‌گرفتن رژیم غذایی و برنامه ورزشی برای رسیدن به وزن سالم؛
• منفعت گیری از تکنیک‌های مدیریت استرس؛
• تحول مقدار و شدت ورزش؛
• درمان‌های هورمونی تجویزشده توسط پزشک؛
• جراحی (در موارد نادر).

امکان پذیر که پزشک درمان‌های زیر را برای افت عوارض جانبی آمنوره پیشنهاد کند:

منفعت گیری از جراحی برای درمان آمنوره

به‌ندرت از جراحی برای درمان آمنوره منفعت گیری می‌بشود. مواردی که در آنها امکان پذیر پزشک روش جراحی را پیشنهاد کند، عبارت‌اند از:

• وجود مشکلی فیزیکی که از خون‌ریزی واژن جلوگیری می‌کند همانند سپتوم واژن (vaginal septum) یا پرده بکارت مسدود (imperforate hymen)؛
• تومور هیپوفیز؛
• بافت اسکار رحم (Uterine scar tissue).

پیشگیری از ابراز عارضه

نگه داری سلامت کلی در پیشگیری از برخی از علل آمنوره ثانویه مؤثر است. تلاش کنید:

• از برنامه غذایی و ورزشی مفیدی پیروی کنید.
• به چرخه‌های قاعدگی خود دقت کنید تا درصورت اختلال در آنها فهمید شوید.
• منظم به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید و بازدید‌هایی همانند معاینه لگن و تست پاپ اسمیر را انجام دهید.
• خواب و استراحت کافی و باکیفیت داشته باشید.
• استرس خود را مهار کنید.

آمادگی‌های ملزوم پیش از مراجعه به پزشک

اگر ۳ ماه پریود نشده‌اید یا یک پریود را از دست داده‌اید و یکی از موارد زیر را نیز مشاهده کرده‌اید، به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل اعتدال، هماهنگی یا بینایی دارید. (این علائم امکان پذیر نشانه وجود مشکلی جدی باشند.)
• در شرایطی که زایمان نکرده‌اید، از نوک سینه‌ها شیر خارج می‌بشود.
• فهمید رشد موهای زائد در صورت و بدن خود شده‌اید.
• بیشتر از ۱۵ سال سن دارید و تا این مدت اولین پریود خود را توانایی نکرده‌اید.

برای آمادگی پیش از مراجعه به پزشک:

• از اعضای خانواده سوال کنید که آیا فردی آمنوره را توانایی کرده است یا نه.
• علائم و مشکلات خود، تاریخ و طول زمان پریودها، داروها و مکمل‌های مصرفی و استرس‌های عاطفی خود را یادداشت کنید.

برای سؤالات احتمالی پزشک آماده باشید. این سؤالات امکان پذیر شامل موارد زیر باشد:

• آخرین پریود شما چه وقتی بوده است؟
• فعالیت جنسی دارید؟
• از راه حلهای پیشگیری از بارداری منفعت گیری می‌کنید؟
• اکنون استرسی دارید؟
• فهمید تغییری در وزن خود شده‌اید؟
• منظم ورزش می‌کنید؟
• مشکلات سلامتی یا بیماری‌های فرد دیگر دارید؟

سخن پایانی

اگر بیشتر از ۱۵ سال سن دارید و تا این مدت پریود نشده‌اید یا چرخه قاعدگی طبیعی داشته‌اید که اکنون متوقف شده است، با پزشک خود سخن بگویید کنید. طبق معمول آمنوره نشانه نوعی بیماری قابل‌درمان است. هنگامی پزشک علت قطع پریود را تشخیص دهد، می‌توانید درمان‌های ملزوم برای تنظیم چرخه قاعدگی را اغاز کنید. امکان پذیر برای ازسرگیری چرخه‌های قاعدگی طبیعی به تغییراتی در سبک زندگی یا درمان‌های هورمونی نیاز داشته باشید. طبق معمول بعد از درمان علت عرصه‌ای چرخه قاعدگی مجدد از سر گرفته می‌بشود، ولی امکان پذیر مدتی طول بکشد تا مجدد منظم بشود.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

دیسمنوره واژه‌ای پزشکی است که برای قاعدگی دردناک به کار می‌رود. علت قاعدگی دردناک انقباض رحمی برای ریزش لایه داخلی رحم است. درد طبق معمول قبل از پریود اغاز می‌بشود و چند روز سپس فروکش می‌کند. در این مقاله درمورد دیسمنوره، علت تشکیل آن و راه حلهای درمانش توضیحات کاملی می‌دهیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

دیسمنوره چیست؟

دیسمنوره عبارتی پزشکی است که برای پریود دردناک یا انقباضات قاعدگی منفعت گیری می‌بشود. فرد دچار این عارضه علاوه‌بر انقباض عضلانی، امکان پذیر علائم فرد دیگر همانند حالت تهوع، خستگی و اسهال نیز داشته باشد. روز قبل یا روز اغاز قاعدگی رایج‌ترین زمان گرفتگی‌های قاعدگی است. در زیاد تر افراد، علائم دو تا سه روز ادامه دارند.

انواع دیسمنوره

دو نوع دیسمنوره وجود دارد: اولیه و ثانویه. در ادامه، هریک از انواع دیسمنوره را بازدید می‌کنیم.

۱. دیسمنوره اولیه

دیسمنوره اولیه به آن انقباضات قاعدگی حرف های می‌بشود که هربار در زمان پریود اتفاق می‌افتند و ناشی از مشکل فرد دیگر نیستند. درد طبق معمول یک یا دو روز قبل از قاعدگی یا در زمان اغاز خون‌ریزی اغاز می‌بشود. این درد خفیف تا شدید در پایین شکم، کمر و ران‌ها تشکیل می‌بشود و طبق معمول دو تا سه روز ادامه دارد. دیسمنوره اولیه نوع شایع‌تر دیسمنوره است.

۲. دیسمنوره ثانویه

اگر پریودهای دردناک به‌علت بیماری یا عفونت در دستگاه تولیدمثلی تشکیل شوند، دیسمنوره ثانویه است. درد دیسمنوره ثانویه طبق معمول سریعتر از چرخه قاعدگی اغاز می‌بشود و زیاد تر از انقباضات قاعدگی معمول طول می‌کشد. برای مثال امکان پذیر گرفتگی‌ها را چند روز قبل از قاعدگی حس کنید و درد تا توقف کامل خون‌ریزی ادامه یابد. دیسمنوره ثانویه شیوع کمتری دارد.

آیا دیسمنوره خطرناک است ؟

داشتن درد در دوره قاعدگی طبیعی است. نزدیک به ۶۰درصد از زنان در دوران قاعدگی درد خفیف دارند. نزدیک به ۵ تا ۱۵درصد از افراد دچار قاعدگی دردناک خواهد شد و دردشان آن‌قدر شدید است که فعالیت روزانه آنها را مختل می‌کند. یقیناً این عدد به گمان زیاد زیاد تر است، چون تعداد بسیاری از افراد قاعدگی دردناک را گزارش نمی‌کنند.

در زیاد تر موارد، درد قاعدگی دردناک با افزایش سن و این چنین سپس از زایمان افت می‌یابد.

علت قاعدگی دردناک

گرفتگی‌های قاعدگی وقتی اتفاق می‌افتند که ماده‌ای شیمیایی به‌نام پروستاگلاندین با رحم تماس اشکار می‌کند. در دوره قاعدگی، مقدار پروستاگلاندین زیاد و تماس آن با رحم زیاد تر است. این قضیه حس انقباض و ناراحتی را در فرد تشکیل می‌کند. این انقباضات پشتیبانی می‌کنند پوشش رحم بریزد و خون و بافت از طریق واژن خارج بشود. مقدار پروستاگلاندین قبل از قاعدگی افزایش می‌یابد و به‌محض اغاز قاعدگی کم می‌بشود. به همین علت انقباض سپس از چند روز از بین می‌رود.

چیزی که شما حس می‌کنید، انقباض و استراحت رحم است. عضلات رحم منقبض خواهد شد تا پوشش رحم بریزد. برخی افراد درد بیشتری حس می‌کنند که به نظر می‌رسد به علت تشکیل زیاد تر پروستاگلاندین باشد.

علائم قاعدگی دردناک

اگر پریود دردناکی دارید، به گمان زیاد دچار این چنین علائمی می‌شوید:

• درد شدید در شکم؛
• حس سختی در شکم؛
• درد در لگن، کمر و پایین پاها؛
• سندرم پیش قاعدگی یا پی.ام.اس (PMS)؛
• حالت تهوع، سرگیجه و سردرد.

در زیاد تر موارد، درد ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از پریود اغاز می‌بشود و تا ۴۸ ساعت سپس از پریود ادامه دارد.

ربط دیسمنوره ثانویه و گرفتگی عضلانی

درد قاعدگی در دیسمنوره ثانویه به علت بیماری‌هایی است که بر اندام‌های تولیدمثلی تاثییر می‌گذارد، از جمله:

• اندومتریوز: در این بیماری پوشش داخلی رحم (اندومتر) خارج از رحم رشد می‌کند. از آنجایی که این قطعات بافتی در دوره قاعدگی دچار خون‌ریزی خواهد شد، می‌توانند ورم، زخم و درد تشکیل کنند.
• اندومیوزیس: نوعی بیماری است که پوشش رحم درون عضلات رحم رشد می‌کند. این بیماری جهت می‌بشود که رحم بزرگ‌تر از حد معمول باشد و خون‌ریزی و درد غیرطبیعی تشکیل کند.
• فیبروئید: توده‌های غیرسرطانی که داخل، بیرون یا در دیواره رحم رشد می‌کنند.
• بیماری التهابی لگن یا پی.آی.دی (PID): نوعی عفونت باکتریایی است که در رحم اغاز می‌بشود و به دیگر اندام‌های تولیدمثلی گسترش می‌یابد. بیماری التهابی لگن امکان پذیر جهت درد معده یا درد زمان رابطه جنسی بشود.
• تنگی دهانه رحم: گردن رحم به‌علت جراحی، درمان یا بیماری‌های دیگر کوچک می‌بشود.
• بیماری‌های مادرزادی: بیماری‌های خاص بدو تولد هم امکان پذیر جهت قاعدگی دردناک شوند. این بیماری‌ها امکان پذیر جهت شکل نامنظم رحم یا دیگر بیماری‌هایی شوند که بر تخمدان و لوله رحمی تاثییر می‌گذارند.

عوارض قاعدگی دردناک

انقباضات قاعدگی طبق معمول به خودی‌ خود عوارضی ندارند به‌جز این که زندگی روزانه را مختل کنند. اما اگر نوعی بیماری جهت قاعدگی دردناک شده باشد، امکان پذیر عوارض داشته باشد. برای مثال بیماری اندومتروز یا بیماری التهابی لگن امکان پذیر جهت ناباروری یا بارداری خارج رحمی بشود. به این علت بهتر است برای تشخیص علت عرصه‌ای درد قاعدگی به پزشک مراجعه کنید.

تفاوت گرفتگی طبیعی و دیسمنوره

اگر انقباضات شدید و غیرطبیعی قاعدگی دارید که زیاد تر از ۳ روز طول می‌کشند، به پزشک مراجعه کنید. هر دو نوع انقباضات اولیه و ثانویه قاعدگی قابل‌درمان می باشند و به همین علت باید آنها را بازدید کنید.

پزشک از شما می‌خواهد که علائم و چرخه قاعدگی‌تان را توضیح دهید. این چنین امکان پذیر آزمایش لگن را انجام دهد. زمان آزمایش، پزشک به‌پشتیبانی آینه مخصوص و انگشت داخل واژن و گردن رحم را بازدید می‌کند. این چنین امکان پذیر مقداری از مایع واژنی را برای آزمایش بردارد. مقصد از آزمایش بازدید بیماری‌های عامل قاعدگی دردناک است. اگر علت مشخصی وجود نداشته باشد، امکان پذیر پزشک دیسمنوره اولیه را گزارش دهد.

اگر پزشک به دیسمنوره ثانویه شک کند، باید آزمایش‌های فرد دیگر انجام دهید. پزشک به‌پشتیبانی تصویربرداری و دیگر آزمایش‌های تشخیصی بهتر می‌تواند رحم و دیگر اندام‌های تولیدمثلی را مشاهده کند. امکان پذیر پزشک آزمایش‌های فرد دیگر را هم نظر دهد، از جمله:

• سونوگرافی: منفعت گیری از امواج صوتی برای به عکس کشیدن رحم، تخمدان و دیگر اندام‌های تولیدمثلی.
• هیستروسکوپی: منفعت گیری از ابزاری کوچک و دارای چراغ برای مشاهده داخل رحم. عکس رحم در صفحه‌نمایش نشان داده می‌بشود.
• لاپاراسکوپی: امکان پذیر پزشکی از یک برش کوچک در شکم و لاپاراسکوپ برای مشاهده اندام‌های لگنی منفعت گیری کند.

اگر قاعدگی دردناک به‌علت بیماری باشد، پزشک درمورد راه درمان با فرد سخن بگویید می‌کند.

درمان دیسمنوره چیست

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی طبق معمول اولین درمان قاعدگی دردناک می باشند. این داروهای شامل داروهایی همانند ایبوپروفن و ناپروکسن می باشند که در داروخانه‌ها موجودند و مقدار پروستاگلاندین بدن را افت خواهند داد. می‌توان به‌محض اغاز‌شدن انقباضات از این داروها منفعت گیری کرد. اگر نمی‌توانید از این داروها منفعت گیری کنید، می‌توانید دیگر مسکن‌ها همانند استامینوفن را امتحان کنید.

امکان پذیر پزشک داروهایی با دز بالاتر برایتان تجویز کند.

داروهای هورمونی

امکان پذیر پزشک داروهای کنترل بارداری را به‌گفتن روشی درمانی تجویز کند. افرادی که از داروهای هورمونی منفعت گیری می‌کنند درد قاعدگی کمتری دارند. این داروها را می‌توان به‌صورت قرص، پچ یا حلقه واژنی منفعت گیری کرد.

دستگاه هورمونی داخل رحمی

دستگاه هورمونی داخل‌رحمی یا آ.یو.دی (IUD) می‌تواند به ازبین‌بردن درد پشتیبانی کند. در این مورد باید با پزشک مشورت کنید. این دستگاه درون رحم قرار می‌گیرد و تا ۵ سال باقی می‌ماند. دو نوع IUD وجود دارد. اگر تصمیم بارداری دارید، نمی‌توانید از IUD هورمونی منفعت گیری کنید.

درمان خانگی دیسمنوره

درمان‌های غیردارویی هم برای انقباضات قاعدگی وجود دارد، از جمله:

• منفعت گیری از پد گرمایی یا کیسه آب گرم برای زیر شکم یا کمر در زمان گرفتگی؛
• استراحت زیاد تر؛
• پرهیز از غذاهای حاوی کافئین؛
• پرهیز از سیگار و نوشیدنی‌های الکلی؛
• ماساژ کمر و شکم؛
• ورزش منظم. (افرادی که ورزش می‌کنند درد قاعدگی کمتری دارند.)

اگر دیسمنوره ثانویه دارید، درمورد درمان علت عرصه‌ای با پزشک سخن بگویید کنید. درمان امکان پذیر شامل داروهای ضدبارداری، دیگر داروها یا جراحی باشد.

درمان‌های جانشین

افراد دچار پریودهای دردناک طبق معمول برای مقابله با درد راه حلهای طبیعی اشکار می‌کنند، از جمله:

• یوگا؛
• طب سوزنی و طب فشاری؛
• تمرینات آرام‌قسمت یا تنفسی؛
• مصرف غذاهای ضدالتهابی همانند گیاهانی با برگ سبز، زنجبیل و مغزها و نوشیدن چای سبز؛
• مصرف مکمل‌هایی همانند ویتامین دی (D) و منیزیم که به افت التهاب پشتیبانی می‌کنند.

پیشگیری از دیسمنوره

شما نمی‌توانید از دیسمنوره پیشگیری کنید، اما رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم می‌تواند از شدت‌گرفتن انقباض جلوگیری کند.

مراجعه به پزشک

اگر قاعدگی‌های دردناک دارید و نمی‌توانید کارهای روزانه را انجام دهید، به پزشک مراجعه کنید. انقباضات خفیف طبیعی می باشند، اما انقباضات شدید و دردی که مانع از فعالیت می‌بشود به درمان نیاز دارد. بازدید قاعدگی و روزهایی که درد شدید دارید، امکان پذیر پشتیبانی‌کننده باشد. این چنین اگر علائم فرد دیگر همانند سردرد یا خون‌ریزی شدید دارید، به پزشک خبر دهید.

در برخی موارد دیگر هم باید به پزشک مراجعه کنید، از جمله:

• در قبل درد قاعدگی نداشتید ولی اکنون دارید؛
• درد قاعدگی شدیدتر شده است؛
• درد قاعدگی طویل‌تر شده است؛
• رابطه جنسی شما دردناک است؛
• بین پریودهایتان درد دارید (شبیه درد قاعدگی)؛
• بین پریودهایتان خون‌ریزی دارید یا قاعدگی شما نامنظم است.

امکان پذیر پزشک درمورد زمان اغاز قاعدگی، زمان وجود علائم، داشتن رابطه جنسی یا وجود علائم در دیگر افراد خانواده از شما سوال بپرسد.

شما بگویید

شما چه مقدار با دیسمنوره آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال دچار قاعدگی دردناک شده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

کولپوسکوپی روشی است که برای بازدید علائم سرطان یا بافت پیش‌سرطانی در گردن رحم، واژن و فرج منفعت گیری می‌بشود. اگر نتیجه آزمایش پاپ اسمیر غیرطبیعی یا نتیجه آزمایش اچ.آی.وی (HIV) مثبت باشد، امکان پذیر برای تشخیص درست‌تر بیماری کولپوسکوپی تجویز بشود. در این مقاله زیاد تر با این آزمایش، روش انجام و مزایا و عوارض احتمالی آن آشنا می‌شویم. با ما همراه باشید.

کولپوسکوپی چیست؟

کولپوسکوپی روشی است که برای تشخیص بافت غیرطبیعی گردن رحم (قسمت پایینی رحم) و دیواره واژن منفعت گیری می‌بشود. در این روش، یک میکروسکوپ نوری خاص به‌نام کولپوسکوپ بافت پوششی گردن رحم و واژن را با بزرگنمایی مشخص می کند و اگر چیزی غیرطبیعی مشاهده بشود، مثالهای بافتی (بیوپسی) تهیه می‌بشود که در آزمایشگاه برای اشکار‌کردن سلول‌های سرطانی یا پیش‌سرطانی منفعت گیری می‌بشود. علاوه‌بر این، با کولپوسکوپی می‌توان وجود رگ‌های غیرطبیعی و ساختار، رنگ و الگوی غیرطبیعی بافت را هم تشخیص داد.

علت انجام آزمایش کولپوسکوپی

این آزمایش در درجه اول برای بازدید سلول‌های سرطانی و سلول‌هایی به‌نام دیس‌پلازی گردن رحم منفعت گیری می‌بشود که امکان پذیر اگر درمان نشوند، سرطانی شوند. پزشک در گردن رحم، واژن و فرج جستوجو این سلول‌ها می‌گردد. علاوه‌بر این، کولپوسکوپی برای اچ پی وی، تشخیص دی اتیل استیل بسترول و سلول‌های غیرسرطانی به‌نام پولیپ هم منفعت گیری بشود. این چنین بعضی اوقات پزشک برای بازدید علائم دیگر همانند خون‌ریزی غیرطبیعی واژن یا خارش فرج آن را تجویز می‌کند.

افرادی که در بدو تولد با جنسیت زن به دنیا می‌آیند، مردانی که تحول جنسیت خواهند داد و افراد بدون جنسیت دارای واژن برای تشخیص موارد غیرطبیعی به کولپوسکوپی نیاز دارند، از جمله:

• نتایج غیرطبیعی تست پاپ اسمیر؛
• نتایج غیرطبیعی آزمایش لگن؛
• نتیجه آچ.آی.وی (HIV) مثبت.

آماده‌شدن برای کولپوسکوپی

برای انجام این آزمایش باید چند مسئله را مراعات کنید، از جمله:

• درمورد حالت بارداری‌ خود با پزشک سخن بگویید کنید: اگر طی کولپوسکوپی به مثالبرداری نیاز داشته باشید، امکان پذیر خطر خون‌ریزی دوران بارداری را افزایش دهد.
• کولپوسکوپی را وقتی غیر از قاعدگی انجام دهید: انجام این آزمایش وقتی که خون‌ریزی ندارید، راحت‌تر است.
• ۴۸ ساعت قبل از آزمایش از رابطه جنسی واژنی خودداری کنید: انجام رابطه جنسی، منفعت گیری از تامپون، کرم یا داروهای واژنی امکان پذیر بر جواب آزمایش کولپوسکوپی تاثییر بگذارند.
• روز انجام آزمایش از مسکن منفعت گیری کنید: منفعت گیری از داروهای حاوی استامینوفن و ایبوپروفن طبق معمول مناسب است. در این باره با پزشک مشورت کنید.

نکات مهم قبل از آزمایش

• در صورت ابتلا به بیماری‌های التهابی حاد لگن و گردن رحم از انجام کولپوسکوپی خودداری کنید.
• در صورت حساسیت به مواد بیهوشی به پزشک خبر دهید.
• در صورت مصرف دارو یا محصولات گیاهی به پزشک خبر دهید.
• اگر سابقه اختلالات خونی دارید یا در صورت مصرف داروهای رقیق‌کننده خون همانند آسپرین، به پزشک خبر دهید.

موقع انجام کولپوسکوپی چه اتفاقی می‌افتد؟

کولپوسکوپی در مطب یا کلینیک انجام می‌بشود. این فرایند طبق معمول ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زمان می‌برد و می‌توانید همان روز به خانه بروید. این روش به راحتی تست پاپ اسمیر نیست، اما به بیهوشی یا مسکن نیاز ندارید. این آزمایش چند مرحله دارد:

• قبل از کلوپوسکوپی لباس‌هایتان را درمی‌آورید و سپس از رفتن به دست‌شویی، روی تخت دراز می‌کشید و پایتان را روی رکاب قرار می دهید.
• پزشک ابزاری به‌نام اسپکولوم یا آینه طبی را در واژن شما قرار می‌دهد تا گردن رحم را ببیند.
• پزشک برای بازدید دقیق‌تر واژن و گردن رحم از کولپوسکوپ منفعت گیری می‌کند. کولپوسکوپ یک چراغ و لنز دوچشمی دارد تا پزشک راحت‌تر گردن رحم را ببیند. کولپوسکوپ همه زمان بیرون واژن قرار دارد.
• پزشک یک سواب پنبه‌ای حاوی محلول اسیداستیک را به گردن رحم می‌زند. امکان پذیر مقداری حس سوزش کنید. این محلول می‌تواند نواحی مشکوک را برجسته کند.
• اگر یک یا چند ناحیه غیرطبیعی وجود داشته باشد، پزشک از این بافت‌ها مثالبرداری می‌کند.

نحوه مثالبرداری

برخلاف آزمایش پاپ که همه بافت گردن رحم خراشیده می‌بشود، در مثالبرداری پزشک با تراشیدن سلول‌های یک ناحیه اشکار نمونه بافتی تهیه می‌کند. تکه‌های کوچک بافت برداشته خواهد شد و برای بازدید وجود سلول‌های سرطانی یا پیش سرطانی به آزمایشگاه فرستاده خواهد شد. امکان پذیر موقع برداشتن بافت، فشاری کوچک یا نیشگون‌همانند را حس کنید.

مقدار درد

کولپوسکوپی بدون درد است. فقط امکان پذیر موقع واردکردن اسپکولوم مقداری سختی حس کنید. این چنین در زمان برخورد محلول با گردن رحم و واژن امکان پذیر مقداری حس سوختگی یا سوزش داشته باشید. اگر به مثالبرداری نیاز داشته باشید، امکان پذیر تیزی نیشگون یا حس گرفتگی دوران قاعدگی را توانایی کنید. مصرف مسکن‌های بدون نسخه قبل از آزمایش جهت افت درد می‌بشود.

سپس از کولپوسکوپی

بلافاصله سپس از آزمایش می‌توانید فعالیت‌های طبیعی را از سر بگیرید. اگر مثالبرداری نداشته باشید، امکان پذیر تا دو روز سپس مقداری لکه‌بینی داشته باشید. در صورت مثالبرداری، باید انتظار این چند چیز را داشته باشید:

• خون‌ریزی خفیف واژن تا چند روز؛
• درد خفیف واژن تا چند روز؛
• ترشح واژنی سیاه تا قهوه‌ای (ناشی از محلول اسیدی).

می‌توانید برای مهار خون‌ریزی و ترشح واژنی از نوار بهداشتی منفعت گیری کنید. در این زمان از ورود هر چیزی به داخل واژن خودداری کنید. با پرهیز از رابطه جنسی، منفعت گیری از تامپون و دوش‌گرفتن اجازه دهید گردن رحم ترمیم بشود. در خصوص زمان‌زمان مراقبت از پزشک سوال کنید.

جواب آزمایش کولپوسکوپی

نتیجه کولپوسکوپی و مثالبرداری مشخص می کند که درمان نیاز دارید یا خیر. نزدیک به ۴۰درصد از افراد علائمی از سلول‌های غیرطبیعی مشاهده نمی‌کنند. نزدیک به ۶۰درصد از افراد بر پایه نوع مشکلشان، همانند وجود توده در گردن رحم، واژن یا فرج به درمان نیاز دارند.

درمان‌های سپس از کولپوسکوپی

نتیجه مثالبرداری کولپوسکوپی وجود ناهنجاری‌های زودهنگام همانند دیس‌پلازی خفیف گردن رحم را اشکار می‌کند. در این مورد، پزشک تکرار مرتب آزمایش پاپ را تجویز می‌کند. دیس‌پلازی خفیف خود‌به‌خود رفع می‌بشود، اما سلول‌های پیش‌سرطانی پیشرفته به درمان نیاز دارند. برخی از راه حلهای درمانی عبارت‌اند از:

• روش جراحی با حلقه الکتریکی یا ال.ای.ای.پی (LEEP): منفعت گیری از قوت الکتریسیته برای تخریب سلول‌های غیرطبیعی.
• بیوپسی مخروطی: مثالبرداری مخروطی شکل از بافت حاوی سلول‌های غیرطبیعی.
• درمان انجمادی یا کرایوتراپی: منفعت گیری از مواد شیمیایی سرد همانند نیتروژن مایع برای تخریب سلول‌های غیرطبیعی.
• جراحی لیزر: منفعت گیری از پرتوی لیزر حرارتی برای تخریب سلول‌های غیرطبیعی.

در موارد جدی‌تر، جراحی برای برداشتن همه بافت رحم ملزوم است. درمورد تست‌های تکمیلی ملزوم برای جراحی با پزشک سخن بگویید کنید. نتیجه مثالبرداری طبق معمول ۲ تا ۱۰ روز سپس آماده می‌بشود.

عوارض کولپوسکوپی

کولپوسکوپی طبق معمول روشی ایمن با عوارض جانبی کم است، اما در صورت داشتن برخی علائم باید به پزشک مراجعه کنید، از جمله:

• درد شدید در لگن و پایین شکم؛
• خون‌ریزی شدید (زیاد تر از مقدار خون‌ریزی پریود)؛
• علائم عفونت همانند ترشح واژنی بدبو که ضخیم‌تر از حالت معمول است و تب و لرز.

سوالات رایج

– آیا کولپوسکوپی دلواپس‌کننده است؟

خیر. جای نگرانی نیست. امکان پذیر شما سرطان نداشته باشید، اما کولپوسکوپی تشخیص و درمان سلول‌های پیش‌سرطانی در مرحله های اولیه را هم راحت‌تر می‌کند.

– چه فردی کولپوسکوپی را انجام می‌دهد؟

متخصص زنان می‌تواند این آزمایش را انجام دهد. بعضی اوقات هم متخصصی آموزش‌دیده به‌نام کولپوسکوپیست این کار را انجام می‌دهد. اگر پزشک متخصص باتجربه این آزمایش را انجام دهد، گمان تشخیص زودهنگام سلول‌های سرطانی زیاد تر می‌بشود.

– آیا کولپوسکوپی نوعی جراحی است؟

خیر. کولپوسکوپی جراحی نیست، اما مثالبرداری از بافت شامل یک جراحی جزئی است. بعضی اوقات مثالبرداری به‌گفتن بخشی از این آزمایش انجام می‌بشود. اگر طی آزمایش چیز غیرطبیعی مشاهده بشود، بخشی از بافت مورد نظر برای بازدید زیاد تر برداشته می‌بشود. مثالبرداری روشی بدون درد است که کمتر از ۳۰ دقیقه زمان می‌برد و به بستری‌شدن در بیمارستان نیاز ندارد.

شما بگویید

شما چه مقدار با کولپوسکوپی آشنایی دارید؟‌ آیا تابه‌حال از این روش تشخیصی منفعت گیری کرده‌اید؟‌ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

چسبندگی رحم عارضه‌ای است که به‌سبب آن بافت اسکار (چسبندگی) داخل رحم ایجاد می‌شود. زنان مبتلا به این عارضه ممکن است پریود نشوند یا دچار پریودهای سبک، درد لگن یا ناباروری شوند. هرآنچه لازم است درباره چسبندگی رحم بدانید، در این مقاله خواهید خواند. با ما همراه باشید.

سندرم آشرمن چیست؟

چسبندگی رحم «سندرم آشرمن» نیز نامیده می‌شود. سندرم آشرمن وضعیتی نادر است که سبب ایجاد بافت اسکار می‌شود که به آن چسبندگی داخل رحمی نیز می‌گویند. این بافت اضافی دیواره‌های رحم را ضخیم‌تر می‌کند و قسمتی از فضای داخلی رحم را می‌گیرد. ممکن است این سندرم باعث درد لگن، خون‌ریزی غیرطبیعی رحم یا ناباروری شود. چسبندگی رحم قابل‌درمان است و درمان آن علائم فرد مبتلا را تسکین می‌دهد.

تشخیص دقیق درصد افراد مبتلا به این عارضه دشوار است، چون ممکن است برخی زنان هیچ علامتی از این عارضه نداشته باشند و نداشتن علائم باعث شود هیچ‌وقت به پزشک مراجعه نکنند.

علائم چسبندگی رحم چیست؟

علائم رایج سندرم آشرمن عبارت‌اند از:

• پریودنشدن؛
• مشکلات ناباروری؛
• خون‌ریزی غیرطبیعی رحمی؛
• پریود بسیار سبک (هیپومنوره)؛
• احساس گرفتگی یا درد شدید لگن.

ممکن است برخی زنان دچار این سندرم باشند، اما علائمی نداشته باشند یا همچنان منظم پریود شوند. اگر دچار درد لگن هستید یا پریودهای غیرعادی دارید، به پزشک مراجعه کنید.

علل چسبندگی رحم

چسبندگی رحم یا سندرم آشرمن زمانی اتفاق می‌افتد که بافت اسکار (چسبندگی) داخل رحم ایجاد می‌شود، فضای داخل رحم را محدود و گاهی اوقات دهانه رحم را هم مسدود می‌کند. این اتفاق ممکن است علل مختلفی داشته باشد، اما یکی از علل اصلی آن جراحی رحم یا دهانه رحم است. علل رایج سندرم آشرمن عبارت‌اند از:

• جراحی هیستروسکوپی: نوعی جراحی که طی آن پزشک دستگاهی به‌نام هیستروسکوپ را وارد رحم می‌کند و فیبروم‌های رحم را برمی‌دارد.
• اتساع و کورتاژ (D&C): نوعی جراحی شامل بازکردن دهانه رحم (اتساع) و برداشتن بافت از رحم (کورتاژ) است. ممکن است این بافت پوشش داخلی رحم (آندومتر) یا بافت ناشی از سقط جنین باشد. در این عمل از ابزاری برای خراش‌دادن بافت اضافی استفاده می‌شود. این جراحی معمولا باعث ایجاد اسکار نمی‌شود مگر اینکه فرد عفونت زمینه‌ای داشته باشد.
• سزارین: سزارین نوعی عمل جراحی برای زایمان و تولد جنین است که ممکن است باعث ایجاد بافت اسکار شود. اگر فرد در زمان انجام این عمل دچار عفونت رحم باشد، ممکن است در محل بخیه‌ها چسبندگی ایجاد شود.
• عفونت‌ها: عفونت‌ها معمولا به‌تنهایی باعث سندرم آشرمن نمی‌شوند؛ اگر حین جراحی رحم فرد دچار عفونت باشد، ممکن است به این سندرم هم مبتلا شود. التهاب دهانه رحم و بیماری التهابی لگن (PID) عفونت‌هایی‌اند که ممکن است منجر به سندرم آشرمن شوند.
• پرتودرمانی: گاهی اوقات ممکن است روش‌های درمانی هم باعث ایجاد بافت اسکار در رحم شوند. پرتودرمانی که برای درمان سرطان دهانه رحم استفاده می‌شود، ممکن است باعث چسبندگی و ابتلا به سندرم آشرمن شود.

چه کسانی بیشتر مستعد ابتلا به چسبندگی رحم‌اند؟

این عارضه اکتسابی است، یعنی عواملی باعث ایجاد آن می‌شوند. سندرم آشرمن ممکن است به علل مختلفی از جمله جراحی، عفونت و روش‌های درمانی سرطان ایجاد شود. افرادی که بیشتر مستعد ابتلا به این بیماری‌اند، عبارت‌اند از کسانی که:

• تحت درمان سرطان‌اند؛
• سابقه عفونت لگنی دارند؛
• قبلا نوعی جراحی رحم مانند هیستروسکوپی، کورتاژ یا سزارین انجام داده‌اند.

تشخیص چسبندگی رحم

سندرم آشرمن معمولا زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد دچار علائمی مانند درد لگن، آمنوره (فقدان قاعدگی)، خون‌ریزی غیرطبیعی رحم یا ناتوانی در باردارشدن و باردارماندن باشد. سابقه پزشکی فرد به تشخیص این بیماری کمک می‌کند. اگر فرد قبلا عمل‌های رحمی مانند اتساع و کورتاژ (D&C) و سزارین داشته، مبتلا به عفونت لگنی بوده یا پرتودرمانی کرده است، شاید پزشک به این سندرم شک کند.

تست‌های تصویربرداری به پزشک این امکان را می‌دهند که اندام‌های داخلی بیمار را به‌خوبی بررسی کند. تست‌های مختلف جزئیات مختلفی را ارائه می‌دهند.

۱. سونوگرافی

این نوع تست تصویربرداری از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از اندام‌های داخلی استفاده می‌کند. سونوگرافی را می‌توان خارجی و از روی پوست یا داخلی با سونوگرافی ترانس واژینال انجام داد.

۲. هیستروسکوپی

در این روش، پزشک از ابزاری مجهز به دوربین (هیستروسکوپ) برای مشاهده داخل رحم استفاده می‌کند. هیستروسکوپ وارد واژن می‌شود و از دهانه رحم به‌سمت بالا و داخل رحم حرکت می‌کند. هیستروسکوپی به پزشک این امکان را می‌دهد که نگاهی بسیار دقیق به داخل رحم بیندازد. همچنین می‌توان از آن برای درمان سندرم آشرمن هم استفاده کرد.

۳. هیستروسونوگرافی

به‌احتمال زیاد پزشک در ابتدا برای تشخیص بافت اسکار داخل رحم هیستروسونوگرافی انجام می‌دهد. پزشک برای انجام هیستروسونوگرافی با یک کاتتر کوچک کمی محلول نمکی را به داخل حفره رحم تزریق می‌کند و با سونوگرافی ترانس واژینال بررسی می‌کند که آیا بافت اسکار در داخل یا دهانه رحم قرار دارد یا خیر. این مایع رحم را منبسط می‌کند تا پزشک بتواند جزئیات رحم و مشکلات آن را ببیند. انجام هیستروسونوگرافی به پزشک کمک می‌کند نگاهی بسیار دقیق به داخل و خارج اندام‌های تناسلی بیمار بیندازد.

درمان چسبندگی رحم

روش‌های مختلفی برای درمان سندرم آشرمن وجود دارد. هدف اصلی درمان چسبندگی رحم برداشتن بافت اسکار و بازگرداندن رحم به اندازه و شکل اولیه است. فواید درمان این عارضه عبارت‌اند از:

• تسکین درد؛
• بازیابی چرخه طبیعی قاعدگی؛
• افزایش احتمال بارداری (اگر بیمار هنوز یائسه نشده باشد).

۱. هیستروسکوپی

ممکن است پزشک از هیستروسکوپی برای برداشتن چسبندگی‌های رحم استفاده کند. در این روش بافت اسکار با دقت زیادی برداشته می‌شود. یکی از عوارض احتمالی درمان سریع چسبندگی رحم با هیستروسکوپی، آسیب‌رساندن به بافت سالم داخل رحم در حین برداشتن بافت اسکار است.

۲. درمان‌های هورمونی (استروژن‌درمانی)

ممکن است این روش با گذاشتن کاتتر داخل‌رحمی کوچکی انجام شود که چند روز پس از هیستروسکوپی داخل رحم باقی می‌ماند. این کار احتمال تشکیل مجدد بافت اسکار پس از عمل را کاهش می‌دهد. در واقع استروژن باعث بهبود آندومتر (پوشش داخلی رحم) می‌شود و کاتتر نوعی مانع فیزیکی بین دیواره‌های قدامی و خلفی رحم ایجاد می‌کند.

پیشگیری از ایجاد چسبندگی در رحم

چسبندگی رحم ممکن است یکی از عوارض جانبی احتمالی جراحی‌های دیگر باشد. معمولا این عارضه قابل‌پیشگیری نیست، چون جراحی هم نوعی درمان است که با توجه به شرایط فرد برایش تجویز می‌شود. قبل از انجام هر نوع جراحی رحمی درباره تمام عوارض احتمالی آن با پزشک صحبت کنید. پزشک ممکن است قرار ملاقاتی برای بعد از عمل توصیه کند تا با معاینه رحم از وجود بافت اسکار و چسبندگی‌ها مطلع شود.

سؤالات رایج

– ممکن است سندرم آشرمن باعث ناباروری شود؟

ناباروری دلایل مختلفی دارد. ممکن است در آزمایش‌هایی که برای تشخیص علت ناباروری تجویز می‌شوند، پزشک متوجه بافت اسکار داخل رحم (سندرم آشرمن) شود. وجود مقادیر زیادی از بافت اسکار در داخل رحم ممکن است علت ناباروری باشد.

– آیا می‌توانم بعد از درمان چسبندگی رحم باردار شوم؟

در بسیاری از موارد بله. ممکن است پس از درمان سندرم آشرمن، باردار شوید. حتی اگر چسبندگی رحم علت اصلی ناباروری شما نباشد، درمان آن احتمال بارداری را بسیار افزایش خواهد داد.

– آیا سندرم آشرمن باعث سقط جنین می‌شود؟

سندرم آشرمن باعث می‌شود فضای کمتری داخل رحم وجود داشته باشد و این ممکن است مشکلاتی را در دوران بارداری ایجاد کند، زیرا جنین داخل رحم روزبه‌روز رشد می‌کند و بزرگ‌تر می‌شود. ممکن است عوارض سندرم آشرمن احتمال بروز مشکلاتی مانند سقط جنین، مرده‌زایی یا جفت سرراهی را در دوران بارداری افزایش دهد.

– آیا چسبندگی رحم با قرص رفع میشود؟

معمولا برای درمان چسبندگی رحم نیاز به جراحی است و مصرف داروهای هورمونی مانند استروژن بعد از عمل توصیه می‌شود.

– چسبندگی رحم بعد از سزارین چیست؟

اگر فرد در زمان انجام سزارین دچار عفونت باشد، ممکن است در محل بخیه‌ها چسبندگی ایجاد شود.

– ممکن است IUD باعث چسبندگی رحم شود؟

دستگاه داخل‌رحمی (IUD) نوعی روش پیشگیری از بارداری است. این دستگاه داخل رحم قرار می‌گیرد و مدتی (اغلب چندین سال) در آنجا باقی می‌ماند. قرارگرفتن این دستگاه داخل بدن رحم را مستعد عفونت رحم و ایجاد بافت اسکار می‌کند. بااین‌حال، اثبات‌ نشده‌ که عامل ابتلا به سندرم آشرمن است.

کلام پایانی

اگر علائمی مانند گرفتگی دردناک و درد شدید لگن دارید یا گرفتار مشکلات ناباروری هستید، بهتر است هرچه زودتر با پزشک متخصص زنان مشورت کنید و به دنبال درمان گیاهی چسبندگی رحم یا روش‌های این‌چنینی نباشید. چسبندگی رحم نوعی بیماری قابل‌درمان است.

تابه‌حال خودتان یا عزیزانتان دچار چسبندگی رحم شده‌اید یا چیزی درباره چسبندگی رحم به روده شنیده‌اید؟ لطفا نظرات و تجربیات ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان در میان بگذارید.