راهنمای جامع محاسبه تورم؛ تورم سال سپس را چطور محاسبه کنیم؟_سیاه پوش
نوشته و ویرایش شده توسط مجله سیاه پوش
تورم یکی از با اهمیت ترین شاخصهای اقتصادی است که نه تنها بر قوت خرید مردم تأثیر میگذارد بلکه نقشی کلیدی در سیاستهای پولی و مالی سرزمین دارد. در این مقاله، به بازدید راه حلهای گوناگون محاسبه تورم پرداخته و نکاتی کاربردی برای پیشبینی تورم سال آینده اراعه میدهیم. اگر به جستوجو فهمیدن بهتر روندهای اقتصادی و برنامهریزی مالی دقیق هستید، این مقاله برای شما سودمند خواهد می بود.
فهمیدن درست مفهوم تورم اولین قدم برای محاسبه تورم و تحلیل تأثیرات آن بر اقتصاد است. تورم به افزایش مستمر سطح عمومی قیمتها در یک اقتصاد حرف های میبشود. به عبارت دیگر، با گذشت زمان و در صورت وقوع تورم، قیمت پول افت یافته و هزینههای خرید کالا و خدمات افزایش مییابد.
عوامل موثر بر تورم
چندین عامل میتوانند بر نرخ تورم تأثیر بگذارند، از جمله:
- اراعه پول: افزایش سریع اراعه پول بدون افزایش مشابه کالاها، میتواند به تورم بیانجامد.
- تقاضای کل: افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات، بهاختصاصی در دوران رونق اقتصادی، میتواند علتافزایش قیمتها بشود.
- هزینه تشکیل: افزایش هزینههای تشکیل همانند افزایش قیمت مواد اولیه یا دستمزدها، هزینههای نهایی کالاها را بالا میبرد.
- سیاستهای دولتی: سیاستهای مالی و پولی، همانند تحول در نرخ منفعت یا تعرفههای گمرکی، میتوانند بهطور مستقیم بر تورم تأثیر بگذارند.
شناخت این عوامل به ما پشتیبانی میکند تا مدلها و ابزارهای پیشبینی دقیقتری برای محاسبه تورم داشته باشیم.
راه حلهای محاسبه تورم
راه حلهای مختلفی برای محاسبه تورم وجود دارد که در اینجا به با اهمیت ترین و کاربردیترین آنها اشاره میکنیم:
۱. شاخص قیمت مصرفکننده (CPI)
این شاخص تغییرات قیمت سبد مشخصی از کالاها و خدمات مصرفی را اندازهگیری میکند. محاسبه تورم بر مبنای CPI به طور درصد تحول شاخص در دورههای وقتی اشکار (برای مثالً سال به سال) انجام میبشود.
در این ویدئو ساده یوتیوب میتوانید این شیوه محاسبه تورم را یاد بگیرید:
۲.شاخص قیمت تولیدکننده (PPI)
این شاخص تغییرات قیمتها در سطح تشکیل و عمدهفروشی را اندازهگیری میکند. اگرچه زیاد تر برای تحلیل روندهای تولیدی به کار میرود، اما میتواند سرنخهایی از تورم در سطح مصرف نیز اراعه دهد.
۳.مدلهای آماری و اقتصادسنجی
منفعت گیری از مدلهای پیشبینی همانند مدلهای سری وقتی (همانند ARIMA) و رگرسیونهای اقتصادسنجی به تحلیل دادههای تاریخی و پیشبینی تورم آینده پشتیبانی میکند. این مدلها با ترکیب دادههای اقتصادی و عوامل مؤثر، تصویری دقیقتر از روال تورم اراعه خواهند داد.
پیشبینی تورم سال آینده
پیشبینی تورم برای سال آینده الزام تجمیع دادههای تاریخی، تحلیل روندهای اقتصادی جاری و بازدید تغییرات احتمالی در سیاستهای اقتصادی است.
در نتیجه برای محاسبه تورم سال سپس باید به این نکات دقت کنیم:
- تحلیل دادههای قبل: بازدید تغییرات شاخصهای قیمت در سالهای قبل و تعیین میانگین رشد تورم میتواند پایهای برای پیشبینی باشد.
- بازدید سیاستهای اقتصادی: هرگونه تحول در سیاستهای پولی و مالی، همانند تحول نرخ منفعت یا سیاستهای حمایتی اقتصادی، میتواند تأثیر مستقیمی بر تورم داشته باشد.
- تغییرات اراعه و تقاضا: تحلیل شرایط بازار کالاها، تغییرات در تقاضای مصرفکنندگان و روندهای تولیدی از دیگر موارد مهم در پیشبینی تورم می باشند.
- منفعت گیری از مدلهای آماری: به پشتیبانی مدلهای پیشبینی، همانند مدل ARIMA، میتوان روال تورم را با دقت بالاتری مدلسازی کرد و گمان وقوع تغییرات ناگهانی را نیز بازدید نمود.
با ترکیب این عوامل، میتوان به یک تخمین نسبی از نرخ تورم سال آینده دست یافت که در تصمیمگیریهای اقتصادی و مالی به گفتن یک شاخص راهنما مورد منفعت گیری قرار گیرد.
مثال عملی محاسبه تورم
فکر کنید شاخص قیمت مصرفکننده در سال جاری ۱۰۰ واحد و در سال قبل ۹۵ واحد بوده است. محاسبه تورم سال جاری به طور زیر انجام میبشود:
برای پیشبینی تورم سال آینده میتوان از میانگین نرخهای تورم سالهای قبل یا مدلهای آماری منفعت گیری کرد. به گفتن مثال، اگر میانگین تورم سه سال قبل نزدیک به ۵٪ بوده باشد و تغییرات سیاستهای اقتصادی ارامش نسبی را نشان دهد، میتوان انتظار داشت تورم سال آینده نیز در نزدیک به ۵ تا ۵.۵٪ باشد. به طور طبیعی برای ایران که چند سال تورمهای بالای ۳۰ و ۴۰ درصد را توانایی کرده نمیتواند برای سال سپس انتظار یک تور ۱۰ یا حتی ۲۰ درصدی را داشت.
ابزارها و منبع های آنلاین برای تحلیل تورم
الف) پایگاههای داده رسمی
- مرکز آمار ایران: با مراجعه به این سایت میتوانید به تازه ترین آمارها و شاخصهای اقتصادی از جمله شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) دسترسی اشکار کنید.
- بانک مرکزی: اطلاعات مربوط به سیاستهای پولی و گزارشهای دورهای در این سامانه انتشار میبشود که برای تحلیل روال تورم زیاد سودمند است.
ب) نرمافزارهای آماری
- Excel و Google Sheets: این ابزارها امکان داخل کردن دادههای تاریخی، رسم نمودارها و محاسبه نرخ تورم بهصورت اتوماتیک را فراهم میکنند.
- نرمافزارهای تخصصی (همانند SPSS، EViews یا R): این نرمافزارها برای تحلیلهای عمیقتر و مدلسازیهای آماری همانند ARIMA به کار میروال. منفعت گیری از این ابزارها به شما پشتیبانی میکند تا روندهای قبل را شناسایی کرده و پیشبینیهای دقیقتری داشته باشید.
چند مسئله درمورد پیشبینی و محاسبه تورم
بهروز نگهداشتن دادهها: برای پیشبینی دقیقتر، مهم است که بهصورت منظم دادههای اقتصادی را بهروز کنید. منفعت گیری از دادههای ماهانه یا سهماهه میتواند عکس جامعتری از روال تورم اراعه دهد.
ترکیب تحلیلهای مقداری و کیفی: بهعلاوه دادههای عددی، به تحلیل اخبار اقتصادی، تغییرات سیاستهای دولتی و رویدادهای بینالمللی نیز دقت کنید. این عوامل میتوانند در تحول ناگهانی نرخ تورم نقش مهمی داشته باشند.
تست مدلهای پیشبینی: بعد از انتخاب مدل آماری مناسب (برای مثالً ARIMA)، آن را بر روی دادههای تاریخی تست کنید تا از دقت آن مطمعن حاصل کنید. در صورت نیاز، پارامترهای مدل را تنظیم کنید تا بهترین نتیجه ممکن به دست آید.
منفعت گیری از شاخصهای ترکیبی: به جای تکیه بر یک شاخص، ترکیبی از شاخصهای CPI، PPI و دیگر شاخصهای مرتبط را در تحلیل خود بگنجانید. این روش به شما پشتیبانی میکند تا از تأثیر نوسانات یک شاخص خاص جلوگیری کرده و تصویری جامعتر از روال تورم داشته باشید.
چرا باید محاسبه تورم را تا حدی بلد باشیم؟
احتمالا بگویید محاسبه تورم به چه درد ما میخورد؟ اگر در شرایط اقتصادی عادی بودیم محاسبه تورم و حتی دانستن معنی آن چندان الزامی نبوده است. با این همه در ایران که تورم روی زندگی ما اثری گریز ناپذیر دارد، آشنایی با مفاهیم همانند تورم، محاسبه تورم و ریسک اقتصادی الزامی است. ما باید بگیریم چطور اندوختهگذاری کنیم و پیشنیاز این یادگیری آشنایی با این مفاهیم است.
دسته بندی مطالب