اعتیاد به گل(ماری جوانا): خطرات، علائم و راه‌های ترک اعتیاد_سیاه پوش

ماری جوانا، یا آن‌طور که در ایران مشهور است گل، یکی از پراستفاده‌ترین مواد مخدر در ایالات متحده است. اگرچه تعداد بسیاری از افراد بدون توانایی مشکلات سریع از آن منفعت گیری می‌کنند، اما شواهد علمی مشخص می کند که مصرف مزمن آن می‌تواند به اعتیاد یا همان اختلال مصرف ماری‌جوانا (CUD) منجر بشود. با وجود قانونی شدن ماری جوانا برای مصارف دارویی و تفریحی در تعداد بسیاری از ایالت‌ها، این ماده هم چنان مطابق قوانین فدرال غیرقانونی است و پتانسیل اعتیادآور شدن و عوارض طویل‌زمان آن، موضوعی مهم در حوزه بهداشت عمومی محسوب می‌بشود. اما تعداد بسیاری این سوال را دارند که اعتیاد به گل امکان پذیر یا نه؟

در این مقاله به بازدید دنیای پیچیده اعتیاد به گل می‌پردازیم و به این سوال مشهور جواب می‌دهیم که آیا گل اعتیاد آور است؟

اعتیاد به گل یا اختلال منفعت گیری از کانابیس چیست؟

اعتیاد به گل وقتی رخ می‌دهد که مصرف مکرر آن علتتغییرات قابل‌توجهی در ساختار شیمیای مغز، حرکت و کارکرد روزانه انسان بشود. این حالت به‌طور بالینی به گفتن ااختلال مصرف ماری‌جوانا (CUD) شناخته شده. این اختلال می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. اگرچه زیاد تر این اعتیاد با اعتیاد به موادی همانند الکل یا کوکائین قیاس می‌بشود، اما مسیر پیشرفت آن متفاوت است. برای تعداد بسیاری، این روال با منفعت گیری تفریحی اغاز شده و کم کم به رفتارهای اعتیادگونه تبدیل می‌بشود که ترک آن دشوار است.

ویژگی‌های کلیدی اعتیاد به گل عبارت هستند از:

• مصرف اجبارآمیز: ماده مخدر به مرکزی‌ترین عنصر زندگی فرد تبدیل می‌بشود.
• عدم توانایی در قطع مصرف: حتی با تمایل به ترک، کوششها برای افت یا قطع مصرف غالباً بی‌نتیجه است.
• علائم ترک: قطع مصرف ماری‌جوانا (گل) می‌تواند علائم جسمی و روانی مختلفی را به همراه داشته باشد.

شیوع اعتیاد به گل و عوامل خطر‌زا

مقدار شیوع اعتیاد به گل

برخی مطالعات نشان خواهند داد که هرچند همه مصرف کنندگان گل به اعتیاد دچار نمی‌شوند، اما تعداد قابل‌توجهی از آن‌ها می‌توانند به مشکلات مربوط به منفعت گیری از آن مبتلا شوند. به گفتن مثال:

• کاربران عمومی: تقریباً ۱ نفر از هر ۱۰ بزرگسال مصرف‌کننده امکان پذیر به اعتیاد دچار بشود.
• کاربران جوان: خطر اعتیاد در افرادی که قبل از ۱۸ سالگی مصرف را اغاز می‌کنند، به شدت افزایش اشکار می‌کند(نزدیک به ۱ از ۶)؛ برخی مطالعات نشان خواهند داد که اغاز مصرف در سنین پایین‌تر (برای مثالً قبل از ۱۵ سالگی) گمان ابراز اختلال اعتیار را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد.
• تأثیر کلی: تحقیقات دیگر مشخص می کند که نزدیک به ۳۰ درصد از مصرف‌کنندگان امکان پذیر از سوء مصرف مخدر رنج ببرند.

عوامل مؤثر در افزایش خطر اعتیاد

عوامل بسیاری می‌توانند خطر اعتیاد به گل را افزایش دهند، از جمله:

• پتانسیل بالاتر: سویه‌های مدرن گل طبق معمولً حاوی مقادیر زیاد بالاتری از دلتا-۹-تتراهیدروکانابینول (THC) می باشند که عامل روان‌گردان مهم محسوب می‌بشود. این افزایش پتانسیل می‌تواند تبدیل پیشرفت سریع تر تحمل، وابستگی و اعتیاد بشود.
• سن اغاز مصرف: اغاز مصرف در دوران نوجوانی، وقتی که مغز تا این مدت در حال تکامل است، به شدت با خطر اعتیاد در آینده مرتبط است.
• تواتر و مصرف فردی: مصرف روزانه یا هفتگی و منفعت گیری فردی از گل می‌تواند خطر وابستگی را افزایش دهد.
• عوامل ژنتیکی و محیطی: سابقه خانوادگی مصرف مواد، رویدادهای استرس‌زا و مشکلات روانی همانند اضطراب یا افسردگی نقش مهمی در تشکیل اختلال منفعت گیری از کانابیس دارند.
• مسائل روانی: تعداد بسیاری از افراد به گفتن راهی برای تسکین مشکلات روانی، از گل منفعت گیری می‌کنند؛ اما این روال می‌تواند به چرخه‌ای از وابستگی منجر بشود که مشکلات روانی را تشدید می‌کند.

شناسایی علائم و نشانه‌های اعتیاد به گل

اعتیاد به گل امکان پذیر از طریق ترکیبی از علائم رفتاری، جسمی و روانی ابراز کند. برخی از نشانه‌های رایج عبارت هستند از:

• افزایش تحمل: با گذشت زمان، مصرف‌کنندگان نیاز به مقادیر بیشتری از ماده برای دستیابی به حالت «بالا» دارند.
• پیش‌عرصه ذهنی: تمرکز مداوم بر به‌دست آوردن و مصرف ماری‌جوانا که زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
• علائم ترک: هنگامی که یک مصرف‌کننده منظم قطع می‌کند، امکان پذیر دچار اضطراب، تحریک‌پذیری، تغییرات خلقی، بی‌خوابی و افت اشتها بشود.
• بی‌توجهی به مسئولیت‌ها: با افزایش وابستگی، روابط شخصی، کار یا تحصیل امکان پذیر تحت تأثیر قرار گیرند.
• تکذیب: حتی در روبه رو با پیامدهای منفی، فرد امکان پذیر به شدت از مشکلات ناشی از مصرف ماری‌جوانا سرپیچی کند.

هم وابستگی جسمی (مشهود از طریق علائم ترک و تحمل) و هم وابستگی روانی (نیاز اجبارآمیز به مصرف علی‌رغم آگاهی از پیامدهای منفی) از مولفه‌های کلیدی اعتیاد به گل محسوب خواهد شد.

تأثیر گل بر مغز و بدن

نقش THC

THC مهم‌ترین ترکیب روان‌گردان حاضر در گل است که مسئول تشکیل حالت «بالا» و پتانسیل اعتیادآور بودن آن می‌باشد. این ماده به گیرنده‌های اندوکانابینوئید در مغز متصل شده و علتتغییراتی در حالت روحی، ادراک و حرکت می‌بشود. در طول زمان، مصرف سنگین می‌تواند تبدیل تحول در مدارهای عصبی زیر بشود:

• جواب‌دهی به دوپامین: مصرف مزمن گل امکان پذیر سیستم پاداش مغز را تحت تأثیر قرار دهد، که علتکاهش احساسات مثبت و افزایش استرس می‌بشود.
• کارکرد شناختی: مصرف طویل‌زمان با افت حافظه، سختی در تمرکز، افت توان حل قضیه و چالش‌هایی در کنترل احساسات همراه است.

علائم ترک و وابستگی

هنگامی که مصرف‌کنندگان مکرر مصرف گل را قطع می‌کنند، با علائم زیر رو‌به‌رو خواهد شد:

• علائم رایج ترک: اضطراب، بی‌خوابی، تغییرات خلقی، افت اشتها و تحریک‌پذیری.
• تغییرات جسمی: امکان پذیر علائم کمتر رایجی همانند افزایش بزاق‌دهی یا تحول در ضربان قلب نیز مشاهده بشود.

این علائم می‌توانند روال ترک را دشوار کرده و چرخه وابستگی را تحکیم کنند.

تأثیر اعتیاد به گل بر زندگی روزمره

اعتیاد به گل تأثیرات گسترده‌ای بر جنبه‌های گوناگون زندگی فرد دارد:

• روابط شخصی: اعتیاد به گل زیاد تر تبدیل تنش یا حتی فروپاشی روابط خانوادگی و دوستانه می‌بشود.
• چالش‌های تحصیلی و شغلی: اختلال کارکرد شناختی می‌تواند بر کارکرد در مدرسه یا محل کار تأثیر منفی بگذارد و علتکاهش منفعت‌وری و رضایت از زندگی بشود.
• کیفیت کلی زندگی: مصرف مزمن و علائم ترک می‌تواند به افت کیفیت زندگی منجر بشود، چون فعالیت‌های روزمره و اهداف طویل مدت فرد مختل خواهد شد.

چطور گل را ترک کنیم؟

روان‌درمانی به گفتن ستون مهم درمان

درمان اعتیاد به گل عمدتاً بر روان‌درمانی متمرکز است و چندین رویکرد موثر وجود دارد:

• درمان شناختی-رفتاری (CBT): به افراد پشتیبانی می‌کند تا الگوهای فکری و رفتاری تبدیل اعتیاد را شناسایی و تحول دهند.
• درمان تحکیم انگیزه (MET): تمرکز بر افزایش انگیزه داخلی برای تحول و تشکیل برنامه‌های عملی جهت ترک مصرف.
• مدیریت مشوق‌ها (CM): منفعت گیری از پاداش‌ها برای تشویق به ترک مصرف و تحکیم رفتارهای مثبت.
• رویکردهای خانوادگی: به اختصاصی برای نوجوانان، درمان‌های چندبعدی خانوادگی (MDFT) که در آن والدین در فرایند درمان شرکت می‌کنند، می‌تواند زیاد مؤثر باشد.

تغییرات سبک زندگی

منفعت‌گیری از عادات سالم و تحول محیط اجتماعی می‌تواند نتایج بهبودی را بهبود بخشد:

• تحول محیط اجتماعی: گذراندن زمان با دوستانی که مصرف گل ندارند یا پیوستن به گروه‌های حمایتی می‌تواند از روبه رو با محرک‌ها بکاهد.
• اشکار کردن سرگرمی‌های تازه: مشغول شدن به فعالیت‌های تازه می‌تواند حواس‌پرتی از وسوسه‌ها تشکیل کند و مطمعن به نفس را افزایش دهد.
• تنظیم برنامه‌های منظم: تعیین محدودیت‌های اشکار در مصرف گل (در صورت عدم امکان ترک سریع) می‌تواند چارچوبی برای افت تدریجی تشکیل کند.

داروها و درمان‌های نوین

اگرچه اکنون هیچ داروی تأییدشده‌ای به‌طور خاص برای اختلال اعتیاد به گل وجود ندارد، اما تحقیقات ادامه دارد:

• تسکین علائم: برخی داروها همانند داروهای ضدافسردگی، تثبیت‌کننده‌های خلق و خو یا داروهای کم‌کننده بی‌خوابی امکان پذیر به کنترل علائم ترک یا مسائل روانی همراه پشتیبانی کنند.
• جهت‌گیری‌های آتی: مطالعات بالینی در حال بازدید داروهایی همانند آگونیست‌های کانابینوئید و ترکیبات دیگر می باشند که امکان پذیر وسوسه‌ها را افت دهند و روال ترک را تسهیل کنند؛ اگرچه شواهد بیشتری نیاز است.

پیشگیری و آموزش: اهمیت مداخله زودهنگام

پیشگیری یکی از ارکان مهم مقابله با اعتیاد به گل، به‌اختصاصی در بین جوانان است:

• تاخیر در اغاز مصرف: تشویق نوجوانان به تأخیر انداختن اغاز مصرف ماری‌جوانا می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به CUD را افت دهد.
• شراکت والدین: ربط باز درمورد خطرات گل و اراعه راهنمایی‌های روشن به نوجوانان می‌تواند به آن‌ها در اتخاذ تصمیمات آگاهانه پشتیبانی کند.
• برنامه‌های آموزشی: مدارس و جوامع باید اطلاعات کافی درمورد خطرات مصرف سنگین گل اراعه دهند و بر این مسئله پافشاری کنند که حتی منفعت گیری تفریحی نیز می‌تواند خطرناک باشد.

اعتیاد به گل: امید بهبود وجود دارد

اعتیاد به گل چالشی جدی است، اما با شناسایی علائم و منفعت گیری از درمان‌های مناسب، می‌توان مسیر بهبودی را هموار کرد. اگر شما یا عزیزانتان با این مشکل روبه رو هستید، به یاد داشته باشید که همیشه راهی برای پشتیبانی و تحول وجود دارد.

سوال‌های متداول درمورد گل (ماری‌جوانا)

منبع: verywellmind , webmd

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر