تأثیرات از بین بردن فیلتر بر اقتصاد دیجیتال و جامعه ایران_سیاه پوش

سیاست فیلترینگ در ایران، سال‌ها است که به گفتن یکی از مباحث پرتنش در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات نقل بوده است. این سیاست که با مقصد صیانت از قیمت‌های اخلاقی و مقابله با تهدیدات سایبری اعمال شده، مدام با انتقادات گسترده‌ای روبه رو بوده است. طرفداران این سیاست بر لزوم حفاظت از جامعه در برابر صدمه‌های احتمالی فضای مجازی اصرار می‌کنند، در حالی که مخالفان آن، محدودیت‌های اعمال شده را مانعی بر سر راه آزادی اطلاعات و پیشرفت سرزمین می‌دانند.

به نقل از رسانه اخبار فناوری تکنا، در سال‌های تازه با گسترش فناوری‌های ارتباطی و افزایش نفوذ اینترنت در زندگی روزمره مردم، سیاست فیلترینگ با چالش‌های جدی روبه رو شده است. ابزارهای دور زدن فیلترها، به‌راحتی در دسترس کاربران قرار گرفته و این کار، کارایی سیاست‌های محدودکننده را زیر سوال برده است. از نظر دیگر، با شیوع ویروس کرونا و افزایش نیاز مردم به خدمات آنلاین، محدودیت‌های اعمال شده در حوزه فضای مجازی، مشکلات عدیده‌ای را برای کسب‌وکارها و شهروندان به وجود اورده است.

از بین بردن فیلتر؛ گامی رو به جلو یا اغاز راهی طویل؟

تصمیم تازه مبنی بر از بین بردن فیلتر برخی از پلتفرم‌های خارجی، اگرچه می‌تواند به گفتن گامی رو به جلو در جهت بهبود فضای کسب‌وکار و افزایش آزادی اطلاعات برداشت بشود، اما به تنهایی نمی‌تواند مشکلات حاضر در حوزه فضای مجازی را حل کند. برای تشکیل یک فضای مجازی سالم و پویا، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و جامع است که در آن همه ذینفعان از جمله دولت، قسمت خصوصی، جامعه مدنی و کاربران شراکت فعال داشته باشند.

چالش‌های پیش رو در مسیر از بین بردن فیلتر

• گسترش زیرساخت‌های داخلی: تحکیم زیرساخت‌های ارتباطی و حمایتاز تشکیل محتواهای داخلی، یکی از با اهمیت ترین چالش‌هایی است که در مسیر از بین بردن فیلتر باید به آن پرداخته بشود.
• تنظیم‌گری هوشمند: تدوین قوانین و مقررات مناسب برای مدیریت فضای مجازی با رویکردی منعطف و مبتنی بر فناوری، از دیگر چالش‌های مهم است.
• آموزش کاربران: افزایش آگاهی کاربران در رابطه منفعت گیری صحیح و امن از فضای مجازی، نقش مهمی در مقابله با تهدیدات سایبری و سوءاستفاده از فضای مجازی دارد.
• مقابله با تهدیدات سایبری: تحکیم امنیت سایبری و مقابله با حملات سایبری، از دیگر برتری‌های سیاست‌گذاران در حوزه فضای مجازی است.
• گسترش اقتصاد دیجیتال: تشکیل بستری مناسب برای رشد کسب‌وکارهای اینترنتی و حمایتاز استارت‌آپ‌ها، یکی از با اهمیت ترین مزایای از بین بردن فیلتر است.

مطرح سه مرحله‌ای از بین بردن فیلتر؛ چشم‌اندازی برای آینده

مطرح سه مرحله‌ای از بین بردن فیلتر که اخیراً نقل شده است، شامل اقداماتی برای از بین بردن فیلتر برخی از پلتفرم‌ها، حمایتاز تشکیل محتواهای داخلی، تحکیم زیرساخت‌های ارتباطی و مقابله با تهدیدات سایبری است. این مطرح اگرچه می‌تواند گامی مهم در جهت بهبود فضای مجازی سرزمین باشد، اما پیروزی آن به عوامل مختلفی از جمله همکاری دولت و قسمت خصوصی، شراکت فعالانه کاربران و حمایتاز تولیدکنندگان محتوا بستگی دارد.

قیاس با دیگر کشورها

برای برسی بهتر سیاست‌های فیلترینگ در ایران، می‌توان به توانایی دیگر کشورها در این عرصه نیز نگاهی انداخت. تعداد بسیاری از کشورها در قبل از سیاست‌های محدودکننده در فضای مجازی منفعت گیری می‌کردند، اما با گذشت زمان و با دقت به تغیرات تکنولوژیکی و نیازهای روزافزون کاربران، رویکرد خود را تحول داده و به سمت تشکیل فضای بازتری حرکت کرده‌اند.

سیاست فیلترینگ در ایران، سال‌ها است که به یکی از مباحث پرتنش در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تبدیل شده است. تصمیم تازه مبنی بر از بین بردن فیلتر برخی از پلتفرم‌ها، اگرچه می‌تواند گامی رو به جلو باشد، اما برای تشکیل یک فضای مجازی سالم و پویا، نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و جامع است. در این مسیر، همکاری همه جانبه دولت، قسمت خصوصی، جامعه مدنی و کاربران الزامی است.