علت صدای شکم و راههای درمان سریع آن؛ چطور به قار و قور شکم آخر دهیم؟_سیاه پوش
نوشته و ویرایش شده توسط مجله سیاه پوش
صدای شکم یا بوربورگم (borborygmi) یک اتفاق طبیعی است که در تاثییر انقباضات عضلات روده و حرکت مواد غذایی در دستگاه گوارش تشکیل میبشود. این صداها طبق معمولً بیزیان می باشند و جای نگرانی ندارند. با این حال، بعضی اوقات اوقات این صداها امکان پذیر آزاردهنده بوده و یا نشانهای از یک مشکل سلامتی باشند این کار طبق معمول بر تاثییر گرسنگی، هضم آهسته یا ناقص غذا، یا خوردن برخی مواد غذایی تشکیل میبشود. اینطور نیست که این صداها همیشه از معده باشند، احتمالا صدای روده باشند. در این مقاله، با علت صدای شکم زیاد تر آشنا میشوید و راه حلهای درمان آن را نیز میآموزید. با ما همراه باشید.
علت صدای شکم چیست؟
صدای قاروقور امکان پذیر از معده یا روده باریک باشد. این صداها طبق معمول به گرسنگی نسبت داده خواهد شد، چون زمان خالی بودن معده و روده باریک، بلندتر شنیده خواهد شد. هنگامی که این اندامها خالیاند، نمی توانند صداهایشان را نهان کنند. این صداها زیاد تر هنگامی شنیده خواهد شد که ماهیچههای دیواره روده منقبض خواهد شد و مایعات و گازها در رودهها وجود دارند.
عوامل زیر جهت تشکیل صداهای شکماند:
۱. گوارش عادی
یکی از علتهای صدای شکم فرایند گوارش است. صداهایی که میشنوید امکان پذیر قسمتی از گوارش غذایی که خوردهاید باشند. هنگامی که هوا و مایعات در دستگاه گوارش تجمع اشکار میکنند، رودههای شما با انقباضهایشان آنها را جابهجا میکنند. این حرکات امکان پذیر در معده نیز منعکس شوند و صدا تشکیل کنند.
۲. گرسنگی
گرسنگی هم میتواند علت صدای شکم باشد. هنگامی که معده شما خالی است، صداها را بلندتر میشنوید؛ چون چیزی نیست که صداهای طبیعی حرکات معده را ساکت کند. اگر معدهتان نزدیک به ۲ ساعت خالی بماند، انقباضات معده و روده شدیدتر و سریع تر نیز خواهند شد.
۳. اختلالات گوارشی
بعضی اوقات نوعی اختلال گوارشی صداهای شکمی شدید را تشکیل میکنند، برای مثال سندروم روده تحریک پذیر. در صورت ابتلا به سندرم روده تحریکپذیر امکان پذیر علائم فرد دیگر از قبیل درد، اسهال و نفخ را نیز توانایی کنید.
۴. ناسازگاریهای تغذیهای
دستگاه گوارش شما امکان پذیر نتواند برخی مواد غذایی را بهخوبی هضم کند و گازهایی در روده تشکیل شوند. در این صورت، صداهای بسیاری از شکم خود میشنوید که امکان پذیر بر تاثییر حساسیت به این چنین موادی باشند:
- حبوبات؛
- محصولات لبنی؛
- غلات غنی از فیبر؛
- برخی میوهها و سبزیجات؛
- گلوتن (پروتئین گندم و جو).
۵. مشکلات تنفسی
تنفس سینهای، که جهت میبشود شانههایتان بالا بیاید و فقط قفسه سینه شما منبسط بشود، علتتنفس سطحی میبشود؛ یعنی اکسیژن کمتری داخل خون میبشود که امکان پذیر گوارشتان را مختل کند.
۶. انسداد روده
صداهای زیاد بلند و تیز شکم بعضی اوقات نشانه انسداد روده می باشند. انسداد هنگامی اتفاق میافتد که غذا یا مدفوع نتواند در مسیر لوله گوارش حرکت کند. از علائم دیگر انسداد روده میتوان به این موارد اشاره کرد:
- استفراغ؛
- ورم شکم؛
- ناتوانی در دفع؛
- حس سیری؛
- درد یا گرفتگی شدید در تکه شکمی.
۱۰ درمان مؤثر برای سروصدای شکم
با این که صداهای شکم قسمتی طبیعی از گوارشاند، بعضی اوقات امکان پذیر خجالتآور باشند. این ۱۰ راهحل طبیعی کمکتان میکنند بر این مشکل تسلط کنید:
۱. مقدار کافی آب بنوشید
بعضی اوقات نوشیدن آب راهحلی مؤثر برای درمان سریع صدای شکم است؛ مخصوصا اگر امکان غذاخوردن را ندارید. آب، علاوه بر پرکردن شکم، به گوارش نیز پشتیبانی میکند. با این کار میتوانید از صداهای معده جلوگیری کنید یا پنهانشان کنید. برای دریافت مطلوبترین تاثییر، بهتر است آب را آهسته در طول روز بنوشید.
حجم بسیاری از آب در زمانزمان مختصر، خود امکان پذیر علتایجاد صداهای معده بشود.
۲. چیزی بخورید
هنگامی معدهتان مدتی خالی باشد، از صداها میفهمید که باید چیزی بخورید. یک وعده غذایی کوچک یا بین وعده این صداها را بهطور موقت از بین میبرد. اگر صداهای شکم شما هر روز و در زمان خاصی به سراغتان میآیند، یعنی باید قولهای منظم بیشتری برای خود در نظر بگیرید؛ برای مثال میتوانید بهجای ۳ وعده مهم، ۴ تا ۶ وعده کوچکتر در طول روز میل کنید.
۳. غذایتان را آهسته بجوید
گوارش در دهان و با جویدن غذا اغاز میبشود. اگر صداهای شکمتان مربوط به گوارش نامناسب باشد، با جویدن زیاد تر و آرامتر غذا میتوانید از این مشکل جلوگیری کنید. این چنین، جویدن درست حجم هوای بلعیدهشده را افت میدهد و از تجمع گازها در دستگاه گوارش جلوگیری میکند.
۴. خوردن شکر، الکل و غذاهای اسیدی را محدود کنید
الکل، خوراکیهای پرشکر و غذاهای اسیدی امکان پذیر صداهای شکم را تحریک کنند. شکر بیشترین تأثیر را روی گوارش شما دارد، مخصوصا قندهایی همانند فروکتوز و سوربیتول. از غذاهای اسیدی میتوان به مرکبات و قهوه اشاره کرد. الکل نیز همه سیستم گوارش را تحت تأثیر قرار میدهد (اسید معده را افزایش میدهد و جهت تورم آن میبشود).
مصرف زیاد الکل نیز دفع مواد گوارششده را به تأخیر میاندازد و جهت درد معده میبشود.
۵. از غذاها و نوشیدنیهایی که گاز تشکیل میکنند بپرهیزید
برخی غذاها و نوشیدنیها گاز بیشتری تشکیل میکنند. صداهای شکم نیز بر تاثییر جابهجاشدن این گازها در سیستم گوارش تشکیل خواهد شد. با اجتناب از غذاهای زیر میتوانید مشکل خود را با صداهای شکم حل کنید:
- پیاز؛
- کلم؛
- لوبیا؛
- قارچ؛
- نخود؛
- عدس؛
- گلکلم؛
- نوشابه؛
- بروکلی؛
- غلات کامل.
میتوانید این خوراکیها را یکییکی از رژیم خود حذف کنید، تا به منبع گازهای اضافی و صداهای شکم خود پیببرید.
۶. ناسازگاریهای غذاییتان را اشکار کنید
ناسازگاری با برخی غذاها امکان پذیر به تجمع گازهای گوارشی و صدای شکم منجر بشود؛ برای مثال افرادی که دچار حساسیت به لاکتوز می باشند، با خوردن لبنیات دچار مشکل خواهد شد. نزدیک به ۶۵ درصد افراد از حساسیت به لاکتوز رنج میبرند؛ یقیناً این آمار میتواند در جمعیتهای گوناگون متفاوت باشد. بهترین راه برای کنترل علائم ناسازگاری با غذا جانشینکردن آن است.
افرادی که از صدای شکم مزمن رنج میبرند میتوانند با پزشک خود راجعبه ناسازگاری غذایی سخن بگویید کنند.
۷. از گروههای غذایی گوناگون بهطور متعادل منفعت گیری کنید
صداهای شکم سپس از خوردن غذاهای سنگین زیاد تر اشکاراند. غذاهایی که چربی، شکر و گوشت قرمز بیشتری دارند دشوارتر هضم خواهد شد. خوردن قولهای کوچکتر در فواصل منظم، همراه با جویدن کامل، گمان پرخوری را نیز افت میدهد.
۸. فعالیت داشته باشید
ثابت شده است پیادهروی کردن و قدمزدن سپس از قولهای غذایی، با افزایش شدت خالیشدن معده، به گوارش پشتیبانی میکند. راهرفتن بعد از غذا منفعتهای گوارشی فرد دیگر نیز دارد. تحقیقات نشان خواهند داد یک پیادهروی ۱۵ تا ۲۰ دقیقهای بعد از غذاخوردن، قند خون افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ را افت میدهد.
دقت داشته باشید فعالیتهای شدید بعد از خوردن غذا بههیچوجه پیشنهاد نمیبشود.
۹. استرستان را کنترل کنید
سروصدای شکم امکان پذیر در شرایط پر استرس تشدید بشود، برای مثال در مصاحبههای کاری و امتحانها. علت رابطه استرس و صدای شکم افزایش فعالیت دستگاه گوارش در زمان اضطراب است و ربطی به پر یا خالی بودن معده نیز ندارد. مضطرببودن گوارش را کند میکند که جهت هضم نامناسب و علائمی همانند ریفلاکس و صدای شکم میبشود.
۱۰. اختلالات گوارشی را در نظر داشته باشید
امکان پذیر صدای شکم شما نشانه بیماری عرصهای همانند عفونت یا انسداد روده باشد. به همین علت، اگر این صداها شما را آزار دادند یا با علائم فرد دیگر همراه شدند، پیشنهاد میبشود به پزشک مراجعه کنید تا به مشکل واقعی خود پی ببرید. سندرم روده تحریکپذیر امکان پذیر ریشه مشکل صدای شکم باشد. در این صورت، فقط با درمان آن میتوانید صداهای شکمتان را کمتر کنید.
تأثیر داروها بر صدای شکم
برخی داروها میتوانند به گفتن عارضه جانبی، علتایجاد یا تشدید صدای شکم شوند. این داروها شامل مسکنها، آنتیبیوتیکها، داروهای افت اسید معده و برخی داروهای قلبی می باشند.
تفاوت بین صدای شکم ناشی از گرسنگی و دیگر علل
صدای شکم ناشی از گرسنگی طبق معمولً در ناحیه بالای شکم حس میبشود و با خوردن غذا افت مییابد. در حالی که صدای شکم ناشی از دیگر علل امکان پذیر در تکههای گوناگون شکم حس بشود و با خوردن غذا افت نیابد. این چنین، صدای شکم ناشی از گرسنگی طبق معمولً با دیگر علائم همانند ضعف و بیحالی همراه است.
آزمایشهای تشخیصی برای بازدید علل صدای شکم
چطور می توانیم تشخیص دهیم مشکل صدای شکم ما، ناشی از چیست؟ در ادامه به برخی از ازمایشاتی که با دقت به تشخیص و تجویز پزشک می توانید انجام دهید.
- آزمایش خون: برای بازدید وجود عفونت، التهاب یا افتمواد مغذی.
- آزمایش مدفوع: برای بازدید وجود خون نهان، عفونتهای انگلی یا باکتریایی.
- آندوسکوپی: برای بازدید مستقیم پوشش داخلی مری، معده و روده کوچک.
- کولونوسکوپی: برای بازدید پوشش داخلی روده بزرگ.
- سونوگرافی: برای بازدید اندامهای شکمی و تشخیص هرگونه انسداد یا تومور.
- تست تحمل لاکتوز یا فروکتوز: برای تشخیص عدم تحمل این قندها.
چه وقتی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر صدای شکم شما همراه با علائمی همانند درد شدید شکم، خون در مدفوع، افت وزن ناخواسته، تب، استفراغ مکرر یا اسهال طویل زمان باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. این علائم امکان پذیر نشانهای از یک مشکل جدیتر همانند انسداد روده، عفونت یا بیماری التهابی روده باشد.
مسئله: اطلاعات اراعه شده در این مقاله فقطً جنبه خبررسانی داشته و نباید به گفتن جانشین مشاوره پزشکی برداشت بشود. برای تشخیص و درمان هرگونه مشکل سلامتی، همیشه باید به پزشک مراجعه کنید.
تکنیکهای عملی تازه برای افت صدای شکم و بهبود کارکرد گوارش
صدای شکم، که زیاد تر ناشی از حرکت گازها و مایعات در دستگاه گوارش است، در زیاد تر اوقات طبیعی است. اما وقتی که این صداها مکرر، بلند و آزاردهنده باشند، امکان پذیر به دلایلی چون عدم اعتدال در باکتریهای روده، گوارش بی فایده، یا رژیم غذایی نامناسب تشکیل شوند. در ادامه، تکنیکهای عملی برای مدیریت و افت این صداها اراعه میبشود:
۱. منفعت گیری از مکملهای پروبیوتیک برای اعتدال فلور روده
پروبیوتیکها به برگشت دادن اعتدال باکتریهای سودمند در روده پشتیبانی میکنند. مصرف مواد غذایی تخمیر شده همانند ماست پروبیوتیک، کفیر، کیمچی و ترشیجات سنتی میتواند به افت صداهای ناشی از تشکیل گاز پشتیبانی کند. این چنین منفعت گیری از مکملهای پروبیوتیک حاوی باکتریهای سودمند همانند Lactobacillus و Bifidobacterium به اختصاصی در افراد با علائم گوارشی مزمن پیشنهاد میبشود. تحقیقات نشان داده که این مکملها میتوانند نفخ، یبوست، و صداهای غیرعادی شکم را افت دهند.
۲. تمرینات خاص یوگا برای تحکیم سیستم گوارشی
یوگا به علت اثرات اسایشقسمت و توانایی آن در تحریک حرکات روده، یکی از راه حلهای طبیعی برای بهبود گوارش است. حرکات زیر میتوانند به افت صدای شکم پشتیبانی کنند:
- پیچش نشسته (Seated Twist): این حرکت به تخلیه گازهای روده و بهبود جریان خون در دستگاه گوارش پشتیبانی میکند.
- حالت کودک (Child’s Pose): این حالت اسایشقسمت تنش عضلات شکم را افت داده و حرکات طبیعی روده را تحریک میکند.
- حالت کبرا (Cobra Pose): با کشش عضلات شکم، این حرکت به هضم بهتر غذا پشتیبانی کرده و حس سبکی را در شکم تشکیل میکند.
تمرینات یوگا نهتنها بهبود گوارش را به همراه دارند، بلکه از استرس، که یکی از عوامل مهم مشکلات گوارشی است، میکاهند.
ربط سبک زندگی با سلامت گوارش و صدای شکم
سبک زندگی نقش مهمی در سلامت گوارشی دارد و عادتهای روزمره میتوانند بر شدت صداهای شکم تأثیر بگذارند. در این قسمت به برخی عوامل مهم اشاره میکنیم:
۱. تأثیر خواب ناکافی بر کارکرد دستگاه گوارش
افتخواب میتواند کارکرد طبیعی دستگاه گوارش را مختل کند. در طول خواب، بدن فرآیندهای بازسازی و تنظیم فعالیتهای رودهای را انجام میدهد. خواب ناکافی امکان پذیر تبدیل افت تحرک روده و تجمع گاز بشود. این حالت علتافزایش صداهای شکم میبشود. برای جلوگیری از این مشکل:
- حداقل ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه داشته باشید.
- محیط خواب خود را آرام و بدون حواسپرتی کنید.
- از مصرف کافئین و غذاهای سنگین قبل از خواب پرهیز کنید.
۲. رابطه رژیم غذایی کمفیبر با مشکلات گوارشی
فیبر قسمت مهمی از رژیم غذایی است که به بهبود حرکات روده و دفع گازها پشتیبانی میکند. رژیمهای کمفیبر میتوانند تبدیل یبوست و تجمع گاز شوند. منبع های غذایی غنی از فیبر عبارتاند از:
- میوهها همانند سیب، پرتقال و گلابی.
- سبزیجات برگدار همانند اسفناج و کاهو.
- غلات کامل همانند نان سبوسدار و جو دوسر.
پیشنهاد میبشود مقدار فیبر دریافتی روزانه خود را افزایش دهید، اما این کار را کم کم انجام دهید تا از ابراز نفخ جلوگیری بشود.
نکات پایانی
- باید در نظر داشته باشید بهترین راه برای درمان صدای شکم یافتن علت مهم آن است؛
- اگر صداهای شکم شما با علائم فرد دیگر همانند اسهال، تهوع و درد شکم همراه است، حتما با پزشک خود تماس بگیرید؛
- با این که این صداها عادی به شمار میروال، میتوانید با غذاخوردن منظم، دوری از برخی غذاها و نیز کنترل اضطراب صداها را کمتر کنید.
آیا برای شما پیش آمده در جمع صدای قار و قور شکمتان دربیاید؟ چه مقدار این مشکل برایتان آزاردهنده است؟ چطور با آن کنار میآیید؟ اگر آن را درمان کردهاید، چه پیشنهادای برای دیگران دارید؟
سوالهای متداول درمورد صدای شکم
۱. علت صدای شکم زمان دراز کشیدن چیست؟
علت صدای شکم زمان دراز کشیدن طبق معمولً به علت فعالیت طبیعی دستگاه گوارش است. این صداها به علت حرکت غذا، مایعات و گاز در معده و روده تشکیل خواهد شد و همیشه به معنی بیماری نیستند.
علتهای مهم صدای شکم زمان دراز کشیدن:
- گرسنگی: یکی از رایجترین دلایل است. هنگامی معده خالی است، حرکات عضلانی برای هضم غذا افزایش مییابد و این صداها را تشکیل میکند.
- هضم غذا: حتی بعد از خوردن غذا، فرآیند هضم هم چنان ادامه دارد و میتواند صداهایی تشکیل کند.
- گاز روده: تجمع گاز در روده نیز میتواند علتایجاد صدا بشود.
- اختلالات گوارشی: در برخی موارد، صداهای شکم امکان پذیر نشانهای از اختلالات گوارشی همانند سندرم روده تحریکپذیر (IBS)، عدم تحمل لاکتوز یا بیماری سلیاک باشد.
۲. درمان صدای روده ها چیست؟
صداهای طبیعی معده طبق معمولً نیازی به درمان ندارند، اما اگر این صداها شدید و آزاردهنده باشند، میتوان با تشکیل تغییراتی در سبک زندگی و رژیم غذایی آنها را افت داد. افت مصرف مواد غذایی همانند حبوبات (نخود و لوبیا)، میوههای شیرین، نوشیدنیهای قندی و لبنیات، تأثیر مثبتی دارد. این چنین، اصلاح عادات غذایی همانند آرام غذا خوردن، جویدن کامل هر لقمه و خودداری از مصرف آدامس که علتبلعیدن هوای اضافی میبشود، میتواند به افت این صداها پشتیبانی کند. مراعات این نکات ساده، نقش مؤثری در مدیریت صداهای معده و جلوگیری از ناراحتیهای ناشی از آن دارد.
۳. علت صدای شکم سپس از غذا چیست؟
صدای شکم سپس از غذا طبق معمولً بیزیان است و به دلایلی همانند هضم غذا، تشکیل گاز، یا حساسیتهای غذایی رخ میدهد. بلع هوا، مصرف غذاهای پر فیبر یا گاززا، و اختلالات گوارشی همانند سندرم روده تحریکپذیر نیز میتوانند عامل این صداها باشند. برای افت آن، مراعات رژیم غذایی سالم، آهسته خوردن، پرهیز از نوشابههای گازدار، ورزش منظم، و مدیریت استرس موثر است. اگر صداها با علائمی همانند درد شدید، افت وزن، یا خون در مدفوع همراه باشد، به پزشک مراجعه کنید.
دسته بندی مطالب