دیسفوریا چیست؟ + علائم و عوامل دیسفوریا و راه‌هایی برای کنار آمدن با این حس_سیاه پوش

همه‌چیز خسته‌کننده است. چیزی دیگر مزه اسبق را ندارد. دلخوشی کیلویی چند؟ اگر این جملات، حال دل شما است، احتمالا دچار ملال از زندگی شده‌اید.

احتمالا تابه‌حال کلمه یوفوریا به گوش‌تان خورده باشد. یوفوریا یا سرخوشی، به ذهنیت یا روحیه زیاد شاد و خوشحال حرف های می‌بشود. دیسفوریا دقیقاً برعکس آن است. اگر هر روز خلق‌تان تنگ است یا حال و حوصله مقداری دارید، احتمالا دیسفوریا داشته باشید. مواظب باشید که این روحیه در زندگی‌تان جا خوش نکند.

دیسفوریا (Dysphoria) می‌تواند از علائم اغاز افسردگی باشد اما با به‌کارگیری برخی تکنیک‌ها می‌توانید جلوی استمرار آن و افسردگی را بگیرید. در این نوشته از «چطور» تصمیم داریم زیاد تر درمورد حس ملال به زندگی و نحوه کنار آمدن با آن سخن بگویید کنیم.

دیسفوریا چیست؟

دیسفوریا به حس ناراحتی، پریشانی یا ربط نداشتن با بخشی از درون خود حرف های می‌بشود. دیسفوریا، از انواع اختلالات روانی یا بیماری محسوب نمی‌بشود اما می‌تواند نشانه‌ای از برخی مشکلات روان، همانند اضطراب یا افسردگی باشد. از این کلمه، طبق معمولً در او گفت و گو آشفتگی جنسیتی یا نارضایتی از جنسیت خود در برابر جنسیت تعیین‌شده در زمان تولد منفعت گیری می‌بشود.

برخی اشکال دیسفوریا شامل موارد زیر خواهد شد:

• دیسفوریای حساسیت به طرد: حس پریشانی از نومید کردن یا برآورده‌نکردن توقع دیگران. این حالت مرتبط با بیش‌فعالی و اختلال نقص دقت (ADHD) است.
• دیسفوریا بعد از آمیزش جنسی: به حس غم یا خشم بعد از رابطه جنسی حرف های می‌بشود که می‌تواند در روابط عاشقانه و متعهدانه رخ دهد. این مشکل، چندان رایج نیست و علت علمی آن هم تا این مدت روشن نشده است.
• اختلال ناخوشی پیشا قاعدگی: به نوعی سندرم پیش قاعدگی (PMS) مزمن حرف های می‌بشود.
• دیسفوریای تأخیری: نوعی افسردگی مزمن و مقاوم به درمان که در ربط با مصرف طویل‌زمان داروهای ضد افسردگی است.

دیسفوریا کیفیت زندگی را تا حد چشمگیری افت، و ریسک پیشرفت افسردگی را افزایش می‌دهد.

علائم رایج دیسفوریا

یک پژوهش در سال ۲۰۲۰ نشان داد که دیسفوریا به برخی علائم افسردگی اطلاق می‌بشود که تا این مدت معیارهای تشخیص بالینی افسردگی را اشکار نکرده‌اند. در کل، دیسفوریا علتابراز علائم زیر می‌بشود:

• عدم رضایت کلی از زندگی
• حس غم، نگرانی یا رضایت کم از زندگی
• حس پریشانی یا راحت نبودن
• بی‌علاقگی نسبت به انجام فعالیت‌های گوناگون
• حس بی‌تفاوتی یا خستگی ذهنی
• گریه بیشتر از حد
• اختلال در اشتها یا خواب

به‌حرف های پژوهشگران، افرادی که دیسفوریا یا اختلال افسردگی عمده دارند، خاطرات خوش قبل را با سختی زیاد تر و شفافیت کم‌تر و خاطرات بد و منفی را با شدت بیشتری نسبت به آدم‌های عادی، به یاد می‌آورند. تمرکز آن‌ها زیاد شکننده است و حواس‌شان به‌طور مرتب از کار یا نوشته مورد او گفت و گو، پرت می‌بشود.

عامل تشکیل دیسفوریا چیست؟

تا بحال، تحقیقات مقداری درمورد دیسفوریا انجام شد و عامل تشکیل آن، تا این مدت دقیقاً اشکار نیست. همانطور که گفتیم، این حالت ذهنی، تشخیص بالینی ندارد اما همانند افسردگی، امکان پذیر عواملی تبدیل دیسفوریا شوند. برای مثال:

• عوامل استرس‌زای محیطی همانند از دست دادن عزیزان، استرس شغلی یا اختلاف‌های خانوادگی
• سازگار نبودن هویت جنسی با جنسیت تعیین‌شده در زمان تولد
• مشکلات سلامتی همانند تیروئید، کمبودهای تغذیه‌ای یا بیماری‌های مزمن
• مصرف یا سوء مصرف مواد، همانند وابستگی به الکل، دارو و تنباکو
• تغییرات هورمونی در حالت‌هایی همانند اختلال خلقی پیشاقاعدگی (PMDD)
• مصرف طویل‌زمان برخی داروها، همانند داروهای افسردگی
• ابتلای همزمان به چندین بیماری، همانند اختلال دو قطبی، اضطراب یا اختلال‌های شخصیتی

چطور با حس ملال از زندگی کنار بیاییم؟

بی‌تفاوتی به زندگی امکان پذیر برای هر آدمی در دوره‌ای مختصر‌زمان رخ بدهد و سپس همه بشود. دیسفوریا الزاماً هویت شما و کل زندگی‌تان را شکل نمی‌دهد.

برای کنار آمدن با حس ملال و بی‌تفاوتی نسبت به زندگی، راه‌های زیر را امتحان کنید:

• درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBCT): درمان‌های گوناگون می‌توانند در بهبود علائم دیسفوریا موثر باشند. اما MBCT به گمان زیادً بهترین راه برای مدیریت سرگردانی ذهن و الگوهای فکری منفی مرتبط با دیسفوریا است.
• تمرینات مبتنی بر ذهن‌آگاهی: تکنیک‌هایی همانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفس آگاهانه، مزایا ذهنی و جسمانی بسیاری دارند. این تکنیک‌ها، به‌خصوص در افراد مبتلا به افسردگی، اضطراب و دیسفوریا موثر می باشند.
• همانند‌سازی مثبت مقطعی: یک پژوهش نشان داده است که همانند‌سازی مثبت مقطعی در درمان علائم دیسفوریا و افسردگی مؤثر است. در این تکنیک، فرد باید اتفاق‌های آینده را با نگرشی مثبت و جزئیات حسی زیاد، خیال‌پردازی کند. سپس باید این‌گونه بیندیشد که گمان وقوع این اتفاق‌ها زیاد است تا حس رضایت بیشتری به دست آورد.
• سرخوشی را تمرین کنید: اگر سختی‌ها تبدیل سپاس از لحظات شاد زندگی می‌بشود، احتمالا ملال از زیست خود هم بتواند به سرخوشی وادارتان کند. برای مثال، سرخوشی جنسیتی به معنی لذت‌بردن از نحوه ابراز جنسیت خود به روشی اختصاصی خود است. حس ملال از زندگی، توانایی‌های سخت را به جستوجو دارد اما می‌تواند وسیله‌ای برای رسیدن به سرخوشی هم باشد.
• توانایی‌های زندگی سالم را بیاموزید: استراتژی‌ها و توانایی‌های زندگی سالم، پشتیبانی می‌کنند تا بهتر با دیسفوریا کنار بیایید. مدیریت احساسات ازردهکننده،‌ تشکیل روتین‌های زندگی سالم، تکنیک‌های تنظیم اضطراب، تفکر متعادل، خودمراقبتی، ورزش و تغذیه مناسب، خواب کافی و منظم، از جمله این توانایی‌ها می باشند.

از آنجا که افسردگی و دیسفوریا زیاد همانند هم می باشند، می‌توانید درمان‌های افسردگی را نیز برای بهبود علائم ملال در زندگی امتحان کنید. اگر با اختلال دیسمورفی (خودزشت‌پنداری) یا نارضایتی از هویت جنسیتی دچار هستید، تکنیک‌های اختصاصی همان شرایط را به کار بگیرید.

در همه این مرحله های می‌توانید از پشتیبانی یک مشاور یا روانشناس حرفه‌ای پشتیبانی بگیرید تا دست و پنجه نرم‌کردن با شرایط را برایتان ساده‌تر کنند.

آیا زندگی برایتان ملال‌آور شده است؟

آیا پیش آمده که در دوره‌ای از زندگی، همه‌چیز برایتان بی‌معنی بشود؟ یا احتمالا اکنون در حال توانایی این چنین احساساتی باشید؟ به نظرتان، چه عواملی تبدیل این احساسات و حالت زندگی شده‌اند؟ آیا فکری برای حل این نوشته کرده‌اید؟ لطفاً نظرات خود را با ما و دیگر خوانندگان «چطور» در بین بگذارید.

سوال‌های رایج درمورد ‌دیسفوریا

۱- دیسفوریا چیست؟

یک حالت عاطفی شدید که امکان پذیر علامت بیماری‌های سلامت روان باشد. توانایی حس غم، نارضایتی و عدم آسودگی ذهنی، اضطراب، مشکل در تمرکز، بی‌علاقگی به انجام کارهای همیشگی، اختلال در اشتها یا الگوی خواب، حس ناکامی و فرسودگی ذهنی، برخی علائم رایج دیسفوریا می باشند.

۲- دیسفوریا چه مقدار طول می‌کشد؟

حس ملال نسبت به زندگی، امکان پذیر یک دوره مختصر یا وقتی طویل‌زمان طول بکشد. زمان زمان علائم دیسفوریا، از شخص به شخص متفاوت است اما در هر صورت باید به جستوجو پشتیبانی حرفه‌ای باشید.

۳- آیا حس ملال و بی‌تفاوتی نسبت به زندگی خطرناک است؟

اگر علائم دیسفوریا زیاد تر از دو هفته طول کشید، حتماً به‌جستوجو پشتیبانی حرفه‌ای باشید. ابتدا با پزشک عمومی مشورت کنید. احتمالا این علائم حاصل مصرف دارو یا شرایط پزشکی باشند. اگر مشکل حل نشد، با متخصص روان ربط برقرار کنید. امکان پذیر دیسفوریا مرتبط به مشکل سلامت روان باشد.

۴- چطور با حس ملال از زندگی کنار بیایم؟

تحول روش زندگی، جستوجو‌کردن توانایی‌های زندگی سالم، تمرینات ذهن‌آگاهی و درمان‌های شناختی می‌توانند دیسفوریا را بهبود دهند.

۵- آیا دیسمورفی همان دیسفوریا است؟

دیسمورفی و دیسفوریا همانند هم می باشند اما مفاهیم متغیری دارند. دیسمورفی به اختلال خودزشت‌پنداری یا بدشکلی بدن حرف های می‌بشود، در حالی که دیسفوریا به نارضایتی کلی از زندگی اشاره دارد. یقیناً هر دو این حالت‌ها امکان پذیر نشانه‌ای از ابتلا به مشکلات سلامت روان باشند.

منبع های: healthline , verywellmind , verywellhealth

سلامتی ارزشمندترین دارایی انسان است