نحوه تهیه جوانه گندم در خانه؛ آموزش مرحله به مرحله + ویدئو_سیاه پوش
نوشته و ویرایش شده توسط مجله سیاه پوش
جوانه ها قیمت غذایی و کاربردهای بسیاری در آشپزی دارند و میتوانیم آنها را به قسمت ثابتی از رژیم غذایی خود تبدیل کنیم، چون قیمت غذایی غلات و حبوبات بعد از جوانه زدن افزایش مییابد. تهیهٔ جوانه غلاتی همانند گندم و برنج زیاد ساده است و به تجهیزات خاصی نیاز ندارد و انجام آن هم برای بزرگسالان و هم کودکان، لذتقسمت و سرگرمکننده است. بهعلاوه منفعت گیری از جوانه غلات و حبوبات، مزه و بافت جدیدی را به سالادها، سوپها و دیگر غذاهای ما اضافه میکند. در این نوشته تصمیم داریم نحوه تهیه جوانه گندم را آموزش بدهیم. یقیناً مرحله های تهیهٔ جوانه دیگر غلات و حبوبات نیز به همین صورت است. با ما همراه باشید.
چرا بهتر است جوانهٔ گندم را خودمان تهیه کنیم؟
مونیکا رینگل (Monica Reinagel)، متخصص تغذیه و آشپز حرفهای درمورد قیاسٔ بین تهیهٔ جوانهٔ غلات و کاشت سبزیجات به مسئلهٔ جالبی اشاره میکند. او میگوید حتی اگر بهعلت شرایط آبوهوایی یا محدودیت مکانی نمیتوانید در فضای باز باغبانی و کشاورزی کنید، میتوانید در آشپزخانهتان جوانهٔ گندم تهیه کنید.
رینگل میگوید: «تهیهٔ جوانهٔ گندم، روش سادهای برای تشکیل چیزی تازه است. تهیهٔ جوانه غلات، برای کودکان نیز سرگرمی زیاد خوبی است. برخلاف کاشت گوجهفرنگی که ۳ ماه زمان میبرد، تهیهٔ جوانه غلات زیاد سریع است و میتوانید از آنها همراه با سبزیجات منفعت گیری کنید و از آشپزی لذت ببرید.»
از چه غلات و حبوباتی میتوان برای تهیهٔ جوانه منفعت گیری کرد؟
آخرین مطالب
شما میتوانید از انواع حبوبات و غلات کامل برای تهیهٔ جوانه منفعت گیری کنید. مسئلهٔ زیاد مهم، کامل بودن غلاتی است که منفعت گیری میکنید، یعنی پوست و سبوس آنها نباید جدا شده باشد. در اینجا نحوه تهیه جوانه گندم را آموزش میدهیم، ولی میتوانید از غلات و حبوبات مختلفی همانند جو، گندم سیاه (چاودار)، ذرت، جوانه ماش، نخود، ارزن، کینوآ، برنج، ذرتخوشهای (سورگوم) و هریک از حبوبات و غلات کامل دیگر نیز منفعت گیری کنید. یقیناً دقت داشته باشید که جوانهٔ جو پیش از مصرف باید کاملا پخته بشود.
اصول اولیه در نحوه تهیه جوانه گندم
در ابتدا باید دانههای گندم را در آب خیس کنید تا رطوبت آنها افزایش یابد و فیتیک اسید (phytic acid، ترکیبی آلی که در تعداد بسیاری از مواد غذایی گیاهی یافت میبشود) حاضر در آنها غیرفعال بشود. گرچه در این مرحله غلات ما کاملا جوانه نمیزنند، ولی میتوانیم این غلات خیسخورده را با شیرهای گیاهی (همانند شیربادام) مخلوط کنیم یا آنها را با منفعت گیری از آب و زمان کمتری (نسبتبه غلات خیسنشده) بپزیم.
برای این که گندمها کاملا جوانه بزنند، باید دانههای خیسشده را بشوییم، آب آنها را تخلیه کنیم و سپس آنها را بهزمان ۱ تا ۵ روز بهصورت مرطوب در شیشهای نگهداری کنیم. طبق معمول جوانهٔ گندم بهصورت خام یا مقداری پخته مصرف میبشود یا از آن آرد تهیه میبشود. برای خشک کردن جوانهٔ غلات میتوان از دستگاه میوهخشککن منفعت گیری کرد یا آنها داخل فِری با دمای پایین یا زیر نور خورشید قرار داد.
ظرف مناسب برای تهیه جوانه گندم
از هر ظرف شیشهای میتوانید برای تهیهٔ جوانه گندم منفعت گیری کنید. یقیناً در نظر داشته باشید که حجم غلات، بعد از جوانه زدن افزایش مییابد. برای نمونه برای نصف فنجان گندم، یک شیشهٔ دهنگشاد ۱ لیتری مناسب است.
دهانهٔ شیشه را با سرپوش یا توری بپوشانید، بهصورتی که امکان خروج آب و گردش هوا وجود داشته باشد.
برای پوشاندن دهانهٔ شیشه میتوانید از پارچهٔ درشتبافی منفعت گیری کنید که برای صاف کردن مایعات و تهیهٔ پنیر منفعت گیری میبشود. این چنین میتوانید از صفحهای از جنس استیل ضدزنگ یا پلاستیک منفعت گیری کنید و با منفعت گیری از کشلاستیکی آن را روی درب شیشه محکم کنید.
نکات و ملاحظات ایمنی
دانههای غلات و حبوبات، برای جوانه زدن و رشد کردن به محیطی گرم و مرطوب نیاز دارند. ولی این شرایط برای رشد باکتریهایی همانند سالمونلا (Salmonella)، لیستریا (Listeria) و اشریشیا کلی (E. coli) نیز زیاد مناسب است. ادارهٔ مواد غذایی و دارویی ایالات متحدهٔ آمریکا (FDA) هشدار میدهد که «باکتریها میتوانند از طریق شکافهای حاضر در پوسته و قبل از رشد جوانهها، داخل دانهها شوند و از بین بردن آنها با شستوشو تقریبا غیرممکن است. اگر داخل یا روی دانهها باکتریهای بیماریزایی وجود داشته باشند، حتی در شرایط بهداشتی نیز میتوانند در طول جوانه زدن بهمقدار بسیاری افزایش اشکار کنند.» FDA پیشنهاد میکند که برای افت خطر ابتلابه بیماری، جوانهها را پیش از مصرف کاملا بپزیم.
متخصص تغذیه، رینگل، میگوید: «گمان آلوده بودن جوانههای خریداریشده از مغازه به باکتری اشریشیا کلی زیاد تر است. جوانههای تهیهشده در خانه از مزیت ایمنی و سلامتی برخوردار می باشند. بدیهی است که شما برای تهیهٔ جوانه از شیشهای تمیز منفعت گیری میکنید. مزیت دیگر تهیهٔ جوانه در خانه این است که جوانههای خریداریشده بهشدت گندیده و خراب خواهد شد، چون به گمان زیاد یک تا دو هفته از زمان تهیهٔ آنها قبل است. ولی جوانههای خانگی، خوب و تازه می باشند.»
نحوه تهیه جوانه گندم
با انجام مرحله های زیر میتوانید نزدیک به ۲ فنجان جوانهٔ گندم تهیه کنید.
مواد ملزوم
- یکدوم فنجان گندم کامل. یقیناً میتوانید از غلات کامل و حبوباتی همانند جو، گندم سیاه، ذرت، ماش، نخود، ارزن، کینوآ، برنج، ذرت خوشهای (سورگوم) و هریک از حبوبات و غلات کامل دیگر نیز منفعت گیری کنید.
- آب (تصفیهشده).
وسایل ملزوم
- پیمانه یا فنجان اندازهگیری؛
- صافی یا آبکش؛
- کاسهای برای خیساندن گندم؛
- شیشهٔ دهنگشاد ۱ لیتری؛
- سرپوش مناسبی همانند توری سیمی یا پارچهٔ درشتباف و کش لاستیکی یا نوار و پیچ فلزی (برای محکم کردن سرپوش روی شیشه)؛
- کاسهای برای خالی کردن آب اضافه.
نحوه تهیه جوانه گندم
۱. شستوشو و آبکشی گندم
گندمها را داخل صافی یا آبکش بریزید و آن را خوب بشویید و سپس آب آن را خالی کنید.
۲. خیساندن گندمها
گندمها را داخل کاسهای بریزید. روی آن آب بریزید؛ بهصورتی که چند سانتیمتر روی آن را بپوشاند. گندم باید یک شب یا دستکم ۱۲ ساعت در آب بماند.
۳. آبکشی گندمها
گندمها را داخل صافی یا آبکشی بریزید تا آب آن خالی بشود. سپس گندمها را خوب بشویید و سپس آب آن را خالی کنید.
۴. ریختن گندمها داخل ظرف شیشهای
گندمها را داخل ظرف شیشهای دهنگشاد ۱ لیتری بریزید.
۵. پوشاندن بطری شیشهای
ظرف شیشهای را با توری سیمی یا پارچهٔ درشتباف دولایهای بپوشانید که با کش لاستیکی یا نوار فلزی و پیچ، در جای خود محکم و ثابت شده است.
۶. وارونه کردن ظرف شیشهای
ظرف شیشهای را با زاویهای وارونه کنید که آب اضافی ان خارج بشود و هوا گردش داشته باشد. ظرف را داخل کاسهای بگذارید تا آب اضافه داخل آن بشود. بعد از خارج شدن آب اضافه، ظرف شیشهای را در جایی دور از نور مستقیم قرار دهید. بهتر است که دمای هوای محلی که ظرف را در آن قرار میدهید، بین ۶۸ تا ۷۵ درجهٔ فارنهایت (۲۰ تا ۲۴ سانتیگراد) باشد.
۷. شستوشو و تخلیهٔ آب، ۲ بار در روز
هر ۱۲ ساعت یا زیاد تر، داخل ظرف آب بریزید و بهصورت چرخشی آن را تکان دهید تا همه دانههای گندم بهطور مساوی شسته شوند. آب را بیرون بریزید و ظرف را همانند مرحلهٔ ۶ وارونه کنید.
۸. انتظار کشیدن و مراقبت کردن
دانههای گندم باید ظرف ۱ تا ۵ روز جوانه بزنند. با ظاهر شدن دُمهای کوچک، فهمید میشوید که گندمها آماده شدهاند. شما میتوانید تا وقتی صبر کنید که گندمها فقط مقداری جوانه زدهاند یا برای زمان طویلتری چشم به راه بمانید تا جوانهٔ گندمها بهاندازهٔ یکچهارم اینچ یا زیاد تر رشد کنند.
۹. گذاشتن جوانه های گندم در یخچال
جوانههای گندم را بشویید و آب اضافی را خالی کنید و سپس آنها را داخل یخچال بگذارید. میتوانید جوانهها را تا یک هفته در یخچال قرار دهید. اگر هر زمان حس کردید که جوانهها بوی بدی خواهند داد یا لزج شدهاند، آنها را دور بریزید.
ویدئو: چطور جوانه گندم درست کنید؟
۵ خاصیت جوانه گندم برای سلامتی و کاربردهای متنوع جوانهها
جوانهها یک منبع طبیعی و غنی از ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و آنزیمهای فعال می باشند. فرایند جوانهزنی جهت افزایش مقدار ویتامین C، ویتامین B، و اسیدفولیک در غلات و حبوبات میبشود. این چنین جوانهها بهعلت تجزیه فیتاتها در طول فرآیند رشد، قابلیت جذب مواد مغذی را در بدن افزایش خواهند داد. از جمله خواص سلامتی مهم جوانهها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحکیم سیستم ایمنی بدن: جوانهها به مبارزه با رادیکالهای آزاد پشتیبانی میکنند و سیستم دفاعی بدن را نیرومندتر میکنند.
- بهبود گوارش: بهعلت وجود آنزیمهای فعال، هضم مواد غذایی را آسانتر کرده و به از بین بردن یبوست پشتیبانی میکنند.
- تحکیم پوست و مو: ویتامین E حاضر در جوانه گندم به سلامت پوست، افت چینوچروک، و تحکیم موها پشتیبانی میکند.
- کنترل وزن: مصرف جوانهها بهعلت داشتن فیبر زیاد و کالری کم، حس سیری را طویلتر کرده و به کنترل وزن پشتیبانی میکند.
- تحکیم باروری: جوانه گندم بهعلت داشتن ویتامین E، که بهگفتن یک آنتیاکسیدان قوی شناخته میبشود، نقش مهمی در بهبود باروری و سلامت جنسی دارد.
چطور جوانههای گندم را طویلتر نگهداری کنیم؟
برای افزایش ماندگاری جوانهها و جلوگیری از فساد آنها، نکات زیر را مراعات کنید:
- خشک کردن جوانهها: جوانهها را با منفعت گیری از دستگاه میوهخشککن یا در فر با دمای پایین خشک کنید. خشک کردن جوانهها، ماندگاری آنها را افزایش میدهد و میتوانید از آنها بهگفتن یک ماده اولیه در تهیه آرد جوانه منفعت گیری کنید.
- نگهداری در یخچال: بعد از شستن جوانهها، آنها را در ظرف شیشهای دربسته داخل یخچال قرار دهید. این کار ماندگاری جوانهها را تا یک هفته افزایش میدهد.
- فریز کردن جوانهها: جوانههای خشکشده را میتوانید در کیسههای زیپدار یا ظروف دربسته در فریزر نگهداری کنید و در اوقات لزوم از آنها منفعت گیری کنید.
سوالات متداول درمورد نحوه تهیه جوانه گندم
۱. چرا بعضی اوقات جوانهها بوی بدی خواهند داد؟
جوانهها به محیطی مرطوب و گرم برای رشد نیاز دارند، اما اگر شستوشوی روزانه و تخلیه آب اضافی بهدرستی انجام نشود، امکان پذیر باکتریها رشد کرده و بوی نامطبوع تشکیل بشود. در صورت بوی بد یا لزج شدن جوانهها، بهتر است آنها را دور بریزید.
۲. آیا میتوان از هر نوع غلات و حبوبات برای تهیه جوانه منفعت گیری کرد؟
خیر، برای تهیه جوانه باید از غلات و حبوبات کامل و سالم منفعت گیری کنید که پوست و سبوس آنها جدا نشده باشد. این چنین بهتر است از غلات ارگانیک منفعت گیری کنید تا از نبوده است آفتکشها و مواد شیمیایی مطمعن حاصل کنید.
۳. آیا میتوان جوانهها را به غذای کودکان اضافه کرد؟
بله، جوانهها بهعلت داشتن مواد مغذی بالا، انتخابی عالی برای غذای کودکان می باشند. میتوانید آنها را به سوپ، پوره، یا اسموتی کودک اضافه کنید. بااینحال، بهتر است برای کودکان زیر ۲ سال، جوانهها را بهصورت پخته منفعت گیری کنید.
۴. چرا برخی از غلات جوانه نمیزنند؟
عوامل بسیاری میتوانند مانع جوانه زدن غلات شوند، از جمله:
- قدیمی بودن یا نگهداری نامناسب دانهها.
- منفعت گیری از غلات فرآوریشده که پوست و سبوس آنها جدا شده است.
- خیساندن بیشتر از حد یا خشکی بیشتر از اندازه دانهها در طول فرآیند.
۵. چطور میتوان مطمعن حاصل کرد که جوانهها سالم و ایمن می باشند؟
برای مطمعن از سالم بودن جوانهها:
- دانهها را قبل از منفعت گیری کاملاً بشویید.
- از ظروف تمیز و محیط بهداشتی برای تهیه منفعت گیری کنید.
- جوانهها را در زمان زمان کوتاهی مصرف کنید و آنها را بهدرستی در یخچال نگهداری کنید.
۶. آیا میتوان از جوانهها آرد تهیه کرد؟
بله، میتوانید جوانهها را خشک کرده و سپس آسیاب کنید تا آرد جوانه به دست آید. این آرد برای تهیه نان، کیک، و انواع شیرینیها سودمند است و قیمت غذایی بالایی دارد.
۷. آیا مصرف جوانهها برای دیابتیها مناسب است؟
بله، جوانهها شاخص گلیسمی پایینی دارند و میتوانند به کنترل سطح قند خون پشتیبانی کنند. بااینحال، بهتر است دیابتیها مصرف جوانهها را با مشورت پزشک یا متخصص تغذیه انجام بدهند.
۸. آیا میتوان جوانهها را به حیوانات خانگی داد؟
بله، جوانهها بهگفتن یک منبع مغذی برای حیوانات خانگی نیز سودمند می باشند. میتوانید مقدار مقداری از جوانهها را به غذای سگ یا گربه اضافه کنید، اما بهتر است ابتدا با دامپزشک مشورت کنید.
۹. آیا مصرف جوانهها میتواند به افت التهاب بدن پشتیبانی کند؟
بله، بهعلت وجود آنتیاکسیدانها و ترکیبات ضدالتهابی، مصرف جوانهها میتواند به افت التهاب بدن پشتیبانی کند و خطر بیماریهای مزمن را افت دهد.
۱۰. آیا میتوان از جوانهها در رژیمهای ورزشی منفعت گیری کرد؟
بله، جوانهها منبع خوبی از پروتئینهای گیاهی و کربوهیدراتهای سالم می باشند که انرژی ملزوم را برای فعالیتهای ورزشی فراهم میکنند. میتوانید آنها را در قولهای قبل یا سپس از تمرین مصرف کنید.
راهحلهایی برای این که هم قشنگ بمانیم هم سالم
دسته بندی مطالب