کشف بزرگترین یوزپلنگ تاریخ با جثه‌ای به اندازه‌ی شیر_سیاه پوش

تحقیقات تازه باستان‌شناسان بر روی فسیل‌های جمجمه، تبدیل شناسایی بزرگترین گونه‌ی یوزپلنگ در تاریخ زمین‌شناسی شده است. این شکارچی عظیم‌الجثه که Acinonyx pleistocaenicus نام گرفته، جثه‌ای به اندازه‌ی بزرگترین گربه‌های سان امروزین داشته و از یوزپلنگ‌های مدرن، سه برابر سنگین‌تر بوده است. وجود A. pleistocaenicus در اوراسیا به بازه‌ی وقتی ۱.۳ میلیون تا ۵۰۰ هزار سال پیش بازمی‌گردد. اولین توصیف از این گونه بر پایه بخشی از استخوان فک پایین کشف‌شده در استان شانشی چین (سال ۱۹۲۵) صورت گرفت.

به نقل از سرویس باستان شناسی آژانس خبری فناوری تکنا نیوز، مطالعه‌ی تازه با بازدید باقی مانده کشف‌شده‌ قبل به همراه فسیل‌هایی که اخیرا در چین یافت شده‌اند، عمل به تخمین وزن این جانور نموده است. محققان با اتکا به معیارهایی همچون طول جمجمه، ارتفاع دندان آسیاب و پهنای ساختار استخوانی اتصال‌دهنده‌ی جمجمه و ستون فقرات (شاخصی دقیق برای اندازه‌گیری توده‌ی بدنی در پستانداران)، وزن A. pleistocaenicus را به گمان زیاد بیشتر از ۱۳۰ کیلوگرم (۲۹۰ پوند) تخمین زده‌اند. حداکثر وزن این یوزپلنگ غول‌پیکر می‌توانسته تا ۱۹۰ کیلوگرم (۴۲۰ پوند) برسد که با ابعاد یک ببر یا شیر امروزی مطابقت دارد. این جثه‌ی عظیم، به‌طور قابل توجهی از یوزپلنگ‌های آفریقایی امروزی (A. jubatus) با وزنی بین ۳۴ تا ۶۴ کیلوگرم (۷۵ تا ۱۴۰ پوند) زیاد تر است.

فسیل‌های مورد بازدید تازه شامل دو قطعه‌ی فک بالا است که در سال ۲۰۲۱ از غار جینیوان (استان لیائونینگ، شمال شرق چین) کشف شده‌اند. این چنین بخشی از جمجمه که در دهه‌ی ۱۹۳۰ از مجموعه‌ی غارهای ژوکوودیان (پکن) به دست آمده می بود، در این مطالعه مورد تجدید نظر قرار گرفته است. این جمجمه پیش‌تر به نادرست به گفتن جمجمه‌ی یک کفتار پیشاتاریخی شناسایی شده می بود. هر سه نمونه به دوره‌ی پلیستوسن (۲.۶ میلیون تا ۱۱۷۰۰ سال پیش) و نزدیک به ۷۸۰ هزار سال پیش تعلق دارند.

تیم تحقیقاتی با استناد به ویژگی‌های بارزی همچون جمجمه‌ی بلند و ضخیم با پوزه‌ی غیرمعمول پهن، توانستند این فسیل‌ها را به گفتن A. pleistocaenicus شناسایی کنند. دلنشین دقت است که شباهت‌هایی قابل احتیاط نیز بین این یوزپلنگ‌های غول‌پیکر منقرض‌شده و یوزپلنگ‌های آفریقایی امروزی یافت شد. برای مثال، آرایش دندان‌ها و فضای استخوانی پشت بینی در هر دو گونه، دارای ویژگی‌های مشترک و منحصر به فردی است. نتایج این پژوهش در مقاله‌ای که در نسخه‌ی ۱۵ ماه مه مجله‌ی Quaternary Science Reviews انتشار شده است، به تفصیل شرح داده شده است.

گمان می‌رود انقراض A. pleistocaenicus تحت تاثییر تغییرات آب‌وهوایی دوره‌ی گذار میانی پلیستوسن قرار گرفته باشد. در این دوره، الگوی چرخه‌ی عصر یخبندان زمین از دوره‌های ۴۱ هزار ساله به الگویی با دوره‌های یخبندان طویل‌تر و شدیدتر هر ۱۰۰ هزار سال تحول یافت که تبدیل دوره‌های طویل‌تر و شدیدتر از سرما با فواصل گرم‌تر می‌شد.

محققان در یکی از این مکان‌های کاوش، گونه‌ی منقرض‌شده‌ی فرد دیگر از یوزپلنگ به نام A. intermedius را نیز شناسایی کرده‌اند. به نظر می‌رسد این گونه‌ی مجزا، فقط نواده‌ی کوچک‌تری از A. pleistocaenicus نبوده است. کشف گونه‌ی A. intermedius مشخص می کند که جانور عظیم‌الجثه‌ی A. pleistocaenicus به گمان زیاد با گونه‌ی کوچک‌تر یوزپلنگ جانشین شده است.