خطرناک ترین بیماری های خودایمنی کدامند؟
بیماری های خود ایمنی به عارضههایی حرف های میبشود که با ابتلا به آنها سیستم ایمنی به طور نادرست به قسمتهای داخلی و اندامهای گوناگون بدن دعوا میکند. این نوشته امکان پذیر عوارض زیاد نامطلوب و خطرناکی به همراه داشته باشد.
تا بحال بیماریهای بسیاری اشکار شده که عامل ابتلا به آنها سیستم ایمنی بدن است. برخی از این عارضهها تنها علائم و نشانههای آزاردهنده دارند و برخی دیگر میتوانند زیاد خطرناک باشند. در ادامه به معارفه خطرناکترین بیماریهای خود ایمنی میپردازیم بعد تا انتهای متن با ما همراه باشید.
منظور از بیماری های خود ایمنی چیست؟
سیستم ایمنی یکی از با اهمیت ترین قسمتهای بدن است که در شرایط اضطراری یعنی وقتی که مهاجمین خارجی همانند ویروسها یا باکتریها داخل بدن خواهد شد سد دفاعی قوی تشکیل میکند تا این عوامل را از بین ببرد.
سیستم ایمنی در بدن افراد معمولی بهراحتی نیروهای مهاجم را از سلولهای داخلی تشخیص میدهد؛ اما وقتی که این سیستم به نادرست اندامهای بدن را بهگفتن مهاجم شناسایی و به آنها دعوا کند، در واقع فرد به بیماری خودایمنی مبتلا میبشود.
در برخی بیماری های خود ایمنی امکان پذیر سیستم ایمنی بدن به همه اندامهای داخلی دعوا کند و در برخی نیز تنها یک یا چند قسمت بهگفتن مهاجم شناخته میبشود. این چنین اثری که این بیماریها بر کارکرد بدن دارند متفاوت است و بعضی اوقات میتوانند زیاد خطرناک باشند. به همین علت شناخت خطرناکترین آنها مهم است. این عارضهها را معارفه میکنیم.
گریوز از خطرناک ترین بیماری های خود ایمنی
گریوز ازجمله بیماریهایی است که به علت دعوا نادرست سیستم ایمنی به قسمت خاصی از بدن به وجود میآید. این بیماری این چنین با نام گواتر (Graves’ Disease) مولتینودولار توکسیک نیز معارفه میبشود.
در این بیماری سیستم ایمنی بدن بر غده تیروئید تاثییر میگذارد. این غده نقش مهمی در گردش خون و متابولیسم بدن دارد. در واقع فعالیت شدید تیروئید علتایجاد بیماری گریوز میبشود.
افزایش ترشح هورمونهای تیروئیدی ناشی از بیماری گریوز میتواند آثار نامطلوبی بر اندامهای مهم و حیانی بدن بگذارد. به همین علت نیز آن را بهگفتن یکی از خطرناکترین بیماری های خود ایمنی معارفه میکنند.
از با اهمیت ترین عوارض گریوز باید به مشکلات پوستی، تغییرات در سیستم گوارشی، بیماری قلبی، علائم عصبی، پرتلاشی تیروئید و بیماری چشم (اپتالموپاتی) اشاره کرد.
بیماری خودایمنی میوکاردیت سلولهای ژانت
میوکاردیت سلولهای ژانت (Myocarditis Giant Cell) از دیگر بیماری های خود ایمنی خطرناک بوده که در آن سیستم ایمنی بدن روی میوکارد که یکی از عضلههای قلب است تاثییر میگذارد. در واقع این عارضه از کشندهترین بیماریهایی شناخته میبشود که در تاثییر کارکرد نادرست سیستم ایمنی بهوجود میآید.
میوکاردیت سلولهای ژانت با علائم اولیهای همانند ورم مچ پا، ورم قفسه سینه، تنگی نفس، علائم شبهانفارکتوس و حس خستگی همیشگی شناخته میبشود. در این بیماری سیستم ایمنی میتواند با تخریب میوکارد بر کارکرد کلی قلب تاثییر منفی بگذارد.
در میوکاردیت سیستم ایمنی با کارکرد نادرست خود علتتشکیل سلولهای ژانت در قلب میبشود. این سلولها نوعی جواب دفاعی محسوب خواهد شد و اگر تعداد آنها زیاد زیاد بشود بر کارکرد قلب تاثییر منفی میگذارند.
بیماری گرانولوماتوز وگنر
یکی دیگر از بیماری های خود ایمنی و یقیناً زیاد نادر گرانولوماتوز وگنر است که به اختصار به آن وگنر نیز میگویند. این عارضه طبق معمول رگهای خونی کوچک و متوسط بدن را دچار میکند و علتعدمخونرسانی به برخی اندامها میبشود. به همین علت نیز میتواند عوارض جدی به همراه داشته باشد.
این بیماری در دیوارههای عروق کوچک، التهابهایی راه اندازی میدهد که میتوانند زیاد خطرناک باشند و گردش خون را با مشکل روبه رو کنند. این چنین باید او گفت وگنر طبق معمول در قسمتهایی همانند رگهای خونی بینی، گلو، ریهها، سینوسها و کلیه تشکیل میبشود.
عارضه خودایمنی گرانولوماتوز وگنر طبق معمول در مرحله های اولیه خود را همانند عفونتهای ویروسی مشخص می کند؛ اما بعد از مدتی و با پیشرفت بیماری که همان تشکیل گرانولومها در بافت و عروق گوناگون بدن است، بیمار علائم شدید و جدیتری را مشاهده خواهد کرد.
این بیماری میتواند علتابراز علائم تنفسی، ادراری و چشمی همانند تنگی نفس، سرفه همراه خلط خونی، زخمهای پوستی، کبودی، حس خستگی، وجود خون در ادرار و بیحسی اندامها بشود. این چنین از دیگر عوارض آن باید به اختلال کلیوی، اختلال در مفاصل و حتی اختلالات عصبی اشاره کرد.
بیماری خودایمنی آدیسون
از دیگر بیماری های خود ایمنی و خطرناک که میتواند صدمههای جدی برای فرد مبتلا به همراه داشته باشد باید به آدیسون اشاره کرد. یقیناً این بیماری خودایمنی در دسته عارضههای نادر قرار دارد و طبق معمول افراد مقداری به آن مبتلا خواهد شد.
آدیسون میتواند بهصورت مستقیم بر غدد آدرنال که در بالای کلیهها قرار دارند تاثییر بگذارد. در واقع سیستم ایمنی بدن این غدد را غیرطبیعی شناسایی و به آنها دعوا میکند.
غدد فوق کلیوی نقش مهمی در بدن دارند و هورمونهایی همانند کورتیزول، آدرنالین و آلدوسترون را ترشح میکنند. هورمونها نیز وظایفی همانند تنظیم سختی خون و عکس العمل به استرس را برعهده دارند. درصورت ابتلا به آدیسون این غدد کمکار خواهد شد و نتایج نامطلوبی در بدن بهوجود میآوردند.
از با اهمیت ترین عوارض و علائم آدیسون باید به تیرگی پوست، خستگی و ضعف عضلات، تحول در رنگ پوست، اختلالات عصبی، مشکلات گوارشی و ناهنجاری در اعتدال الکترولیتی اشاره کرد.
بیماری خودایمنی لوپوس
از دیگر بیماری های خود ایمنی که اگر به موقع درمان نشود آثار جدی برجای میگذارد باید به لوپوس اشاره کرد. این بیماری قسمتهای مختلفی همانند پوست، ریهها، مفاصل، مغز، عروق و کلیهها را تحت تاثییر قرار میدهد.
با دقت به این که علائم لوپوس شباهت بسیاری به بیماریهای دیگر دارد طبق معمول تشخیص این عارضه مقداری مشکل است. از شایعترین علائم آن نیز باید به بثورات پوستی که حالتی همانند پروانه دارند اشاره کرد.
ملزوم است بگوییم لوپوس همانند تعداد بسیاری از بیماریهای خودایمنی درمان قطعی ندارد؛ اما تشخیص و کنترل بهموقع آن میتواند از ابراز عوارض در اندامهای گوناگون همانند مشکلات قلبی و عروقی، درگیری ریهها و اختلال در کارکرد مغز جلوگیری کند. از این رو با مشاهده اولین علائم باید به پزشک مراجعه کرد.
از رایجترین علائم این بیماری باید به تب، خستگی، بیاشتهایی عصبی، افت وزن، درد و تورم مفاصل، آرتریت گذرا، حساسیت به نور، بثورات پروانهای روی پوست، زخم دهانی، لکههای قرمز و ریزش مو اشاره کرد.
جمعبندی
بیماری های خود ایمنی عارضههایی می باشند که در آنها سیستم ایمنی بدن برخی اندامها را بیگانه میداند و به آنها دعوا میکند. برخی از این عارضهها همانند گریوز، آدیسون، لوپوس، گرانولوماتوز وگنر و میوکاردیت سلولهای ژانت میتوانند زیاد خطرناک باشند.